رەوشا داوی یا پێوەندیێن پەژاک-پەکەکێ و ئیرانێ
پرۆژەیا رەژێما ئیرانێ یا هیلالا شیعی لگەل بهارا عەرەبی د رۆژهلاتا ناڤین دە بلندبوونەکا بلەز ب دەست خست. ئیرانێ د رۆژهلاتا ناڤین دە ژ بلی کوردستان و ئیسرائیلێ ل سەر خەتا خوە ل هەموو جوگرافیێ دە دەستهلاتداریەکا عەسکەری و سیاسی دامەزراند، ئەڤ خورتبوونا ئیرانێ ل ئۆپەراسیۆنا تۆفانا ئەقسایێ یا سالا 2023یێ ڤە د پاشدەڤەگەریانێ دە ژییا و ب هلوەشاندنا رەژێما ئەسەد ژی دەربەیێن مەزن خوارن، ڤێ یەکێ هەم ژ بۆی ئیرانێ و هەم ژی ژ بۆی وان هێزێن چەکدار یێن کو وەکە هێزێن پارامیلیتەر و میلیشیا ژ ئالیێ ئیرانێ ڤە دهاتن بکارئانین پێڤاژۆیەکا نیقاشێ دەستپێکر، حەشدی شەعبی و پەکەکێ ژی د ناڤا ڤێ نیقاشێ دە جیهەکی سەرەکی وەرگرت.
نها زەخت ل سەر ئیراقێ هەیە کو هیزێن حەشدی شەعبی هلوەشینە. میلیشیایێن حەشدی شەعبی د ڤان دو مەهێن داوی دە کەتن ناڤا بێدەنگیەکا کوور کو دیار نەبن و خوە بدن بیرکرن. هەلبەت رەوشەک کو نها پەکەکە ژی دژی هەیە، پەکەکە ژی پێوەندیێن خوە یێن لگەل ئیران و ئیراقێ یێن ستراتەژیک دخوازە ب رێیا مەدیایێ بنوخمینە. تایبەت ژی ئەڤ سزایێ سێدارەدانێ ژ بۆی وەریشە مورادی و پەخشان عەزیزی هاتیە دانین، نەرازیبوونەک د ناڤا رایا گشتی دە چێکر، پەکەکە دخوازە د بن ڤێ نەرازیبوونێ دە خوە ڤەشیرە و وسا خویا بکە کو چ پەیوەندیێن وێ یێن لگەل ئیرانێ تونەنە. لێ بەلێ گەلۆ حەقیقەتا د ناڤا قادێ دە ئەڤە یان نا؟ ئەم دخوازین ب چەند مانشێتان ڤێ یەکێ شیرۆڤە بکن.
کورتەیا پێوەندیێن پەکەکێ و ئیرانێ یێن دیرۆکی
دیرۆکەکا درێژ یا پێوەندیێن د نێڤبەرا پەکەکێ و ئیرانێ دە هەیە کو د سالا 1982 دە دەست پێ کریە، و سالا 1986 دە ژی د نێڤبەرا وان دە رێکەفتنەکا ژ 9 ماددەیان پێک دهات ژی هاتیە ئیمزە کرن.
پەکەکە د ناڤا سینۆرێن ئیرانێ دە هەیانی 50 کیلۆمەترۆیان چ چالاکیان ئەنجام نادە.
پەکەکە د ناڤا کوردێن رۆژهلاتێ کوردستانێ دە چالاکیان ئەنجام نادە و شەرڤانان وەرناگرە.
پەکەکە لگەل وان پارتیێن رۆژهلاتێ کوردستانێ یێن کو ل دژی ئیرانێ تەڤ دگەرن پێوەندیان دروست نەکە.
پەکەکە وان ئاگاهیێن ئیستخباراتی یێن کو دکەڤن دەست لگەل ئیستیخباراتا ئیرانێ پارڤە بکە.
ل بەرامبەر ڤان خزمەتێن پەکەکێ، ئیران دێ ل سەر سینۆری جیهێ مانێ بدە پەکەکێ.
ئیران پشتگریا چەک بدە پەکەکێ و ژ بۆی بازرگانیێ ژی دێ رێ ژ بۆی پەکەکێ ڤەکە.
ئیران دێ رێ بدە ل سەر خەتا سینۆری پەکەکە خەباتێن گومرک و باجێ ئەنجام بدە.
وەختا پێویست ئیران دێ ناسنامەیان ب کادرۆیێن پەکەکێ بدە کو بکاربن ب ڤی ئاوا هاتن و چوونێ بکن.
ل سەر ڤی ئەساسی هەر دو ئالی ژی خوە وەک هەڤپەیمانەکا ل دژی ئەمپریالیستان دبینن.
ئەڤ رێکەفتنە پشتی ڤەگەرینا ئۆجالان یا ژ بۆی ترکیەیێ و ژ نوو ڤە دیزاین کرنا پەکەکێ ل گۆر ستراتیژیا نوو جار ب جاران قوت بوو. لێ بەلێ جەمیل بایک مەها یەک یا سالا 2004 موداخەلەیێ رەوشێ کر و خوەست جارەکا دن پێوەندیێن پەکەکێ و ئیرانێ سەرەراست بکە. ئەڤ هەڤدیتنێن کو ل گەلیێ سۆرەدێ یێ قەندیلێ چێبووین، بوونە بنگەهەک ژ بۆی رووپەلەکا نوو د پێوەندیێن ئیرانێ و پەکەکەیا جەمیل بایک دە. ئەڤ پێوەندی د دو قۆناغان دە خورتتر بوون، یەک ژ وان پشتی رێکەفتنا پاش پەڤچوونێن تەپێ جاسووسان یا د سالا 2011 دە و یا دن ژی د سالا 2013 دە دەما کو جەمیل بایک بوویە هەڤسەرۆکێ کەجەکێ.
پەکەکە پشتی ڤان پێڤاژۆیان ل باشوورێ کوردستانێ ل خەتا شەنگال، کەرکووک و سلێمانیێ؛ د رۆژهلاتا ناڤین دە ژی ل ئیراقێ و سووریێ وەکە پەرچەیەک ژ ئەجیندایا ئیرانێ سەنگەر گرت.
پێوەندیێن پەکەکێ و ئیرانێ پشتی هلوەشاندنا رەژێما ئەسەد
د پێڤاژۆیا بلندبوونا ئیرانێ دە رێڤەبەرێن پەکەکێ ل سەر ئەکرانان ب ئەشکەرەیی دگۆتن، “پەکەکە ل هەمبەر هەڤپەیمانیا ل دژی ئیرانێ رێگرە”. ئەڤ پێوەندیێن خوە یێن لگەل ئیرانێ ئەشکەرە دکرن و لگەل ئیران و حەشدی شەعبی کوردێن دن یێن وەکە حکوومەتا هەولێرێ و پەدەکی تەهدید دکرن.
لێ بەلێ د دەما لاوازبوونا ئیرانێ ب تایبەتی د ڤان سێ مەهێن داوی دە، دخوازن پیوەندیێن خوە یێن ستراتەژیک یێن لگەل ئیرانێ ڤەشێرن، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی گرتنێن ل رۆژهلاتا کوردستانێ و سزایێن سێدارەدانێ د مەدیایا خوە دە ب تایبەتی مەدیایا ب زمانی ئینگیزی وەشانێ دکە گەلەکی ددن پێش، لێ بەلێ د بەشا خوە یا فارسی و سۆرانی دە هەمان زمان بکار ناینن.
دەولەتا ئیرانێ دخوازە بەرێ گەلێ رۆژهلاتێ کوردستانی بدە پەکەکێ
ئیران باش دزانە کو د ناڤا ئالۆزییا رۆژهلاتا ناڤین دە ژ بۆی کو دەربەیەک مەزن نەخوەت پێویستی ب کوردان هەیە. خەلکێ رۆژهلاتێ کوردستان د بەرێ دە د مژارێن نەتەوی دە سەکەنەک وان یا خورت هەیە، ب تایبەت د ڤان سالێن داوی دە، سیاسەتا سێدارە و خوەپێشاندانان د باژارێن کوردان دە و کوشتنا کەسێن مەدەنی د نێڤبەرا حکوومەتا ئیرانێ و کوردێن رۆژهلات دە مەسافەیەک زێدەتر چێکر. ئیران ژ بەر کو کوردان بکشینە گەل خوە، یانژی نیشان بدە کورد لگەل ئیرانێ هەنە دخوازە بزاڤێن کوردان یێن رادیکال تەسفیە بکە و بزاڤێن کۆکێن وان تونە، بێنە شوونا وان. ب شێوەیەکە دن ئەم دکارین ببێژین ئیران دخوازە ئەڤ بزاڤێن ب کۆکا خوە ئۆرجینال ژ رۆژهلاتێ کوردستانێ نە و رادیکالن، وەکە پەدەکە ئیران، کۆمەلە و پاک تەسفیە بکە و پەژاک دەینە شوونا وان، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی ووسا خویا دکە کو ئیران ل دژی پەژاکێ شەری دکە، لێ بەلێ د ئەساس دە دخوازە بەرێ گەلێ رۆژهلاتێ کوردستانێ بدە پەژاک-پەکەکێ.
پشتی پێڤاژۆیا سووریێ ئەگەر هەیە کو ئیراق ژی رەوشا پەڤچوون و پەرچەبوونێ ژیان بکە، پێویستیا ئیرانێ نە ب تەنێ د ناڤا ئیرانێ دە ب کوردان هەیە، د ئیراقێ دە ژی پێویستیا وێ ب کوردێن ئالیگرێن خوە هەیە، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی هەم هنەک هێزێن ل باشوورێ کوردستانێ ژ خوە رە بکار تینە و هەم ژی دخوازە ئیهتیمامەکا مەزن بدە هێزێن عەسکەری یێن پەکەکێ. ئیرانێ د پێڤاژۆیا بهارا عەرەبی دە ژ بەر کو کوردێن باشوور مافێ خوە یێ سەرخوەبوون و قوتبوونێ بکار نەیینن پەکەکە وەکە کارتەکی بکار ئانی، نها ژی شاش نینە ئەم بفکرین کو جارەکا دن ئیران پەکەکێ ل سەر ڤێ ئەساسێ بدە بکارئانین، و حالێ حازر راوەستانا پەکەکێ ل دژی هەولێرێ و تێکلیێن وێ یێن لگەل ئیران و ئیراقێ دبە نیشانەیا ڤێ یەکێ.
ئیران پرۆپاگاندایێ ژ بۆی پەژاکێ دکە
رەوشا پەخشان عەزیزی و وەریشە مورادی بوویە ئامۆرەک ژ بۆی پەژاکێ د دەستێن ئیرانێ دە، ئیران دەما سزایێ سێدارەدانێ ددە کادرۆیێن پەدەکێ و کۆمەلێ، ڤان کەسان دخە تەجریدێ و ناهێلە پێوەندیا وان لگەل دەرڤە چێببە، لێ بەلێ دایمەن ب وەریشە مورادی و پەخشان عەزیزی رێ ددە ژ بۆی دەرڤە پەیامان بنێرن و ئەڤە ژی دبە پرۆپاگاندا ژ بۆی پەژاکێ، پشتی کو خەلکێ رۆژهلاتێ کوردستانێ چالاکیا گرەڤەکا گشتی ئەنجامدای، ئیرانێ ب رێیا نامەیێن مۆبایلێ وێنەیێن پەخشان عەزیزی یێن ب جلێن گەریلا ژ بۆی تەڤ خەلکێ رۆژهلات شاندن و ل سەر وان وێنەیان نڤیساند، ئەڤ کەسە ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ بوویە و چالاکی ئەنجام داینە، ب ڤێ یەکێ ژی ب ئاوایەکی نەراستەراست پرۆپاگاندا ژ بۆی پەژاکێ کر. باشە چما رێڤەبەرێن پەکەکێ یێن وەکە مستەفا قاراسوو و بەسێ هۆزات ژ بۆی پرسگرێکێن خوە یێن تەندروستی ب وەساییتێن ئیتیلاعاتێ ژ سلێمانیێ دچن تەهرانێ دختۆری؟ لێ بەلێ کادرۆیێن پەژاکێ یێن بەلەنگاز سزایێ سێدارەدانێ وەردگرن؟ باشە چما ئیران ژ بۆی کەسێن کو پەژاکێ برێڤە دبن سەربەستە، لێ ژ بۆی کادرۆیێن پەژاکێ قەدەغەیە؟ ژ بەر کو ئیران دخوازە پەژاک ژ ئالیێ خەلکێ رۆژهلاتێ کوردستانێ ڤە بهێت هەمبێزکرن، ژ بەر کو پەژاک د ناڤا خەلکێ رۆژهلاتێ کوردستانێ دە نکارە زێدە جیهێ خوە بگرە. دەولەتا ئیرانێ ب سیاسەتەکا زراڤ دخوازە پەژاک د ناڤا خەلکێ رۆهلاتێ کوردستانێ دە بدە قەبوولکرن.
هێزێن پەکەکێ و کامپێن وان یێن پەروەردێ و رێڤەبەرێن وان ل کێلەکا قەرارگەهێن ئیرانێ جی دگرن
ئەو پەکەکەیا کو ل قادا پاراستنا مەدیا سەنگەرێن خوە وەندا کری و ل قەندیل و سلێمانیێ ژی ژ بەر ئێریشێن هەوایی نەما بکارە جیهێ خوە بگرە، نها ل کێلەکا بارەگەهێن ئیرانێ و د هوندرێ ئیرانێ دە دکارە کامپێن خوە چێکە.
یەکینەیێن پەکەکێ و پەژاکێ نها ل خنێرە، خاکورکێ، غەدارێ، دۆلا عەیشێ، دۆلا بێدلا، ل سەر خەتا سینۆر ل بەر بارەگەهێن ئیرانێ ئەشکەرە حەرەکەت دکە و گەلەک کامپێن پەروەردەیا شەرڤانێن نوو د ناڤا سینۆرێ ئیرانێ دە ب رەحەتی دکارن هەبوونا خوە بەردەوام بکن، ئە وەساییتێن کو ئەرزاق و ئینسانان ژ بۆی پەکەکێ دبن د خالێن کۆنترۆلێ یێن ئیرانێ رە دەرباس دبن و دچن کامپێن پەکەکی. گەریلایێن پەکەکێ نها ل مەرگەڤەر، ترگەڤەر، کەلا رەش، کوتول، سەلماس و خوی دەستێن خوە دهەژینن و دگەرن.
دەولەتا ئیرانێ ل هەرێما کوردستانێ کامپێن پەدەکە ئیرانێ، پاک و کۆمەلەیێ کو کەسێن مەدەنی ژی تێدە هەنە بۆمبەباران دکە، و هەتتا ئیرانێ د 31/1/2025 ل سەر کامپا پەدەکە ئیرانێ کو بێ چەک بوون یا ل چیایێ کۆرەک ئێریشەکا نەسەرکەفتی ب درۆنان پێک ئانی. و هێشتا زەختێ ل سەر حکوومەتا هەولێرێ دکە کو ئیقامەیێ نەدە سیاسەتمەدارێن رۆژهلاتێ کوردستانێ و وان ژ هەرێما کوردستانێ دەر بکە. ل کێلەکا وێ ژی هەمان ئیران رێ ددە تیمێن پەژاکێ ب سێ کیلۆمەترۆیان دووری پایگەهێن وان باجێ کۆم بکە.
پەکەکە ناسنامەیا ئیرانێ یا داگیرکەری ڤەدشێرە
پەکەکێ پشتی موداخەلەیا ئیرانێ یا ل سەر ئیراقێ د سالا 2003 دە پشتگریەکە مەزن دا ئیرانێ و پشتگری ژی وەرگرت. پەکەکێ د ملەکی دە پارتیێن رۆژهلاتێ کوردستانێ د ناڤا گەل دە رەش کرن و خوەست د ناڤا جەماوەرێ وان دە بەشەکی ژ بۆی خوە وەرگرە، د ملەکی دن دە ژی رێ نەدا وان پارتیان ل سەر سینۆرێ ئیرانێ خالێن لەشکەری ژ بۆی خوە چێکن. پەکەکێ ل هەرێما قەندیلێ لۆتکەیێن گرینگ یێن کو د ناڤبەرا ئیران و ئیراقێ دە ئاریشە بوون تەسلیمی ئیرانی کرن و ئەڤ یەک د بەرژەوەندیا ئیرانێ دە چارەسەر کر.
ئیرانێ ژی شەرت و مەرجێن پیویست ژ بۆی پەکەکێ بەرهەڤ کرن کو پەکەکە بکاربە د ناڤا گەلێ رۆژهلاتێ کوردستانێ خەباتێن پرۆپاگاندایێ بمەشینە، پەکەکێ ب زانەبوون خەلکێ رۆژهلاتێ کوردستانێ ب دژاتیا ئەردۆگان و ترکیەیێ ئاراستە کر، واتە پەکەکێ ب زانەبوون خەلکێ رۆژهلاتێ کوردستانێ ژ خەتا وان یا سەرەکی دەرخست، ب هەمان شێوەیێ ژی، خەلکێ رۆژهلاتێ کوردستانێ کو ل ئەورۆپایێ ژیان دکرن، ب ناڤێ خەباتا نەتەوی ل دۆرا کەنەکێ کۆم کرن، و نەهشت ئەڤ دیاسپۆرا خەلکێ رۆژهلاتێ کوردستانێ د خەباتێن خوە دە ئیرانێ بکن ئارمانجا خوە یا ئەساسی.
ئیرۆ ژی پەکەکە ڤێ خەتا خوە یا ئیخانەتێ بەردەوام دکە، پشتی کو ئیرانێ دەربەیێن مەزن ژی خوارین ئەڤ پەیوەندی هێژان ژی بەردەوامن، ئەڤ نە تەسبیتەکە شاشە کو ئەم ببێژن، ئیرانا د ناڤا ئاستەنگیێ دە و پەکەکەیا د ناڤا ئاستەنگیێ دە لسەر چارەنووسا کوردان هەڤبەشی و لیستکێن خوە بەردەوام دکن، لێ بەلێ، چارەنووسا ڤێ رێکەفتنا وان گرێدایی یە ب هەڤدیتنێن ئۆجالان-دەولەت و پەکەکێ ڤە.
