هەرچەنده ئەو سیاسەتا نها په‌كه‌كه ل همبەر باشوورێ کوردستانێ و پارتیێن ڤێ پارچەیا کوردستانێ ب تەڤاهی و پارتییا دەمۆکرات یا کوردستانێ په‌ده‌كێ ب تایبەتی دمەشینیت، پاش سالا 1990 زێدەتر بوویە، په‌كه‌كه نها پێتر ژ هەر دەمەکێ دی هێزێن خوە یێن چەکدار ل باشوورێ کوردستانێ کوم دکەت، هەروها ئەو بزاڤێن کوردان یێن ل ئەورۆپایێ بەر ب نەمانی دبەت، یێن مایی ب تەنێ «په‌ده‌كه و یه‌نه‌كه» نە.
په‌كه‌كێ شه‌ر فرۆشته پارتی و ب هه‌موو شیانان كار بۆ ژناڤبرنا باشوورێ كوردستانێ كر
پارتییا دەمۆکرات یا کوردستانێ، پارتییا هەری ب هێز یا کوردستانێ بوو ب تایبەت ل ناڤچەیا بەهدینان و بۆتان یا باکورێ کوردستانێ، په‌كه‌كێ تەنێ هزر ژ بوو ڤێ پارتیێ دکر، هەر چەنده پارتییا دەمۆکرات ئا کوردستانێ هێزا وێ یا چەکداری و جەماوەری هەری مەزن هەبوو، لێ چ جاران ل دژی پارتیێن ولاتپارێز نەچوو د چ چەپەران دا، بەلکو ل جهێ زمانێ شەر زمانێ دەبلۆماسیێ ب کار ئانی، و ب زمانەکێ نەرم ل کوردستانا باکور ب گشتی و ناڤچەیا بۆتان ب تایبەتی جهێ خوە کر.
په‌ده‌كێ ب رێیا عەشیره‌تێن وێ ناڤچەیێ بنگەهەک ژ خوە رە ئاڤا کر، لێ بەلێ ل سالا 1991ێ و پاش سەرهلدانا گەلێ باشوور و بجهكرنا ئازادییا باشوورێ ولات و درست کرنا هەرێما باشوور، په‌كه‌كێ ئەڤ پارتییە ب خه‌ته‌رییه‌كا هەری مەزن دا ناساندن، ترسا په‌كه‌كێ ئه‌و بوو کو نکاریت وەک ئەو دخوازیت ل ناڤچەیێن ل ژێر دەستهلاتا په‌ده‌كێ گەلی کورد بۆ ئالیێ خوه بكێشیت و ل دژی هزرا نەتەوەیی و دەولەتا سەربخوە راوستیت.
هه‌ر وه‌ختا په‌ده‌كێ گاڤه‌ك دیرۆكی هاڤێتبیت په‌كه‌كێ شه‌ر فرۆشتیێ
یا ئاشكرایه کو هەر دەما په‌ده‌كێ ل باشوورێ وەلات هەنگاڤەک دیرۆکی هاڤێتبیت، په‌كه‌كێ شەرێ چەکداری یێ ب وەکالەت ب په‌ده‌كێ را فرۆشتییە، ئانکو په‌كه‌كێ شەر ب په‌ده‌كێ فرۆشتییە، په‌كه‌كه وه‌ك لاوازه‌ییه‌كا مه‌زن دبینیت كو ئه‌و نکارییە پاش سەرهلدانا باشوور ل سالا 1991ێ خوە ل باژارێن باشوور ب جهـ بکەت و سۆز و عاتیفا گەلێ باشوور ژ بۆ خوە راکێشیت.
په‌كه‌كه ل سالا 1991ێ داكو بکاریت ل باشوور بهێز بیت، پارتییەکا کوردی ب ناڤێ پارتییا ئازادییا کوردستانێ/PAK دامەزراند و هێزەکا چەکدار ژ بۆ درست کر، ژ بۆ ڤێ یەکێ ئۆجالان گەلەک کەسایەتی و ناڤدارێن عەشیرەتێن باشوور داخواز دكه‌ته شامێ، ئۆجالان تەکۆشین ژ بۆ ڤێ یەکێ دکر کو PAKێ بکەته جیگرا په‌ده‌كێ.
ل سالا 1992ێ پاش درست کرنا حکوومەتا باشوور، په‌كه‌كێ دژمناتییا خوە ل همبەر ڤێ یەکێ دیار کر و شەر ب حكوومه‌تا باشوور را فرۆشت، په‌كه‌كه ل دژی حکوومەتا باشوور ل ناڤچەیێن بۆتان و بەهدینان شەر دگەل په‌ده‌كێ کر، هەلبەت ئەڤ یەک بێ خوە بەرهەڤکرنا پێش وەخت بوو، ئەڤ شەرێ په‌كه‌كێ دگەل حکوومەتا نوو دامه‌زراندنی یا باشوور ئەنجام دایی، بوو سەدەم کو حکوومەتا هەرێما باشوور هەر ژ دەستپێکا درستبوونا خوە لاواز ببت.
په‌كه‌كێ ب چ ئاوایەکی ئەڤ شەر ب شەرێ براکوژیێ نەناساند، بەلکو ئەڤ شەرە ب شەرێ ل دژی خیانه‌تێ دا ناساندن، و ل گۆری په‌كه‌كێ، په‌ده‌كێ خیانه‌تا نشتیمانی ئەنجام داییە، ژ بەر ڤێ یەکێ شەرێ ل دژی وێ دكه‌ت، ژ سالا 1992ێ پێدە په‌كه‌كێ هێزا خوە یا سەرەکە خستە د شەرێ ل دژی په‌ده‌كێ دا، بەهانەیا په‌كه‌كێ ژ بۆ خیانه‌تا په‌ده‌كێ ئەڤە کو په‌ده‌كه نیزی ترکیێ یە، یا راست پرسه‌ك دنە، ئەو پرس ژی ئەڤە ژ بەر کو تركیه، ئیران و ئیراقێ نکاری ژ بەر ئەمەریکایێ ئەزموونا باشوورێ ولات ژ ناڤ ببەن، په‌كه‌كه ب ڤێ کارێ ئه‌ركدار کر، ب گۆتنه‌كه دن، ئەم دکارین ببێژین کو هەر دژاتی و شەر پی فرۆشتنەکا په‌كه‌كێ ب باشوور و په‌ده‌كێ را، دەولەتەکا مینا ترکیه، ئیران و ئیراقێ ل پشتە و په‌كه‌كه بەرنامەیا ڤان ده‌وله‌تان بجهـ دکەت.
جه‌میل باییك: كوشتنا گه‌ریلایه‌كێ بریندار ب رومه‌ت تره ژ كو په‌ده‌كه وی ده‌رمان بكه‌ت
ل سالا 1992ێ په‌كه‌كێ خیانه‌ته‌كا هەری مەزن ل كادرۆیێن خوە کر، دەما د ڤێ سالی دا په‌كه‌كێ شەر ب په‌ده‌كێ را فرۆشتی، ل ناڤچەیا حەفتەنینێ 19 گەریلایێن وێ بریندار دکەڤن، په‌كه‌كه ڤان برینداران دبەت و ل شکەفتەکێ ئاکنجی دکەت، په‌ده‌كه داخوازێ ژێ دکەت ڤان برینداران ل نەخوەشخانەیەکا هەولێرێ ده‌رمان بکەت، لێ بەلێ جەمیل باییک بریارێ ددەت کو هەر 19 گەریلا بهێن كوشتن کرن و دبیژە: «كوشتنا ڤان گەریلایان پر ب رۆمەت ترە ژ وێ یەکێ کو په‌ده‌كه وان ده‌رمان بکەت»، ب بریارا جەمیل بایک تەقە ل وان گەریلایان تێ کرن و 18 کەس تێن کوشتن و گەریلایەک ب ناڤێ «جاهیدە» کو خەلکا دیرکێ یە ساخ ژ وێ کۆمکوژییا ب بریارا جەمییل باییک هاتییە كرن دمینیت، پاش کو «جاهیدە» دگەهیته جهه‌كێ ئارام راستیێ ژ هەر کەسی را دبێژیت و دیار دکەت کو ئەو گەریلا ب بریارا جەمیل باییک هاتینە كوشتن و ب ڤێ رێكێ، باییک دخوازیت وەها نیشان بدەت كو په‌ده‌كه بریندار و ئێخسیران دكوژیت، پاش دیار بوونا ڤێ راستیێ ئۆجالان دگەل سەرکرداتییا په‌كه‌كێ مینا هەرجار ڤێ بوویەرێ د ڤەشێرن و ب چ شێوەیەکێ ناهێلن باس ل سەر بهێت کرن.
ل سالا 1993ێ په‌كه‌كه گەلەک ولاتپارێز ل ئەورۆپایێ و پارچه‌یێن دن یێن کوردستانێ ل کەمپا «زەلێ» ل باشوورێ کوردستانێ کوم کرن تاکو جڤاتا نەتەوەیی یا کوردستانێ پێك بینیت، یا راست مەبەستا سەرەکی یا په‌كه‌كێ ئاڤاکرنا جڤاته‌كا نەتەوەیی نەبوو، بەلکو مەبەست پێ دژاتیکرنا پارله‌مه‌نا باشوورێ کوردستانێ بوو کو ژ ئالیێ هێزێن ناڤدەولەتی دانپێدان پی هاتبوو کرن، په‌كه‌كێ 200 کەس ل زەلێ کوم کرن ژ بوو ڤێ مەبەستێ پاشان ئەڤ کەسە ڤەدگەرن جهێن خوە یێن کو ل باکورا کوردستانی هاتی و ڤەگەریای ژ ئالیێ ترکیێ هاتن گرتن و کوشتن.
ئه‌ركێ PKK د ده‌ستنیشانكرنا ولاتپارێزان دا و كوشتنا وان ب ده‌ست تركیا
پرسا سەرەکە یا ل ڤێرێ سەرهل ددەت ئەڤە، گەلۆ چما دەما PKK نه‌كاری گەل و ولاتپارێزان، بپارێزە ڤان کاران دکەت؟ بەرسڤ ژی ئەڤە PKK ب ئەرکێ خوە رادبیت، ئەو ئەرکێ دەولەتا ترکیێ پێ دای، ئەو ئەرک ژی ئەڤە کو کەسێن بەرنیاس و ولاتپارێزێن کورد دەستنیشان بکەت و ب پیلان ڤان کەسان ب دەستێ دەولەتا تورکیێ بدەت کوشتن.
