کوژەرێن 5 پێشمەرگا کێ نە؟

ئەنجامێن ئێرشا پەکەکێ ل ئامێدیێ، کو تێدا 5 پێشمەرگە شەھید بوون، هێژتا ژی دهێتە نیقاش کرن. ل سەر ڤێ خیەناتا پەکەکێ ھەر کەس بەرسڤا ڤان پرسان نیقاش دکەت، گەلۆ ڤێ جارێ کێر گەهشتە ھەستی، دێ حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ دیسا داعویریت، یان ئەو دێ ڤێ جارێ “مافێ خوەیێ بەرگرییێ” ل دژی پەکەکێ بکار ئینیت.

ب راستی، ژ گاڤا دەسپێکا بوویەرێ ڤە، پەکەکە ھەول ددەت کو بوویەرێ بچووک بکەت و وەکی خەلەت تێگەهشتنەکا نۆرمال و رەوشەکا لۆکالی نیشان بدەت. بەریا ھەر تشتی، وان حەتا نھا د دەرحەقێ مژارێ دا داخویانیەک ل ئاستا بلند نەدایە. فەرمانداریا ھەپەگێ یا قادا خابۆرێ ل 7/6/2021ێ داخویانیا یەکەمین دا. ژ بەر ڤێ یەکێ، بەرپرسیاریا شەھادەتا 5 پێشمەرگەیان وەکی کو بوویەرەکا ھەرێمی یا کو نە گرێدایی پەکەکێ، ھەپەگێ و کەجەکێ یە ھاتە نیشان دان. دووڤ را، ل شوونا کو داخویانیەکا ل سەر ئاستا بلند بدەت، ئەندامێ کۆنسەیا فەرمانداریا ھەپەگێ، حەقی گابار گۆتارەک دا و وی بوویەر وەکی روویدانەک، وەکی رەوشەکا ئاسان ب ئاسانی نشان دا.

د 10/6/2021ێ دا پشتی کو کارڤەدانێن ل دژی ئێریشا ل سەر پێشمەرگەیان زێدە بووی، مراد قارایلان تازە د ستێرک تیڤی دا دەرکەت و ئاخافتنێن فەرمانداریا ھەپەگێ یا قادا خابورێ دوبارە کرن، تەڤی کو قارایلان دخواست ب ئاخافتنێن خوە یێن ب جووش ڤێ ئێریشا ل سەر پێشمەرگە ڤەشێریت، لێ بەلێ ئەو نەشیا د ئەرکێ خوە دا سەرکەتی بیت، قارایلان گۆت: “4ێ سپێدێ ووسا ب 2 باسکێن مەزن ھەموو ئامیرێن شەری و ب ترۆمبێلێن زرخی، خوە ژ بۆ شەری ئامادەکرن و تێکەتنە قادا گەریلا، ب راستی چ رامانەکا خوە نینە. ئەڤ جھە قادەکا لەشکەرییە و 25 سالن پێشمەرگە نەھاتیە وێ دەرێ و ھەرێمەکا د بن سەروەریا گەریلا دایە. بێیی کو ئاگاھیێ بدەن وەکی سەرداگرتنێ تێن”، ئەڤ ئاخافتن ب تەنێ بەسە کو ھەر کەسێ عەقل ھەبیت بزانیت گەریلا ئێریش کریە و قارایلان دخوازیت ڤێ یەکێ بڤەشێریت.

باشە، گەلۆ بوویەر ب راستی د ناڤبەرا رێڤەبەریا پەکەکێ یا مەتنا و پێشمەرگە دا بوو؟ نا، بوویەر نە رەوشەکا لۆکالە و نە ژی پەڤچوونەکا ژ نیشکا ڤەیە.

کا ئەم ب بوویەرێ دەست پێ بکەین و پرسیارا یەکەم بپرسین: “کی بەرپرسیارێ شەهیدکرنا 5 پێشمەرگەیانە؟”

ئەم ژ دەستپێکێ بێژین کو بەرپرسیارێن شەهیدکرنا 5 پێشمەرگەیان سەرکردەیێن پەکەکێ نە. ئانکو، “جەمیل بایک، مستەفا قاراسو، بەسێ ھۆزات، دووران کالکان و مراد قارایلان” بەرپرسیارێن رژاندنا خوینا ڤان پێنج پێشمەرگەیانن.

ھوون دپرسن بۆچی؟ ژ بەر کو یێ کو گۆتی، “شەرێ ل دژی پێشمەرگەیان نە شەرێ براکوژی یە” وان شەر دا دەستپێ کرن. کێ ئەڤ پەیڤە گۆتیە؟ کا ئەم رێز بکەین:

بەسێ ھۆزات: 3یێ تەباخا 2020ێ، ئەو دەرکەت سەر ستێرک تیڤی، یا پەکەکێ و دەست ب شەری کر و گۆت “گەر پەکەکە و پەدەکە شەری بکەن، ئەڤە نابیتە شەرێ براکوژی”.

مستەفا کاراسو: مستافا کاراسوو، یێ کو د 20ێ تەباخا 2020ێ دا دەرکەتی سەر تەلەفزیۆنا نووچە مەدیایا پەکەکێ، گۆت، “یا راست، شەرێ ل دژی پەدەکێ وەکی براکوژی ناهێتە حسابکرن.”

موراد قەرەیلان: د 26ێ تەباخا 2020ێ دا ل سەر ستێرک، گەف ل حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ کرن و گۆت، “ئەز ناخوازم فەرمانێ بدەمە فەداییان کو بچن کوردان بکوژن.”

جەمیل بایک: د ھەڤپەیڤینەکێ دا دگەل مالپەرا مەدیا نیوز-یا پەکەکێ کو ب زمانێ ئینگلیزییا پەخشێ دکەت گۆت، “نەیا خەلەتە گەر کو مرۆڤ پێشبینی بکەت کو شەرەکێ مەزن دگەل پەدەکێ دێ د دەمەکێ نە هند دویر دا، دەرکەڤیت.”.

دووران کالکان: د 14ێ نیسانا 2015ێ دا، د بەرنامەیەکا مەدنووچە دا ئاخافتنەک کر، و گۆت “باشورێ کوردستانێ ژ ھەولێرێ ناهێتە رێڤەبرن، ئەم رێ نادەین ڤێ یەکێ.”

نھا، گاڤا کو ھوون ڤان گۆتنێن رێڤەبەرێن پەکەکێ بینن بیرا خوە و  دەینن سەر ھەڤ گەلۆ ئەو دیمەن چ نیشان ددەت؟ هەموو سەرکردەیێن پەکەکێ یێن کو ناسیارن د ھەموو ئاخفتنێن خوە دا بەحسا شەرێ دژی پێشمەرگە و حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ دکەن. بێ گومان، ئەڤ رێڤەبەرە ژ ھەڤ بێخەبەر کار ناکەن. ستراتەژیا پەکەکێ یا سێ سالێن داوی مەشرووعکرنا شەرێ ل دژی باشوورێ کوردستانێ بوو. ژ بۆ ڤێ یەکێ، پەکەکێ ب رێیا پرۆپاگاندایێ ھەول دا کو کارڤەدانێ کوردان ژ بۆ شەهیدکرنا پێشمەرگەیان نیشان دای بێ باندۆر بکەت. دووڤ را، وان ھەول دا کو کۆما خوە فێری  گولەباراندنا کوردان و کوشتنا کوردان بکەن. ژ بۆ ڤێ یەکێ، پەکەکێ یەکەم جار د چرییا سالا بۆری دا رێڤەبەرێ ئەولەھیا گشتی یا سەرزێرێ غازی سالح ئالیخان شەھید کر. پەکەکێ ژی ئەڤ بوویەرە رەد کر. دووڤ را، یەکەمجار ل چەمانکێ ئێرشی ھێزێن پێشمەرگە کر، دووڤ را ل ئامێدیێ ب مۆشەک ئاڤێتنێ ترۆمبێلەکا پێشمەرگە ئارمانجکر و پێشمەرگەیەک شەھید بوو. پشترا، ل سیدەکان پێشمەرگەیەکێ ب مینێ ژیانا خوە ژ دەست دا. ئانکو، د ناڤ 8 مەھان دا 8 پێشمەرگە ب دەستێن پەکەکێ ھاتنە شەھید کرن، و 14 پێشمەرگە ژی بریندار بوون.

ھێزا پەشمەرگە یەک فیشەک بەرنەدایە چەکدارێن پەکەکێ. لێ دگەل ڤێ راستییێ ژی، ل گۆری مەدیایا پەکەکێ، “پێشمەرگە ھەرۆژ ئێریشی پەکەکێ دکەن”.

حەتا نوکە ل هیچ دەڤەرەکێ ژی یەک چەکدارێ پەکەکێ ب دەستێ پێشمەرگەیان نەھاتییە کوشتن. گەر 8 گەریڵا ھاتبان کوشتن، نوکە  پەکەکێ قیامەت راکربا و گۆتبا “ل دژی مە کۆمکوژی دهێتە کرن”. لێبەلێ، نها پەکەکە 8 پێشمەرگەیان دکوژیت، 31 زارۆک هێتیم دبن و هێژتا ژی پەکەکە وەکە کو نە بەرپرسێ ڤان ئێریشان بیت رحەتی کار دکەت.

لێ، کوژەر دیارن:، یێن کو دبێژن شەرێ ل دژی پێشمەرگە براکوژی نینە ئانکو جەمیل بایک، مستەفا قەراسوو و بەسێ ھۆزات بەرپرسێن هێتیمبوونا ڤان 31 زارۆکا نە. جەمیل بایک پلانسازێ ڤی شەری یە و دبێژیت، “ئەز تەخمین دکەم کو د پاشەرۆژەکا نێزیک دا د ناڤبەرا مە و پەدەکێ دا شەرەکێ مەزن دەربکەڤیت.” موراد قەرەیلان، کو گۆت، “ئەز ناخوازم فەرمانێ بدەمە شەرڤانان کو کوردان بکوژن”، لێ فەرمان دا کوژەرێن خوە و پێشمەرگە شەهدیکرن . تابلۆ ب ڤی رەنگی یا زەلالە.

پەکەکە ژ بۆ ھەبوونا خوە شەرێ ل دژی ھەرێما کوردستانێ پێویست دبینیت

پەکەکە ژ بۆ ھەبوونا خوە شەرێ ل دژی ھەرێما کوردستانێ پێویست دبینیت. گەر ھەرێما کوردستانێ بێژیتە پەکەکێ کو وەرن و ل ھەولێرێ روونن، پەکەکە دێ دیسا بێژیت “بۆچی ئەز نە سەرۆک کۆمارم” و دێ شەری دەتە دەستپێکرن. ژ بەر کو پەکەکێ د تیرمەھا 2019ێ دا ل دژی خوارنگەھا ھۆقەباز ئێرش کر، پەکەکێ ئەڤ ئیسرارا خوە بەردەوام کر. یا کو ل خوارنگەھا ھۆقەباز قەومی ژ بلی ڤەشارتنا تۆرا پەیوەندیێن د ناڤبەرا پەکەکێ و میتێ دا ئارمانجەکا دی ھەبوو. ئارمانچ ئەو بوو کو ب ئیستیفزازکرنا، حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ، کاشی ناڤا شەری بکەت. تەڤی ڤێ یەکێ، ئەگەر ئەڤ شەرە سێ سالان دەرنەکەت بیت، ژ بەر ئاخافتنا مەسعوود بارزانی یا کو دبێژیت “من شەرێ د ناڤبەرا کوردان دا حەرام کریە” حەتا نووکە پەڤچوون دەرنەکەتییە. بارزانی حەتا نھا یێن د ناڤا پەدەکێ دا دبێژن “پەکەکێ سەبرامە خلاس کر، پێوسیتە ئەم ژی مافێ خوەیێ بەرگریێ بکار بینین” راوەستاندینە.

ئانکو، د ناڤەندێ دا پەکەکە کو شەری دخوازیت، پێشمەرگە شەھید دکەت، ئێرشی مال و جانێ ھەموەلاتییان دکەت ھەیە، و لایێ دی دا پارتی و حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ، کو خوە ژ شەری دپارێزیت، رەغمێ شەهیدکرنا پێشمەرگەیان ژی دخوازیت ب ئارامی ڤێ بەلایا پەکەکێ ژ سەر سەرێ خوە راکەت ھەیە. نێزیکاتیا وەکھەڤکرنا لایەنان ب گۆتنا “وەرنە جەم ھەڤدو و پرسگرێکان چارەسەر بکەن” بێی کو ھەلوەستا ڤان ھەر دو لایەنان ببینیت، نێزیکاتی و وەکھەڤ کرنا وێ دێ یا بێ ئێنجام بیت. ژ بەر کو حیزب نە وەکھەڤن. ل ئالیەکێ، 10 شەھید، 14 بریندار و 31 هێتیم، 10 مالباتێن وێرانکری ھەنە. ل ئالیێ دی، 5 رێڤەبەرێن پەکەکێ ھەنە یێن کو خوەدی تێگەھا “شەرێ ل دژی پێشمەرگە براکوژی نینە”  و 10 پێشمەرگە شەھید کرینە ھەنە. بێ گومان، کوژەر و مەخدوور نە یەکن.

پوستێن ھەمان بەش