په‌كه‌كێ بریارا شەری ل دژی حكوومه‌تا ھەرێما کوردستانێ دایه
ستراتیژیێن په‌كه‌كێ بۆ ژ ناڤ برنا باشوورێ کوردستانێ ژ 2013ێ چنه؟
ھەر کەسێ کو ژ نێزیك ڤە چاڤدێری ل رێڤەبەرێن په‌كه‌كێ و مەدیا په‌كه‌كێ کربیت، ئەڤ رەوشا ھەیی دێ شێت ڤێ شرۆڤێ بۆ بکەت: «په‌كه‌كێ بریار دایە کو ل دژی حکوومەتا باشوورێ کوردستانێ شەری بکه‌ت، ڤێ جارێ ئارمانجا گۆتنێن په‌كه‌كێ نە ژ بۆ پرۆپاگاندایێ نە، په‌كه‌كە دیار دکەت کو ئەو دێ پارتی ب ئاوایەکێ پڕ ڤەکری بکەته ئارمانج، ژ ئالیێ مستافا کاراسو ڤە ل 18ی تەباخێ، ژ ئالیێ کۆنسەیا رێڤەبەرا که‌جکێ ڤە ل 23ێ تەباخێ و یا داویێ ژی ل 24ێ تەباخێ ژ ئالیێ مسته‌فا کاراسو ڤە ھاتییه چێکرن کو دەما مرۆڤ د دەته به‌ر ھەڤ رەوشەک وه‌ھا دیار دكه‌ت».
پلانێن په‌كه‌كێ یێن ل سەر باشوورێ کوردستانێ ب سالان ھەنە و ب سالانە ئه‌و ھەول ددەن کو خوە ژ بۆ رێڤەبەرییا باشوور وەک ئالتەرناتیڤ دروست بكه‌ت و ببیته ھەڤپار د رێڤەبەریێ دا، لێ، ئێرشێن داعشێ ل سالا 2013ێ دەمێ دەست پێ کری و ل ده‌ڤه‌رێ دەرکەتی، په‌كه‌كێ ئەو پلانا خۆ یا ل 2013ێ چێکری کو ببیتە ھەڤکارێ دەستھلاتێ، ل شوونا وێ ستراتیژیەکا نوو ژ بۆ ھلوەشاندنا حكوومه‌تا ھەرێما کوردستانێ په‌ژراند، لێگەرێن په‌كه‌كێ یێن پشتی سالا 2013ێ د وارێ سیاسی، لەشکری و دیپلۆماتیک دا پێدڤییه ئەم د ناڤا ستراتیژییا په‌كه‌كێ دا یا کو ژ بۆ خراب کرنا حكوومه‌تا ھەرێما کوردستانێ دا، بخوینین.
کیژان دەمێ ستراتیژییا په‌كه‌كێ یا ژ بۆ رۆخاندنا حكوومه‌تا باشوورێ کوردستانێ هاته بجهـ ئینان؟
بێ گومان نەتنێ په‌كه‌كە ئاڤاكه‌را ستراتیژییا هلوه‌شاندنا حكوومه‌تا ھەرێما کوردستانێ یە، به‌لكو مرۆڤ دشێت ب پرۆژەیەک ھەڤبەش ل گەل ئیرانێ و ئیراقێ ب ناڤ بكه‌ت، ل گەل ھاتنا داعشێ و زێدەبوونا دەرفەتێ ژ بۆ دامەزراندنا دەولەتا کوردستانێ ل رۆژھلاتا ناڤین، ل ھەمان دەمی ئێرشێن ل سەر ناڤەندا سەرخوەبوونا کوردان ئانکو ل سەر ھەرێما کوردستانێ، ئه‌ڤ هه‌وله زێدە بوون.
گەر ئەم ژ ئالێ په‌كه‌كێ ڤه لێكۆلینێ ل ڤێ پێڤاژۆیێ بکه‌ین، په‌كه‌كێ ژ سالا 2014ێ و هێر ڤە دخواست ڤێ ستراتیژیێ ل گەلەک پێڤاژۆیێن جودا ب جھـ بینیت، ھەکە ئەم لێكۆلینێ ل ڤان پێڤاژۆیان بکه‌ین دێ وه‌ها بیت:
سەردەمێ ئێكێ سالا 2014ێ:
په‌كه‌كێ ئێرشێن چەکدارێن داعشێ وەک ده‌رفه‌ته‌ك دیت ل دەڤەرا کو ژێرا د بێژن «کەمەرا ناڤین» ئانکۆ ژ شەنگالێ ھەتا خانەقینێ خۆ بنه‌جهـ کر، ئەڤه كه‌مه‌ره خەتا سنۆرێ د ناڤبەرا کوردستانێ و ئیراقێ دا بوو، کو دەڤەرا كێشه ل سەر بوو، په‌كه‌كێ دخواست ل ڤان دەڤەران بۆ هه‌ر و هه‌ر ب جهـ ببیت، د ڤی ده‌می دا گرتنا شەنگالێ ژ ئالێ په‌كه‌كێ ڤە پێكهاتبوو.
سەردەمێ دووێ سالا 2015-2017ێ:
د ناڤبەرا سالێن 2015-2017ێ دا، په‌كه‌كێ ب پرانی دخواست کو پلانا كۆده‌تایا ناڤخۆیی بجهـ بینیت، دهێته زانین کو رزا ئالتۆن، جەمیل باییک، سەبری ئۆک راستەراست دانوستاندنێن ستراتیژی دگه‌ل ئیداره‌یێن نووری مالکی – حەیدەر عەبادی كر بوون، د ڤی ماوه‌ی دا، وێ پلان دکر کو خەلکێ دەڤەرا بەھدینان و ھەولێرێ ب دەستێ تەڤگەرا گۆران کو وەک ھێزەکا ئۆپۆزیسیۆن بکێشیتە دگەل خۆ و د ھەمان دەم دا تەڤگەرا گەریلا ب دامه‌زرینیت، ھەروه‌ھا دهێته زانین کو دانوستاندن ل قەندیلی د ھاتنە کرن، ئارمانجا سه‌ره‌كی ئەڤه بوو کو په‌رله‌مانێ باشوورێ کوردستانێ بێ باندۆر بکەن و ل سلێمانیێ په‌رله‌مانه‌كێ ئالتەرناتیڤ بدانن، ژ بۆ ڤێ ئارمانجێ دانوستاندن ھاتنه کرن، حەمید حەمەجان ژ یه‌كێتیێ و د. نامق ئیسماعیل بەشداری ئێك ژ ڤان دانوستاندنان ل قەندیلی بوون، لێ کارمەندێن ئیداری یێن كه‌ڤن، ھەم د ناڤا یه‌نه‌كێ و ھەم ژی د ناڤ گۆرانێ دا، پشتگریێ ل ڤێ پلانێ ناکن، د ئەساس دا یێ کو ڤێ پلانا په‌كه‌كێ – ئیراقێ و ئیرانێ د راوه‌ستینیت ئه‌مەریکا بوو، ئەمه‌ریکا دزانیت کو ئەڤه پلانا ئیرانێ یە و دەست د هاڤێته ڤێ پلان و ب دوماهی دئینیت.
سەردەمێ سێیێ:
د دیرۆکا کوردان دا سالا د 2017ێ دا، مژارا رادەست کرنا کەرکووکێ، یەک ژ بوویەرێن ھەره بەربچاڤ بوو، رادەست کرنا کەرکووکێ نەتنێ پلانا تیمێ لاھۆرێ جەنگی بوو د ناڤا یه‌نه‌كێ دا، د پرسگرێکا کەرکووکێ دا په‌كه‌كە خودان رۆلەکێ راستەراست بوو و ئانكو رۆله‌كێ پلانگه‌ر هه‌بوو، دهێته زانین کو بەری سوپایێ ئیراقێ بهێته کەرکووکێ، وێ ھێزێن خوە ژ وێرێ ڤەکێشان، لاھۆر جەنگی-رزا ئالتون و دەمھات عه‌گید ل سەر پلانێ رێككه‌فتبوون، ڤێ جارێ ئەو پلانا قرێژ ب بەرخوەدانا پێشمەرگه‌یان یا ل زومار و پردێ هاته ژ ناڤ برن.
سەردەمێ چارێ:
پێڤاژۆیەکا کو ژ داگیر کرنا کەرکووکێ یا 2017ێ و ھەتا ئه‌ڤرۆ بەردەوامه، ئەو کۆنسێپتەکێ بەرفرەھـ ھەبوو، د ڤی سەردەمی دا دوو ھەولدانێن سەرەکی ھەبوون، یا ئێكێ ب رێیا مەدیایێ یە ئێرش و رەشکرن، پێنگاڤا دوویەمین ژی ب چێکرنا تەڤگەرا لەشکری ڤە دەستوەردانێن چەکداری بکه‌ن، ژ بۆ ڤێ ئارمانجێ، په‌كه‌كێ ل سالا 2019ێ رێخستنا ب ناڤێ ھێزا پاراستنا باشوور راگه‌هاند بوو، ژ بۆ کو د ناڤخۆ دا تەڤلیھەڤیێ دروست بکەن ل ھەولێرێ ئێك كارمه‌ندێ كۆنسولخانه‌یا ترکیێ ھاتە کوشتن، گەلەک ئالیگرێن په‌كه‌كێ ب رووڤەشارتی ڤیدیۆیێن گەفێن ھلوەشاندن و سۆتنێ ل ھەولێرێ به‌لاڤ دكرن، ھەر چەند په‌كه‌كە د بوویەرا کۆنسولخانێ دا بێدەنگ بمینیت ژی، لێ د راستیێ دا ئەو كۆده‌تایه‌ك بوو.
سەردەمێ پێنجێ:
ته‌کتیکێن په‌كه‌كێ یێن وان ھەر چار سەردەمان تێک چووبوون، په‌كه‌كێ دیت کو حكوومه‌تا کوردستانا باشوور و پارتی نە پارییەکێ ب ساناهی یه کو بشێت د جارەکی دا ب داعویریت، ژ بۆ ڤێ یەکێ، په‌كه‌كێ لنگێ 5ێ ژ بۆ ھلوەشاندنا حكوومه‌تا ھەرێما کوردستانێ دامەزراند، ستراتیژییا لنگێ 5ێ ل سەر ڤی بنگەھی یە: په‌كه‌كە دخوازیت د ناڤ باژارێن باشوور دا نه‌رازیبوونا خه‌لكی ل دژی حكوومه‌تا ھەرێمێ ئاڤا بکەت و بنگەھێ شەری د ناڤبەرا گه‌ریلا و پێشمەرگەیان دا ب خولقینیت، نوکە ئەڤ ستراتیژیا په‌كه‌كێ ئامادەیە.
