دەولەتا فەدەرال یا ئیراقێ لگەل دەولەتێن کۆلۆنیالیست و دەولەتێن ئەمپەریال دا رێکەفتن کر، ھەروھا ئالیکاریا خیەناتکارێن کوردان ژی ستاند و د 16ێ جۆتمەھا 2017ێ دا ئێرشی کەرکووکێ کر.
بریارا رەفەراندووما سەرخوەبوونا کوردستانێ 7ێ خزیرانا 2017ێ دا ھات دان. دەکرنا ڤێ بریارێ، گەلەک زەحمەت بوو. ژ بەر کو ل باشوورێ کوردستانێ ناکۆکیێن سیاسی و حیزبان زێدە بوون. دەستوەردانێن دەولەتێن کۆلۆنیالیست و ب تایبەتی ژی باندۆرا دەولەتا ئیسلامی یا کۆلۆنیالیست یا ئیرانێ زێدەتر بوو کو ل سەر پارتیێن کوردستانێ گڤاشتن چێدکر.
د دەستپێکێ دا ژ دەرڤەیی پەدەکێ، ھەموو پارتیێن کوردستانێ ل دژی رەفراندۆما سەرخوەبوونا کوردستانێ بوون. لێ دیسا ژی سەرۆکێ کوردستانێ ب قەرارداری خەباتا خوە مەشاند. د ئەنجامێ دا یەنەکە قانع بوو و د دەربارێ رەفەراندۆمێ دا بریار دا. ئەڤ بریارا یەنەکێ گەلەک گرینگ بوو و ل سەر گەل و سیاسەتا گشتی کارتێکرنەکا مەزن نیشان دا.
د 7ێ خزیرانێ بریار ھات دان کو رەفەراندۆما سەرخوەبوونا کوردستانێ بهێتە ئەنجامدان.
پشتی ڤێ قۆناغێ ژی، ژ بۆ کو سەرۆکێ کوردستانێ و سەرۆکاتیا کوردستانێ دەست ژ رەفەراندۆمێ بەردەت و بریارا خوە پاشڤە بگرن، ھەولدانەکا خورت و ئێرشکار دەستپێ کر. لێ قەرارداریا سەرۆکاتیا کوردستانێ بوو سەدەم کو پاشڤە گاڤ نەهاڤێژن.
ئەڤ جارە ژی، ژ بۆ کو رێگریێ ل ئەنجامدانا رەفەراندۆمێ بکەن دەست ب ئێرشێن فێعلی و پرۆڤاکاتیڤ ھات کرن. ئەڤ ئێریشە ژی ب سەر نەکەتن.
پاشان دەولەتێن مەزن وەکە ئامەریکا، بریتانیا و… کەتن رۆژەڤێ و ژ بۆنا کو رەفەراندۆم بهێتە پاش خستن، ھەولدانەکا خورت دیار کرن. سەرۆکێ کوردستانێ و سەرۆکاتیا کوردستانێ ل ھەمبەری داخوازێن وان، پێشنیارێن خوەیێن ستراتەژیک پێشکێش کرن. لێ ئەڤ پێشنیار نەھاتن پەژراندن.
د 25ێ ئیلۆنا 2017ێ دا ب ئاوایەکی گەلەک دەمۆکرات رەفەراندۆما سەرخوەبوونا کوردستانێ پێک ھات.
پشتی دو رۆژان ژی ئەنجاما فەرمی دیار بوو کو کوردستانیان %93 ژ دەولەتا کوردستانێ رە گۆتنە “ئەرێ”.
ئەنجاما ڤێ شۆرەشێ ل کوردستانێ ژ داییک بوونەکا نوو دەستپێ کر. کوردستانیان د سەر 200 سالا را بازدان.
ئەنجاما رەفەراندۆما سەرخوەبوونا کوردستانێ دیار کر کو سەرۆکێ کوردستانێ و حکوومەتا کوردستانێ و پارتیێن کوردستانێ و تەڤایی بەرپرسیارێن کوردستانێ خەباتەک باش و ھێژا و ب پلان مەشاندیە. ھەمو کورد ژ وان را سپاسدار و مننەتدار بوون.
رەفەراندۆما سەرخوەبوونا کوردستانێ یەکیتیا کوردستانیان و ملەتێ کورد پێک ئانی.
ئەنجاما رەفەراندۆمێ دەرخست ھۆلێ کو کوردستان وەلاتەکی گەلەک ئارامە. لۆما ژی ل کوردستانێ د شەرتێن گەلەک دژوار دا، د دەنگدانێ دا ھیچ بوویەرەک و پەڤچوونەک پێک نەھات.
ئەنجاما رەفەراندۆما سەرخوەبوونا کوردستانێ دەما هاتیە راگەهاندن، ئەڤ یەک ژ بۆنا کوردان بوو سەدەما کەلەجانیەک و کێفخوەشیەکا مەزن. ل ھەموو بەشێن کوردستانێ و ل ھەموو وەلاتێن دنیایێ کو کورد لێ دژین شایی و دیلان چێبوون، کورد دەرکەتن کۆلانا گۆڤەند گرتن، ستران گۆتن، لیلاندن، جل و بەرگێن خوەشیێن کوردی ل خوە کرن.
ژبەرکو ئەنجاما رەفەراندۆما سەرخوەبوونا کوردستانێ قەدەرا کوردان دگوھەرت. ژ کورد و کوردستانیان را رێیا ئاڤاکرنا دەولەتێ ڤەدکر.
لێ ئەنجاما رەفەراندۆما سەرخوەبوونا کوردستانێ ژ بۆ دژمنێن کوردان و دەولەتێن کو کوردستان داگیر کری بوو دەربەیەکێ مەزن. ژیوارێ وان خراب بوو. لەوما ژی دەما ئەنجاما رەفەراندۆما سەرخوەبوونا کوردستانێ ھاتیە راگەهاندن، ژ بۆ کو ئێرشی کوردستانێ بکەن، دەست ب پلانێن قرێژ کرن.
لێ باش دزانی کو بەس ب تەنا سەرێ خوە نکارن ئێرشی کوردستانێ بکەن. دڤێت ژ بۆ خوە ھەڤالبەندا ببینن. ھەزار مخابن د پێڤاژۆیا بریارا رەفەراندۆما سەرخوەبوونا کوردستانێ و جی ب جی کرنا بریارا رەفەراندۆمێ دا، کەس و کۆمێن کو خرابیێ بکەن، نە نەتەوی نە، لگەل دەولەتا ئیرانێ دا گرێدایی بوون، دیار ببوون.
حکوومەتا ناڤەندی یا “فەدەرال” ب لەز و بەز لگەل وان دانووستاندن کر.
دەولەتا فەدەرال یا ئیراقێ لگەل دەولەتێن کۆلۆنیالیست و دەولەتێن ئەمپەریال دا رێکەفتن کر، ئالیکاریا خیەناتکارێن کوردان ژی وەرگرت، د دەسپێکێ د 16ێ جۆتمەھا 2017ێ دا ئێرشی کەرکووکێ کرن.
کۆما خیانەتکار ژ بۆ کو ژ ناڤ یەنەکێ دەرکەتبوو، سەرۆکێ کوردستانێ مەسعوود بارزانی نەکاری تەعلیماتێن شەری ژی بدەت. ھەگەر تەعلیماتێن شەری دابان، دا شەرێ ناڤخوە دروست بیت.
لەوما ژی دژمنان گەلەک ب ھێسانی کەرکووک و باژارۆکێن دەردۆرێ کەرکووکێ داگیر کرن.
فەرماندارەکی پایەبلندێ حەشدا شەعبی ب ناڤێ محەمەد سەبری، رۆلا یەنەکێ د خیانەتا 16ێ جۆتمەھێ دا دیار دکەت و دبێژیت کو “ئەم ھەلوەستێ یەنەکێ ژبیر ناکەین!”
فەرماندەرێ حەشدا شەعبی ب ڤێ داخویانیێ، پێکھاتنا خیانەتێ دیار دکەت. دبێژیت: ‘”ھندەک پرسگرێک ل کەرکووکێ دەرکەتن و ھەروەھا بابەتا رەفەراندۆم و سەرخوەبوونا کوردستانێ ھات ھۆلێ، کو “ئەم ڤێ وەک دابەشبوونا ئیراقێ دزانین”. فەرماندارێ گشتی یێ ھێزێن چەکدارێن ئیراقێ یێ وی دەمی حەیدەر عەبادی بوو کو “فەرمانا کۆنترۆل کرنا کەرکووکێ دا.”
“رۆلا حەشدا شەعبی گارانتی کرنا رێیێن ھاتووچوونێ، رێگرتنا ل زیان گەھەشتنا ب ھەموەلاتیان بوو. ھەروەھا بریار ژی بوو تەنێ د رەوشەکێ کو ئەگەر ئالیێن سەرخوەبوونخواز شەری بکەن ئەم شەری و پەڤچوونێ بکەین.”
“ئەو ھەلوەستێ نیشتیمانپەروەری یێ ئراقیبوونێ یە، ئەو بەرەڤانی ل ھەر دلۆپەکی خوینا ئراقیان کرنە. ھەلوێستێ یەنەکێ یێ یەکپارچەییا ئیراقێ بوو. بەرەڤاژی ئەوێن دی کو دخواستن ئیراقێ جودا ببینن و شەری بکەن، ھەلوێستەکێ گرینگ بوو.”
پشت را خواستن کو ھەموو باژارێن کوردان داگیر بکەن. لێ د شەر و ئێریشان دا ب سەر نەکەتن. پێشمەرگەیێن قەھرەمان، ئێریشا دەولەتێن داگیرکەر شکاندن.