پەکەکە و تەسفیەکرنا سەرکردەیێن ولاتپارێز
بهشا دویهمین
ههژمارهكه زۆر یا ولاتپارێزان پاش سالا 2000ێ ب سهدهما نهرازیبوونێ ل سهر گۆتنهكا ئاپۆ هات كوشتن
پاش گرتنا عهبدوللا ئۆجالان، رێبەرێ زیندانکری یێ پەکەکێ ل رۆژا 15/2/1999ان دە و دیار بوونا کۆکا پەکەکێ و سەرکرداتیا وێ ب یەکەم دەرکەتنا ئۆجالان د دەستێن میتێ دە کو گۆتی «ئەم ژ بۆ خزمەتکرنا دەولەتا ترکیێ ئامادەنە» پاش ئەو نامەیا دەست نڤیس یا کو ئۆجالان دایە بەردەم دادگەها بلند یا ترکیێ کو تێده دیار کربوو: «ت جاران مە نەخوهستییە ل دژی ترکیێ و ئارمانجێن وێ یێن ستراتیجی شەر بکین»، و داخوازا شەش مەهان ژ دەولەتا ترکیێ کر ژبۆ وێ یەکێ کو د دەما 6 مەهان ده گەریلایێن پەکەکێ بێ چەک بکە، ڤێ یەکێ کێنجەکە هەری نێگەتیڤ ل سەر ولاتپارێزێن د ناڤا رێزێن پەکەکێ دە کر و ئەڤ یەک ب گۆهەرینا ستراتیجا سەرەکە یا پەکەکێ مێزە کر، ژبەر ڤێ یەکێ ولاتپارێزێن د ناڤا پەکەکێ دە نەرازیبوونا خوە نیشان دا کو ئەڤ یەک بوو سەدەما کوشتنا هەژمارەکا هەری زۆر یا وان ولاتپارێزان د ناڤا پەکەکێ دە.
هەڤرکییەکا هەری مەزن د ناڤبەرا ئەندامێن کونسەیا سەرکرداتییا پەکەکێ «جەمیل بایک، دۆران کالکان، عەلی حەیدەر قەیتان، بۆتان، ئۆسمان ئۆجالان، پەلشین، سۆزدار ئاڤێستا، موراد قارایلان، مستەفا قارسۆ» ده هەیە، لێ بەلێ هەر چ قاس هەڤرکی د ناڤبەرا وان دە هەبە، ل همبەر وان کەسێن ل دژی ستراتیجیا ئۆجالان تەڤ دگەرن یەکگرتی دبن و ب هەموو ئیمکانات ل دژی وان کەسان د راوەستن.
ژ بۆ بێدەنگ کرنا وان کەسێن ل دژی ستراتیجا نوو یا پەکەکێ و رێبەرێ وێ یێ زیندانکری، پاش سالێن 2000ان قۆناغەکە نوو هات دەستپێکرن کو ب قۆناغا گرتن و کوشتن و ووندا كرنا ڤان ئەندامێن ولاتپارێز تێ ناسکرن، هەیا نها ژی هەژمارەکە هەری زۆر یا وان کەسێن د ناڤا پەکەکێ دە هاتینە ووندا کرن ناڤێن وان نەهاتینە ئەشکەرە کرن، لێ ئەم دکارن ناڤێ هنهک ژ ئەندامێن سەرکرداتییا پەکەکێ کو ل دژی ستراتیجا نوو یا پەکەکێ سەکنین و پشتره ب دەستێ پەکەکێ هاتنه کوشتن و زیندانکرن ل ڤر بینین وەکە: «ئەندامێ کۆمیتەیا ناڤهندی یا پەکەکێ ناسر/ ب کۆد ناڤێ فارۆق بۆزکۆرت» کو پەکەکێ ئەڤ کەس ل سەر نهرینا جودا کوشت، هەر وها «هارۆن دۆرە، گۆلان كارزان، فایق رۆژئاڤا» و گەلک کەسێن دن یێن مینا ڤان کەسان.
یا راست وەکە پێش نها مە گۆتی تو جاران پەکەکێ خوە ل کوشتنا ئەندام و سەرکردەیێن خوە نەکرییە خوەدی و هەردەم یان کوشتنا وان ب خوەکوشتن ددن دیار کرن، یان ژی دبێژن: د شەرێ دگەل دهولهتا ترکیێ دە شەهید کەتیە، یان سووچا سیخۆریێ ژ بۆ دەولەتا ترکیێ ددەن پال و دبێژن ئەو ژبەر ڤێ یەکێ هاتنە کوشتن، یا جهێ دلگرانیێ ئەڤە کو پەکەکە هەرتم د ڤان کارێن خوە دە سەرکەتن ئانیە و هەرتم کارییە باوهریێ ژ بۆ ئەندام و ئالیگرێن خوە درست بکە کو یا ئەو دبێژن راستە و ژ دەرڤەی وێ یا ئەو دبێژن ئاخافتن و پیلانا دەولەتا ترکیێ یە ژ بۆ دژاتی کرنا ڤێ رێکخستنێ.
جهمیل باییك: کەسێن دخوهستن دەست دانن سەر پەکەکێ و جیێ رێبەر ئاپۆ بگرن ژ مەرە ئەشکەرە بوون، مە رێ نەدا ئهو ل گۆر نەرینا خوە یا چەتەگەریێ تەڤ بگەرن
کەسێن کو پاش گرتنا ئۆجالان و دیار بوونا راستیا پەکەکێ ل دژی ڤێ رێکخستنێ تەڤگەرییان پر زێدە بوون، لێ بەلێ کەسێن کو هەری زێدە ل جەم پەکەکێ تێن باس کرن دبە ئەڤ 3 سەرکردهیێن دیار یێن وێ پارتیێ بن ئەوژی ئەڤن «د.سلێمان، فەرهاد، بۆتان»، ڤان سەرکردهیان ب هەموو شیانێن خوە تەکوشین کر کو پەکەکێ ڤەگەرینن ل سەر رێیا کورداتیێ و پەکەکێ ل ژێر باندۆرا دەولەتێن داگیرکار بینن دەر، لێ بەلێ ئەڤ کەس پاش ب تاوانا ئیخانەتێ و هەولدان ژ بۆ تێکدانا رێخستنێ هاتن سووچبارکرن و ناچار مان رێزێن ڤێ رێکخستنێ ب جی بهێلن، جەمیل باییک ڤان کەسان ب سەرکردهیێن چەتەگەریێ د ناڤا پارتیێ دە ب ناڤ دکە و دبێژە: «د.سلێمان و ئەو کەسێن دگەل وی دە بوون پاش دەستەسەرکرنا ئۆجالان هەموو هەولدان کرن کو دەست دانن سەر پەکەکێ و جیێ رێبەر ئاپۆ بگرن، لێ بەلێ هەر زوو ئەڤ یەک ژ مەرە ئەشکەرە بوون و مە رێ ب وان نەدا ل گۆر نەرینا خوە ئا چەتەگەریێ تەڤ بگەرن»، لێ بەلێ گەلۆ دبە کەسەک مینا «د.سلێمان کو جانێ خوە ل باشوورێ ولات د شەرێ ل دژی تهرۆریستێن دائیشێ ده كره قوربانی کەسەک چەتە بە؟! ئەڤ پرس ل سەر گهلهك ژ سەرکردەیێن دن یێن ولاتپارێز د ناڤا پەکەکێ دە درستە، لێ بەلێ ژ بەر کو ل گۆر سیاسەتا پەکەکێ و ستراتیجا وێ یا شاش تەڤ نەگەرییان ل جەم پەکەکێ ب چەتە و خائین هاتن ب ناڤ کرن.
یەکێ دن ژ وان سەرکردهیێن هەری دیار د ناڤا پەکەکێ دە کو خوەدی دیبلۆماسی و کاریزمایەکە ب باندۆر بوو «کانی یلماز» بوو کو ئەو ژی ب ئاوایهكه هۆڤ ژ ئالیێ پەکەکێ ڤە ل سلێمانیێ تێ تەرۆر کرن، «فەیسەل دۆنلایجێ ب کۆد ناڤێ کانی یلماز» ل 1/1/1950ان ل «جەیلان پنار» یا ئۆرفایێ هاتیە سەر دنێ، ئێک ژ دامەزرینهرێن سەرەکە یێن پارتییا کارکەرێن کوردستانێ پەکەکێ یە، د ناڤا پەکەکێ دە بهرپرسیاریێن جودا وەرگرتینە سالا 1979ان دە ل ترکیێ تێ دەستەسەرکرن و ل 11 شواتا 1989ان ژ زیندانێ سەربەست تێ بەردان، ل 12 شواتا سالا 1993ان دە ب پاسەپۆرهکە ساختە دەرباسی ئەلمانیایێ دبە، پشتی دەمەکێ ل ور مافێ پەنابهرییا سیاسی وەردگرە و ل 26/10/1994ان ل لۆندن تێ گرتن و کانی یلماز هەیا 19 تەباخا سالا 1998ان ل بهریتانیایێ گرتی دمینە، وهختا ئۆجالان دەرباسی ئەورۆپا دبە کانی هەول ددە ل ئەورۆپایێ مافێ پەنابەرییا سیاسی ژ بۆ ئۆجالان ب دەستڤە بینە، لێ بەلێ هەم پەکەکێ هەم ئۆجالان ژ بەر کو نەکارین جیەکێ ژ بۆ ئۆجالان پەیدا بکەن، کانی سووچبار کر ئەڤ یەک د دەمەکێ دە بوو کو کانی وهختا دو مههان بوو ژ زیندانێ هاتییە ئازاد كرن.
كانی یلماز ژ پهكهكێ ڤهقهتیا و پارتییا ولاتپارێزێن دهمۆكرات ئاڤا كر، پهكهكێ ئهو ل ناڤهندا باژارێ سلێمانیێ تهرۆر كر
پشتی گرتنا ئۆجالان، کانی یلماز دبێژە ئۆجالان تەسلیمی دەولەتێ بوویە و د بن کۆنترۆلا سازییا ئەسکەری یا هەری ژۆر یا ترکیێ دە یە «Turk Genel Kurmay» کانی یلماز دبێژە: «ژ بەر کو ئۆجالان د زیندانێ دە تەسلیمێ ترکیێ بوویە، گەرەکە چدی وەکە سەرۆکێ پەکەکێ نەهێ ناسکرن، ل سالا 2004ان دە ژ پەکەکێ جودا دبه و پارتییا ولاتپارێزێن دەمۆکرات “PWD” ئاڤا دكه و ل سلێمانیێ نیشتەجی دبە، ل سالا 2005ان ب ژنەکە ئینگلیز ب ناڤێ «شێری لایزەر» رە د زەوجە.
ژبەرکو «کانی یلماز» كهساتیهكه دیبلۆماتیک و خوەدی ئهزموونهكه مەزنه، پەکەکێ هەرتم ئەو ژ بۆ خوە وەکە گەف و دژبەر «مخالف» ددیت، ژ بەر ڤێ یەکێ ژ بۆ کوشتنا وی ل 11 شواتا 2006ان دە بۆمبەک کۆ ژ دوور ڤە تێ کۆنترۆل کرن و تەقاندن ل ناڤا عەرەبەیا وی دانا و وی تهرۆر كر.
کانی یلماز ژ ئالیێ کەسەکێ بسپۆر و تایبەت د ناڤا هێزا تیمێن تایبەت کو ب «فیدائیێن پەکەکێ» تێ ناسکرن هات تەرۆر کرن، ناڤێ وی کەسێ کو ب کارێ تەرۆر کرنا «کانی یلماز» رابووی «ڤەلی چات ب کود ناڤێ “ئۆرفالێ نومان» بوو، ڤەلی چات سالەکێ پێش کو بچە و کانی یلماز ببینە وەها خوە دیار دکە کو ژ پەکەکێ ڤەقەتیایە و ل کامپا «سەید سادق» نیشتەجی دبە و ل ور ب ژنەکێ رە کو ژ پەکەکێ ڤەقەتیا بوو د زەوجە و وها باوهریێ بۆ «کانی یلماز» درست دکە کو ئهو ژ پەکەکێ ڤەقەتیایە، ب ڤی ئاوایی ئەو پر نێزی «کانی یلماز» دبە و بۆمبەیێ د ناڤا عەرەبەیا «کانی یلماز» د دانە و ل دەما «کانی یلماز» دچە ژ بۆ داگرتنا بانزینێ دچە بەنزینخانەیێ ل سلێمانیێ عەرەبەیا وی دتەقینە و وی تهرۆر دکە، جەنازەیێ «کانی یلماز» دبن جیێ کو ئەو ژ دایک بووی و د مەراسیما جەنازەیێ وی دە، دایکا وی و برا و مرۆڤێن وی پەکەکێ سووچبار دکن و دایکا وی د مەراسیمێ دە دبێژە: «کورێ من شەهیدێ کوردستانێ یە و سلۆگانێ شەهید نامرن ددە».
دەمەکێ بەری هنگێ «کانی یلماز» ژ بۆ کوشتنا «حکمەت فیدان» داخویانیەکێ ل سەر پێگەها ئینتەرنێتی یا ب ناڤێ www.welatparez.com ل سەر کوشتنا کەسێن ولاتپارێز و رۆشەنبیر ب دەستێ پەکەکێ دنڤیسینە، «یلماز» ژ بۆ هنەک رایەدارێن هەری ژۆر یێن پەکەکێ وەکە «دۆران کالکان و موراد قارایلان و جەمیل باییک» دبێژە کو ئەڤ کەسە گەریلایێن پەکەکێ ژ بۆ کوشتنا کەسێن ولاتپارێز هان ددن.
“کانی یلماز” دبێژە کۆنگرەیا دویەمین و سێیەمین یا کۆنگرەیا گەل خالا وەرچەرخانێ یە، د کۆنگرەیا دویەمین دە ب هایدارییا دەولەتێ و ب زەختا پارێزەران «پارێزەرێن ئۆجالان» ل سەر کۆنگرەیێ بریارا شەر هات ستاندن، روویەکێ ڤی شەری ئەڤ بوو کو ل بن ناڤێ شەرکرن ل دژی دەولەتێ گەریلا بهێن تەسفیە کرن و روویێ دن یێ هەری گرینگ ئێریشا ل سەر PWD و قادرۆیێن ولاتپارێز بوو کو دخوەستن ڤێ لیستکێ خراب بکن، هەڤال «سیپان رۆژهلات و کەمالێ سۆر» پشتی ڤێ یەکێ هاتن كوشتن و ژ بلی کوشتنا ڤان گەلەک هەول و چالاکیێن جودا ژ بۆ کوشتنا قادرۆیێن ولاتپارێز هاتینە ئەنجامدان، لێ بەلێ سەرکەتن نەئانیە، گرۆپا «کارایلان و دۆران کالکان» و یەکێ دن کو بسپۆریەکە هەری خورت تر هەیە ئەوژی کو «جەمیل باییکە» کو کەتە ناڤا ڤێ گرۆپێ بریار زووتر هاتن وەرگرتن و پراکتیزە کرن.
جەمیل بایک پشتی کۆنگرەیا سێیەمین ژ بۆ کۆنگرەیێن چیا و ئەورۆپایێ نرخاندن دکە و ئەو نرخاندنێن وی ئەنجام دایی رێخستنێ ژ بو جینایەتان هان ددە، ئەڤ سەر راست کرن و ئەرکدارکرنا گەریلا و ئەندامێن ناڤا رێکخستنێ دە، ژ بۆ جینایەتان پەیوەستن ب ڤان نرخاندنێن جەمیل باییک، د ڤێ دەمێ دە ئەو ئاگاهیێن «حەوا» یێ ئانیە چیا کێنج ل سەر جەمیل باییک کریە کو جەمیل بایک دیسان د ناڤا پەکەکێ دە ئەرکدار ببە و ئۆسمان ژی لایقی كهساتییا خوە کو تف کری، دیسان تفا خوە بئالیسە و ڤهگهره چیا.
ئەڤێن ل سەری مە ئاماژی پێ کری ب تەنێ دلۆپەکە ژ وێ بەحرا خوینێ یا پەکەکێ ژ خوینا کەسێن ولاتپارێز یێن کورد درست کری.