ل گۆری زە ئیکۆنۆمیست، ھەر چەند پێڤاژۆیا ئاشتیێ یا کو ئارمانج دکە داویێ ل پەڤچوونا زێدەتری 40 سالی یا د ناڤبەرا ئەنقەرە و پەکەکێ دە بینە، پێشڤەچوونەک چێکریە ژی، لێ بەلێ ژ بەر ھێڤیا ئالیان ژ گاڤێن لایەنێ بەرامبەر ئەڤ پێڤاژۆ گھیشتیە رەوشەکا جددی یا بێچارە.

ل گۆری ئانالیزا زە ئیکۆنۆمیست، ھەر چەند د مەھێن داوی دە دانووستاندنێن ئاشتیێ یێن د ناڤبەرا حکوومەتا ترکیەیێ و پەکەکێ دە لەز گرتنە ژی، لێ خویایە کو پێڤاژۆ د ڤێ قۆناغێ دە راوەستیایە. کۆڤار تەکەز دکە کو ئارمانجا داوین یا پێڤاژۆیێ بداویکرنا پەڤچوونا نێزیکی 40 سالی یا د ناڤبەرا ھێزێن چەکدارێن ترکیەیێ و پەکەکێ دەیە.

د داویا مژدارێ دە، جڤینەک د ناڤبەرا ئەندامێن کۆمیسیۆنا کو پێڤاژۆیێ د مەجلیسا مەزن یا نەتەوەیی یا ترکیەیێ دە دشۆپینە و رێبەرێ پەکەکێ عەبدوللاھ ئۆجالان ل گرتیگەھا ئیمرالیێ دە هات ئەنجامدایین، ئەڤ پێنگاڤ وەکی “پێنگاڤەکا دیرۆکی” ھاتە حەسباندن. ھەفتەیێن بەری ڤێ جڤینێ، پەکەکێ راگھاند کو چەکدارێن خوە ژ ترکیەیێ ڤەکشاندیە.

پارتی نیقاش دکن کا کی دێ گاڤا یەکەم باڤێژە

لێبەلێ، ل گۆری زە ئیکۆنۆمیست، پێڤاژۆ راوەستیایە ژ بەر کو هەر پارتیەک ل بەندێیە کو لایەنێ یا دن گاڤا یەکەم باڤێژە. کاربدەستێن ترک دبێژن پشتی کو پەکەکە ب تەڤاھی چەکان دەینە، گاڤێن وەکی عەفوویێ دکارن وەرن نرخاندن. د ڤێ چارچۆڤەیێ دە، ئیحتیمالا عەفوویێ ژ بۆ ئەندامێن پەکەکێ یێن ل ھەرێما کوردستانێ و ھندەک کەسێن کو ل ترکیەیێ ب تۆھمەتا “تەرۆریزمێ” گرتی نە تێ نیقاشکرن. لێبەلێ، پەکەکە ئیدیعا دکە ھەتا کو عەبدوللاھ ئۆجالان، کو ژ سالا 1999 ڤر ڤە گرتییە، نەیێ بەردان، گاڤێن نوو نایێن ئاڤێتن.

ئازادکرنا ئۆجالان دکارە بەرتەکا نەتەوەپەرەستێن ترک بدە بەر چاڤان

کۆڤار دەستنیشان دکە کو د ئاتمۆسفەرا سیاسی یا ھەیی دە بەردانا ئۆجالان “نەیا رەئالیست”ە. ئەو دەستنیشان دکە کو راپرسیێن رایا گشتی نیشان ددن کو بەشەک مەزن ژ جڤاکا ترکیەیێ ل دژی بەشداربوونا چالاک یا ئۆجالان د پێڤاژۆیێ دە نە. ھەر وھا ئەو دبێژە کو سەرۆککۆمارێ ترکیەیێ رەجەب تەییب ئەردۆگان ناخوازە ریسکا کارڤەدانا نەتەوەپەرەستێن ترک بگرە.

دۆزا دەمیرتاش ل سەر میزەیێ یە، لێ گرتییە

زە ئیکۆنۆمیست رادگھینە کو بەردانا سەلاحەدین دەمیرتاش دکارە “پێنگاڤەکا نیەتا باش” یا کێمتر ب ناکۆکی بە، لێ ئەردۆگان د دەربارێ ڤێ ڤەبژارکێ دە ژی دودلە. تێ دەستنیشانکرن کو دەمیرتاش، کو ژ سالا 2016 ڤر ڤە گرتییە، تەڤی بریارێن دادگەھا مافێن مرۆڤان یا ئەورۆپایێ ژی د گرتیگەھێ دە دمینە.

جووداھیا ئەردۆگان و باخچەلی پێڤاژۆیێ ئالۆزتر دکە

ئانالیز دەستنیشان دکە کو پێڤاژۆیا ئاشتیێ ناکۆکیێن د ناڤبەرا ئەردۆگان و سەرۆکێ مەھەپێ دەولەت باخچەلی دە ژی دەرخستیە ھۆلێ. باخچەلی پشتگریێ ددە پێشڤەبرنا پێڤاژۆیێ و بەردانا ھندەک سیاسەتمەدارێن کورد، د ناڤ دە دەمیرتاش، لێ ئەردۆگان دخوازە ژ بەرپرسیاریێ دوور بکەڤە گەر پێڤاژۆ تێک بچە ژی. ل گۆری کۆڤارێ، باخچەلی دخوازە ئاشتیێ وەکی میراتەیا خوەیا سیاسی ببینە، لێ ژ بۆ ئەردۆگان، پێڤاژۆ پتر ئاموورەک پراگماتیکە.

پیڤانا سووریەیێ فکاران زێدە دکە

زە ئیکۆنۆمیست دنڤیسە کو ئەنقەرێ ھێڤی دکر کو بێچەککرنا پەکەکێ باندۆرێ ل ھێزێن کوردێن ل سووریەیێ ژی بکە، لێ ئەڤ ھێڤی ھێژ نەھاتیە بجیھانین. ئەو دەستنیشان دکە کو ھێزێن سووریەیا دەمۆکراتیک (هەسەدە)، کو ترکیە وان وەکی گرێدایی پەکەکێ دبینە، تەڤی پەیمانا خوەیا ئەنتەگراسیۆنێ لگەل حکوومەتا شامێ، ب بالداری تەڤدگەرن، کو ئەڤ یەک نەرەحەتیا ل ئەنقەرێ زێدە دکە.

“ئەم کەتین قۆناغا هەری مەترسیدار “

هەر چقاس کو تێ گۆتن ئەڤ ھەمی تەڤلیھەڤی برێڤەبرنا دانوستاندنێن د ناڤبەرا حکوومەت و پەکەکێ دە دژوار دکە، و نومان کورتولموشێ سەرۆکێ پارلەمەنتۆیا ترکیەیێ ل سەر پارتیا دەستھلاتدار ژی دبێژە “ئەم کەتن قۆناغا هەری مەترسیدار.” لێبەلێ، سیاسەتمەدارێن کورد دبێژن کو پێڤاژۆ ب تەڤاھی تێک نەچوویە. زە ئیکۆنۆمیست ھەر وھا گۆتنێن تونجەر باکرھان، ھەڤسەرۆکێ پارتیا وەکھەڤی و دەمۆکراسیا گەلان (دەم) ڤەدبێژە کو “تەڤی کێموکاسیان ژی، پێڤاژۆ هێژان بەردەوام دکە.”

کۆڤار ئانالیزا خوە ب تەکەز کرنا کو پێشەرۆژا پێڤاژۆیێ ژ بۆ نێزیکی 15 میلیۆن کوردێن ل ترکیەیێ و میلیۆنان کوردێن ل سووریەیێ نە دیارە، ب داوی دکە.