ئەڤە نێزیکی 15 رۆژانە کو لاھۆر جەنگی ژ لایێ پۆلیتبورۆیا یەنەکێ ڤە ژ کار ھاتییە لادان. گەلێ باشوور سەدەمێن ژ کار لادانا لاھۆر و پراکتیکا وی گەلەک باش دزانن. ژ بۆ ڤێ یەکێ، ژ بلی بەرژەوەندی پەرەستێن دۆرا وی ھەڤکار و مەدیایا وی، چ رۆژەڤەک تایبەت ل سەر لاھۆر جەنگی نینە. لێ یێن کو دخوازن مەسەلێ گەرم بکەن و بێخنە د رۆژەڤا کوردان دا ژی نە کێمن. ھەر وەھا تشتێ بالکێش ئەوە کو یێن ڤیێ چەندێ دکەن ئەون یێن ژ دەستھلاتداریا حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ عاجز و دژبەر.
د ڤێ مژارێ دا سەرکێشییا ڤێ کۆمێ پەکەکە دکەت. ھەر چەند پەکەکە خوە وەکی دەرڤەیی مژارێ نیشان ددەت ژی، ووسا دیار دبیت کو لاینگرێن مەدیا جڤاکی و کۆمێن نێزیکی پەکەکێ ب تایبەتی ھاتنە وازیفەدار کرن. ژ بەر کو مژارەک ب بەردەوامی ل سەر لاھۆر جەنگی دهێتە قۆرغکرن. ب تایبەتی، ئەڤ دەردۆر ب نڤیساندنا مەقالان ب زمانێن بیانی ھەول ددەن کو باندۆرێ ل سەر رایا گشتی یا بیانی بکەن. د ڤان گۆتاران دا، دبێژن کو ترکیا و ئیران حەز ژ لاھۆر جەنگی ناکەن، لاھۆر جەنگی ژ لایێ ژن و جوانان ڤە دهێتە پشتگری کرن، و لاھۆر جەنگی پشتگریێ ددەتە بەشێن دی یێن کوردستانێ. ب تایبەتی ل رۆژئاڤا، ووسا دهێتە پرۆپاگاندە کرن کو ب ئالیکارییا لاھۆر ل وێ دەرێ گەلەک تشتێن مەزن ھاتنە کرن. ژ بۆ کو ڤێ رەوشێ خورتتر بکەن، وێنەیێن لاھۆر جەنگی و برایێ وی پۆلات جەنگی یێن کو لگەل فەرماندارێ قەسەدێ مەزلووم عەبدی دا ھاتنە کێشان گەلەک دهێنە پارڤەکرن. لاھۆر جەنگی ھەما ھەما وەکو کەسایەتەکێ گەلەک دییارکەر یێ شۆرەشا کوردستانێ دهێتە نیشاندان. لێ بەلێ، د راستیێ دا، لاھۆر جەنگی کەسەکە کو مفا ژ شەرت و مەرجان وەرگرتیە و سیفەتەک سییاسی ب خوە ڤەکرییە. ھێزێن تایبەت یێن یەنەکێ ژ بۆ شەخسێ خوە پەروەردە کربوون و ئەو وەک ھێزەکا پارامیلیتەر ب کار د ئانین. دەما کو ب کێری بەرژەوەندییێن وی بان وی ئەڤ ھێزە ژ بۆ ئیران و ھێزێن جودا ژی، بکار دئانین. لاھۆر جەنگی نە کەسایەتەک سیاسییە. ئەو مافیایەک سیاسی یە. یێن کو دبێژن باشوورێ کوردستانێ دێ ب لاھۆر جەنگی دەمۆکراتیک بیت، ئەون یێن کو مفا ژ ڤێ مافیا سیاسی وەردگرن.
یا راست ئەڤەیە کو ھێژ هەموو خیانەتێن لاھۆر جەنگی و گرووپا وی یا ل دژی گەلێ کورد ئەنجام داین، باش نەھاتینە ئاشکەرا کرن. خیانەتێن لاھۆر جەنگی ھندە یێن مەزنن کو ب وێنەیێن مەزلووم عەبدی و کۆبانی ڤە ناھێتە نخافتن.
پێدڤیە رۆلا لاھۆر جەنگی د داگیرکرنا کەرکووکێ دا قەد نەهێتە ژبیر کرن. ل کەرکووکێ پلانا سەرەکی ئەو بوو کو پردێ بگرن و رێیا د ناڤبەرا ھەولێر و سلێمانیێ دا بێخنە بن کۆنترۆلا خوە. گاڤا کو ئەڤ پلانە پێک بهێت وی دەمی ستاتویا حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ ژی دێ ھێتە بەتال کرن. لێ ئەڤ پلانە پێک نەھات. تەڤی ھەموو ئاستەنگیان، دەما کو کابینەیا 9ێ یا حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ د بن سەرۆکاتیا مەسروور بارزانی دا ھاتیە ئاڤاکرن، ڤێ جارێ ئەڤ پلانا ھەلوەشاندنا ھەرێما کوردستانێ ل کەرکووکێ کوورتر و ب دزی ڤە پێک ھات. لاھۆر جەنگی و گرۆپا وی ب ھەڤکارییا دەولەتا ئیراقێ و پێکھاتەیێن وێ ژ بۆ نەیارییا ھەرێما کوردستانێ چ پێویست بوو ئەو ئەنجامدا. ب گۆتنەکا ھێسان، د 19ێ ئادارێ دا، دادگەھا فەدەرال یا ئیراقێ بریارا د بەرژەوەندیا ئیرانێ دا دەرخست، کو ئەندامێن ئۆلی ژی بەشداری لژنەیا دادگەھێ ببن و ھاتە پەسەند کرن. د ھەمان بریارێ دا، دەستەواژا نوونەرێ ھەرێما کوردستانێ ل دادگەھا فەدەرال ھاتە راکرن و ل شوونا وێ دەستەواژەیا نوونەرێ ھەرێمان ھات بجیھکرن. ھەموو پارتیێن سیاسی یێن کو دخواستن مافێن ئابۆری یێن ھەرێما کوردستانێ بهێنە سنۆردار کرن، لگەل لاھۆر جەنگی رێکەفتن ئەنجامدا.
ئارمانج و بەرژەوەندییێن وان لایەنێن سییاسی یێن کو لاھۆر جەنگی ئاراستە دکر ل ئالیەکێ، لاھۆر ب خوە ژی دخواست شوونا ھەبوونا کوردستانێ یا قانوونی، سازوەری و مەشروع دەستھلاتا خوە دامەزرینیت. ئەڤە نە تەنێ ژ بۆ یەنەکێ مەترسیدار بوو، ئەڤە ژ بۆ ھەر چار پارچێن کوردستانێ مەترسییەک مەزن بوو. ئەڤ پلانسازی ھێژ ژی ب داوی نەبوویە تەنێ ئەڤ “کورمێ دارێ” ژ سییاسەتێ کێمەک ھاتیە پاشڤەبرن.
خالەکا کو ھەر کەس بزانیت ھەیە ئەو ژی ئەڤەیە کو: نێزیکی یەک دوو بوونا یەنەکێ و پەدەکێ ئانکو ھەڤکارییا وان د بەرژەوەندییێن ھەموو کوردان دایە. تەوازنا ڤان ھەر دو پارتییان د وارێ ناڤدەولەتی دا کورد دانە ناسکرن. ھلوەشاندنا ڤان دەسکەفتا خییانەتا ھەری مەزنە کو ل گەلێ کورد بهێتە کرن. ب ھێزکرنا ھەرێما کوردستانێ ب ھێزبوونا ھەموو کوردانە.
پشتی خیانەتا 16ێ جۆتمەھێ یا گرووپا لاھۆر جەنگی ل کەرکووکێ، ئەنداما کۆنسەیا سەرۆکاتیێ یا پەکەکێ ب ناڤێ زلار ستێرک د بەرنامەیەکا تەلەڤیزیۆنێ یا کو ئەو بەشدار ببوو دا گۆت: “خەتا پەدەکێ ل کوردستانێ شکەست، خەتا پەکەکێ ب سەر کەت.” ئەو یا ب دەڤێ ب کەنی بوو دەما کو ئەڤ پەیڤە دگۆتن و کێفا وان دھات، ب راستی خیانەتەکا مەزن بوو ل دژی کوردان. ئەو ژ بۆ کەرکووکێ کەیفخوەش بوون، لێ پشتی دەمەکێ گەلەک کێم، ڤێ جارێ عەفرین ژ دەست دا، سەرێکانیێ و گرێسپی ژ دەست دان. یا کو ئەم دخوازین بێژین ئەڤەیە کو دەستکەفتا باشوورێ کوردستانێ، ئانکو وەک حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ، بنگەھێ دەستکەفتیێن دیترە ژی. ل سەر ھەلوەشاندنا وی بنگەھی چ دیوار ناهێنە ئاڤاکرن. ھەر وەھا، ب دژمن دیتنا ئاڤاکەرێن ڤی بنگەھی، شێوازەکا دی یا دژبەریا کوردستانێ یە. تێکۆشینا پەدەکێ کەڤرێ بناغە یێ تێکۆشینا سەرخوەبوونا کوردستانێ یە. ھەولدانا ژناڤبرنێ ب واتەیا ھەولدانا تێکبرنا تەکۆشینا سەرخوەبوونا کوردستانێ دهێت. رەخنە کرن تشتەکە، لێ بەلێ ھەولدانا ژھۆلێ راکرنێ و نەیارتیێ تشتەکێ دی یە. ھەموو کەسێن دژمناتیا تێکۆشینا سەرخوەبوونا کوردستانێ دکەن د ھەمان دەم دژمناتییا کەڤنەشۆپیا بارزانیان و بارزانی ژی دکەن. ئانکو ب راستەراست نەوێرن ببێژن ئەم دژی سەرخوەبوونا کوردستانێ نە لێ ل سەر ڤێ نییەتێ دژمناتییا بارزانی و ھەرێما کوردستانێ دکەن. ژ بەر ڤێ سەدەمێ، ل ناڤخوە و دەرڤە گەلەک جاران ئێریش تێنە کرن. د ڤان ئێریشان دا، ڤێ جارێ لاھۆر جەنگی وەک یاریکەر دەرخستە مەیدانێ. ب راستی مەبەستا لاھۆر جەنگی نە سییاسی یە ئەو هەرتشتەکێ فەدا دکەت تەنێ داکو خوە بهێز بکەت.
لاھۆر جەنگی ژ بۆ کو خوە بگەهینیتە ڤێ ھێزێ چاڤسۆرییەک مەزن نیشان دا. بەری ھەر تشتی، وی دەست دانا سەر ھەموو دەریێن سنۆری یێن سلێمانیێ ژ بۆ کو ژ لایێ ئابۆری ڤە خورتتر ببیت. بودجەیا دەرییێن سنۆری ژ بۆ حکوومەتا هەرێمێ نەھاتە شاندن، لاھۆر جەنگی دەرییێن سنۆری کرنە دەریێن قاچاخچیتیێ. ژ سالا 2018ێ و هێرڤە ناهێتە زانین کا داھاتێ ڤان دەریێن سنۆری کیڤە دچیت. وەکی دی، یا گرنگتر، لاھۆر جەنگی ئەڤ دەریێن سنۆری کرنە رێیێن بازرگانیکرنا مادەیێن هشبەر دا کو ھێزا خوەیا دارایی زێدە بکەت. رێیەکا بازرگانیا تریاکێ ژ بۆ ئیران-سلێمانی-کەرکووک-مەخموور-مووسل-شنگال و رۆژئاڤا-سووریێ ھاتە ئاڤاکرن. ب ڤی رەنگی تریاک خستە ناڤا بازاری دا. بێ گومان، ھێژایی گۆتنێ یە کو ھێزێن پەکەکێ و حەشدا شەعبی ژی ل سەر ڤێ خەتا تریاکێ ھەڤکار و شریک بوون.
ھەڤکاریا سیاسی یا ھەرسێ دەستەبرایان حەشدا شەعبی، پەکەکێ و لاھۆر جەنگی ژی لایەنەکێ خوەیێ ئابۆری یێ ووسا ژی ھەیە. ژ بەر ڤێ یەکێ، یا شاش نابیت کو ئەڤ ھەر سێ ھێزە چاڤدێرییا هەڤدوو بکەن.
یێن کو ب راستی دخوازن د ناڤ یەنەکێ دا ریفۆرم و گوھەرینەکێ بکەن، دڤێت یەکەمجار کریارێن نەباش یێن کو لاھۆر جەنگی کرین دیار بکەن. مژارێن وەکی گەندەلیا ئابۆری، شاندنا چەکێن قاچاخ ژ بالافرگەھا سلێمانیێ، شرکەتێن گەفکرنێ ژ خەلکی و ھتد. ئەو جوانێن 20 سالی یێن ژ سلێمانیێ، ژ بەر جودابوونا ژ پەکەکێ ھاتینە کوشتن، ھەتا نھا لێپرسین لێ نەھاتیە کرن و ئەڤ جینایەتێن سیاسی نەھاتنە زەلال کرن. ھندەک کەسێن باکوری و رۆژھلاتی ل سلێمانیێ وەندا بوون. وەکی دی، مژارێن جڤاکی یێن کو وژدانا رایا گشتی دئێشینن، وەک میناک رۆلا برایێ لاھۆر جەنگی د کوشتنا خێزان و زارۆکێ رۆژنامەگەر ئامانج بابان ڤە گرێدایی، دڤێت بهێتە لێپرسین و رایا گشتی بهێتە ئاگەھدارکرن.
دەما کو ئەڤ راستیە ھەموو دەرکەڤنە ھۆلێ، درەوا کو دبێژیت “لاھۆر جەنگی سیاسەتمەدارەکێ کورد یێ خوەدی سۆزە کو پشتگریێ ددەتە رۆژئاڤا” دەردکەڤیتە ھۆلێ و دیار دبیت کو لاھۆر جەنگی تەنێ مافیایەک سیاسی یە.
