(كۆڤید-19) و (شاسوار-17)

(كۆڤید-19) و (شاسوار-17)

ولاتێن ئه‌ورۆپایێ په‌سنا هكوومه‌تا باشوورێ كوردستانێ دکن، لێ شاسوار دبێژه‌: «حکوومەت چی كردووه‌‌»

پێش بەلاڤبوونا ڤیرۆسا کۆرۆنا ل باشوورێ کوردستانێ هکوومەتا هەرێما کوردستانێ هەر زوو تەدبیرێن پێویست ژ بۆ بەرهنگاربوونا ڤێ ڤیرۆسێ ئەنجامدان و ئەڤ تەدبیر وەها بوون کو د دەمەک کورت دە رێ ل همبەر کارەساتەکە مەزن ل باشوورێ ولات گرت.

 نووچەگهانێ پێگەها «دارکا مازی» ل باشوورێ ولات دبێژە کو گەلێ باشوور پڕ ب باشی باس ل ڤان تەدبیرێن هکوومەتێ دکن ژ بۆ پاراستنا جانێ هەمولاتیان، ئەڤ تەدبیرێن هکوومەتا باشوور ئەنجام دای ل سەر ئاستا ناڤدەولەتی تێن باس کرن و ب تەدبیرێن هەری باش تێن ناڤ کرن، ب ئاوایه‌كی وها کو کوردێن پەرچەیێن دن ئێن کوردستانێ ب تایبەتی کوردێن باکور و رۆژهلاتێ کوردستانێ ژی ژ هکوومەتێن سەردەست ل وان پەرچەیان دخوازن کو تەدبیرێن، مینا باشوورێ کوردستانێ ژ بۆ روو ب روو بوونا ڤێ ڤیرۆسێ ئەنجام بدن تاکو جانێ وان بێ پاراستن، لێ بەلێ هەیا نها ئەڤ تەدبیرێن پێویست ژ ئالیێ وان هکوومەتان ڤە نەهتینە ئاڤێتن.

د دەما چەندین رۆژێن رابووری دە هەژمارەکە هەری زێدە ژ ئیمەیل و نامە و پەیوەندیێن تێلەفۆنی ژ بۆ پێگەها «دارکا مازی»، هاتینە کو ژ بەر کو ئەم ل باکوورێ کوردستانێ وەشانێ دکین پرانیا وان گەلێ باکوور بوونە و تێدە داخواز کرنە پەیاما وان ب زەلالی ب ئالیێن پەیوەندیدار بێ گهاندن تاکو ئەو ژی مینا هکوومەتا باشوورێ کوردستانێ تەدبیرێن پێویست ژ بۆ پاراستنا جانێ وان وەرگرن.

هكوومه‌تا باشوورێ كوردستانێ پێش گهیشتنا ڤیرۆسا كۆرۆنایێ، هه‌ر زوو رێكار و ته‌دبیرێن پێویست ژ بۆ خوه‌پاراستنێ گرتنه‌ به‌ر، ئه‌نجوومه‌نه‌كا بلند ژ بۆ به‌رهنگاربوونێ وه‌زیفه‌دار كر، تیمێن ته‌ندروستی، و ئه‌وله‌هیێ ئه‌ركدار كرنه‌ و پێڤاژۆیه‌كه‌ یه‌كجار مه‌زن یا هۆشیاركرنێ په‌یره‌و كر، ئه‌ڤ‌ ژ بلی گرتنا سینۆرێن ل گه‌ل ئیران و ئیراقێ و راگرتنا گه‌شتێن ئاسیمانی كو ئه‌ڤ هه‌موو بوونه‌ سه‌ده‌م، هه‌م گه‌لێ باشوور و هه‌م ولاتێن پێشكه‌تی یێن جیهانێ په‌سنا ڤێ پێڤاژۆیێ بكن.

ڤیرۆسا كۆرۆنا (كۆڤید-19) كو رێخستنا ته‌ندروستیا جیهانێ ب ڤیرۆسه‌كه‌ كوژه‌ك ته‌سنیف كریه‌، هه‌ر چه‌ند كو ل ده‌ستپێكێ ل و‌لاته‌كێ دوور بوو، لێ به‌لێ ل داویێ گهیشت هه‌رێما باشوورێ كوردستانێ، چاڤكانی ئیران بوو، واته‌ هه‌مو‌لاتیێن باشوور كو ژ ئیرانێ ڤه‌گه‌رینه‌.

پاش گهیشتنا ڤیرۆسێ و ئه‌شكه‌ره‌ بوونا 4 حاله‌تێن ده‌ستپێكێ ل باژارێ سلێمانیێ، گه‌له‌ك ده‌م ده‌رباس نه‌بوو هه‌یا كو هكوومه‌تێ ژ بۆ كۆنترۆل كرنا ره‌وشێ و رێگرتنێ ل زێده‌بوونا هه‌ژمارا تووشبوویان، قه‌ده‌غه‌یا ده‌ركه‌تنێ ل نێڤبه‌را باژێرێن هه‌رێما كوردستانێ و هه‌م ل ناڤا هه‌ردو باژارێن هه‌ولێرا پایته‌خت و سلێمانیێ راگهاند كو هێژان ژی ئه‌ڤ قه‌ده‌غه‌ د دۆمه‌.

ڤیرۆسا كۆرۆنایێ ئه‌گه‌ر چ كو ده‌رده‌كه‌ و خه‌ته‌را وێ هەموو جیهان ترساندیه‌، لێ ل باشوورێ كوردستانێ ته‌ڤ هێز و ئالی و هه‌مولاتی ژی د یه‌ك ئه‌نی ده‌ نه‌ و دخوازن ب هه‌ر چ رێیا هه‌به‌ د جه‌نگا خوه‌ یا ل دژی كۆرۆنایێ ده‌ سه‌ربكه‌ڤن و ژ بۆ ڤێ دبێژن كو هكوومه‌ت ب ئه‌ركا خوه‌ رادبه‌.

وه‌كه‌ هه‌رجار و د هه‌ر ره‌وشه‌كێ ده‌، شاسوار عه‌بدولواحد دخوازه‌ بابه‌تا كۆرۆنایێ ژ بۆ خوه‌ بكه‌ ده‌رفه‌ت، وه‌كه‌ چاوا وی د به‌رێ ده‌ ره‌وش و كریزێن گه‌لێ هه‌ژار ژ بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ و ڤه‌شارتنا شاشێتی و روو ره‌شیێن خوه‌ بكارئانینه‌.

ل ده‌مه‌كێ دختۆرێن و‌لاتێ سوێدێ په‌سنا رێكارێن هكوومه‌تا باشوور یێن خوه‌پاراستن و به‌رهنگاربوونا كۆرۆنایێ دکن كو هه‌ر تشت به‌روه‌خت و د ده‌م ده‌ كریه‌، ژ دابینكرنا نه‌خوه‌شخانه‌ و جیێن كه‌رنتینكرنا نه‌خوه‌ش و به‌رگومانان ل هه‌موو باژارێن كوردستانێ، هەیا دگەهە ئاموورێن پێویست ژ بۆ دیارکرنا ڤیرۆسا کۆرۆنایێ، لێ شاسوار عه‌بدولواحد جاره‌كه‌ دن ژ بۆ چێكرنا پرسگرێكان د رێیا هكوومه‌تێ ده‌ و كرێت كرنا رێكارێن وێ ده‌ركه‌تیه‌ قادێ، به‌لكو پێتر ئه‌و دخوازه‌ دیمه‌نه‌كێ وها پێشانی گه‌ل بده‌ هه‌ر وه‌كه‌ هكوومه‌تێ چ هه‌نگاڤ نه‌ئاڤێتنه، بێ گۆمان ئەڤ یەک ژی ب ئەمرێ ولاتێن دژبەرێن کوردستانێ تێ ئەنجامدان‌.

نووجەگهانێ پێگه‌ها «داركا مازی» ل باشوورێ كوردستانێ راپۆره‌ك ل ده‌ربارا ڤێ یه‌كێ شاندیه‌ و تێده‌ هنه‌ك خالێن سه‌ره‌كه‌ زه‌لال كرنه‌.

خالا یه‌كه‌م ئه‌ڤه‌ كو شاسوار ته‌نێ ل وان ره‌وشان خوه‌یا دبه‌ وه‌ختا كو هكوومه‌تێ كاره‌كە باش ئه‌نجام دابه‌ و ده‌ركه‌تنا وی ته‌نێ ژ بۆ ره‌شكرنا وی كاری یه‌، ژ به‌ر كو ئه‌و پشتی ئەنجامدانا رەفەراندۆما باشوورێ وەلات ب ئه‌ندازیارێ تێكدانا ره‌وشا هوندر یا باشوور تێ حه‌ساب كرن، هه‌ر چه‌ند‌ كو ته‌ڤ بزاڤ و پیلانێن وی یێن به‌رێ ل ڤێ ده‌ربارێ ده‌ راستی شکەستنێ هاتینە.

ده‌ركه‌تنا شاسوار عه‌بدولواحد یا د دەما كۆرۆنایێ ده‌ به‌را دو رۆژان بوو دەما راگه‌هاندی ئه‌و وێ باره‌گه‌ها ته‌ڤگه‌را خوه‌ (نه‌وه‌یا نوێ) ژ بۆ نه‌خوه‌شخانه‌یه‌كه‌ 100 ته‌ختێ ژ بۆ تووشبوویێن ڤیرۆسا كۆرۆنایێ گوهه‌ریت و گۆتبوو كو حكوومه‌تێ هه‌یا نها چ كاره‌ك ئه‌نجام نه‌دایه‌، ل ده‌مه‌كێ هكوومه‌تێ نه‌خوه‌شخانه‌یێن تایبه‌ت و جیێن ڤه‌ده‌ر كرنێ، تیمێن ته‌ندروستی و ئاماده‌باشییا ته‌مام یا وه‌زاره‌تا ته‌ندروستیێ ل هه‌موو باژارێن كوردستانێ پێكانینه‌.

یا راست شاسوار ب تەنێ یەک ئارمانج هەیە کو باره‌گه‌ها ته‌ڤگه‌را خوه‌ ژ بۆ نه‌خۆشخانه‌یه‌كا تایبه‌ت ب تووشبوویێن كۆرۆنایێ بگوهه‌رە، ئەو ئارمانج ژی ئەڤە کو ژ ئالیەکێ ببێژە گەلێ باشوور هکوومەت جدی نینە د پاراستنا جانێ هەمولاتیان ده‌، ژ ئالیەکە دن دخوازە د ئاڤا شێلی د ماسیان بگرە و کێنجا خوە ل سەر جوانێن نوو پێگهشتی ل باشوور دانە و ببێژە وان ئەز دکارم هەر تشتی بکم ب تەنێ من پێویستی ب دەنگێ وە هەیە، شاسوار فێر بوویە (ئیستغلال) كرنا گه‌لێ باشوور و خوە ده‌وله‌مه‌ند کرنێ ل سەر حه‌سابا گەلێ هەژار ب ئاخافتنێن رەنگاورەنگ‌.

ل جیێ شاسوار موزایه‌دان بكه‌ باشتره‌ 51 ملیۆن دۆلارێن هكوومه‌تێ ڤه‌گه‌رینه‌ ژ بۆ كو ل كه‌رتا ته‌ندروستیێ وه‌رن مه‌زاختن

پێگه‌ها داركا مازی په‌یوه‌ندی ب هنه‌ك كادرۆیێن دیار یێن یه‌كێتییا نشتیمانییا كوردستانێ و ته‌ڤگه‌را گۆرانێ و هه‌ر و‌ها یه‌كگرتوو ئا ئیسلامی كر، نه‌رینێن وان ل ڤێ ده‌ربارێ ده‌ نێزی هه‌ڤ بوون، وان ده‌ست نیشان كر، كو ل جیێ شاسوار عه‌بدولواحد موزایه‌دان ب ته‌ندروستیا گه‌ل بكه‌ و ببێژه‌ باره‌گه‌ها نه‌وه‌یا نوێ وێ ببه‌ نه‌خۆشخانه‌، باشتره‌ ئه‌و قه‌رێن هكوومه‌تێ بده‌ كو پێتری 51 ملیۆن دۆلارانه، ژ بۆ كو‌ ئه‌و په‌ره‌ ل كه‌رتا ته‌ندروستیێ و جه‌نگا دژی كۆرۆنایێ وه‌رن مه‌زاختن.

سپیكرنا روو ره‌شیا خوە ل گوندێ ئه‌لمانی

كادرۆیه‌‌كێ دن یێ پارتیا ده‌مۆكرات ئا كوردستانێ نه‌رینه‌كه‌ جودا هه‌یه‌ و ژ بلی كو وی ئه‌ڤ كارێ شاسوار عه‌بدولواحد نه‌په‌ژراندیه‌ و ب موزایه‌ده‌ ب ناڤ كریه‌، دبێژه‌: «شاسوار ئه‌زموونه‌كه‌ ئه‌خلاقی یا هه‌ری خه‌راب ل گه‌ل كادرۆ و پارلمه‌نته‌رێن خوه‌ ل گوندێ ئه‌لمانی هه‌یه‌ وه‌ختا كو شاسوار دیمه‌ن و وێنه‌یێن وان گرتین و پشتره‌ گه‌فێن پارڤه‌كرنا وان دیمەنان د تۆرێن جڤاکی دە كرین، ئه‌ڤجا ب تو ئاوا وێ وه‌لاتیێن هه‌ژار و نه‌خوه‌ش ژ کەسەک وەها باوەر بکن ، كادرۆیێ په‌ده‌كێ خوه‌ست كو تو كه‌سه‌ك ژ بۆ ته‌داویكرنێ قه‌ستا نه‌خوه‌شخانه‌یا شاسوار نه‌كه‌، ژ به‌ر كو هكوومه‌تێ هه‌ر تشتا پێویست دابین كریه‌.

یا راست شاسوار دخوازه‌ ب ڤێ موزایه‌دا سیاسی، ته‌نێ یه‌ك كار بكه‌، ئه‌و ژی سپی كرنا روو ره‌شیا خوه‌ یا گوندێ ئه‌لمانی ل سه‌ر حه‌سابا ته‌ندروستیا گه‌ل، ئه‌گه‌ر نا‌ هكوومه‌تێ تو گرفته‌ك ل گه‌ل جی و بارەگەیێن نه‌خوه‌شخانه‌یان ده‌ نینه‌، واته‌ گرفتا هكوومه‌تێ نه‌ ئه‌وه‌ كانێ چ جیه‌ك ببه‌ نه‌خوه‌شخانه‌، بەلکو گرفتا وێ یا هه‌ری مه‌زن وەکە هەموو هکوومەتێن جیهانێ ئەڤە کو ڤیرۆسا کۆرۆنا ڤیرۆسەک نوو و کوژەکە و ب رەنگەکە نەچاڤەرێکری بەلاڤ دبە و هەیا نها ل سەر ئاستا جیهانێ تو ولاتەک نکاریە دەرمانەک تایبەت ب ڤی ڤیرۆسی پەیدا بکە.

(شاسوار-17) به‌را 3 سالان گه‌ل نه‌خوه‌ش كریه‌

ئا راست ڤیرۆسا کۆرۆنا ل سال 2017ان پێش دەرکەتنا وێ ل ولاتێ چینێ، دگەل رەفەراندۆما باشوورێ کوردستانێ، ل وێ پەرچەیا کۆردستانێ بەلاڤ بوویە، شاسوار د رەفەراندۆما سەرخوەبوونا کوردستانێ دە مینا ڤیرۆسا کۆرۆنا تەڤگەریا و گەل نەخوەش کر.

پوستێن ھەمان بەش