ژ بۆ کۆمیسیۆنێ چوونا ئیمرالیێ و ھەڤدیتنا لگەل ئۆجالان تێ چ واتەیێ؟
د 25ێ مژدارێ دە، کۆمیسیۆنا ھەڤگرتنا نەتەوەیی، براتی و دەمۆکراسیێ چوو ئیمرالیێ و لگەل عەڤدللا ئۆجالان ھەڤدیتن کر. نێزیکی سێ مەھان، نیقاش ل باکورێ کوردستانێ و ترکیەیێ لسەر ڤێ مژارێ بوو: “گەلۆ دڤێت کۆمیسیۆن بچە ئیمرالیێ و لگەل ئۆجالان ھەڤدیتنێ بکە یان نا؟”
مژارێن سەرەکی یێن نیقاشێ ئەڤ بوون: “دڤێت کۆمیسیۆن بچە ئیمرالیێ یان نا؟ ئۆجالان چ گۆت؟ ئۆجالان ژ بۆ کیژان سازییان پەیام شاند؟ وی ل سەر یەپەگێ چ گۆت؟”
ژ ڤی تشتی رە پێڤاژۆ تێ گۆتن و ئەڤ سالەکە بەردەوام دکە. تەڤی ڤێ یەکێ، مژارێن وەکی جھێ کوردان د دەستوورا بنگەھین دە چییە، زمانێ کوردی، مافێن کوردان ل سەر دەولەمەندیا ناڤخوە و شێوەیێ ئیداری نە د رۆژەڤا جڤاکا باکورێ کوردستانێ دە نە، نە ژی د رۆژەڤا ئۆجالان، پەکەکەیا ھلوەشیایی، پارتیا گەل یا دەمۆکراتیک (دەم)، ئاکەپە، مەھەپێ، یان ژی ت رێخستنەکا دن یا سیاسی دە نینە. واتە، کەس ناپرسە کا دێ حالێ 40 ملیۆن کوردان چ بە.
گەلۆ سەردانا کۆمیسیۆنێ یا ئیمرالیێ ب راستی ژی ئۆجالان دکە موخاتەب؟ دڤێت ئەڤ مەسەلەیا کۆمیسیۆنێ چاوا بهێت شیرۆڤەکرن؟
دەردۆرێن ئۆجالان، ئانگۆ پەکەکەیا ھلوەشییایی و پارتیا دەمۆکراتیکا گەل (دەم)، سەردانا کۆمیسیۆنێ یا ئیمرالیێ وەکی سەرکەفتنەکێ دبینن و وێ وەکی “دەولەتێ ئۆجالان وەکی موخاتاپ قەبوول کریە، و وان سەرکەفتنەک ب دەست خستیە” پێشکێشی رایا گشتی دکن.
رەوش ژ بۆ دەولەتا ترکیەیێ ژی دشبھە ھەڤ. دەولەت ژی باوەر دکە کو وێ سەرکەفتنەک ب دەست خستیە. بەلێ، ھن دەردۆرێن کەمالیست-ئەرگەنەکۆنی ل دژی سەرەدانا کۆمیسیۆنێ یا ئیمرالیێ بوون ژ بەر کو وان ئەو وەکی سەرکەفتنەکێ ژ بۆ ئەردۆگان ددیتن. د راستیێ دە، باخچەلی و ئەردۆگان، خوەدیێن سەرەکی یێن “پێڤاژۆیێ” نە و ژ ڤێ سەردانێ کێفخوەشن.
ئەردۆگان، ھەر چەند وەکی باخچەلی نە دەرکەتنە پێش بەری رایا گشتی ژی، وی ژی، ژ ڤێ پێڤاژۆیێ سوود وەرگرت. ئەردۆگان ئەڤ پێڤاژۆیە ژ بۆ کو زەختێ ل جەهەپێ و ئیمامۆغلو بکە، کر دەرفەت و ئەو ژ قادا سییاسەتێ دوور خستن. ب نەچوونا ئیمرالیێ، جەهەپێ خوە ژ دەنگێن کوردان دوور خست. لێبەلێ، باخچەلی ئەوقاس ب ھەوەس بوو بچە ئیمرالییێ وی گۆت ھەکە کۆمیسیۆن نەچە “ئەز دێ سێ ھەڤالێن خوە دەمە گەل خوە و بچم.”
پرسەک ھێسان: گەلۆ ما ھوون دفکرن کو کەسەکی راستەقین زلامێ دەولەتێ باخچەلی، بێیی کو بزانبە ئۆجالان دێ چ بێژە، ل سەر چوویینا کۆمیسیۆنێ ئیسرار بکە؟ نە مومکینە. ژ بەرێ دە ھاتبوو دییار کرن کو ئۆجالان دێ چ بێژە، و ئۆجالان ل سەر ڤێ یەکێ ئاخڤی.
ھەر کەسێ کو پیچەکێ ل سەر دەولەتا ترکیێ و دیرۆکا پەکەکێ دزانە، ڤێ راستیێ دبینە.
گەلۆ سەردانا کۆمیسیۆنێ یا ئیمرالیێ ئۆجالان دکە موخاتەب؟
دەولەت د موخاتەب گرتنا ئۆجالان دە ت پرسگرێکەک نەبوویە و نابە ژی. ژ بەر کو دەولەت ب سالانە ھەول ددە کو ئۆجالان بکە موخاتەبێ یەکانە. تێکلیا د ناڤبەرا دەولەتا ترکیێ و ئۆجالان دە چ دەموودەوران قوتنەبوویە.
پشتی سالا 1986ێ، ئۆجالان لگەل بەرپرسێ لەشکەری یێ دەولەتا ترکیێ ل شامێ ل ھەمان ئاڤاھیێ دژیا.
د سالا 1996ێ دە، دەما کو باسکەکێ د ناڤا دەولەتا ترک دە ھەول دا کو ئۆجالان بکوژە، سەرۆکوەزیرێ ترکیێ مەسعوود یلماز پەیامەک ژ بۆ ئۆجالان شاند و گۆت، “ھەولدانەکا کوشتنێ ھەیە هایا تە ژ خوە ھەبە.”
ئەم دکارین ڤێ لیستەیێ درێژ بکن. چما ئەم ڤان تینن بیرا وە؟ ژ بەر کو دەولەتا ترکیێ ت جاری کێشەیا موخاتەب گرتنا ئۆجالان نەبوویە. ئەو مرۆڤێ کو ژییانا وی دپارێزە بێ گومان دێ وی موخاتەب ژی بگرە. ئەڤ نە لاوازییا دەولەتێیە، ئەڤ سەرکەفتنا بەرنامەیا وێ یا ستراتەژیکە. ڤێ دەولەتێ، ب سالان خەبات کر کو ئۆجالان وەکە یەکانە سەرۆکێ کوردان دەست نیشان بکە.
د سالا 1999ێ دە، ئۆجالان ل ئیمرالیێ ژ فەرماندارێ ئارتێشا ترکیەیێ حەسەن ئاتیلا ئوگور رە گۆت: “ئەز بەلێندەرم، من بکار بینن، ئەز دێ ل ھەر دەرێ پێشییا ترکیەیێ ڤەکم.” ب ڤێ یەکێ تێر نەبوو، وی گۆت، “وەرن ئەم ب ھەڤ رە ھەولێرێ بگرن، ئەزێ ترکی فێری شڤانەکی ھەکاریێ ژی بکم.” ئۆجالان ژ بەر سۆزێن خوە نەھات دارڤەکرن. دەولەتا ترکیەیێ ئۆجالان دانابوو سەر ھێکا. نھا دخوازە ئەنجامێن وێ ب دەست بخە. وان ئەرک دایە ئۆجالان کو ل پێشیا رزگاریا رۆژئاڤایێ کوردستانێ بسەکنە و داخواز دکە کو ئەو ڤی ئەرکی بجیھ بینە. ژ بۆ ڤێ یەکێ چ پێویست بە دێ وەرە کرن.
سەردانا کۆمیسیۆنێ یا ئیمرالیێ د 24ێ مژدارێ دە نیشاندانەکا گشتی یا تێکلیا “مودیرێ پرۆژەیێ-بەلێندەر” یا د ناڤبەرا ئۆجالان و دەولەتێ دەیە، د بن ماسکەیەک نوو دە، ل گۆری بەرژەوەندیێن دەولەتا ترکیەیێ تەڤدگەرە.
ئەڤ نە موخاتەبییە… ئەڤ ئۆجالانە، ب ئەرکا شێورمەندیا دەولەتێ رادبە. دا کو کوردان ئەنتەگرەیی دەولەتێ بکە ئەو وەکە موخاتەب پێشکێشی کوردان تێ کرن.
مەسەلە رۆژئاڤایە. د ڤێ ناڤبەرێ دە، ئۆجالان ئەنتەگراسیۆنێ ل سەر یەپەگێ ل رۆژئاڤا وەکی یەکانە رێ سەر وان فەرز دکە. ل گۆری تێگھیشتنا رایا گشتی، ئۆجالان ژ کۆمیسیۆنێ رە گۆتیە، “ئەز دخوازم ل سووریەیێ رۆلەکێ بلیزم.”
ئۆجالان دێ ل سووریەیێ چ رۆل بلیزە؟ ما د ناڤا ھەمبێزا ترکا دە دکارە تشتەکی باش بۆ کوردان بکە؟ نە. ھەموو مەسەلە ژی ئەڤە.
دڤێت کورد باوەریا خوە ب ڤەگۆتنا کو ئۆجالان وەکی کەسەکی موخاتەب تێ حەسباندن نەینن. تشتێ کو مرۆڤ پێ دلشاد ببە ئەڤە، دەمەکی کو کارت ل رۆژھلاتا ناڤین ژ نوو ڤە تێن بەلاڤکرن، ئۆجالان دڤێت دەرکەڤە پێش و بێژە، “ئەز کەسەکی گرتی مە، شەرت و مەرجێن من سینۆردارن، ھوون ل دەرڤە نە، بەرژەوەندیێن وە گرینگن، ھەڤپەیمانیێن مەزن ئاڤا بکن، لگەل ھەر کەسی نیقاشێ بکن، و ھوون بریار بدن، ھوون موخاتەبن.”
ئۆجالان تام بەرەڤاژی ڤێ کریە. وی د ناڤا ھەمبێزا دەولەتێ دە “پەکەکە، کو دکاریبوو ببە موخاتەب، ھلوەشاند، پارتیا دەم بێباندۆر کر، و نھا دۆرا رۆژئاڤایە.” ئۆجالان دخوازە ببە زلامێ یەکانە. ژ بۆ ڤێ ئارمانجا خوە، ئەو دۆزا کورد بێ دودلی دکە قوربان.
ھەگەر کورد ژ ڤان مژاران بێتر ھایدار نەبن، ئەم دێ ب مژارێن رۆژنامەیان یێن وەکی “ئۆجالان ژ کۆمیسیۆنێ رە چ گۆت چ نەگۆت، وی کی دیت کی نەدیت…” و ھتد دێ ئەڤ مژارێن ماگازینی وەرن بالاڤکرن دا کوردان مژوول بکن. ھەتا وێ دەمێ، ل رۆژھلاتا ناڤین کی ل ھەسپی سووار ببە ئەو دێ زووتر گهیت ئارمانجا خوە.
