خه‌تا باشوور یا بازرگانییا «مادده‌یێ هشبه‌ر» یا په‌كه‌كێ ئه‌شكه‌ره‌ بوو

خه‌تا باشوور یا بازرگانییا «مادده‌یێ هشبه‌ر» یێ په‌كه‌كێ ئه‌شكه‌ره‌ بوو

یه‌ك ژ خه‌تێن بازرگانییا مادده‌یێ هشبه‌رێ یێ په‌كه‌كێ ئه‌شكه‌ره‌ بوو، ڤێ رێخستنێ ته‌نێ د یه‌ك جار دا‌، 10 كیلۆگرام ده‌رباسی باشوورێ كوردستانێ كرن.

ل گۆری ئاگاهیێن تایبه‌ت یێن پێگه‌ها داركا مازی، رێخستنا په‌كه‌كێ 10 كیلۆگرامێن مادده‌یێ هشبه‌رێ ژ ئیرانێ ده‌رباسی باشوورێ كوردستانێ كرنه‌، ئه‌ڤ قه‌باره‌ ته‌نێ د یه‌ك گه‌رێ دا هاتییه‌ ده‌رباس كرن.

ئاگاهیێن كو ژ چاڤكانیێن تایبه‌ت یێن باشوورێ كوردستانێ ژ بۆی پێگه‌ها مه‌ هاتنه‌ شاندن ئه‌شكه‌ره‌ كرنه‌، ل رۆژا 14 مه‌ها ئادارا ئیسال 2021ێ، كه‌سێ ب ناڤێ «سالح عه‌بدوللا» و ب كۆد ناڤێ «سالح سۆر» كو ژ گوندێ «بێورانا ژێر» یا گرێدای باژارێ سه‌رده‌شتێ یێ رۆژهلاتا كوردستانێ یه‌، قه‌بارێ 10 كیلۆگرام مادده‌یێ هشبه‌رێ راده‌ستی په‌كه‌كێ كرینه‌.

ده‌ست نیشان كر، «سالح سۆر» كادرۆیێ ده‌زگه‌ها ئیستخباراتا ئیرانێ ئیتیلاعاتێ یه‌، وی ل سنۆرێ ناڤچه‌یا ب ناڤێ «گۆرهێلكه»‌ یا گرێدای باژارۆكێ هێرۆ یا سه‌ر ب پشده‌رێ ڤه‌، ل رۆژا 14 مه‌ها رابووری، ئه‌ڤ مادده‌یێ هشبه‌رێ راده‌ستێ رێخستنا په‌كه‌كێ كرییه‌.

ئاگاهی هه‌روه‌ها ئه‌شكه‌ره‌ دكه‌ن، «سالح سۆر» ئه‌ڤ 10 كیلۆگرام مادده‌یێ هشبه‌رێ راده‌ستی كادرۆیێ په‌كه‌كێ یێ ب ناڤێ «عه‌گید» كرینه‌ و ژ بۆ هه‌ر كیلۆگرامه‌كێ كۆژمێ 400 دۆلارێن ئه‌مه‌ركی وه‌رگرتنه‌.

رێخستنا په‌كه‌كێ ژ بۆی ب ده‌ست خستنا په‌ره‌یان، دوو ژێده‌رێن سه‌ره‌كی‌ هه‌نه‌، یێ ئێكێ بازرگانییا مادده‌یا هشبه‌رێ یه‌ و ژێده‌رێ دوویه‌مین وه‌رگرتنا ب زۆر یا باجێ یه‌ ژ خه‌لكی و بازرگانێن كورد.

ل گۆری یه‌كێتییا ئه‌ورۆپایێ و پۆلێسێن ناڤده‌وله‌تی ئێنته‌رپۆلێ، بازرگانییا مادده‌یێن هشبه‌رێ ژێده‌رێ سه‌ره‌كی یێ رێخستنا په‌كه‌كێ یه‌ ژ بۆ ب ده‌ستخستنا په‌ره‌یان.

ناڤه‌ندا ئه‌ورۆپی یا ل دووڤچوونا مه‌له‌فا مادده‌یێن هشبه‌رێ و هیبوونا هشبه‌رێ كو ب «EMCDDA» دهێته‌ ناس كرن، راپۆرته‌كا هه‌ڤپار یا سالا 2019ێ وه‌شاند‌ كو ل گه‌ل سازییا پۆلیسێن ئه‌ورۆپایێ یۆرۆپۆلێ ئاماده‌كرییه‌ و تێدا، رێخستنا په‌كه‌كێ ب بازرگانییا هه‌ره‌ مه‌زن یا مادده‌یێن هشبه‌رێ ل ئه‌ورۆپایێ سووچبار كرییه‌.

د ڤێ راپۆرتێ دا هاتبوو ته‌سبیت كرن كو تنێ ژ سالا 2012 هه‌یا 2019ێ، ڤێ رێخستنێ ملیارێن دۆلاران ژ ڤێ بازرگانیێ ب ده‌ست ئێخستینه‌.

د راپۆرتێ دا هاتییه‌: رێخستنا په‌كه‌كێ كو ژ سالا 2002ێ د لیستا یه‌كێتییا ئه‌ورۆپایێ یا ته‌رۆرێ دا‌ بوو، ده‌سته‌كێ هه‌ره‌ به‌رز د بازرگانییا مادده‌یێن هشبه‌رێ ل ئه‌ورۆپایێ دا هه‌یه‌ و ب رێیا بازرگانییا نه‌مه‌شرۆع یا ڤێ رێخستنێ، بازارێ مادده‌یێ هشبه‌رێ ل ئه‌ورۆپایێ زێده‌ كارایه‌.

هه‌موه‌ختا ئه‌ڤێ راپۆرێ، رێخستنا پۆلیسێن ئه‌ورۆپایێ یۆرۆپۆلێ د راپۆرتێن خوه‌ یێن به‌رێ دا، ته‌سبیت كر كو داهاتێ سالانه‌ یێ په‌كه‌كێ ژ بازرگانییا مادده‌یێن هشبه‌رێ دگه‌هیته‌ نێزی 3 ملیار دۆلاران.

پوستێن ھەمان بەش