گولناز کاراتاشیا کو ب کۆدناڤێ بێریتان دهێتە ناسکرن، یەک ژ وان کەسایە یێن گەلەک زێدە دەربارێ وێ دا نووچەیێن درەو و چێکری ھاتیە دروستکرن. گەر ئەم بەرێ خوە بدەینێ ژ رۆژا مرنا وێ د ٢٥ی چریا ئێکێ یا سالا ١٩٩٢ێ دا، د دەربارێ وێ دا تشتێن ھاتیە گۆتن، وی دەمی ئەم دێ بینین کو شێوازێ مرنا بێریتانێ ل گۆری پێدڤیێن دەمکی، د داخویانیێن پەکەکێ و داخویانیێن رێڤەبەرێن پەکەکێ دا دھێتە گوھارتن. پەکەکە د ناڤا پێڤاژۆیێن سییاسی دا دوژمنێ کێ بیت، دبێژیتە وان هەوە بێریتان کوشتییە. پەکەکە ھەر جارێ چیرۆکەک جودا ڤەدگێریت. ژ بەر کو سەدەما سەمبۆلیزەکرنا مرنا بێریتانێ ژ دەستپێکێ ڤە ژ بەر بەرژەوەندیێن سیاسی بوویە.
رێزگرتن ژ یێ مری و ژیانا مرۆڤان نینە. گەر بێریتان ژ ناڤا گۆرێ خوە دا رابیتەڤە، ئەو دێ دەستپێکێ تف کەتە روویێ وان کەسان یێن کو ژیان و مرنا وێ ژ بۆ خوە کریە دەرگەهێ بەرژەوەندیان. بێریتان کەچەک ب روومەت بوو، دەما کو فام کری ئەو کوردە بەشداری تەکۆشینێ بوو. سەرێ خوە ژ بۆ چ کەسەکێ نەچەماند، حەتا ژ بۆ پەکەکێ ژی. د ژیانا خوە یا، سال و نیڤ د ناڤا پەکەکێ دا، بێریتانێ ب چ رەنگا سەرێ خوە ل بەر پەکەکێ ئان ژی رێڤەبەرێن وێ یێن ھەرێمێ نەچەماند. ژ بەر ڤێ سەدەمێ، ھەر دەم تەشھیر ب وێ دهاتەکرن، ب توندی دھاتە رەخنە کرن و د ناڤەندا خەباتێ د ھاتە دوورخستن. وی دەمی، ئەو بێریتانا، کو سەرێ خوە ژ بۆ هیچ کەسەکێ نەدچەماند ب مرنا وێ پەکەکێ ژ بۆ خوە کرە بنگەھێ سیناریۆ و بەرژەوەندیان.
کی دزانیت بێریتانێ چاوا ژیانا خوە ژ دەست دا؟
ب ئاشکرایی دبێژین، کەس نزانیت بێریتانێ چاوا و د کیژان رۆژێ دا ژییانا خوە ژ دەست دایە. پەکەکێ فلمەک ل سەر مرنا وێ دورستکر وەکو دهێتە ڤەگێراندن، پێشمەرگان گازی کرییێ و گۆتییە وێ وەرە تەسلیم ببە لێ بێریتانێ گۆتییە “ئەز خوە رادەستی خائینان ناکەم” و خوە ل لاتێ دا هاڤێتییە.
لێ یا راست ئەڤەیە: بێریتان ل ئەنیا ب ناڤێ لێلکان ب گرانی بریندار دبیت. ئەڤە ئەنیەکە کو پێشمەرگەیێن ئێکەتیێ لێ دمان. گەریلایێن بریندار و یێن نەبریندار خوە ژ ڤی گری بەرددنە خوارێ و دچن، تنێ ل وی گری بێریتان د رەوشا خوە یا بریندار دا دمینیت. ژ بەر کو بێریتان کەسەکا درێژە و گرێ کو ئەو لێیە ژی گەلەکێ ئاسێ بوو، کەسێ پێکۆل نەکر کو بێریتانێ پاشڤە ببەت. د ھەمان رۆژێ دا، فەرماندارێ وێ ھەرێمێ ئۆسمان ئۆجەلان، دگەل نوونەرێن ئێکەتیێ و پارتی د ناڤا ھەڤدیتنێ دابوو. د ناڤبەرا وان دا ژ بۆ راوەستاندنا ئێریشان رێکەفتنەک دهێتە چێکرن. ئانکو دەما بێریتان ب برینداری ل وی گری ھاتیە هێلان د ناڤبەرا پێشمەرگە و پەکەکێ دا شەر و پەڤچوون نەبوون.
ھەموو مرۆڤێن ل کێلەکا بێریتانێ رزگار دبن و وی گری ب جیهدهێلن. ھەمی بریندار ژی تێنە رزگارکرن. ئۆسمان ئۆجەلان ب خوە دگەل پارتی و ئێکەتیێ دا رێکەفتنێ ئیمزا دکەت. ل گۆری رێکەفتنێ، دێ ھەموو ھێزێن پەکەکێ چنە کامپا زەلێ یا نێزیکی سنۆرێ ئیرانێ. ھەمی گەریلایێن ل ھەفتەنین، چەلێ (چوکورجا) و خواکورکێ ب ترۆمبێلێن کو ژ لایێ پارتی و ئێکەتیێ ڤە ھاتیە شاندن دچنە زەلێ. ھەمی بریندار ل نەخوەشخانەیێن ھەولێرێ دهێنە دەرمانکرن. مرۆڤێن ل تەنشتا بێریتانێ خوە یێن بریندار بوویی ژی، ل ڤێرە دهێنە دەرمانکرن.
پشتی کو بێریتان ل گری دهێتە هێلان، ئێدی هیچ ئەندامەکێ پەکەکێ ناچیتە جھێ بوویەرێ و ژ وێ چ ئاگاھییا ناوەرگرن. تشتێ کو ئەم دزانین ئەڤەیە کو پێشمەرگا گەلەک بریندارێن کو ل چیا ھاتیە بجهـ هێلان کۆم کرن و ئەو دەرمان کرن، یێن کو خواستی ڤەگەرن ناڤ پەکەکێ ژی دیسا ڤەگەراندن کامپا زەلێ.
د دەربارێ بوویەرا بێریتانێ دا پێزانینێن راست ئەون، یێن کو مە ل سەری نڤیساندی. یێن د بێژن ڤی ئەڤە گۆت یێ دی ئەو گۆت ھەموو فلمن.. لێ بەلێ عەبدولا ئۆجەلان پشتی دەمەکێ هەرچەند ل دووری بوویەرێ بوو هەر وەکو بوویەر ب چاڤێن خوە دیتبیت شرۆڤا ڤێ بوویەرێ دکەت و نرخاندنان بۆ دکەت و بێریتانێ وەکو سەمبۆل دئافرینیت.
بیرەوەرییا بێریتانێ دبیتە ئامیرەکی سیاسی
ھێزێن پەکەکێ؛ یێن کو ل دژی پێشمەرگەیان کەتیە شەرێ کۆزکا، د رەوشەکا دژوار دا نە، نەشێن خوە ل ھەمبەری پێشمەرگەیان راگرن، ھەمی چەپەرێن پێش ژ دەست ددەن. دەولەتا ترک ژی د وی دەمی دا، دگەل دەولەتا ئیراقێ رێکەفتنەک چێکریە و دەست ب ئۆپەراسیۆنا دەرڤەیی سنۆر دکەت.
دەما کو ژ بۆ پەکەکێ، ھەر تشت بەر ب خلاسبوونێ ڤە دچوو، ھێزێن پارتی-ئێکەتی جڤینەکێ پێشکێشی پەکەکێ دکەن و دگەل پەکەکێ، رێکەفتنەکێ ئیمزا دکەن. ئەڤ رێکەفتنە ژیانا نێزیکێ ٢٠٠٠ گەریلایا رزگار دکەت. نڤیسکار رۆشەن چاکر د گۆتارەکا خوە یا کو وی ل سالا ٢٠٠٨ێ دا بەلاڤکربوو بەحسا خەباتکارەکی ئەولەھیێ یێ پایەبلندێ ترکان دکەت دەما کو دگۆت، “ھەکە باشوورییان ئەو ل دەستێن مە دەرنەخستبان، ھەما ھەما مە پەکەکە ژناڤ بربوو.”
ھێزێن پەکەکێ ژ ژناڤچوونێ رزگار دبن، لێ ئۆجالان ب ڤێ رێکەفتنێ کەیف خوەش نینە
ژ بۆ تێکۆشینا ناڤخوەیی و مەیلا خەباتکاران، ئاپۆ پێدڤی سەمبۆلا یە، ژ بۆ کو زەختێ ل سەر مەعنەوییاتێن شەرڤانێن خوە بکەت. ژ نیشکەکێ ڤە ئۆجەلان د دەربارێ بێریتانێ دا تەعلیماتا بەلاڤ دکەت و دبێژیت: پێشمەرگێن تالەبانی گازی بێریتانێ کرن و گۆتن تەسلیم ببە، بێریتان تەسلیم نەبوو، وێ گۆتە تالەبانیان، “ئەز چ جاران خوە رادەستی وە ناکەم، ھوون خائینن، ھوون ژ باشوور دهێن و ئێریشی شۆرەشا باکور دکەن.” نھا باشوور د بن باندۆرا شەھادەتا بێریتانێ دایە، ھەر کەس باسی وێ دکەت”
پشتی ڤێ ئاخافتنا عەبدولا ئۆجەلان، ژیان و مرنا بێریتانێ دکەتە تابلۆیەک خەیالی. د سالا ١٩٩٤-١٩٩٨ێ دا، دەما کو تێکەلییێن ئێکەتیێ-پەکەکی باش بوون، دهێەت گۆتن کو بێریتانێ گۆتیە “ئەز تەسلیمی کەڤنەپەرەست و پاژڤەروویان نابم”. ناڤێ ئێکەتیێ ژ بوویەرا بێریتانێ دهێتە دەرخستن. د ١٩٩٩ێ دا، تێکەلییێن ئێکەتیی و پەکەکێ خراب دبن ئەڤ جارە ئۆجەلان د ئیمرالیێ ڤە دبێژیت “زەلامێن تالەبانی بێریتان کوشتیە”.
دەما کو شەرێ پەکەکێ و ئێکەتیی د سالا ٢٠٠٠ێ دا دەست پێ کری، دیسا تێ بیرا پەکەکێ کو ئەنیا کو بێریتانێ ژیانا خوە تێدا ژ دەست دای، ئەنیا پێشمەرگێن ئێکەتیی بوو. حەتا سالا ٢٠١٣ێ کوشتنا بێریتانێ د ستویێ ئەکەتیێ دا بوو. لێ دەما کو پەکەکێ دیسا دگەل ئێکەتیێ پێکهاتی، پشتی کو جەمیل بایک بوویە ھەڤسەرۆکێ کۆنسەیا رێڤەبرا کەجەکێ ل گەل ئێکەتیێ و ئیرانێ پەیمانا ستراتەژیک ئیمزا کر، ڤێ جار پەکەکێ دیسا د بوویەرا بێریتانێ دا ستێرن شکاندە سەر پارتی ڤە. بەریا ھەر تشتی، “ئایلا ئاکات ئاتا” د ٢٠١٥ێ دا گۆتبوو، “پێشمەرگەیێن پارتی بێریتان کوشت”. پشتی پەیدابوونا نەرازیبوونا ئەو دبێژیت من وە نەگۆتییە. گاڤ ب گاڤ، ئەڤ سالە، سازیێن KCK، PJAK، KJK، و هتد… د بەلاڤۆکان دا دبێژن بێریتان تەسلیمی پەدەکێ نەبوویە.
ب گۆتنەک دی، پەکەکە پرسگرێکا بێریتانێ ھەر دەھ سالان جارەکێ ژ نوو ڤە دنڤیسیت. نێزیکاتیا دو روو و بەرژەوەندی پارێزا بوویەرا بێریتانێ جەوھەرێ پەکەکێ ددەتە نیشاندان. بێریتان وەکو سەمبۆلەکێ ژ بۆ شەرێ د ناڤبەرا کوردان دا دهێتە بکار ئینان. تشتا بالکێش ئەڤەیە کو زیلان” زەینەب کناج”، کو خوە ب ئارتێشا ترکیێ ڤە تەقاندبوو، نھا ھەما ھەما ھاتییە ژ بیر کرن. ژ بەر کو تێکلی و ستراتەژییا پەکەکێ-ترکیێ پێدڤی دکەت کو چالاکییا زیلانێ بهێتە پشت گوهـ هاڤێتن. پەکەکە ل گەل راگەهاندنا شەرێ ل دژی باشوورێ کوردستانێ ئەڤ سالە بوویەرا بێریتانێ دەرخستیە پێش، دا کو مەعنەوییاتا شەرڤانێن خوە ژ بۆ شەرێ باشوور ئامادە بکەت.
ھۆۆۆۆۆ رێڤەبەرێن پەکەکێ! گەر جیھانەک دی ھەبیت، ھوون دێ ب چ روو بەرێ خوە دەنە بێریتانێ و درەوێن وە ل سەر وێ چێکرین، بەرسڤ دەن؟!
