پێش چەند رۆژان شەشەمین سالڤەگەرا چوونا ھێزێن پێشمەرگە بۆ کۆبانێ بوو کو ل وێ دەمێ د بن ئێرشا داعشێ دا بوو. گەر کورد بخازن جەژنەکێ پیرۆز بکەن، دڤێت ئەو رۆژا کو پێشمەرگە چوویە کۆبانێ ئانکو رۆژا 29/10/2014ێ بیت. ژ بەر کو چوونا پێشمەرگە بۆ کۆبانێ سەمبۆلا هەلویستا نووژەنا کوردستانێ یە. پەرلەمانێ کوردستانێ سەرەرای کو دبن دۆرپێچا ئیراق، ترکیێ و ئیرانێ ڤە بۆ ژی، لێ بەلێ برایارا شاندنا پێشمەرگە ژ بۆ کۆبانێ دا، ئەڤە ژی ب رامانا ئیرادە و ئەرکێن پارلەمەنتۆیا کوردستانێ دهێت. حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ، پەرلەمان، سەرۆک و ھەمی سازیێن حکوومەتێ، ژ بۆ پاشەرۆژ و ئەولەھیا ھەموو کوردان ئەرکدارە. ژ بەر کو رەواتیا وێ یا ناڤنەتەوەیی ھەیە. مەشروعییەتا وێ ئەو مەجال ئاڤا کر کو پێشمەرگە ب فەرمی دەرگەھێ سینۆر را بچنە کۆبانێ.
گەلەک دەردۆر پەرلەمانێ کوردستانێ وەکی ھەر سازیەکا ئاسایی، و حەتا حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ ژی وەکی ھەر سازیەکا ئاسایی، دبینن. حەتا ئەڤ چەندە د زمانێ وان یێ سیاسی دا ژی دهێتە دیتن، ئەو نابێژن حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ، ئەو دبێژن ئیدارا باشوور. حەتا نێزیکاتیێن کو دخازن پەرلەمانێ کوردستانێ ل گەل KNK (سازیا پەکەکێ)، کو ئەم دشێین وەکو کلووبا ئەلیت یا کو ژ لایێ پەکەکێ ڤە ب کادرێن خوە و کۆمەک رەوشەنبیرێن ل ئەورۆپایێ ڤە ھاتیە دامەزراندن، د ئاستا ھەڤدا ببینین. ب ڤێ نێزیک بوونێ پەکەکە دخوازیت کو ستاتۆیا ناڤدەولەتی یا رەوا، بەرچاڤ بەرزە بکەت. ئانکو ئەرکا وێ بێ رامان بکەت.
ئەو پەرلەمان سازیەکە کو خوەدان ھێز و قوودرەتا کو دشیت ھێزا لەشکەری فرێکەتە دەرڤەیی سینۆرێن ناڤنەتەوەیی. د راستیێ دا، ئەم دزانین کو پشتی ئەڤ رۆلا پەرلەمانێ کوردستانێ دیار بوو و پشتی شاندنا پێشمەرگە بۆ کۆبانێ، ئەو بێتر ھاتە ئارمانجکرن و ژ بۆ کو ژناڤ ببەن خەبات ھاتە مەشاندن. د ناڤا یێن کو دخاستن ڤێ چەندێ ئەنجام بدەن دا کورد ژی ھەبوون.
١ێ چرییێ، نە رۆژا کۆبانێ یا جیھانی یە بەلکو ٢٩ چرییێ، رۆژا کۆبانێ یا کوردستانێ یە
یەک ژ وان ھێزێن کو نەشیابوو چوونا پێشمەرگە ژ بۆ کۆبانێ ھەزم بکەت، پەکەکە بوو. دەما کو داعشێ ئێریشێن خوە زێدە کری، و کەتیە ناڤا باژێرێ کۆبانێ دا، پەکەکێ ھندەک ژ خەلکێ مەخموور و لایەنگرێن خوەیێن باکوری فرێکرن بەر دەرگەهێ پەرلەمانی کوردستانێ و دەست ب چالاکیا روونشتنێ کرن. ب راستی، کەسی ھێڤی نەدکر کو پەرلەمانی کوردستانێ بریارەک ب ڤی رەنگی دیرۆکی بدەت. پەکەکە یەک ژ وان هێزان بوو کو پتر ژ هەر هیزەکا دی ب ڤێ بریارا پەرلەمانێ کوردستانێ عاجز بووی. دەما کو پێشمەرگە بەرەف کۆبانێ ب رێ کەفتی پەکەکێ دەست ب نیزنیزێ کر. نە ژبەرکو گۆت بۆچی د وێ رێکێ را چوون، بۆچی ئەو چەک نەبرن و هتد… نەخێر بەلکو خواست ڤێ پێنگاڤا دیرۆکی رەش بکەن.
داکو تێکۆشین و بەرخوەدانا پەرلەمانێ کوردستانێ یا ژ بۆ کۆبانێ بێخیتە بن سیبەرێ، پەکەکێ رۆژەک ب ناڤێ ١ێ چرییێ، وەکو رۆژا کۆبانێ یا جیھانێ دەستنیشان کر. لێ بەلێ، دڤێت ئەم رۆژا “٢٩ێ چرییێ، رۆژا بەرخوەدانا کۆبانێ یا کوردستانێ” پیرۆز بکەین. یێن کۆبانێ رزگارکری نە جیھان بوو، ئەو قوربانیدانا گەلێ کورد ل چار پارچێن کوردستانێ و بریارا پەرلەمانێ کوردستانێ بوو. یێن سیبەرێ ل سەر ڤێ راستییا دیرۆکی چێدکەن بلا بزانن کو خرابییا ژ هەموویان مەزنتر ئەو ل کوردان دکەن.
جیاوازیا مەسعوود بارزانی
ئەڤرۆ، ھەبوونا رۆژئاڤا ب راستی ب چوونا پێشمەرگە یا بۆ کۆبانێ ڤە گرێدایی یە. ئەو دەستپێکا پشتگیری یا ناڤنەتەوەیی یا ژ بۆ رۆژئاڤا بوو. یێ ئەڤ خەباتە بێدەنگ و ب دلەکێ نەتەوەیی کری مەسعوود بارزانی بوو. دیپلۆماسییا کۆبانێ وی ل ھەڤلێرێ برێڤە دبر. ئەو چ جاران نەدەرکەت و نەگۆت من کۆبانێ رزگار کر، ئەگەر ژ بەر من نەبا، دا کۆبانێ د دەستێ داعشێ دا مینیت. چ جاران وەنە گۆت. ئەم ل ڤێرە دبێژین شێوازێ مەسعوود بارزانی. گەر ھەڤگرتنەکا نەتەوەیی چێبیت و ئەگەر ئێکەتییا نەتەوەیی بهێتە نیقاش کرن، دڤێت ئەو ب شێوازێ مەسعوود بارزانی بیت. “ب نەماییش، و ھەر رۆژ مننەت کرن و من هاریکاری کرییە لازمە ڤێرە بۆمن بیت” ب ڤی شێوازی ھەڤکاریا نەتەوەیی چێنابیت. ب گۆتنا ئەڤە یا منە گەر من هاریکاری کر ئێکەتییا نەتەوەیی چێنابیت. دەما پێشمەرگە چوون، نە ب تنێ د گەل خوە چەکێن گران برن، بەلکو دەما پێشمەرگە چووی د گەل خوە دەسکەفتی یێن بزاڤا بارزانی یێن ١٠٠ سالا د وارێ دیپلۆماسی، تێکلی، ھەڤالینی، دۆستانی و رحا نەتەوەیی، برن.
د ناڤبەرا پەکەکێ و پێشمەرگەیێن کو چوویە کۆبانێ جوداھیەک مەزن ھەیە دەما دبێژیت مە ژ بۆ شنگالێ خوین رژاند، مە بەدەل دا، ئەم ژ ڤێرە دەرناکەڤین، پێشمەرگەیێن کو چوویە کۆبانێ پشتی کو وەزیفەیا خوە ئەنجامدای بێ نیقاش ڤەگەریان سەنگەرێن خوەیێن باشوور، نە ب ڤی رەنگی بوو؟ بێ گومان فەرقەکا مەزن د ناڤبەرا ڤان ھەر دو ھێزان دا ھەیە. ئەو فەرق ژی فەرقا بارزانی یە.
ھەرێما کوردستانێ دەڤەرەکە کو ژ بۆ ھەموو کوردان جھێ لێ ژییانێ یە. نھا ل جیھانێ تنێ پەناگەھا کو ژ بۆ ٤٠ میلیۆن کوردان ب فەرمی ھاتیە قەبوولکرن ھەرێما کوردستانێ یە. کوردێن ژ چار پارچەیێن کوردستانێ و ھەتا دەڤەرێن مینا رووسیایێ ژی خوە ل حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ دبینن. ستارگەھا ھەموو کوردایە. کێماسیێن رێڤەبەریێ و سیستەمی هێشتا ژی پێدڤی نووڤەکرنێ بن ژی ڤێ راستییا ھەرێمێ ناگوھەرن. لێ د ناڤ وان کوردێن کو ھاتنە دەڤەرێن پاراستی یێن د بن سەیوانا حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ دا، تەنێ پەکەکە کێشەیان دروست دکەت. ھێزێن دی د ناڤ بەرنامەیێن خوە دس کارێ خوە دکەن و ھاریکارییێ ژی دکەن. دەما کو پێدڤی بیت ل دەڤەرێن وەکو پردێ ژی پشتگریێ پێشکێشی هەرێمێ دکەن. بۆچی پەکەکە دبیتە سەدەما ئالۆزییان؟
داخویانیێن قەرەیلان
پێویستە کو ئەم ل داخویانیێن موراد قەرەیلان یێن د ٢٦ێ چرییا ئەڤ سالە دا ل سەر بنگەھێ رۆژا بەرخوەدانا کۆبانێ یا کوردستانێ یا ٢٩ێ جۆتمەھێ ل ستێرک تیڤی دای بنێرین. ژ بەر کو نێزکاتیێن پەکەکێ کو روحا نەتەوەیی یا کورد ل کۆبانێ د خەندقینیت و وێ بەرچاڤ ناگریت، د ئاخافتنا قەرەیلان دا ب زەلالی دیار بوو. قەرەیلان د ئاخافتنا خوە دا ئیشارەتێ شەرێ ناڤخوەیی یێ ناڤبەرا کوردان کر قەرەیلان ب رەنگەک ڤەشارتی گۆت: “ئەز دشێم فەرمانان بدەمە فیدائییان، ئەز دشێم ل دژی کوردان شەری بدمە دەستپێکرن.”
تنێ قەرەیلان د بەشەکێ ئاخافتنا خوە دا گۆت کو: “ئەم دخوازین مەسعوود بارزانی دەست دانیتە سەر بابەتی”. وی ھەر وەھا داخوازا ھەڤدیتنێ ژی، کر. ئەم نزانین دێ بەرسڤا ڤێ داخوازا ھەڤدیتنێ چ بیت. یا کو ئەم دزانین ئەڤەیە کو پەکەکە ژ لایەکێ ڤە ل دژی مەسعوود بارزانی و نرخێن کو ئەو تەمسیل دکەت شەری رادگەهینیت، و ژ لایەکێ دی ڤە ژی دخوازێ ژێ دکەت کو دەست دانیتە سەر ڤێ رەوشێ. ووسا دیار دبیت کو پەکەکە یاریا پۆلیسێ باش و پۆلیسێ خراب دکەت. رۆلا پۆلیسێ باش دایە قەرەیلان. لێ بەلێ، د مژارەک ووسا ھەستیار دا، دڤێت پەکەکە و قەرەیلان بزانن کو کێشە ب خاپاندنێن گوندکی ڤە ناهێتە چارەسەر کرن. گەر قەرەیلان داخوازا ھەڤدیتنێ بکەت، بەری ھەر تشتی، دڤێت ئەو شەرێ پەکەکێ یێ سیاسی، لەشکەری و میدیایی دژی دەستکەفتیێن گەلێ کوردستانێ و دژی حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ بدەتە راوەستاندن. دا کو بارزانی ب بابەتی ڤە مژوول ببیت پێویستە بەسێ ھۆزات، کو گۆت “شەرێ دگەل پێشمەرگە نە شەرێ براکوژییە” بێدەنگ ببیت. جەمیل بایک دڤێت دەست ژ پیلانێن خوە یێن دربەیی ل دژی پەدەکێ ب ھەڤکاریا ئیران و لاھۆر جەنگی، بەردەت. ناهێتە قەبوول کرن کو دەستەکێ خوە وەکی دۆستەکێ درێژ بکەت و د دەستێ دی دا ژی خەنجەرا خیانەتێ دەستێ خوە دا بگریت. ئەڤ ناھێتە قەبوول کرن.
گەر د ناڤ ڤان دو سالێن دوماهیێ دا د ناڤبەرا کوردان دا شەر چێنەبوو، سەدەمێ سەرەکی ھەبوونا مەسعوود بارزانی یە. بارزانی ب دلسۆزی و بەرپرسیاریا خوە یا کوور یا ل بەرامبەر کوردستانێ و کوردان ڤە، هەدارێ دکێشیت. وی پێش نها ژی چەند جاران دوبارە کر کو حەتا کو ئەو د ژییانێ دا مابیت، ئەو دێ رێکێ ل شەرێ د ناڤبەرا کوردان دا بگریت. ئەو هێشتا ژی ل پشت ھەمان سۆزا خوە راوەستییایە. ئەو بارزانی یێ کو دبن گەفێن دەولەتێن ئەمەریکا، ئیران، ئیراق و ترکیێ دا ب سەرێ خوە رەفەراندووم ئەنجامدای، دیارە کو ژ گەفێن گرووپا پەکەکێ یا ئەنقەرە، ناترسیت. مەسعوود بارزانی هێشتا ژی ژ هەلویستا خوەیا ل بەرامبەر کۆبانێ پاشڤە گاڤ نە هاڤێتییە. ھەر تشتەک ژ بۆ ئەولەھیا گەلێ کوردستانێ یە.
دڤێت قەرەیلان وێ هەلویستا مەسعوود بارزانی یا رەسەن، دێرین و ب روومەت ببینیت و ل گۆری وێ، دەستپێکێ حیزبا خوە و گۆتنێن خوە سەرەراست بکەت. خۆدان دەرکەفتنا کۆبانێ ئەڤەیە. خۆدان دەرکەفتنا کوردستانێ ئەڤەیە.
