رۆژه‌ڤا هه‌رێما باشوورێ كوردستانێ ب مه‌له‌فا لامه‌ركه‌زییه‌تا سیاسی گه‌رم و گۆڕه‌، ژ بۆ كو مرۆڤ ب لۆژیك و مه‌نتق ل سه‌ر ڤێ مژارێ ب سه‌كنه‌، پێویسته‌ بزانبه‌ چما ئه‌ڤ داخواز تێ كرن؟ ژ بۆ چ تێ كرن و ئارمانج ژێ چیه‌؟ ب گۆتنه‌كه‌ دن، ئه‌ڤ لامه‌ركه‌زییه‌ت وێ چ ده‌ستكه‌فته‌كێ ژ بۆ گه‌لێ كورد ب ده‌ست بخه‌؟

لاهۆر شێخ جه‌نگی هه‌ڤسه‌رۆكێ یه‌نه‌كێ، قه‌د گه‌لێ كورد ل باشوور خه‌ریب ناكه‌، ئه‌و ده‌م بۆ ده‌مێ ده‌ركه‌ڤه‌ هۆلێ و تشته‌كێ قرێژ پێره‌یه‌، گۆتنه‌كه‌كه‌ گه‌لێ باشوور هه‌یه‌ دبێژه‌ كو «كه‌سه‌كی د خوه‌ست گه‌ل باس ل وی بكه‌ چوو و كانییا گوند له‌وتاند»، لاهۆر ژی داكو گه‌ل باس ل وی بكه‌ سووند خوارییه‌ هه‌ر تم باشوورێ كوردستانێ ب له‌وتینە.

پێویستە لاهۆر جەنگی دەڤ ژ پرۆژه‌یا لامه‌ركه‌زییه‌تێ به‌رده‌، ژ بەر کو ئەڤ هەلوەست وەکە هەلوەستا دەولەتێن ئیمپریالیزمی یە، دەما کو کوردستان ل سەر چار په‌رچه‌یان دابەش کری ب لهەڤهاتنەک قرێژ یا ب ناڤێ سایکس بیکو، گەر یا کو لاهۆر دخوازە پێک بێ وێ کوردستان ژ 4 پارچەیان ببە 5 و 6!

ل ڤڕ ئەمێ بەراوردەک بچووک د ناڤبەرا حکوومەتا هەرێما باشوور و ئیراقێ دە بکین، ئەمێ ب داتا زەلال بکین چ قاس حکوومەتا باشوور ژ حکوومەتا ئیراقێ باشترە:

گه‌لۆ ل 16 سالێن رابووری دە چ قه‌ومی، ئیراقێ چ ل په‌ره‌یێن خوه‌ كرن و باشوورێ كوردستانێ چ لێ كرن؟

ژ سالا 2004ان هه‌یا 2019ان، ئیراقێ 1218 ملیار دۆلار مه‌زاختنه‌، ژ وان په‌ره‌یان، 17% ل گۆر لهه‌ڤهاتنا هه‌ولێر و به‌غدایێ، مافێ هه‌رێما باشوورێ كوردستانێ یه‌، لێ به‌لێ د ڤان 16 سالان ده‌، ته‌نێ 90 ملیار دۆلار ژ بۆ هاتنه‌ شاندن، ئه‌ڤ ژی دبه‌ 7%، ب گۆتنه‌كه‌ دن، به‌غدایێ نێزی 10% یا مافێن دارایی یێن كوردستانێ خوارییه‌ كو ب پێتری 100 ملیار دۆلاران تێ خه‌ملاندن، ئه‌ڤ ژ بلی برینا به‌شه‌ بودجه‌یا هه‌رێمێ ب یه‌ك جاری بۆ ده‌ما 6 سالان.

هه‌گه‌ر ل ڤر ئه‌م ببێژن كو د سه‌ر ڤێ سته‌ما به‌غدایێ ره‌، ل ئیراقێ چ قه‌ومی و ل باشوورێ وه‌لات چ قه‌ومی، دێ ڤێ راستیێ گه‌له‌ك ب زه‌لالی ببینین:

پرس هێسانه‌، گه‌لۆ ئیراقێ 1218 ملیار دۆلار ل چ مه‌زاختن و باشوورێ كوردستانێ 90 ملیار دۆلار ل چ مه‌زاختن؟

پاش سالا 2003ان هه‌ر كه‌س دكاره‌ ئاڤه‌دانییا هه‌رێما باشوورێ كوردستانێ ژ هه‌موو روویه‌كی ڤه‌ ببینه‌، هه‌موه‌خت وێرانییا ئیراقێ، حكوومه‌تا فه‌ده‌رال ئه‌ڤ په‌ره‌یێن پر مه‌زن ل سێكته‌رێن ئێمناهی، په‌روه‌رده‌، جڤاكی و ئابووری مه‌زاختنه‌، لێ به‌لێ نها ئه‌ڤ وه‌لات خوه‌دی باژارێن وێران، رێژه‌یا هه‌ژاریێ ل پله‌یێن به‌رز كو دگه‌هه‌ 47% و هه‌روه‌ها ره‌وشه‌كه‌ ئه‌وله‌هیێ یا خه‌راب و ئاڤه‌دانی هه‌ر باس نه‌كن باشتره‌.

 ل به‌رانبه‌ر هه‌رێما باشوورێ كوردستانێ  ئاڤه‌دانی و پێشكه‌تن گها ئاسته‌كی وها كو ب ت ئاوا ل گه‌ل وێرانییا باژارێن ئیراقێ نایێ همبه‌ر كرن، وه‌كه‌ ئاڤه‌دانییا ژ روویێ خوه‌شگوزه‌رانی و سه‌قامگێرییا ئه‌وله‌هیێ.

گه‌لۆ چما ئیراق خه‌راب بوو و كوردستان ئاڤابوو؟ به‌رسڤ پر هێسانه‌، وه‌لاته‌كه‌ وه‌كه‌ ئیراقێ كو پری پارتی و میلیشیا و گه‌نده‌لییا كارگێری و دارایی و دزینا نه‌فتێ و بجی كرنا ئه‌جێندایێن ئیرانێ تێده‌ به‌، چاڤه‌رێییا چ پێشكه‌تنه‌كێ ژێ تێ كرن، میناكا هه‌ری زه‌لال ژی خوه‌پێشاندانێن ئیراقێ یێن كو ژ ئۆكتۆبه‌را سالا رابووری ده‌ست پێ كرن و ب ژ كارلادانا حكوومه‌تا وێ ب داوی هاتن.

رێبه‌رێن لامه‌ركه‌زییه‌تا سیاسی ل سلێمانیێ دخوازن چ بكن؟، ل ده‌مه‌كێ خوه‌پێشانده‌رێن ئیراقێ بانگ ل سه‌ركرداتییا هه‌رێما باشوور و شه‌خسێ «مه‌سعوود بارزانی» دكرن كو وان برێڤه‌ ببن و ئیراقێ وه‌كه‌ كوردستانێ ئاڤه‌دان بكن، ل ڤر ئه‌ڤێ تاقما رایه‌دارێن یه‌نه‌كێ هاتنه‌ و دخوازن ئاڤه‌دانییا كوردستانێ ب وێرانییا ئیراقێ بگوهه‌رن، دخوازن گه‌لێ باشوور بخن ژێر هه‌ژموون و ره‌حما گه‌نده‌لییا رایه‌دارێن به‌غدایێ، ئه‌وێن كو 16 ساله‌ سه‌روه‌ت و سامانێ ده‌وله‌تێ ل وێرانكرنا وێ د مه‌زێخن.

پارلمه‌نته‌رێن باشوورێ كوردستانێ ل به‌غدا و پارلمه‌نته‌رێن باكورێ كوردستانێ ل ئه‌نقه‌رێ

ژ یه‌كه‌م خولا پارلمه‌نتۆیا ئیراقێ، باشوورێ كوردستانێ به‌شدارییه‌كه‌ كارا تێده‌ هه‌یه‌، لێ وان نه‌كارییه‌ د 16 سالێن رابووری ده‌ رێ ل وێ سته‌مێ بگرن كو به‌غدایێ ل باشوورێ كوردستانێ كرییه‌، یا راست به‌رپرسیارییا ڤێ سته‌مێ هنه‌ك ژێ دكه‌ڤه‌ سه‌ر ملێ پارلمه‌نته‌رێن باشوور، ژ به‌ر كو گه‌لێ باشوور ئه‌و هه‌لبژارتنه‌ ژ بۆ كو ل به‌غدایێ خه‌باتێ بكن و شه‌ری ژ بۆ ب ده‌ست خستنا مافێن گه‌ل بكن، لێ به‌لێ وان پارلمه‌نته‌ران ژ بیر كرنه‌ كو مه‌یدانا جه‌نگا وان به‌غدایه‌ نه‌كوردستان، ب گۆتنه‌كه‌ دن، ئه‌و هند ل به‌غدایێ كار ناكن هندی كو ل مه‌یدانا باشوور كار دكن، راسته‌ به‌شه‌كێ گه‌نده‌لیێ ل باشوور ژى هه‌یه‌ و پێویسته‌ به‌هس ل سه‌ر بێ ‌كرن و ئه‌و گه‌نده‌ل وه‌رن شه‌رمه‌زار كرن، لێ ئه‌و نه‌كارێ پارلمه‌نته‌رێن كورد یێن ئیراقێ یه‌، به‌لكو ئه‌و كارێ په‌رله‌مانتارێن كوردستانێ یه‌.

ده‌ما پرس ل سه‌ر كوردایه‌تیێ به‌، پارله‌مه‌نته‌رێن باكور وه‌كه‌ شێران به‌رسینگا تركێن داگیركار دگرن ژ بۆ ڤێ ئه‌م پر ژ وان حه‌ز دكین

باشوورێ كوردستانێ هەژمارەکە زێدە ژ پەرلەمانتاران د پارلەمانتۆیا ئیراقێ ده‌ هه‌یه‌، لێ به‌لێ هەبوون و نەبوونا هنەک ژ وان پارلامانتاران وەک یەکە، جاران نەبوونا وان ژ بۆ بەرژەوەندیێن باشوورێ کوردستانێ پڕ باشترە ژ هەبوونا وان، ژ بەر کو ئەڤ پارلەمانتاره‌ ب ئاوایەک وەها تەڤ د گەرن کو مرۆڤ جاران دبیژە ئەڤ ئینسانێن هه‌نێ نه‌کوردن به‌لكو عەرەبن.

هەژمارەک زیدە ژ پارلامانتارێن کورد د پارله‌مه‌نتۆیا ئیراقێ دە، هەر کاری دکن ژ بۆ وێ یەکێ کو باس ل وان بێ کرن، یا ئەو دکن ل ژێر ناڤێ دلسۆزیێ و کوردبوونێ ب ت ئاوا ژ وێ یەکێ کێمتر نینە یا کو حەسەن خەیری ب کوردێن باکورێ کوردستانێ کری.

راستە ل باکور ژی هنەک پارلامانتەرێن کورد هەنە کو دگەل پارتێێن نەکورد دانە و وەکە ترک تەڤ دگەرن، لێ بەلێ پرانییا وان ب تایبەتی ئەوێن ل سەر ناڤێ کوردایه‌تیێ د خەبتن، وەکە شێران بەرەڤانیێ ژ مافێن کوردان دکن، هەر دەما باس ل کوردەکێ بێ کرن ئەو وەکە شێران سینگێ خوە ده‌ردخن و بەرەڤانیێ ژێ دکن، ئەڤ ژ بۆ مە کوردان ل باکور پڕ تشتەک پیرۆزە، ئەم پڕ ژ وان هەز دکین و دخوازین هەموو پارلەمانتارەک کورد وەها بە.

زه‌حمه‌ته‌ پارله‌مه‌نته‌رێن باشوور ڤێ یەکێ فام بکن، پەرە ل جەم وان پڕ پیرۆز بوویە

ل جەم مە ل باکوری کوردستانی پارلەمانتارێن وەکە هەسیب کاپلان، لەیلا زانا، ئوسمان بایدەمیر و هەژمارەک دن یا پارلامانتارێن کورد هەنە کو هەرتم مرۆڤ شانازیێ ب هەلوەستێن وان دکە، بەرەڤاژی هنەک پارلامانتارێن کورد ل بەغدایێ کو مرۆڤ شەرم ژ خوە دکە وان ب کورد ناڤ بکە، هنەک پارله‌مه‌نتارێن باشوور د پارله‌مه‌نتۆیا ئیراقێ دە وەکە «سەرکەوت شەمسەددین، هوشیار عەبدوللا، ئالا تالابانی و سروا عه‌بدولواحد» هەنە کو ژ بیر کرییە کوردن و ژ بۆ پاراستنا بەرژەوەندیێن کوردان ل بەغدایێ نە، ئەو هەرتم ل سەر ئەکرانێن تیڤێ یێن عەرەبان دەردکەڤن و پالپشتییا سیاسەتا بەغدایێ ل دژی کوردستانێ دکن، ل هەر جییەکێ ب خەرابی باس ل رایەدارێن هەرێما باشوور وەرە کرن، ئەو چەپکان ژ بۆ لێددن، هەیا نها ب پەیڤەکێ ژی ل دژی بەغدایێ تەڤنەگەریانە، مرۆڤ دکارە ببێژە ئەڤ کەسێن هه‌نێ ژ حەسەن خەیری ژی خەرابترن، حەسەن خەیری پێش کو بمرە زانی کو وی چ شاشێتی و ئیخانەت د راستا گەلێ خوە دە ئەنجام دایە، ژ بەر ڤێ یەکێ داخواز ژ دەولەتێ کر ل دەما تەرمێ وی تێ ڤەشارتن، تربا وی ل سەر رێیەکێ بە ژ بۆ کو هەر کوردەک ل ور دەرباس بە پێ ل تربا بكه‌ و تفەکێ لی بکە، خەیری یێ خائین ئەڤ یەک باش فام کر، لێ بەلێ پڕ دوورە هنه‌ك پارله‌مه‌نته‌رێن باشوور ڤێ یەکێ فام بکن، پەرە ل جەم وان پڕ پیرۆز بوویە.