پووچکرنا پەکەکێ د ناڤا رێکەفتنا ترکیا، فینلاندا و سوێدێ دا

ھەر سێ وەلاتان، ترکیا، فینلاندا و سوێد ژ بۆ بەردەوامیا پشتەڤانیا ل دژی ھەر گەفەکا ل سەر ئەولەکاریا ھەڤدو، پەیمانەک ئیمزا کرن.

رۆژا 28ێ خزیرانا 2022یێ، د رۆژا یەکەما لووتکەیا ناتۆیێ ل مادریدا پایتەختا ئیسپانیایێ دا، جڤینەکا گرینگ ھاتە کرن و ھەر سێ وەلاتان، ترکیا، فینلاندا و سوێد ژ بۆ بەردەوامیا پشتەڤانیا ل دژی ھەر گەفەکا ل سەر ئەولەکاریا ھەڤدو، پەیمانەک ئیمزا کرن.

پووچکرنا چالاکیێن پەکەکێ و رادەستکرنا کەسێن کو ترکیا وان ب تەرۆرست ب ناڤ دکە و داخوازا وان ژ سوێد و فینلاندایێ دکە، خالەکا سەرەکی یا ناڤەرۆکا پەیمانێ بوو. دەقا پەیمانێ وەک خوە بەلاڤ دکن کو ھەر یەک ژ وەزیرێ دەرڤەیێ ترکیێ مەولوت چاوشۆغلو، وەزیرێ دەرڤەیێ فینلاندایێ «پەکا ئۆلاڤ ھاڤستۆ» و وەزیرا دەرڤەیا سوێدێ «ئان لندی» ل سەر ئیمزا کرن.

پەیمانا سێ ئالی

1- ئیرۆ نوونەرێن ترکیا، فینلاندا و سوێدێ د بن چاڤدێریا سەکرەتەرێ گشتی یێ ناتۆیێ دا پەیمانەک ئیمزا کرن.

2- ھەڤپەیمانیا ناتۆ، ھەڤپەیمانیەکە ل سەر بنەمایا بەرەڤانیا بکۆمی و رێگری ل دابەشبوونا ئاسایشێ دەربارێ بھایێن ھەڤبەش ھاتیە ئاڤاکرن. ترکیا، فینلاندا و سوێد پابەندبوونا خوە ل سەر وان خالێن کو د پەیمانا واشنگتۆنێ دا ھاتنە دوبارە دکن.

3- یەک ژ خالێن سەرەکی یێن ھەڤپەیمانیا ناتۆیێ ژ ھەڤکاری و ھەماھەنگیا بەردەوام ل ھەمبەر رووبرووبوونا تەرۆرێ ب ھەموو ئاوایان کو ببیتە سەدەما گەفەکا راستەراست ل سەر ئاسایشا نەتەوی یا ھەڤپەیمانیێ و ھەر وھا ئاشتی و ئاسایشا ناڤدەولەتی، پێک دهێت.

4– وەکە ھەڤپەیمانیا نوویا ناتۆ، فینلاندا و سوێد پشتەڤانیا خوە یا بەرفرەھ ژ بۆ ترکیێ بەردەوام دکە ل دژی گەفێن سەر ئاسایشا نەتەوی یا ترکیێ، ژ بۆ ڤێ مەبەستێ سۆز دان کو چ ئالیکاریەکا پەیەدێ و یەپەگێ و رێخستنا «فەتۆ» ناکن کو د چارچۆڤەیا ترکیێ دا وەکە تەرۆریست ھاتنە ناسین. ھەروھا ترکیا پشتەڤانیا بەرفرەھا سوێد و فینلاندایێ دکە ل دژی ھەر گەفەکێ بۆ سەر ئاسایشا نەتەوی یا وان دو وەلاتان، سوێد و فینلاندا تەرۆریزمێ ب ھەموو ئاوایی ب زمانێ ھەری توند رەد دکن و شەرمەزار دکن. فینلاندا و سوێد بێی دودلی ھەموو وان رێخستنێن تەرۆریست شەرمەزار دکن کو گەفن ل سەر ترکیێ، ھەڤسۆزیا خوەیا کوور لگەل ترکیێ و مالباتێن قوربانیان نیشان ددن.

5- فینلاندا و سوێد تەکەز دکن کو پارتیا کارکەرێن کوردستانێ (پەکەکێ) رێخستنا قەدەغەکرییە، سوێد و فینلاندا پابەندن ب رێگرتنا ل ھەموو چالاکیێن پەکەکێ و ھەموو رێخستنێن دنێن تەرۆریست، تەڤی چالاکیا وان کەسان کو پێوەندیێن وان ب رێخستنێن تەرۆریستی ھەیە. سوێد و فینلاندا و ترکیا رێککەفتن ل سەر ھەڤکاریا ژ بۆ رێگرتنا ل گرووپێن تەرۆریست، سوێد و فینلاندا ھەموو ئارمانجێن وان رێخستنێن تەرۆریست رەد دکن.

6- تەڤی ڤان، فینلاندا ھەژمارەک سەرەراستکرنێن نوو د یاسایا سزادانێ دا کرنە ل سەر تاوانان کو چەند کردەیێن نوو وەکە تاوانا تەرۆریستی یا جەزاکری نیشان ددە. سەرەراستکرنا ھەری داوی ژی ژ 1ێ چلەیا 2022یێ ڤە کەتیە وارێ جێبەجێکرنێ کو ب وێ رێگری ل ئاستا بەشداریکرنا چالاکیێن گرووپێن تەرۆریستان بەرفرەھتر دکە. د ھەمان دەمێ دا ھاندانا گشتی یا گرێدایی تاوانێن تەرۆرێ وەکە تاوانەکا جودا دهێت ناسین.

7- ترکیا و فینلاندا و سوێدێ تەکەزی ل سەر وێ یەکێ کرن کو ژ نھا ڤە چ دۆرپێچەکا نشتمانی ل سەر ھناردەکرنا چەکان د ناڤبەرا وان دا نەما، سوێد د پرۆسەیا گوھەرتنا خوە دایە د چارچۆڤەیا نشتمانی بۆ ھناردەکرنا چەکان دا لگەل ھەڤپەیمانێن خوەیێن ناتۆیێ. د سبەرۆژێ دا رێکارێن ھناردەکرنا سیستەما بەرەڤانی ل سوێد و فینلاندایێ کو ب ھەڤکاریێن ناتۆیێن ل گۆر ناڤەرۆکا ماددەیا 3یا ل ھەڤپەیمانیا ناتۆ بگونجە.

8- ئیرۆ، سوێد، فینلاندا و ترکیا ب ڤان پێنگاڤێن ژێرێ پابەندن:

*دروستکرنا مەکانیزمایەکا ھەڤبەش ژ بۆ گۆتووبێژا پێکڤە و رێکخستی ل سەر ھەموو ئاستێن حکوومەتێ، د ناڤ وان دا جێبەجێکرنا یاسا و دەزگەھێن ئیستخباراتێ ژ بۆ بلندکرنا ئاستا رووبرووبوونا تەرۆر و تاوانا رێکخستی.

*سوێد و فینلاندا ب ئیرادە و چارەسەری و شێوازەک رووبروویی تەرۆرێ دبن کو پابەند بن ب برگە و بەلگەنامە و سیاسەتا ناتۆ و پێکانینا رێکارێن پێویست ژ بۆ توندکرنا زێدەترا یاسا و رێسایێن ناڤخوە ژ بۆ جێبەجێکرنا ڤێ مەبەستێ.

*سوێد و فینلاندا چارەسەریا بلەز دکە ل سەر داخوازێن رادەستکرنا تاوانباران و ئەوێن کو ب تەرۆرێ ڤە تێکەلن ژ ئالیێ ترکیێ ڤە ب لبەرچاڤگرتنا وان زانیاری و بەلگەنامەیێن ئیستخباراتێ کو ژ ئالیێ ترکیێ ڤە ھاتنە پێشکێشکرن، ھەروھا دروستکرنا چارچۆڤەیەکا یاسایی یا دوئالی یا پێویست ژ بۆ ھێسانکاریا رادەستکرنا وان تاوانباران و ھەڤکاریا ئەولەھیێ لگەل ترکیێ، ل گۆر رێکەفتنا ئەورۆپی یا رادەستکرنێ کو لگەل رادەستکرنا تاوانباران دگونجە.

*فینلاندا و سوێد لێکۆلین و لپەیچوونێ دکە ژ ب ھەر پشتەڤانیەکا دارایی و دامەزراندنا ئەندامان بۆ پەکەکێ و ھەموو رێخستنێن دنێن تەرۆریست و بەردەوامێن وان.

*ترکیا و فینلاندا و سوێد پابەندن ب رووبرووبوونا زانیاریێن نەراست و رێگرتنا ل خراب بکارئانینا یاسایا چالاکیێن ناڤخوە کو سوودا وان ھەبە ژ بۆ پێشڤەچوونا رێخستنێن تەرۆریستی، ژ وان چالاکیێن کو ھاندەرێن توندیێ نە ل دژی ترکیێ.

*فینلاندا و سوێد دیار دکن کو د چارچۆڤەیا سازیێن خوە یێن تایبەتێن نشتمانی دا کار دکن ژ ھناردەکرنا چەکان ب رێیا پابەندبوونا نوو ڤە، ھەڤپەیمانان چالاک دکن و رەنگدانا پێگەھا خوە دبە وەکە ئەنداما ناتۆیێ.

*فینلاندا و سوێد پابەندن ب پشتەڤانیکرنا بەشداریا تەماما ترکیێ و ھەڤپەیمانێن دنێن ئەورۆپایێ د دەستپێشخەریێن نھا و بهێت یێن سیاسەتا ئاسایش و بەرەڤانیا یەکیتیا ئەورۆپایێ دا، ژ وان بەشداربوونا ترکیێ د پرۆژەیا PESCO  ل سەر تەڤگەرا سەربازی.

* PESCO تێ واتەیا ھەڤکاریا ستراکتۆرا ھەردەمی کو ھەژمارەک وەلاتان ل خوە دگرە ل ئەورۆپایێ، د وارێ بەرەڤانی، سیاسەت و ئاسایشێ دا د 11ێ چلەیا 2017ێ دا ھاتیە دامەزراندن، چارچۆڤەیەکا یاسایی پێشکێش دکە ژ بۆ پلاندانین و وەبەرھێنانا ھەڤبەش ل پرۆژەیێن شیانا ھەڤبەش و بلندکرنا ئامادەھیا ئۆپەراسیۆن و بەشداریا ھێزا سەربازی.

9- ژ بۆ جێبەجێکرنا ڤان پێنگاڤان، ترکیا، فینلاندا و سوێد ب بەشداریکرنا پسپۆرێن وەزارەتێن دەرڤە، ناڤخوە، داد، دەزگەھێن ئیستخباراتێ و سازیێن ئەولەھیێ مەکانیزمایەکا ھەڤبەشا ھەردەمی (PJM) دادمەزرینن و دێ ڤەکری بە، دا کو کەسێن دن ژی بەشدار ببن.

10- ترکیا پشتەڤانیا خوەیا دەمدرێژ دووپات دکە ژ بۆ سیاسەتا دەریێ ڤەکری یێ ناتۆ و رازییە ل سەر ڤەخواندنا سوێد و فینلاندایێ ژ بۆ لووتکەیا مادریدێ یا 2022یێ ژ بۆ پەیوەندیکرنا وانا ب ناتۆیێ ڤە.

مەولود چاوشۆغلو

وەزیرێ دەرڤەیێ کۆمارا ترکیێ

پەکا ھاڤستۆ

وەزیرێ دەرڤەیێ کۆمارا فینلاندایێ

ئان لندی

وەزیرا دەرڤەیا شانشینا سوێدێ