دۆرێن 600 تیرۆریستێن داعشێ ژ زیندانا سیناعه یا ل حهسهكێ، ب رێیا تونێلێن پهكهكێ هاتینه رهڤاندن، هندهك ژ وان تونێلان ل ژێر بارهگهها زیندانێ دهرباس دبن.
ژ رۆژا 20 كانوونا دوێ یا ئیسال 2022ێ، هێرشا داعشێ یا ل سهر زیندانا «سیناعه» یا ل تاخا گوێران ل حهسهكێ دهوام دكهت، ههرچهنده راگههاندنا ههسهدێ یا كو دبێژیت رهوش ل ژێر كۆنترۆلا وان دا یه، لێ بهلێ ئارمانجا سهرهكی یا ڤێ ئۆپهراسیۆنا ئیستخباراتی هات ژیان كرن و ب سهدان چهتهیێن داعشێ رهڤیان، یێن كو رێیا رهڤا چهتهیان چێكری «ئهنیا مقاوهمێ» بوو.
پێگهها «داركا مازی» بهری 3 رۆژان، ئاگاهیێن تایبهت ل دهربارێ مانۆرا ئیسخباراتی یا «پهكهكێ و ئیرانێ» یا ب ناڤێ زیندانا حهسهكێ بهلاڤ كرن كو تێدا ههموو ووردهكاری هاتن ئاشكهرا كرن و چاوا ئیران ب رێیا «ئهنییا مقاوهمێ» یا كو پهكهكه بهشهكه ژێ، ههولا چێكرنا زهختێ ل سهر پهیمانا «سهدری – سوننی – كوردی» دكهت، ژ بۆ كو ئاڤاكرنا حكوومهتا ئیراقێ بهێته ئاستهنگ كرن.
پاش شكهستنا ههولێن ئیرانێ یێن چێكرنا نێزیكاتییهكێ ل نێڤبهرا نووری مالكی، هادی عامری و موقتهدا سهدری دا، ههروهها نێزیكبوونا دهما چێكرنا حكوومهتێ یا كو دێ بێی باسكێن ئیرانێ ل ئیراقێ هێته ئاڤاكرن، كۆمارا ئیسلامی دۆسییا زیندانا حهسهكێ ژ رهفێ دهرێخست و نهخشهرییا رهڤێ وهك ئهرك ب «ئهنییا مقاوهمێ» سپارت.
بهری 3 رۆژان واته ل 25 كانوونا دوێ 2022ێ و ل گهل دژواربوونا شهرێ ههسهدێ و تیرۆرستان ژ بۆ كو رهوشێ كۆنترۆل بكهن، دۆرێن 600 تیرۆرستان د تونێلێن یهپهگێ را هاتنه رهڤاندن، تونێلێن كو رێخستنا پهكهكێ د سالێن 2018، 2019 و 2020ێ دا چێكرین.
پهكهكێ تونێل ژ بۆ چ ل حهسهكێ چێكربوون؟
ل سالا 2018ێ و بهرییا هێرشا داگیركهریێ یا ل سهر رۆژئاڤایێ كوردستانێ بهێته ئهنجام دان، تایپ ئاردۆگان و دهولهتا ترك گهف ل رۆژئاڤا كوردستانێ كرن و گۆتن: «ههر دهرا كو پهكهكه لێ بیت، دێ بیته مهیدانا شهر و ئهم دێ وان ژ هولێ راكهین».
رێخستنا پهكهكێ ب رێیا باسكێ خوه یێ رۆژئاڤا پهیهدێ و باسكێ وێ یێ لهشكری یهپهگێ كو هێزا سهرهكی یه د ههسهدێ دا، ب ملیۆنێن دۆلاران پاره دهستنیشان كر ژ بۆ كو تونێل ل ژێر ئهردی بێن كۆلان، بهشهك ژ وان تونێلان ل حهسهكێ هاتینه چێكرن و هندهك ژێ د سنۆرێ زیندانا گوێران را دهرباس دبن.
پێگهها «داركا مازی» ژ چاڤكانیێن خوه یێن تایبهت هایدار بوو، تشتێ كو ژ 20 ڤێ مههێ ڤه ل حهسهكێ هاتییه ژیان كرن، مینا شانۆیهكێ بوو و تشتێ سهرهكی و ئهساس ژی ل ژێر ئهرد د تونێلان دا چێبوویه.
چاڤكانیێن مه دهست نیشان كرن، تێمێن كو ئهولهكارییا تونێلان دپارێزن، كادرێن پهكهكێ یێن د ناڤا ههسهدێ دا نه، ژ بهر ڤێ تیرۆرست ب هێسانی د وان تونێلان دا هاتنه دهرباس كرن، ئاگاهیێن مه پشتراست كرینه كو دورێن 600 تیرۆرستان د تونێلان دا هاتینه رهڤاندن.
سهرهدانا كازمی یا ژ نشكهكێ ڤه بۆ شهنگالێ و سنۆرێ ئیراقێ و رۆژئاڤا كوردستانێ
ئیسختباراتا ئیراقێ ژ ڤێ پیلانا ئیرانێ و پهكهكێ هایداربوو، لهوما ژ 20 ڤێ مههێ ڤه ب ئارمانجا رێگرتنا ل دەرباسبوونا تیرۆرستێن داعشێ ژ سووریێ بۆ ئیراقێ، رێنمایێن ئەولەهیێ ل سەر سنۆران دژوار كرینه.
ب تهخمینا ئیستخباراتا ئیراقێ دورێن 3 ههزار تیرۆرستێن داعشێ یێن ب رهگهز ئیراقی د زیندانا گوێران دا ههنه، وان ب دیقهت حهساب كرییه كو یێن دهریێ زیندانێ ڤهكری دێ رێیا وان ژی ژ بۆی ئیراقێ چێبكهن، ژ بهر ڤێ سهرۆكوهزیر مستهفا كازمی، ب رۆژهكێ پاش رهڤینا ب كۆم یا كو ل 25ی ڤێ مههێ د تونێلان دا چێبووی، ل رۆژا 26 ڤێ مههێ سهرهدانا شهنگالێ و سنۆرێ ئیراقێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ كر و ئهركێ دژوار كرنا سنۆران ب ئارتێشا ئیراقێ سپارت.
گرێدای مژارا رهڤا تیرۆرستان، ئیرۆ رۆژا پێنجشهمبی 27/1/2022ێ، بەردەڤکێ فەرماندارێ گشتی یێ هێزێن چەکدارێن ئیراقێ، یەحیا رەسوول راگههاند: «کۆنترۆلکرنا رەوشا زیندانا حهسهكێ و خوەرادەستکرنا ئەندامێن داعشێ، ناهێته وێ واتەیێ کو خهتهری نهمایه، ئەم دێ ل سەر وێ بنگەهی كار بكهین کو خهتهری هێژان ژی مایە».
هێژای گۆتنێ یه، هێرشا مووشهكی یا ل سهر جهێ مانا محهمهد حهلبووسی، سهرۆكێ پهرلهمانێ ئیراقێ ل شهڤا 25 سهر 26ێ ڤێ مههێ پێكهاتی، ملیسێن گرێدای ئیرانێ ئهنجام داییه، ئهڤ بوویهر ژ بۆی چێكرنا رۆژهڤهكێ بوو ل ئیراقێ ژ بۆ كو رهڤ و دهرباس كرنا تیرۆرستان پێ بهێته پهچنین.
