د دو رۆژێن بۆری دە د چاپەمەنییا په‌كه‌كێ دا پێشکەتنەک بالکێش چێبوو. دو مالپەرێن سەرەکە یێن نووچەیان یێن په‌كه‌كێ راگهاندن کو ئەو وەشانێن خوە یێن ب زمانێ ترکی رادوەستینن.
د 25ێ ئیلۆنێ دا، ئانها یا په‌كه‌كێ یا ل رۆژئاڤا و رۆژنیۆزێ یا ل سلێمانیێ راگهاندن کو ئەو وەشانێن خوە یێن ب زمانێ ترکی رادوەستینن. د هەمان دەمێ دا، رۆژنامەیا ئەورۆپی یا په‌كه‌كێ، یەنی ئوزگۆر پۆلیتیکا، ژی وەشانێن خوە ب به‌هانه‌یا پاقژکرنا مالپەری راوەستاند. چاڤکانیێن نێزیکی په‌كه‌كێ ئیدیعا دکن کو ئەڤ یەک “ب فەرمانا ئۆجالان” پێکهاتییە. یانی، بریار نە بریارەک تەکنیکییە، لێ بریارەک ب پارادیگمایا په‌كه‌كێ ڤە گرێدایی یە.
ناڤێ نوو ژ بۆ سیاسەتا ترکبوونێ: ئەنتەگراسیۆنا ئەرێنی
پشتی هلوەشاندنا په‌كه‌كێ ژ ئالیێ ئەڤدلا ئۆجالان ڤە د 27ێ سباتێ دا، په‌كه‌كە د ناڤ پێکهاتەیێن خوە یێن رێخستنی دا، ب تایبەتی ل ئەورۆپا و ترکیەیێ، بێیی کو ب ئەشکەرە وەرە پەژراندن، هن گوهەرتنان دکە. تێگەها “ترکبوونێ”، کو ئۆجالان پشتی 1999ێ ل سەر په‌كه‌كێ سەپاند، نها ب تێگەهێن “ئەنتەگراسیۆنا ئەرێنی – ئەنتەگراسیۆنا دەمۆکراتیک” هاتیە گوهەرتن، ژ بەر کو قەبوولکرنا وێ هێسانتر بکە.
د ڤێ ناڤبەرێ دا، په‌كه‌كێ بریار دا کو هەمی پرۆپاگاندا و وێژەیا خوە یا نڤیسکی ژ نوو ڤە بنرخینە دا کو ڤێ پێڤاژۆیا نوو تێگەهـ و نرخاندنێن کوردی و پەیڤا کوردستان ژ ناڤا فەرهەنگا خوە راکە. چاڤکانیێن نێزیکی په‌كه‌كێ رادگهینن کو ئەڤدلا ئۆجالان د جڤینەکێ دا د مەها گولانێ دا گۆتیە:
“زمانێ کو ترکیه‌یێ هەدەف دگرە نه‌رێنی یه؛ ئەم ڤی ئوسلووبی دگوهەرینن. ژ نها و پێ ڤە، زمانێ ئەرێنی دێ ل دژی ترکیەیێ و جڤاکا وێ وەرە بکار ئانین. ژ نها و پێ ڤە، ئەمێ ب جڤاکا کوردی رە مژوول ببن.”
هەر وها تێ زانین کو ئۆجالان د هەڤدیتنا 25ێ گولانێ، کو د مەدیایێ دا بەلاڤ ببوو، گۆتیە، “ژ نها و پێ ڤە، ئەمێ ل سەر کێشەیێن هوندر بسەکنن.” هەر وها هاتیە راگهاندن کو پشتی ڤان گۆتنێن ئۆجالان، په‌كه‌كێ د وەشانێن خوە دا گۆتنێن وەکی “کۆلۆنیالیست”، “ئاخا کوردستانێ”، “ئاسیملاسیۆن” و “کۆمکوژی” ب کار نائینە. په‌كه‌كێ د مەها خزیرانێ دا گاڤا خوە یا یەکەم د ڤی واری دە ئاڤێت و وەشانێن کۆڤارا سەرخوەبوون یا په‌كه‌كێ بداوی ئانی. د راستییێ دا، وەشانێن سەرخوەبوون خەتا په‌كه‌كێ دیار دکر. ب گرتنا سەرخوەبوونێ رە، وەشانا کو ب ناڤێ پەیڤا “کوردستانا سەربخوە” هاتن گرتن. پشتی وێ سەردەمەکە نوو دەست پێ کر.
کۆنفەرانسا هەڤبەشا کۆمیتەیێن چاپەمەنی، وەشان و رۆناکبیریێ یێن په‌كه‌كێ
ل گۆری چاڤکانیێن نێزیکی په‌كه‌كێ، د داویا مەها هەزیرانێ دا ل رۆژئاڤا کۆنفەرانسەک هەڤبەشا کۆمیتەیێن چاپەمەنی، وەشان و رۆناکبیریێ یێن په‌كه‌كێ ب بەشداریا مستافا قاراسو هات ل دارخستن. د ڤێ کۆنفەرانسێ دا، ل سەر تێگەهـ، پەیڤ و پێکهاتەیێن په‌كه‌كێ یا گونجاو ژ بۆ سەردەما نوو بریار هاتن گرتن. تێ راگهاندن کو کۆنفەرانس، ل گۆری ته‌علیماتێن ئۆجالان، بریار دا کو چاپەمەنییا په‌كه‌كێ ژ نوو ڤە وەرە سەرەراستکرن. ل گۆری ڤێ یەکێ، وەشانێن ب زمانێ ترکی یێن په‌كه‌كێ وەکە کو “ئەرکا خوە پێکئانییە ئێدی پێویستی پێ نینە” هاتن هەسباندن. گرتنا مالپەرێن ب زمانێ ترکی یێن ئانها و رۆژنیۆزێ ژی ل دووڤ ته‌علیماتێن دەولەتا ترک یێن ژ بۆ ئۆجالان یێن “گوهەرتنا ئوسلووبێ چاپەمەنیێ” هات.
چاڤکانیێن نێزیکی په‌كه‌كێ دبێژن کو ژ نها و پێ ڤە، چاپەمەنییا ب زمانێ ترکی دێ ل سەر مژارێن وەکی “دەمۆکراتیکبوونا گشتی، ئەکۆلۆژی و پرسگرێکێن ژنان» بسەکنن.”
ل گۆری بریارا کۆنفەرانسێ، په‌كه‌كە نە تەنێ دێ چاپەمەنییا خوە یا نوو گورانکاری بکە، لێ د هەمان دەمێ دا هن سەرەراستکرنان ل چاپەمەنییا خوە یا هەیی ژی بکە. ئەڤ تێ ڤێ واتەیێ کو هن رێزەنڤیسێن گۆتارێن کو بەرێ هاتنە وەشاندن ل دژی ترکیێ و یێن پەیڤا کوردستان تێدا دێ وەرن ژێبرن.
چاپەمەنیا سۆرانی و بەهدینی دێ وەرە پێشخستن
لێبەلێ، ژ نها و پێ ڤە، چاپەمەنییا په‌كه‌كێ دێ ب زاراڤێن کورمانجییا ئارامی و سۆرانی وەشانێ بکە. په‌كه‌كە دێ هەسابێن چاپەمەنییا جڤاکی یێن ب ڤان زمانان پڕ بکە. کارمەندێن رۆژنیۆز و ئانها دێ دۆسیایێن “ژیان و رامانێن ئۆجالان تۆمارکن” ژ بۆ وەشانێن ب زمانێن دن ئامادە بکن.
هەر وها، په‌كه‌كە دێ پەیامنێرێن رۆژنیۆزێ یێن ب زمانێ ترکی ل سلێمانیێ ئەرکدار بکە کو ل سەر سەرڤیسا ترکی یا که‌نالێ تەلەڤیزیۆنێ كه‌نال 8 یێ یه‌نه‌كێ بخەبتن.
تێ پێشبینی کرن کو ژ نها و پێ ڤە، چاپەمەنییا په‌كه‌كێ دێ ناڤەرۆکا وەشانێن خوە بێتر بده ئۆجالان و کوردێن ل دەرڤەیی په‌كه‌كێ بکە ئارمانج.
