نرخاندنا موراد قەرەیلان یا د 22یێ شوباتێ دا ل ستێرک تیڤیێ ل سەر ئۆپەراسیۆنا ترکیێ ل چیایێ گارە ئەنجامدای، پیتر ئاخافتنەک پرۆپاگاندایی بوو ژ بۆ رایاگشتی. رایاگشتی یا کو پیچەکێ د سیاسەتێ دگەهیت، ب ڤێ پرۆپاگاندەیا قەرەیلان رازی نەبوو. ب راستی، ئاخافتنا قەرەیلان یا تژی ناکۆکی بوو، لەورا ژی پێویستی ب بەرسڤدانێ ھەیە و ئەو نێرینێن ژھەڤدوو نەگرن، دڤێت بهێنە مەحکووم کرن.
گەر عەبدوللا ئاگار ئاژاوەگێر بیت، چاپەمەنییا پەکەکێ چیە؟
هێشتا 48 دەمژمێر لسەر ئۆپەراسیۆنێ دەرباس نەبوویی راوێژکارێ لەشکەری یێ دەولەتا ترک عەبدوللا ئاگار، ل سەر حەسابا خوە یا مەدیایا جڤاکی نڤیسی: “پێشمەرگە ب جلکێن لەشکەرێ ترکیا بەشداری ئۆپەراسیۆنێ بوونە” ل سەر ڤێ یەکێ، مەدیایا پەکەکێ ب لەز دەست ب پرۆپۆگاندایێ کر و گۆت “پێشمەرگەیێن پەدەکێ بەشداری ئۆپەراسیۆنێ بوونە” و راگهاند چاڤکانیا ڤێ نووچەیێ راوێژکارێ لەشکەری یێ دەولەتا ترک عەبدولا ئاگار ە. چاپەمەنیا پەکەکێ ئەڤ پرۆپاگندەیا رەش ووسا مەزنکر کو یەک ژ نڤیسکارێن پەکەکێ ب ناڤێ کورتای سەرھات ئیدیعا کر کو ل لووتکەیا چییایێ گارە کو ب “قەسرا سەددام” دهێتە ناسین، و جیھەک تووریستی یە کو مرۆڤ ھەر رۆژ سەردانا وێ دەرێ دکەن، ترکا جیھێ ھەلیکۆپتەرا لێ چێکریە و لەشکەرێن ترک ل وێ دەرێ بجیھ بوونە. بێ گومان، کۆمێن ئەورۆپا و باکورێ کوردستانێ، کو نزانن قەسرا سەددام چییە و دکەڤیتە کیژان دەڤەرێ ژی، باوەر ژ ڤێ پرۆپاگاندایا نڤیسەرێن پەکەکێ کر. نھا، چ جووداھی د ناڤبەرا کورتای سەرھات، فەردا چەتین و راوێژکارێ شەرێ تایبەت یێ ترکیا عەبدوللا ئاگار دا ھەیە؟ بێ گومان نینە. ھەر دو لایەن ژی فەسادیێ دکەن داکو کوردان ڤێکرا بەردەن و شەرێ هەڤ بکەن.
قەرەیلان د ئاخافتنا خوە یا ل ستێرک تیڤی دا ئەڤ پرۆپاگاندایە شرۆڤە کر، گۆت “یێن کو دبێژن پێشمەرگە بەشداری ئۆپەراسیۆنا گارە بوونە، خرابیا ڤی گەلی دخوازن، ئەو دخوازن کورد شەرێ ھەڤدو بکەن.” لێ هیچ رەخنەیەک ژ ئەندامێن چاپەمەنیا خوە یێن کو ئەڤ نووچە چێکرنە نەگرت. چاپەمەنیا پەکەکێ ئەڤ بەشێ ئاخافتنا قەرەیلان بەلاڤ نەکر. نھا پرسیارا بنگەھین ئەڤەیە: گەلۆ قەرەیلان ڤێ یەکێ ب باوەری دبێژیت، یان ئەو وەک ھەردەم رۆلا مرۆڤەکێ مەعقوول دگێرەیت؟
“رێکا جەهنەمێ ب کەڤرێن نیەتێن باش ھاتیە چێکرن”
د 12ێ شوباتێ دا جەمل بایک دگۆت “شەر کرن ل دژی پەدەکێ بوویە زەرووریەت” ل سەر ڤی بنگەهی نرخاندنا قەرەیلان بێ ھەڤکاریا پەکەکێ و حەشدا شەعىی وەکو نییەتەکا باش بگرین دەست، دێ یا خەلەت بیت. ھەپەگە رێخستنەکا مەرکەزی و تووندە. د ناڤا ڤێ ناڤەندێ دا جەمل باییک ژی ھەیە. ئانکو، سیاسەتا پەکەکێ ب گۆتنێن خوەش و نەرمێن موراد قەرەیلان ناهێتە دییار کرن، بەلکو ب گۆتنێن جەمل باییک تێتە دیار کرن.
ل سەر ڤێ مەسەلەیێ ل ڤێ پۆلیانیزم لەییستنێ، بنێرن؛ “پەکەکە یەکیتیێ دخوازیت”، خەلەتە کو مرۆڤ ببێژیت د ڤێ خالێ دا قەرەیلان چەند خوەش ئاخڤت. دڤێت ئەم گۆتنا ناڤدار یا مارخ ب بیرا خوە بینین: “رێکا جەهنەمەمێ ب نیەتێن باش ڤە ھاتییە چێکرن”. ل مەیدانا سیاسی، بتایبەت ل رۆژھلاتا ناڤین، لسەر سفرا گوورا پێدڤیە مرۆڤ ب گۆتنێن باش خوە نەخاپینە.
خۆدیکا “نەینکا” مرۆڤی شۆلە، ل گۆتنان نەنێرن، وەرن ئەم ل پراکتیکا پەکەکێ بنێرین.
قەرەیلان د نرخاندنا خوە دا گۆت، “تێکلیا ناڤبەرا پەکەکێ و پەدەکێ تێکلیا ھەری دیارکەرە. گەر وەلاتێن دوژمن ل گەل ھەڤدو بجڤینن، دڤێت ئەم کورد ژی لگەل ھەڤدو بجڤین.”ئەو گۆتن براستی خوەش دهێتە گوھێ مرۆڤی. دڤێت کورد پێکڤە د ناڤا دانووستاندنان دا بن. لێ وەکی مە گۆت، ھەر تشتەک ب گۆتنێن خوەش چێ نابیت. وەکی دی، “نەینکا مرۆڤی کارە، مرۆڤ بەرێ خوە نادەتە گۆتنان”. ئەم بەرێ خوە نادەینە ڤان گۆتنێن نەرم و مەعقوول یێن قەرەیلان، بەلکو دێ بەرێ خوە دەینە پراکتیکا پەکەکێ. بەریا ھەر تشتی، ئەگەر پەکەکە د گەل حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ و گەلێ خوە دلپاک بیت، دڤێت یەکەمجار دەرکەڤیت و پەیوەندیێن خوە یێن ل گەل حەشدا شەعبی ب داوی بینیت.
ئارمانجا سەرەکی یا حەشدا شەعبی ژناڤبرنا ستاتوویا ھەرێما کوردستانێ یە. پەیوەندیێن پەکەکێ ل گەل حەشدا شەعبی دا نە پەیوەندیێن ئاسایی، ھەرێمی و دەمکی نە. پەیوەندیێن پەکەکێ- حەشدا شەعبی پەیوەندیێن ھەرێمینە کو ل سەر ھەڤکاریەک ستراتەژیک و بەرنامەیەک هەڤبەش ئاڤا بوویە. پەکەکە ل گەل حەشدا شەعبی، ل شەنگال و مەخموورێ فەرماندەیەک لەشکەری و سیاسی یا ھەڤبەش ل دژی حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ ھاتیە رێکخستن. یێن کو پەیوەندیان ل گەل دوژمنێن ھەرێما کوردستانێ دا داینن نکارن گازی بکەن و بێژن ئەم براینە.
دڤێت قەرەیلان گازی کێ بکەت؟
گەر قەرەیلان پەیوەندیێن پەدەکێ-پەکەکێ ژ بۆ پێشەرۆژا کوردان وەکو ستراتەژیک دبینیت، بەری ھەر تشتی، دڤێ ئەو بانگ ل رێخستنا خوە بکەت و ببێژیت: “ھەڤکاریا ل گەل حەشدا شەعبی دژمناھیا ل گەل کورد و کوردستانێ یە، دەست ژ ڤێ بەردن، ئارتەشا ئیراقێ نەئینە شنگالێ”. بێیی کو تێکلیا خوە یا ل گەل حەشدا شەعبی قوت بکەت هیچ ھەڤدیتنێن یەکیتیا نەتەوی ل گەل پەکەکێ دا چێنابن.
گەر قەرەیلان باوەری ب لەزگینیا تێکلیێن ناڤ مالا کوردی ھەیە، دڤێت دەستپێکێ رێگریێ ل چاپەمانییا پەکەکێ یا کو دوژمناتیا کوردان دکەت، بکەت. دڤێت ئەو بێژیت دەست ژ ئیستیفزاز کرنا پارتییێن کوردان بەردن. حەتا کو مەدیایا پەکەکێ، کو دژی ستاتویا ھەرێما کوردستانێ زماندرێژییێ بکەت، سڤکاتیێ ب پێشمەرگە بکەت و کوردان بکەتە دوژمنێ ھەرێما کوردستانێ، ھەڤدیتنەک ل گەل پەکەکێ چێکرن د بەرژەوەندیا نەتەوا کورد دا نابیت. د ئاخافتنا خوە دا، دڤێت قەرەیلان چەوا د ئاخافتنا خوە دا رەخنە ل عەبدوللا ئاگار گرتی هەر ب وی رەنگی ژی رەخنەیان ژ مەدیایا پەکەکێ، یا کو رۆژانە ژ لایێ کۆما ئەنقەرێ ڤە دهێتە کۆنترۆل کرن ژی پیچەک ھەلوەستی نیشان بدەت و رەخنە بکەت.
دگەل کو پرسگرێکێن گرینگ یێن ستراتەژیک ل ھۆلێ دا ھەنە، ب تەنێ رەخنەیا قەرەیلان یا ل دژی خەباتکارێ شەرێ تایبەتێ ترکیا عەبدوللا ئاگار وەکو پێنگاڤەکا گەلەک گرنگ دیتن ھەلوەستەک کێمە. ژ بەر کو پاشەرۆژا هەڤبەشا مرۆڤاھیێ دبێژیت؛ یێن کو گۆتنێن خەلەت و خەلەت شرۆڤە دکەن و ھێڤییێن ڤالا ئاڤادکەن دێ چنە جەهنەمێ.
نە راستگۆئییا قەرەیلان د پرسگرێکا جۆتیار موحسن دا
د ئاخافتنا قەرەیلان دا، نرخاندنا کو وی ژ بۆ جوانێ ب ناڤێ جۆتیار موحسن یێ ژ گوندێ سیارێ یێ سەر ب ئامەدیێ ڤە، کو د شکەفتا گارە دا ھاتبوو کوشتن، کری، نرخاندنەکا ب تەڤاھی بێوژدان بوو. مارێ رەش. وی ئاخافتنێن وەکی “جۆتیار موحسن نە د بن بنچاڤکرنێ دا بوو، ئەو د گەل هەڤالێن خوە دا بوو، ئەم دا وی ئازاد کەین، ئەز سەرساخیێ ژ مالباتا وی دخوازم” یێن کو راستییا بوویەرا جۆتیار موحسن دزانن ژ ڤێ پەیاما قەرەیلان گەلەک قەهرین.
ھوون دێ جۆتیار د 29ێ چلە دا رەڤینن و دێ ئینکار کەن کو ل گەل وەیە، حەتا کو مرۆڤێن گوندێ وی د 5ێ گولانێ دا ل دژی بوویەرێ خوەپێشاندان کری، ھوون دێ داخویانیەکێ دەن دێ بێژن ئەو کەسەکێ سیخورە، پشتی کو هەوە ئەو د ئۆپەراسیۆنا گارە دا دایە کوشتن ژی ھوون دێ رابن سەرخوەشیێ ل مالا وی کەن، ئەڤ ھەلوەستا پەکەکێ بێشەرمییەکا مەزنە. ب راستی، ناهێتە قەبوول کرن کو قەرەیلان وەکو فەرماندارێ ھپگێ دەرەوەکا ب ڤی رەنگی ئاسان بکەت. پەکەکێ جۆتیار موحسن بەرنە د دا. ئەو سالەکێ یێ گرتی بوو و مالباتا وی 40 کم ژێ دوور بوون، وا نەهێلا کو یەک نامە ژی، ژ بۆ مالباتا خوە بنڤیسیت. لێ مخابن، قەرەیلان نابینیت کو ئەڤ پرۆپاگاندایە گەنی بوویە، و مرۆڤ پێ باوەر ناکەن و ب شک و گوومان نێزیکی داخویانی یێن پەکەکێ دبن. پەکەکە ھێژان ژی وە باوەردکەت کو گەلێ کورد باوەر ژ ھەموو دەرەوێن وان دکەت، لێ قەرەیلان و شووراکا خوە بلا بزانن کو ئێدی هیچ کەسەک باوەر ب دەرەوێن وان ناکەت.