ئاکەپە و پەکەکە، ئەردۆگان و قەرەیلان دو روویێن یەک دراڤی نە

ئاکەپە، پەکەکە، و درەوێن مراد قەرایلان

نڤیسکارێ فەرەنسی ھوونوور دی بالزاج خوەش گۆتییە: “دڤێت ئێدی دەرەو وەکی پیشەیەکێ بهێتە راگەهاندن، ژ بەر کو گەلەک ھۆستایێن وێ ھەنە.” ھوون بەرێ خوە ددەنە هندەک مرۆڤان و ئەو بێیی کو شەرم بکەن بەرێ خوە ددەنە روویێ هەوە و درەوان دکەن. نھا ئەم ژ درەوێن شەخسی فام دکەین، لێ درەوکرنا د روویێ نەتەوێ دا تاوانەکا مەزنە و ھۆستاتییەکا ژیر پێ دڤێت. میناک، ڤەگۆتنا درەوان ل سەر تشتەکێ کو ھەر کەس راستییا وێ دزانیت نە کارێ هەر کەسەکێ یە. ھەر سیاسەتمەدارەک نەشێت ڤێ یەکێ ئەنجام بدەت. میناک، رەجەب تەییب ئەردۆگان یەک ژ ھۆستایێن ڤێ یەکێ یە. ئەو بێ شەرم درەوان دکەت، هەرچەند کو دزانیت ژی ھەر کەسەک راستیێ دزانیت. من ل جهەکێ خواند کو دگۆتە کەسێن شاهرەزا و ژێهاتی د یاریا کاراتەیێ دا خۆدانێن قاویشا رەش، و وان دگۆتە ئەردۆگان “مامۆستایێ خۆدان قاویشا رەش بۆ درەوان”.

  ل ناڤا مە کوردان دا ژی کەسێن وھا ھەنە. وەکی، رێڤەبرێ پەکەکێ مراد قارایلان کو د وارێ درەوان دا خوەدییێ قاویشا رەشە. قەرایلان بێیی کو روویێ وی سۆرۆمۆرو ببیت بەرێ خوە ددەتە نیڤەکا چاڤێن مە و درەوان دکەت، ئەوژی وەکو ئەردۆگان خۆدان قاویشا رەشە ب درەوان.

دهێتە گۆتن کو ئەو مرۆڤ سەر رەنگێ دژمنێ خوەڤە یە، ئەڤە د راستیا پەکەکێ دا گەلەک باش دهێتە دیارکرن. رۆژ ب رۆژ دەنگ، ئسلوب و شێوازێ رێڤەبەرێن پەکەکێ وەکو ئەردۆگان لێ دهێت. دەمەکێ  قەرایلان مینا سولەیمان سۆیلو دەست ب ئاخافتنێ کر بوو. د راستیێ دا پەکەکە، رایا گشتی، شەھید، پرۆپاگاندا، پیرۆزباھی، ئیستسمارا ھەستیاری و ھتدە، ئەم دبینین کو ئەو ب ڤان ئالیان ڤە ب تەڤاھی دویڤچوویێن ئاکەپێ و دەولەتا ترکانە. ھەر دو ئالی ژی ئەو تشتێ کری و دکەن ئینکار دکەن و دبێژن مە چکربیت ژی مە ژ بۆ بەرژەوەندییێن گەل کرییە. خالێن ھەڤپشک یێن هەر دو ئالیان ژی ئەڤەنە کو ھەردو ئالیان ب راستی ھەر تشت وێران کریە و گەل بەر ب هەژاریێ و کورت دەستیێ ڤە برنە، لێ ئەو د ھەمان دەمێ دا وێ رەوشا ھەیی وەکو سەرکەفتنێن مەزن ڤەدگێرن.

گەر کەسەک ژێھاتی روونیت و بنڤیسیت، ئەم دێ ب زەلالی ببینن کو پارادیگمایێن “میناک، نموونە” پەکەکێ و ئاکەپێ چەند وەک یەکن. هەر دو ئالی سیستەما یەک سەرۆکی و یەک حیزبی دپارێزن. ھەر کەسێ ژ دەرڤەیی وان وەکو خایین دهێتە بناڤ کرن. ئەو ھەر تشتەکێ دزانن، یێن ھەری جوان ئەون، یێن ھەری وەلاتپارێز ئەون، یێن ھەری قەھرەمان ئەون، یێن ھەری مەخدوور و یێن ھەری فەدەکار ژی، ھەر ئەون. ژ بەر ڤێ یەکێ ژ بلی وان ھەر کەس سیخرە، خایینە، نەزانە، پاشڤەروو و خرابە. مەژییێ  ئاکەپێ و پەکەکێ گەلەک رەنگێ یەک دو ددەن. بێ گومان، ئەو بێ دودلی، بەرێ خوە ددەنە ناڤ چاڤێن ھەر کەسەکێ و درەوان دکەن.

میناک، دو رۆژ بەرێ، دەما کو من ل رادیۆیا دەنگێ وەلات گوهداریا ئاخافتنا مراد قەرایلان دکر، من وەها هزر کر کو ئەز ب کوردی گوهداریا ئەردۆگان دکەم. قەرایلان بێشەرم و بێحەد دەست ب  درەوان کر بوو.

قەرایلان دبێژیت، “پەکەکە و ھەپەگە نە ل شنگالێ نە، بلا بچن بەرێ خوە بدەنێ، یەک نۆقتەیا مە ژی لێ نینە”. قەرایلان خەلکی هەموویان نەزان و خشیم دبینیت. ھەموو جیھان دزانیت کو پەکەکە ل شنگالێیە و ھوون چاوا ھێزێ ل رۆژئاڤا پەروەردە دکەن و چاوا رێدکەنە شنگالێ. ئەم ھەموو دزانین کو ب دەھان گەریلا، سۆزدار ئاڤێستا ژی د ناڤ دا، چاوا ل خەتا قامشلۆ-شنگال-مووسلێ وەکو ناڤا رەزێ بابێ خوە نە، دگەرن. ب راستی، ھەر کەس پێ دزانیت کو ھوون چەوا تریاکێ ژ ئیرانێ دئینن و چاوا سەر خەتا سلێمانی-کەرکووک-مووسل-شنگال-رۆژئاڤا و ژ وێرێ ژی رێدکەنە بازارێن جیھانێ. ئەم دزانین کو ھوون چاوا وێ ھێزا گەرۆک یا ژ 500 کەسا پێک دهێت ھێرڤە وێرڤە رێدکەن. لێ ئەو کەسێ کو دبێژیت قەرایلان فەرماندارەکێ شەری یێ مەزنە، ئەو کەس بەرێ خوە ددەنە روویێ مرۆڤی و درەو دکەن. بەلێ، قەرایلان یێ مەزنە لێ ب تەنێ د وارێ درەو کرنێ دا.

دبیت کو، کورد نەکارن ھەر تشتی ڤەکری بێژن، رۆژەڤا مرۆڤان یا ڤەشارتی ژی دێ ھەبیت. لێ درەوا هندە بێ روومەت و هندە ڤەکری ژی، ل کەرامەتا کوردایەتیێ ناهێت. قەرایلان خوە پر پچووک و کۆمێدی و پر ھێسان کر. دەما کو قەرایلان د شەری دا تووشی شکەستنێ دبیت، ئەو دخوازیت ب درەوان ڤە د سیاسەتێ دا ب سەر بکەڤیت. مخابن، ئەو ب ڤێ یەکێ سەر ناکەڤیت، بەرەڤاژی، ئەو گاڤ ب گاڤ قەدر و روومەتا خوە تێخیتە بن پێیا.

ل سەر ڤان ھەموو یان ژی، قەرایلان دبێژیت، “دڤێت کورد و گەلێن ھەرێمێ سیخورا د ناڤا خوە دا پاقژ بکەن.” بەلێ، قەرایلان ئەڤە راست گۆتیە. لێ وی نەگۆت کا  “سیخور کییە”؟ وی دەمی ئەم دکارین بموونەیەکێ بدەین. نموونە، ئەم بێژین سیخورێن ل شنگالێ کی نە، سیخور ئەون کو دبێژن، “دڤێت شنگال ب ھەرێما کوردستانێ ڤە نەهێتە گرێدان، شنگال پارچەیەک ژ ئیراقێ یە، ئێزدی نەتەوەیەکن و ژ کوردان جودا ترن، ئەم وەناکین کو پێشمەرگێ کوردستانێ بکەڤیتە شنگالێ. “ئاژان ئەون یێن کو ئالایێ کوردستانێ ئانیە خوارێ و شوونا وی ئالایێ ئیراقێ بلند کری. سیخور ئەون یێن گەل وان توندرەوێن حەشدا شەعبی کو خوینا کوردان ڤەدخوون پێکڤە و د ئێک سەنگەردا کار دکەن. گاڤا سەعید حەسەن ھاتیە کوشتن دەسپێکێ حەشدا-شەعبی ئەو وەکو فەرماندارەکێ خوە بناڤ کر و گەفێن تۆلڤەکرنێ کرن. وی دەمی سیخورێن ل شنگالێ کی نە؟ بێ گومان، پارتیا قەرایلان ب خوە یە. ئەرێ، دڤێت کورد ئاژانان د ناڤ خوە دا پاقژ بکەن، دڤێت ببێژنە پەکەکێ کو ل شنگالێ نوونەراتییا دەولەتا ئیراقێ نەکە. پەکەکە ل ترکییێ، ترکبوونێ، ل ئیرانێ، ئیرانی بوون و ل سووری سووری بوونێ وەکو پرۆژەیەک سییاسی پێشکێشی کوردان نەکەت. هەموو قەرەبوویێن دەولەتێن داگیرکەر بێ پایان ددەت، لێ ل همبەر حکومەتا ھەرێما کوردستانێ ژی دژمناتیێ دکەت. پێویستە پەکەکە خوە ژ ڤێ خەتا سیخورییێ پاقژبکەت. دەما کو ئەم ل دژی داگیرکەران بەرخوە ددەین، دڤێت ئەم پەیوەندییێن کو پەکەکێ لگەل داگیرکەران ھەیی ژی قەبوول نەکەین. مراد قەرایلان ھەر رۆژ بەرێ خوە ددەتە ناڤ چاڤێن مە و درەوان دکەت، ئەم ژی دێ ھەر رۆژ درەوێن وی ئاشکەرا کەین و راستیێ بێژین.

ئەم دێ بێژین: “دڤێت پەکەکە دەست ژ پلانا خوەیا مەترسیدار و خراب بەردەت یا کو دخوازیت شنگالێ بکەتە قادا شەرێ د ناڤبەرا ترک و فارسان دا. دڤێت پەکەکە دەستێ خوە ژ مایتێکرنا د شنگالێ و ئێزدییان بکێشیت. راستی ب ڤی حەدی ڤەکری و زەلالن. دەما قەرایلان درەوان دکەت، کەف ژ دەڤێ وی دەردکەڤیت، ملێن خوە دھەژینیت، حالحال و گالگالێ دکەت، لێ ئاخافتنێن وی چ پەیوەندی ب راستیێ ڤە نینە. ئێدی کورد ژ ڤان درەوێن پەکەکێ تێر بوونە.

پوستێن ھەمان بەش