ل سالا 1999ێ هەیانی رۆژا مە یا نها، هەڤدیتنێن د نێڤبەرا ئۆجالان-قەندیل و ترکیەیێ هەرتم بەردەوام بوونە، لێ کەنگی ئالیان خواستبە خەلک ئاگەهداری جڤینان ببە وێ دەمێ بەشەک ژ وان هەڤدیتنان ژ بۆی رایا گشتی ئەشکەرە کرنە، د 24ێ ئیلۆنێ دە دەما دەولەت باخچەلی گۆت، “بلا ئۆجالان وەرە پارلامەنتۆیا ترکیەیێ باخڤە”، ژ وێ رۆژێ پێڤە و هەیانی نها سێ هەڤدیتن ژ بۆ رایا گشتی هاتنە ئەشکەرە کرن، لێ بەلێ ناڤەرۆکا وان هەڤدیتنا ب رەنگەکی نیزامی نەهاتن ئەشکەرە کرن، هەموو وەکە کو سەدەقەکی ب خەلکی بدن رستە رستە تێن ڤەگۆتن.
هەڤسەرۆکێن کەجەکێ جەمیل بایک و بەسێ هۆزات دەرکەتن سەر ئەکرانێن تەلەفزیۆنێ و گۆتن، “هەیا نها نە پەیامەکا نڤیسکی و نەژی پەیامەکا دەڤکی ژ رێبەرێ مە و ژ دەولەتێ ژی ژ بۆی مە نەهاتیە، ئەم ژی لسەر تەلەفزیۆنان پێڤاژۆیێ دشۆپینن”، هەر دو هەڤسەرۆکێن کەجەکێ ژی راستیێ نابێژن، هەر کەس دزانە کو هەڤسەرۆکا دەمپارتیێ تۆلای حاتمۆغلاری د 24/12/2024 هاتبوو سلێمانیێ و نامەیەک ژ ئۆجالان بۆ قەندیلێ ئانیبوو، و بەرسڤا نامەیا خوە ژی وەرگرت و ڤەگەری ئەنقەرەیێ.
تشتەکی پڕ عەجێبە، هەڤدیتنێن کو جەمیل بایک دبێژە هایا مە ژێ نینە، هایا مەزلووم عەبدی ژێ هەیە، مەزلووم عەبدی دو جاران دەرکەت مەدیایا ئەورۆپایێ و ئەڤ یەک گۆت: “د 15ێ شۆباتێ دە دێ ژ ئیمرالیێ داخویانیەکا گرینگ هێت دایین، عەفۆیا گشتی دێ ژ بۆ پەکەکەییان دەرکەڤە”، هەلبەت گەر مەزلووم عەبدی ڤێ یەکێ ببێژە، ئەڤ تێ وێ واتەیێ کو تەڤ بەرپرسێن پەکەکێ ناڤەرۆکا ڤان هەڤدیتنان دزانن، لێ بەلێ تەماشایی ناڤ چاڤێن خەلکێ دکن و دەرەوان دکن، مامۆستایەکا زانستێن سیاسی ب ناڤێ “هانا ئاراندەت” د پرتۆکا خوە یا دەربارێ سیاسەتێ دە وەها دبێژە، “ل وەلاتەکی دە دایمی گۆتنێن دەرەو بێن کرن، ئەنجامێن وێ یێن نەباش نە ئەڤن کو خەلک ئێدی باوەر ژ دەرەوان بکە، ئەنجامێن نەباش ئەڤن کو ئەتمۆسفەرەکی ووسا چێببە کو ئێدی کەسەکی ب تو ئاوا باوەری ب تو تشتەکی نەمینە”. د ئەتمۆسفەرەکی ب ڤی ئاوا دە ئێدی هەر کەس دکارە هەر تشتی بکە.
بەلێ، ئەڤ 26 سالن ل سێگۆشەیا ئۆجالان-دەولەت-پەکەکێ دە ژ بۆی کوردان دەرەو ل سەر دەرەوێ تێ گۆتن، حالەتەک ووسا چیبوویە کو نەما کەسەک باوەری ب ئاخاڤتنەکی بینە، ل پشت دەریێن گرتی گەلەک تشتێن جودا تێن نیقاشکرن. کوردێن باکورێ کوردستانێ ئانین رەوشەکی کو یێن بەرێ، “دەولەتا سەربەخوە، خوەسەری و فەدرالیزم دخوەستن” نها دبێژن بلا ئەڤ شەر خەلاس ببە، چەوا خەلاس دبە بلا خەلاس ببە.
سرری سورەیا ئوندەر کو د شاندا دەم پارتیێ دە جی دگرە و چوویە ئیمرالیێ، د 12ێ چلەیا 2025 دە گۆت، “د رۆژەڤا هەڤدیتنێن مە دە ئالا و دو زمانی تونەیە، تەنێ ئاشتی هەیە.” باشە ئەم ئالا ل کێلەکێ دەینن، باکورێ کوردستانێ کو ئەڤە 40 سالن 40 هەزار شەهید داین نها ئۆجالان ژ بۆی وان مافێ زمانێ کوردی ژی ناخوازە.
ژ ئالیەکی دن برازایێ ئۆجالان “عۆمەر ئۆجالان” دەرکەت تەلەفزیۆنێ و بێی کو شەرم و فەدی بکە ئەڤ گۆتنە کرن، “گەر ترکیە خوە ژ بۆی چارەسەریێ ئامادە نەکە، بەرنامەیا هێزێن ناڤنەتەوی ل سەر سووریێ، ئیرانێ و ئیراقێ هەیە و دبە ل وان دەران دەولەتەکە کوردی بهێت راگهاندن.” واتە ئۆجالان شێورمەندیێ بۆ دەولەتا ترک دکە کا دێ چەوا رێگریێ ل ئاڤاکرنا دەولەتەکا کوردی بکە، نە کو ئەم ڤێ یەکێ دبێژن، برازایێ وی ڤێ یەکێ دبێژە و وەکە پەسندایین دبێژە، هەلبەت پێویست بوو ئەو شەرم بکە ڤان گۆتنان ببێژە، وەکە کو هانا ئاراندت گۆتی، هنگی ب دەرەوان خەلکی بێ باوەر کرنە و خاپاندنە، ئێدی دکارن ب هەر رەنگی ئیخانەتێ و بازارێ ل سەر کوردان بکن، و کەس راستیان نابینە،” تشتا ژ خەلکێ رە دمینە ژی ب تەنێ ئەڤە کو ل پەی دەرەوێن وان بمەشن.
باشە ل سەر ڤان هەڤدیتنان کی راستیێ دبێژە؟ تەنێ عەبدوللا ئۆجالان راستیان دبێژە
عەبدوللا ئۆجالان سالا 1999 دەما چوویی ترکیەیێ هێژان د بالەفرێ دە گۆت، “ئەز دخوازم خزمەتا دەولەتا خوە بکم و پشترە ژی گۆت، سەبەبێ هەبوونا من ئەڤە کو ئەز رێگر بم ژ بۆی دامەزراندنا کیانەک کوردی کو دا ژ سیڤەرێ مەترسیدارتر بت”. بەلێ، تەنێ ئۆجالان راست دبێژە و ئەرک و میسیۆنا خوە یا سەرەکی ئەشکەرە دکە. ژ بەر وێ یەکێ ل سەر ڤان هەڤدیتنان کەسێن وەک “جەمیل بایک، مەزلووم عەبدی، برازایێ ئۆجالان و هتد” راستیێ نابێژن و چ تشتی دیار ناکن، حەقیقەت ئەڤە یا کو ئۆجالان دیار کری.
