باله‌فرێن تركیێ ئیرۆ ل یێك ژ تاخێن شه‌نگالا كه‌ڤن ئێریشه‌كا ئاسمانی ئه‌نجام دا و به‌رپرسه‌كێ هه‌ری مه‌زنێ په‌كه‌كێ یێ ب ناڤێ «سه‌عید حه‌سه‌ن سه‌عید» د ترومبێلا وێ دا‌ ئارمانج كر و هه‌ر راست كوشت.

• ئه‌رێ ئه‌ڤ كه‌سه‌ كی یه‌ و بۆچی تركیێ ئه‌و كره‌ ئارمانج؟

• گرنگییا وی ل جه‌م په‌كه‌كێ و حه‌شدا شه‌عبی چی یه‌؟

• رۆلا وی د كۆمكوژییا گوندێ كۆجۆ دا‌ چ بوو؟

د ڤێ راپۆرتا پێگه‌ها «داركا مازی» دا‌، ئه‌م دێ ب دۆكیۆمه‌نت دۆسییا وی بێخن به‌ر چاڤان.

باله‌فره‌كا بێ پیلۆت یا ئارتێشا تركیێ، ئیرۆ 16/8/2021ێ، ل ده‌ما نیڤرۆژێ، ترومبێله‌كا ژ جۆرێ تۆیۆتا لاندكرۆزه‌ر ب ژماره‌یا سلێمانی ل ناڤه‌ندا شه‌نگالێ بۆردۆمان كر، ئێریش ل سه‌ر جاده‌یا بازار پێكهاتییه‌ و د ئه‌نجامێ دا‌، كه‌سێ ب ناڤێ «سه‌عید حه‌سه‌ن سه‌عید» فه‌رماندارێ یه‌كینه‌یێن به‌رخوه‌دانا شه‌نگالێ یه‌به‌شێ، باسكێ په‌كه‌كێ یێ شه‌نگالێ ل گه‌ل برازایێ وی یێ ب ناڤێ «عیسا ره‌شمان حه‌سه‌ن» و دوو كه‌سێن دی كوشتن.

پێگه‌ها «داركا مازی» ژ چاڤكانیێن خوه‌ یێن باشوورێ كوردستانێ ئاگاهیێن هه‌ری تایبه‌ت ل ده‌ربارا «سه‌عید حه‌سه‌ن» ب ده‌ست خستنه‌ و كانی ب چ ئاوایی ئه‌وی ب فیتا رێخستنا په‌كه‌كێ ژ بۆی خزمه‌تا حه‌شدا شه‌عبی ل دژی گه‌لێ ئێزدی و هێزا پێشمه‌رگه‌هان كار كرییه‌، هه‌روه‌ها بوویه‌را رێگرتنا وی ل رزگاركرنا خه‌لكێ گوندێ «كۆجۆ» به‌ری كۆمكۆژییا 15 ته‌باخا سالا 2014ێ.

بۆچی سه‌عید حه‌سه‌ن ژ كۆمكۆژییا كۆجۆ به‌رپرسیاره‌؟

ل گۆری ئاگاهیێن تایبه‌ت یێن كو پێگه‌ها مه‌ ل باشوورێ كوردستانێ ب ده‌ست خستنه‌، ل سه‌رده‌ما ئێریشا داعشێ یا ل سه‌ر گوندێ «كۆجۆ» كو ل رۆژا 8 ته‌باخا 2014ێ و ده‌ما ته‌رۆریستێن داعشێ گوندێ «كۆجۆ» خستییه‌ دۆرپێچێ، ل وی ده‌می هێزا پێشمه‌رگه‌هان و حكوومه‌تا باشوورێ كوردستانێ ب ئالیكارییا ئامه‌ریكییان ل رێیه‌كێ د گه‌ریان كو خه‌لكێ گوندێ «كۆجۆ» رزگار بكه‌ن.

ل رۆژا 10 مه‌ها ته‌باخێ، هێزه‌كا پێشمه‌رگه‌هان ژ سازییا دژه‌ ته‌رۆرا كوردستانێ ب ئالیكارییا ئامه‌ریكییان پلانه‌ك ژ بۆ رزگار كرنا وی خه‌لكی دانا، لێ به‌لێ وه‌ختا كو په‌كه‌كێ زانی خه‌لكێ گوندێ «كۆجۆ» دێ هێنه‌ رزگار كرن، هه‌ر راست فه‌رمان بۆ سه‌عید حه‌سه‌ن شاندن كو رێكێ ل ڤێ پلانا پێشمه‌رگه‌هان بگریت‌.

پلانا پێشمه‌رگه‌هان و ئامه‌ریكییان ئه‌ڤه‌ بوو:

هێزه‌كا بسپۆر ژ پێشمه‌رگه‌هان ژ سازییا دژه‌ ته‌رۆرا كوردستانێ ب هه‌ماهه‌نگی و ئالیكارییا هێزه‌كا ئامه‌ریكی ژ یه‌كینه‌یێن «مارینز» وێ ب باله‌فرێن كۆپته‌ر یێن ب ناڤێ chinook ده‌رباسی «كۆجۆ» بن و خه‌لكێ گوندی ژ دۆرپێچا داعشێ رزگار بكه‌ن، بریار ئه‌و بوو پلان ل شه‌ڤا 10 سه‌ر 11 ته‌باخێ بهێته‌ جی ب جی كرن.

سه‌عید حه‌سه‌ن هه‌ر راست ب ته‌علیمات و پشتگرییا په‌كه‌كێ ل رۆژا 11 ته‌باخا 2014ێ، هنده‌ك وه‌لاتیێن ئێزدی یێن كو ل چیایێ شه‌نگالێ د مان خاپاندن و ئه‌و ئیقناع كرن كو خوه‌پێشاندانه‌كێ ل دژی هێزا پێشمه‌رگه‌هان و ئامه‌ریكییان ئه‌نجام بده‌ن، ئه‌ڤ هه‌ولا په‌كه‌كێ ئه‌نجام گرت و ب ئه‌گه‌را خوه‌پێشاندانا ئاواره‌یێن شه‌نگالێ ئامه‌ریكییان خوه‌ ژ پلانێ ڤه‌كێشا و ئه‌ڤ یێك بوو سه‌ده‌م كو خه‌لكێ «كۆجۆ» د دۆرپێچێ دا‌ بمینن و هه‌تا رۆژا 15 ته‌باخێ ده‌ما ل به‌ربانگێ داعشێ ئه‌و قه‌تلعام ل وێرێ كری.

ئارمانجا په‌كه‌كێ و سه‌عید حه‌سه‌ن ژ كۆمكۆژییا «كۆجۆ» چ بوو؟

رێخستنا په‌كه‌كێ وه‌ختا زانی كو هێزا پێشمه‌رگه‌هان ژ بۆی رزگار كرنا خه‌لكێ «كۆجۆ» د ته‌ڤگه‌رێ دا‌ یه‌، پیلان دانا كو ئه‌ڤ هه‌ول شكه‌ستنێ بینیت، په‌كه‌كێ د خواست قه‌تلعام ل «كۆجۆ» بهێته‌ ئه‌نجام دایین ژ بۆ كو پشتره‌ بهێت و ببێژیت: ئه‌ڤ هێزا پێشمه‌رگه‌هان بوو نكاری كو خه‌لكێ «كۆجۆ» رزگار بكه‌ت‌، ژ بۆ كو پشتره‌ بهێت حكوومه‌تا باشوورێ كوردستانێ ب قه‌تلعامێ سووچبار بكه‌ت، یا راست په‌كه‌كێ ئه‌ڤ یێك ئه‌نجام دا و مه‌دیایا خوه‌  ب ئاوایه‌كی ئه‌شكه‌ره‌ ب ڤان ده‌ره‌وان سێرڤس كر.

رێخستنا په‌كه‌كێ ل چ ده‌مه‌كێ به‌رژه‌وه‌ندییا گه‌لێ ئێزدی ل به‌ر چاڤ نه‌گرتییه‌، به‌لكو ئه‌و دخوازیت ئێزدییان وه‌ك‌ مه‌تریال ژ بۆی به‌رژه‌وه‌ندییا رێخستنێ ب كار بینیت‌ و ب رێیا كه‌سێن مینا سه‌عید حه‌سه‌ن ئه‌و خاپاندنه‌، ئه‌ڤ سیاسه‌تا په‌كه‌كێ بوویه‌ سه‌ده‌م كو هه‌تا نها شه‌نگال وه‌ك مه‌یدانا شه‌ر بمینیت و 80% ژ خه‌لكێ وێ د ئاواره‌یی و كۆچبه‌ریێ دا بمینن.