د بەشێ 18 مینێ پرتۆکا تیۆدۆر ئادۆرنۆ ده «مینیما مۆرالیێ» یا ب ناڤ و دەنگ، ئه‌و سحرا گۆتنا وی، «ژیان، ھەقیقەته و یێن ژیانێ لێپرسین دکن وێ رۆژەکێ ڤێ گۆتنێ ژ بۆ خوە ببێژن: ژیانا خەلەت راست برێڤە ناچە».
دەما کو ئەم ژ بۆ وان کەسێن کو دبێژن ئەم هه‌ده‌پێ و په‌كه‌كێ ناپارێزین ل بەرسڤەکێ دگەرن، ئەم ته‌نێ دکارین ڤێ گۆتنێ ژێرا بکین، «ژییانا خەلەت راست ناھێ مەشاندن»، ب بزاڤەکی خەلەت ڤە مرۆڤ نکارە بگەھە راستیێ، ب فەلسەفەکی خەلەت ژیان، ناھێ سەر راست کرن.
د ڤێ سەدسالا داویێ دە، ل رۆژھلاتا ناڤین پرسگرێکا ھەری ئالۆز و دژوار بەشک ژێ یا کوردان، راستییا کوردان و مافێن نەتەوەیی ب هه‌ده‌پێ و په‌كه‌كێ ڤە چارەسەر نابە، ھەر چەند دەما مرۆڤ ڤێ راستیێ دبێژە ب خائین و سیخۆرتیێ بھێتە تاوانبار كرن ژی، لێ ئەم نه‌چارین راستییا ببێژین.
ئەم نە سیاسەتا په‌كه‌كێ یا ب دەولەتێ ره، نەژی سیاسه‌تا داگیركه‌ریێ د عه‌جبینین و نەژی مەجبوورین تەڤلی سیاسەتا دەولەتێ یا ل سەر ئینکارا کوردان ھاتی دامەزراندن، ببین.
ئەز وەکە کوردەک ژ بەر ئاستەنگ کرنا مەشا هه‌ده‌پێ و قەدەخەکرنا وان یا کەتن و دەرکەتنا باژاران و گرتنا وان، پشتگریێ ل هه‌ده‌پێ ناکم، ژ بەر کو هه‌ده‌په نە نەفەرەکی دەمۆکراسیێ یە، هه‌ده‌په ژ بۆ مللەتەک ببە خوەدی ناسنامە و مافێ خوە یێ ب سەرێ خوەرێڤەبرنێ دبن ناڤێ «ده‌مۆکراتیک ترکیه» دە ژ ناڤ دبە.
هه‌ده‌په راستییا کوردان د ناڤا راستییا ترکان دە د حەلینە
هه‌ده‌په ناسنامه‌یا کوردان خوه‌یا ناكه و ناسنامەیا ترک دکە سەرەکە، ژ بەر ڤێ ژی وەکیلێن هه‌ده‌پێ د ناڤا ڤێ مەشێ دە بھێنە کوشتن ژی، لێدانێ ژی بخوەن لێ بەلێ نکارن جەوھەرێ ترکییە بوونا هه‌ده‌پێ بگۆھەرن، تو ژ کیژان زاویێ لێ بنێری بنەرە، هه‌ده‌په و ئاکه‌په د بەر یەک رووباری ڤە دھەرکن ئەو ژی «ترکیایه‌ك بھێزە» ئەم کورد خوە ناخین ناڤا پێلێن ڤی رووباری ده.
ئازادی، داخوازا ب ھەڤرا ژیانێ و ھەر وەک ڤان رومەتیێن کو ئایدێ مرۆڤاتیێ نە و نڤشێ مرۆڤان رزگار دکە، یێن وەکە وەکھەڤییا جوداھییان، وەکھەڤییا نەوەکھەڤان، نەدبن یەکدەستییا هه‌ده‌پێ و په‌كه‌كێ دا یە، باوەرییا مەژی ب پێویستییا سیستەمێن سیاسی یێن بھەڤرا ژیانێ ھەیە، لێ دیرۆکا مرۆڤاتیێ یا ھه‌زار سالی دیانەتێ، پرتووکان، فه‌یله‌سۆفان نەکارییە ناڤا ڤێ پەیڤێ چارەسەرییەکی سەرکەفتی پەیدا بکه، نۆکە ناڤا ڤێ پەیڤێ ب فەداکرنا کوردان ژ بۆ ترکان ڤە دھێتە داگرتن، ئەڤ پێشی ھەر تشتی خیانەتە ل ئارمانجا ب ھەڤرا ژیانا مرۆڤاتیێ رە، ھەیا وەکھەڤییا نەوەکھەڤان نەھێتە ئاڤاکرن، ھەر پێنگاڤێن کو وەرن ئاڤێتن دێ تەنێ رێکێ بەر ئاژۆتنێ، ڤەبکە.
دەما کو هه‌ده‌پ دکەڤە تەنگاسیێ دە، بەھسا یەکیتی و چارەسەرییا پرسگرێکا کوردی دکە، پێویستە ئەم ڤێ ژ وان قەبوول نەکین، ژ بەر کو هه‌ده‌په ڤان پەیڤان نە ژ بۆ کوردستانێ ژ بۆ سییاسەتا ترکییە بوونێ د مەزێخیت.
ل گۆری ئاگاھیێن دەستێ مە دا ل شەڤا 14-15 خزیرانێ، بالەفرێن ب سەر ترکیێ ڤە ل ئاخا کوردستانا باشوور دا، 81 بنگەھێن په‌كه‌كێ بۆردۆمان کر، ئەز ناخوازم خوه کوردەکی نەباش ژی ب دەستێ دژمن وەرە کوشتن، چاوا کو مافێ ژیانا ھەر مرۆڤەکێ ژیانا ھەر کوردەکێ ژی پیرۆزە، ئەز ژ بەر ئەخلاقێ خوە یێ سیاسی، كوردایه‌تی و ئینسانی ب چ ھەجەتان قەبوول ناکم کو باله‌فرێن دژمنی ل برادۆستێ، قەندیلێ، شەنگالێ و خوە ل بھۆستەکی ئاخا کوردستانێ بدەن، لێ بەلێ دژبەرییا من یا دژی ھێرشێن داگیرکەران ژی، من پالنادە کو ئەز په‌كه‌كێ ب عه‌جبینم، ژ بەر كو په‌كه‌كه ل گەل دەولەتا ترکیا کوور د ناڤا تێکلییان دا یە، ئەو پەیمانێن عه‌بدوللا ئۆجالان ل گەل دەولەتێ چێکرین دەردخە ھۆلێ کو په‌كه‌كه ژی بەشەکە ژ بەرژەوەندیێن دەولەتا ترک یا داگیرکەر.
پر زەلالە کو په‌كه‌كه دخوازە شەرێ خوە ژ باکور ڤه‌گوهێزه باشوور، ھەر رۆژ ئاژانسا په‌كه‌كێ ANF دبێژە: «ل حەفتەنینێ 5 ئەسکەر ھاتن کوشتن، ل کانی ماسێ چالاكی ھاتە کرن و ب نووچەیێن ڤی رەنگی دخوازە گەریلایان وەکە سەرکەفتی بدە دیار کرن، گروپەکی باوەرمەندێن وان ژی ڤان درەوان وەکە سەرکەتن دبینن و چەپکان ژ بۆ تخن.
ماقەی تە ل باکور و ترکیێ «تۆڤێ دژمنی قەلاندییە»؟ ل شوونا کو ل ور چالاكییان ئه‌نجام بده‌ی، ھاتییە ھەولێرێ و پشتا دھۆکێ چالاكییان دکەی، گەر تە ل باکور دوژمن نەھێلاتبە، فەرمۆ ھەموو یێن باشوور ئەمێ ب ھەڤرا خه‌لاس بکین
نەخێر ئەز ڤانا ناکم، ژ بەر کو دەولەتا ترک ل گەل داگیرکرنا ئاخا کوردستانێ، حوکمی ل سەر 783،562 کم² دکە، ئەز دپرسم گەلۆ د ناڤا ڤان 783،562 کم² دە، ما قەد چ ئەسکەر نینە تو بکوژی، ما قەی چ بارەگەھێن بیرۆکرات و ئاژان نینن تو لێبدی؟ ماقەی تە ل باکور و ترکیێ «تۆڤێ دژمنی قەلاندییە»؟ ل شوونا کو ل ور چالاكییان ئه‌نجام بده‌ی، ھاتییە ھەولێرێ خەباتکارێ قۆنسلخانێ دکوژی و ل پشت دھۆکێ چالاكییان دکەی، گەر تە ل باکور دوژمن نەھێلاتبە، فەرمۆ ھەموو یێن باشوور ئەمێ ب ھەڤرا خه‌لاس بکین، لێ تە ھێژان بھۆستەکی ئاخا باکور رزگار نەکری خێرە تو بەھسا رزگارکرنا خاکا رزگارکرییا باشوورێ کوردستانێ دکەی، مەبەستا تە جودایە، ئەز دپرسم گەلۆ په‌كه‌كه ئەرکدارە کو دەولەتا ترکیێ کاشی باشوورێ کوردستانێ بکە؟ بەلێ، ژ سالێن 1990ان ڤردە، دەولەتا ترک دکەڤە ناڤا ئاخا باشوور دە و په‌كه‌كه رێکێ پێشییا ھاتنا ترکان ڤەدکە.
ژیانا خەلەت راست برێڤە ناچە
ئەو گۆتنا تیۆدۆر ئادۆرنۆ «ژیانا خەلەت راست برێڤە ناچە» ل سەر ئالمانان ھاتییە گۆتن، ئەو هۆڤاتییا ل سەر جوھییان دھاتە مەشاندن، بەرانبەری وێ نه‌ژادگەریێ ب ھێرسی ئەڤ گۆتن ھاتییە کرن، د ناڤا ڤێ رستێ دە فەلسەفەکی پر کوور ھەیە، ئەز وەکە مرۆڤەک وێ فەلسەفێ وەکە خەتیرەکێ د دەستێ خوە دا دگرم و رەوشا کوردستانێ د ناڤ دا ب وێ ڤە لێکۆلین دکم، گرۆپەک مرۆڤان کەتنە پەی پارتییەکێ و سەرۆکێ وێ پارتیێ ھەموو راستی، شاشی، ھەقیقەت و خەیال پر ناڤا ھەڤ کەتنە.
ل ڤان 20 سالان ل سەر جڤاک و چاندا کوردان، ئۆپەراسیۆنەکی سیاسی دھێتە مەشاندن، دخوازن DNA یا گەلێ کورد بگۆھەرینن، په‌كه‌كێ ژ بۆ گۆھەرتنا DNA یا کوردان دەرزییەک ب ناڤێ «مۆدەرنیتا ده‌مۆکراتی، کۆنفه‌دەرالیزما ده‌مۆکراتیک، ئەکۆلۆژیک، ئازادی یا جنسی» پێشخستییە، دخوازە ل بەدەنا نەتەوەی یا کوردان بده، دیارە کو ئەڤ دەرزی وێ مە کوردان شه‌له‌لی بکە، لەورا ژی لاشێ کوردان رێیاکسیۆن نیشان دا و دەرزی قەبوول نەکر، ئارمانجا ڤێ دەرزیێ ئەوە کو مە کوردان د ئۆتۆئاسیمیلاسیۆنێ رە دەرباس بکن، چاڤلێکرنا دژمنێ خوە بکین، ناسنامه‌یا نەتەوەیی ژبیر بكین و ژ کوردایەتییا خوە دەربکەڤین، مەبەستا ڤێ پارادیگما ئاپۆ ئەڤەیە.
درەوان لنگێن پر درێژ ھەنە
ئادۆرۆ ژ بۆ ڤی دبێژە: «ئەم نۆکە د ناڤا چەپە رێکەکێ دانە درەو وەکە ھەقیقەت، ھەقیقەت ژی وەکە درەو دھێتە دیتن»، ئەم کورد ژی روو ب روویی ڤێ رەوشێ نە، درەو و راستی پر ناڤ ھەڤ کەتنە، دیرۆکا کوردستانێ «باکور» یا ڤان 40 سالێن داویێ ل سەر دره‌وان ئاڤا بوویە، ب پەیڤان تێ لەییستن و فەلسەفە دھێتە شۆلی کرن، ئەم دبێژن کوردستانا سەربخوە ئەو دبێژن ئەڤ کەڤنەشۆپی یە و شوونا وێ بەھسا وەلاتێ ئازاد دکن، ئەم دبێژن مە ناسنامه‌یا نەتەوەیی دڤێت ئەو دبێژن نەخێر ژیانا بێ ناسنامە و ناڤ ھەڤ دا، ئیدۆلۆژییا ئاپۆچیتی دخوازە وارێ پارادگیما و چاندی دە دەستھلاتدار بە، ئەو پەیڤێن ئاپۆچی بکار تینن ب سه‌رڤه‌یی وان راستە لێ ناڤا وان درەوە، ئەو پەیڤ مە کوردان ژ وەلاتێ مە دوور دخن، وەکە کو ئادۆرنۆ دبێژە: «درەوان لنگێن پر درێژ ھەنە»، بەلێ ژ بەر ڤێ لنگ درێژیێ وە خویایە کو پێشدەنە، لێ ئەڤ تەنێ خاپاندنە.
ل کوردستانێ نڤشەکی نوو یێ کو ژ ڤێ تریاکا پارادگیما ئاپۆ نەڤەخواری، زندی دبن، ئەڤ نڤش چ جۆرێن داگیرکەریێ قەبوول ناکە
لێ بەلێ ل کوردستانێ نڤشەکی نوو یێ کو ژ ڤێ تریاکا پارادگیما ئاپۆ نەڤەخواری زندی دبن، ئەڤ نڤش چ جۆرێن داگیرکەریێ قەبوول ناکە، ئەڤ نڤش ئەو ئاخا مرییان ل سەر خوە دھاڤێژە و وێ پاشەرۆژا نەتەوەیا کورد ل سەر ئەساسێ سەرخوەبوون و ئازادیێ دیار بکە، ھێزا وان یا ھەقیقەت و درەوێ ژ ھەڤ دەرخستنێ ھەیە، گەر ئەم ڤەگەرین سەری: «ئەم نه ته‌نێ ژبۆ لێدانێ ل هه‌ده‌پێ دگرین، نەخێر ئەم دبینین کو نیەتا هه‌ده‌پێ یا دەرباس کرنا داگیرکەریێ نینە»، ئەم ژ بەر كو د ناڤا په‌كه‌كێ دە جوان دھێنە کوشتن و فرۆکە ل وان ددن نکارین په‌كه‌كێ ب پارێزین، ژ بەر کو ئەم دزانین ژیانە چەوت راست برێڤە ناچە، ل گەل رێخستنەک خەلەت تو نکاری بەر ب ئالیێ راست ڤە بچی، ل گەل سەرکێشەک خەلەت تو نکاری بگەھی ئارمانجێ، ب ئامۆرێن خەلەت ڤە سرۆدا کوردستانێ ناھێت لێخستن، ئەم رێکەکی دەرڤەیی داگیرکەرییا ترک و ھەڤالبەندێ وێ په‌كه‌كێ، دپەژرینین.
