د 1ێ جۆتمەها 2024ێ دا د ڤەکرنا پارلەمانی دا، دەولەت باخچەلی، سەرۆکێ پارتیا هەری نەتەوەپەرەست و کوور یا د سیستەما سیاسی یا ترکیەیێ دا، چوو دەستێ په‌رله‌مانتارێن پارتیا تەڤگەرا دەمۆکراتیک (دەم) و سلاڤەک گەرم ل وان کر. پشتی وێ سلاڤدانێ، سەردەمەک دەست پێ کر، کو دەولەت ژێ رە دبێژە “ترکیەیا بێ تەرۆر” و په‌كه‌كە ژی ژێ رە دبژە “ئەنتەگراسیۆنا دەمۆکراتیک”، هەر چەند ب راستی کەسێ نه‌دزانی ئارمانجێن وێ چنە، لێ ب گشتی وەکە «پێڤاژۆ» تێ پێناسە کرن.
سالەک ب سەر وێ دیرۆکێ دەرباس بوو. د ناڤ سالەکێ دا، ئۆجالان راگهاند، “ئەز ژ بۆ کوردان دەولەتێ ناخوازم، ئەز ژ بۆ کوردان خوەسەریێ ناخوازم، ئەز ژ بۆ کوردان مافێن چاندی ژی ناخوازم” و په‌كه‌كە فەسخ کر. پاشی، په‌كه‌كێ د خوەپێشاندانەکا مەزن دا کۆنگرەیا هلوەشاندنێ ل دار خست. وان چەکێن خوە شەوتاندن. دیمەنەکێ جوورە رەنگ بۆ رایا گشتی هاتە دانین. لێ هەکە هوون وێ شۆویێ و سیستەما خوەپێشاندانان بدن ئالیەکی، د ڤێ سالێ دا چ قەومی؟ کوردان چ ب دەست خستن، و پرسگرێک گەهشتە کوو؟ دڤێ ئەڤ پرس وەرن بەرسڤدان.
یا هەری گرینگ ئەڤە کو د ڤێ سالێ دا چ جوانەکێ کورد نەمر. ئەڤ ماوێ سالەکێ یە جوانێن کورد ژ بۆ ئایدولۆژیا و پارتیەکا کو ئارمانجێن وێ نەزەلالن نامرن. په‌كه‌كە تەنێ بەحسا دەمۆکراتیککرنا دەولەتا ترکیەیێ دکە، و هەمان وەخت کوردان نە لایقی دەولەتێ و نه ژی خوەرێڤەبەریا سیاسی-ئیداری نابینە. له‌وما ژی ئەڤ یەک پر گرنگە کو جوان ئێدی نەمرن. ئەڤ تەنێ قازانجا ڤێ پێڤاژۆیێ یە ژ بۆ کوردان.
وەرن ئەم ب هەڤ رە ل قازانجێن ڤێ “پێڤاژۆیێ” ژ بۆ کوردان بنێرن.
لێ پێشی ببێژین کو کورد ژ رەوشا خوە یا بەرێ پاشداتر چووینە.
هەکە ب کورتاسی ئەم بەحس بکین:
د پێڤاژۆیێ دا باشوورێ کوردستانێ:
ب راستی، ناڤه‌ندا ڤێ پێڤاژۆیا بوویە پرسا کانێ «گەریلا دێ چاوا چەکێن خوە دەینن و ژ چیایان داکەڤن». و پرسا کانێ چەکدارێن په‌كه‌كێ کا دێ چاوا ژ چیایان داکەڤن ژ باکور زێده‌تر باشوورێ کوردستانێ ئەلەقەدار دکە. ژ بەر کو ل چیایێن باکور گەریلا نینن. هەموو گەریلا ل باشوورن. شەر نە ل باکور بوو، ل باشوور بوو. شەر ل سەر ئاخا باشوورێ کوردستانێ دهات کرن.
نە دەولەتا ترکیەیێ و نه ژی په‌كه‌كێ دەڤەرێن کو ل باشوورێ کوردستانێ داگیر کرینە رادەستی گووندنشینێن دەڤەرێ نەکرنە. بەرەڤاژی ڤێ، هەردو ئالی ژی، ژ راوەستاندنا خەباتێن خوەیێ ل سەر تونێل، چەپەر و لۆژیستیکی… ل چیایان، ل گه‌ل راوەستاندنا شەری هێژ پتر زێدە کرنە. بەلێ، خەلکێ باشوور، تایبه‌ت ل هەرێما بەهدینانێ، پشتی کو شەر راوەستیایی، هنەکی رحه‌تتر بوون. لێ ئەو نەکارین ڤەگەرن سەر کاڤلە گوندێن خوە.
په‌كه‌كە ژ شەنگالێ دەرنەکەت، بەرەڤاژی ڤێ، ئارتێشا ئیراقێ ئانی شەنگالێ.
په‌كه‌كێ دژمناتیا خوە یا ل همبه‌ر بارزانی و په‌ده‌كێ هێژ کوورتر کرییە. نە ئیراقێ و نه ژی یه‌به‌شێ، بەرەڤاژی کریارێن خوە یێن ل دژی حکوومەتا هەولێرێ، هه‌ڤپه‌یمانییا خوە نە هلوەشاندن. واته، باشوورێ کوردستانێ ژ ڤێ پێڤاژۆیێ په‌كه‌كێ و ترکییێ سوودمەند نەبوو.
د پێڤاژۆیێ دا باکورێ کوردستانێ:
هن گرتیێن کو ب سالان د گرتیگەهێ دا بوون و د سه‌ر کو جەزایێن خوە تەمام کربوون ژی نەهاتبوون بەردان، و هەر وەها نەخوەشێن پەنجەشێرێ، پرانی هاتن بەردان. لێبەلێ زلما ل سەر زمانێ کوردی هێژ ب داوی نەبوویە و سەرۆکێ په‌رله‌مانێ ترکییێ گۆت: «دەرڤەیی زمانێ ترکی چ زمان فەرمی نابن و نایێن ئاخفتن». دو تشتا خوە دا پێش په‌كه‌كێ گرسەیا خوە یا رەسەن ژ باژارەکی بەر ب باژارەکی دن ڤە دبر، ژ بۆ ئۆجالان پرۆپاگاندا دکر. پارتیا دەم، ژ زەختێ رزگار بوو، دەرفەت دیت کو ل په‌رله‌مانی ل گه‌ل باخچەلی و ئەردۆگان وێنەیه‌کێ بگرن. ئەڤ ژی بوو دەستێ وێنەیا روویێ ترکیەیا نوو. نها، نە پارتیا دەمێ و نه ژی په‌كه‌كە قەد بەحسا خوەرێڤەبرنا کوردێن باکوور ناکەن. بەرەڤاژی ڤێ، تێگەهێن وەکی “کۆموونا دەمۆکراتیک و ئەنتەگراسیۆنا دەمۆکراتیک” تێ نیقاشکرن، ئه‌ڤ یه‌ك ژی کوردان زێده‌تر لاواز دكه‌ن. واته، باکورێ ژ شەر دوور كو ئەڤ چەند سالن د ناڤا ئارامییەکا هەژۆک دا نە، لێ ئەڤه چارەسەرییەکا ماییندە نینە. ئەو تەنێ بۆ کوردان وەک موسەکنەکێ یە.
د پێڤاژۆیێ دا رەوشا رۆژهلات:
“پێڤاژۆیا” د ناڤبەرا دەولەتا ترکیێ و په‌كه‌كێ دا باندۆرەکا ئەرێنی ل رۆژهلاتێ کوردستانێ نەکر. هەیا، وەکی کو دێ دییار ببە، ئیران ئامادەیە کو تێکلیەکا وه‌ك په‌كه‌كه-دەولەتا ترکیێ ب رێخستنا رۆژهلاتێ کوردستانێ یا په‌كه‌كێ، پژاک، رە بکە. یانی، رۆژهلات دێ ببە قوربانا نەدیتی یا ڤێ پێڤاژۆیێ.
د پێڤاژۆیێ دا رەوشا رۆژئاڤا:
مە یا هەری گرینگ ژ بۆ داویێ هشت. ژ بەر کو ئەڤ کو ژێ رە تێ گۆتن “پێڤاژۆیا”، ب راستی ژ بۆ پێشیگرتنا بدەستخستنا ستاتوویەکا ئیداری و سییاسی ژ هێلا کوردان ل رۆژئاڤا. نە تەسادوفە کو دەولەتا ترکیێ، تام د وێ دەما کو رژێما ئەسەد ل بەر هلوەشاندنێ بوو، ئۆجالان دیسا دەرخست ناڤا گۆرەپانا سییاسەتێ. ئۆجالان د سەنگەرێ دژمن دا ل دژی دەستکەفتێن رۆژئاڤا هەلوەست نیشان دا. ڤێ یەکێ سەروەرییا کوردان ل رۆژئاڤا لاواز کر. د دەما هلوەشینا رژێما ئەسەد دا ئەو ڤالاهی هەبوون کو کورد هێژ پتر سوودمەند ببن. دەولەتا ترک ب پلان ئۆجالان ده‌رخست قادا سییاسەتێ و ب ناڤێ «ئەم چارەسەر دکن، کێم مایە و هو» ب کوردێن رۆژئاڤا دا ونداکرن. ئۆجالان وەک نوونەرێ دەولەتا ترک مایتێكرن د رۆژئاڤا دا کر. د وی دەمی دا، ئەندامێ بەرێ یێ ئەل قاعیدە ئەحمەد شه‌رع ب چێکرنا گەلەک پەیمانێن ئابۆری خوە رەوا کر. ب راستی، جڤینا داوی یا نەتەوەیێن یەکبوویی مەشرووعییەتا شه‌رع وەک سەرۆکێ سوورییێ هات پشتراست کر.
د ئەنجامێ دا، سەروەرییا کوردان ل رۆژئاڤا ل گۆری به‌ری ساله‌كێ هێژ لاوازتر بوویە.
و دەولەتا ترک هەول ددە کو دەستکەفتیێن ل ور مینیمالیزە بکە.
ئانگۆ، د دەمەکێ دە کو دەولەت و په‌كه‌كە ب “ئازادیا ئۆجالان، جڤینا وی ب کۆمیسیۆنێ رە و شانۆیا شەوتاندنا چەکان” کورد هاتن مژوولکرن و ل رۆژئاڤا هێدی هێدی بەر ب تونەبوونێ ڤە دبە.
خرڤەکرنا تشتێن کو مە «د ماوێ سالەکێ دا قەومین» ژ بۆ چار پارچەیێن کوردستانێ ب کورت و جەوهەری تێ ڤێ واتەیێ. ب ڤێ پێڤاژۆیێ تشتێ کو دەستێ کوردان دە مایی “سفرە” یانی تشتەک ب دەست نەخستن.
لێبەلێ، ژ بۆ ترکیەیێ رەوش نە ب ڤی ئاوایی بوو. دبە کو ئەردۆگان پر مەزن قازانج نەکربە، لێ وی ئۆپەراسیۆنەک ل دژی موخالەفەتا ناڤخوەیی، ب سەرۆکاتیا جه‌هه‌پێ، دا دەستپێکرن و رکابەرێ خوەیێ بهێز د پێشبرکیا «سەرۆککۆمارییێ» ئەکرەم ئیمامۆگلو دا ژ هۆلێ راکر.
