رێڤەبەرێ پەکەکێ دوران کالکان ل دەولەتێ دگەرە. دوران کالکان د مەقالایا خوەیا ژ بۆ رۆژنامەیا «یەنی ئۆزگور» پۆلیتیکا یا پەکەکێ نڤیسی دا دبێژە، “ئەز ل دەولەتەکێ دگەرم.”
کالکان د رێزکێن یەکەم یێن نڤیسا خوە دە ل سەر ڤێ مژارێ وھا گۆت؛ “چەکێن کیمیاوی ل دژی گەریڵا تێن بکارئانین ب راستی ئەگەر مە مانشێتێ خوە ب “ئەز ل دەولەتەکێ دگەرم” نڤیساندبا دا راستتر و بالکێشتر بت.” کالکان د نڤیسا خوە دە گۆت کو دەولەتەک نینە کو ئیدیعایێن چەکێن کیمیاوی بگەھینە دەزگەھێن ھقووقا ناڤنەتەوەیی. یانی دەما کو تە دەولەت نەبە، تو د ناڤ ملەتێن وندایێن دنیایێ دە جھ دگری. پەکەکێ ھەتا سالا 1999ێ ب ستراتەژییا “کوردستانەکە سەربخوە و یەکبوویی” کورد ل دۆرا خوە کۆم کرن. پشتی چوویینا ئاپۆ بوو ترکییێ پەکەکێ نشکاڤە گۆت “دەولەت خەرابە، دەما دەولەتێ دەرباز بوو، دەولەت دژی ئازادییێ یە” و ھتد. ئەڤ ژی ئیتیرافەکە کو دوران کالکان دبێژە “ئەم پێدڤی دەولەتەکێ نە”. پۆلیتیکایێن پەکەکێ و ئۆجالان یێن کو دبێژن “کوردان پێدڤی دەولەتێ نینە” ئەڤجارە ل پەکەکێ زڤری. ژ بەر کو بنگەھا سیستەما سیاسی یا جیھانێ ل سەر دەولەت و پێکھاتەیێن دەولەتپارێز ھاتیە ئاڤاکرن. گەر ھوون دەولەت نە بن، ھوون بێ خوەدی و بێ ئاسۆ نە. ناسنامەیا گەل و نەتەوەیان د سیستەما جیھانێ دە دەولەتە. لێ مخابن پەکەکە و ئۆجالان ب سالانە ھەول ددن کو تێگەھەکە وھا؛ “کوردێن خوەدی دەولەت کۆلە نە، کوردێن بێ دەولەت ئازادن” ئاڤا بکن.
گەلۆ پەکەکە تاکتیکان دکە؟
باندۆرا دەولەتێ یا سیستەما سیاسی یا جیھانی پڕ ب ھێزە. ھەموو ھەولێن پەکەکێ ل سەر گرسەیا خوە کو دەولەتبوونێ بێ واتە بکە، ئەنجام نەدایە. گرسەیا پەکەکێ، خەباتکارێن وێ و ھەتا ھندەک کادرۆیێن وێ ھێژ ژی ھەلوەستا پەکەکێ و ئۆجالان یا د مژارا دەولەتێ دە فێم نە کرنە. دەما ئەم ژ وان رە دبێژن “ھوون دەولەتێ ناخوازن”، ئەو دبێژن “نا ھەڤال، ھوون رێبەرتیێ ناس ناکن، رێبەرتی تاکتیکان دکە، ئەم دەولەتێ دخوازن”.
نا، ئۆجەلان تاکتیکان ناکە. ل پارچەیێن دنێن کوردستانێ ژی گەلەک پارتیێن کورد ب ئاوایەکی ڤەکری نابێژن ئەم دەولەتا کوردی دخوازن. لێ د ھەر فرسەندێ دا داخوازا مافێ کوردان یێ خوەبرێڤەبرنێ و دیارکرنا چارەنووسا خوە دکن. لێ راستییا سیاسەتا جیھانی ژ فکرێن ئۆجەلان یێن دژە دەولەتبوونێ مەزنتر و بھێزترن. بێ دەولەتی پەژراندن بساخی خستنا کوردان د گۆرێ دە یە. پەکەکە ھەمبەر کوردێن دەولەت خواز د ناڤا ئێرشەکی دایە و وان وەک پاشڤەروو و نەتەوەپەرەست دەستنیشان دکە.
ئۆجالان: دەولەت تێ واتەیا بێرێزیکرنا ب بەدەنێ ژنێ
ژ خەینی گرسەیا کو گۆتنێن پەکەکێ وەکە تاکتیک دحەسبینن، تووندرەوێن وان ژی ھەنە. کۆمەک تووندرەو و نەخوەش ھەنە کو ژ ھەر گۆتەگۆتەکێ باوەر دکن و بێیی کو بزانبن گۆتنێن پارتیا وان چ واتە ددەن، تەنێ وان دوبارە دکن. ل گۆری وان کەسان کو دەولەتێ دخوازن پاشڤەروو نە، دڤێت ئەو بهێن کوشتن و تونەکرن.
د رۆژێن بۆری دا کارمەندا ژن یا ب ناڤێ ڤیان لەیلا، کو ئەم دکارن ژێ رە ببێژن یەک ژ شاگردێن ئۆجالان، د بەرنامەیەکێ دە گۆتبوو پەیڤا “دەولەت تێ واتەیا تەجاوزکرنا لاشێ ژنێ”. ئەڤ پەیڤ نەیا ڤێ ئەنداما پەکەکێ بوو. ئەڤ گۆتنیێن ئۆجالانن. ئۆجالان د پرتووکا خوەیا ب ناڤێ “پاراستنا گەل” دە گۆت کو “پەیڤا دەولەت ب دەستدرێژیێ، ب دەستەسەرکرنا لاشێ ژنێ ڤە گرێدایی یە”. گەر لێکۆلینەکە پچووک ژی بێ کرن خویادبە کو پەیڤا “دەولەت” د چ زمانان دە ب واتەیا دەست دەستدرێژیا ل سەر ژنێ نایێ. یانی ئۆجالان ب تەنێ ژ بۆ بچووکخستنا دەولەتێ ئەڤ دەرەوا ب زەنگل ئاڤێتە ناڤا جڤاکا کورد. ل گۆری وان ژ بۆ ھەر ملەت و نەتەوەیەکێ دەولەت رەوایە، لێ تەنێ ژ بۆ کوردان نەرەوا و خەرابە.
ئۆجالان و پەکەکە پشتی 24 سالان ل دژی دەولەتبوونێ بەحسا دەمۆکراتیزەکرنا دەولەتێن کۆلۆنیالیست دکن. ئەو بەحسا بھێزکرنا دەولەتێن وەکە ئیراق، ئیران، سووریە و ترکیێ دکن. پەکەکە دبێژە ھەر کەس دکارە ببە خوەدی دەولەت، لێ کورد نکارن و نابە ببن دەولەت.
پەکەکە ب سالانە ژ ھەبوونا سیاسی یا کوردان د بن ناڤێ حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ دە گازنان ژ ترکیێ، ئیران و سووریێ دکە و دبێژە، ھەر ھوون پێشتگریێ ل باشوور نەکن ئەو دێ ببە ئیسرایلا دویەمین. پارادیگمایا نوو یا پەکەکێ و ئۆجالان د ئەسلێ خوە دا ھەول ددە کو پێکھاتەیا نەتەوەیی و سیاسی یا کوردان ژ ئارمانجا دەولەتبوونا کوردستانێ دوور بخە. پەکەکە بانگاوازی دەولەتێن کۆلۆنیال دکە کو دەستھلاتا کوردان ل باشوور ھلوەشینن.
فکرێن مورای بۆکچین جوانێن کورد ژ تونەلا مرنێ رزگار ناکە
د راستیێ دە یا خەمگین ئەوە کو؛ میمارێن ئایدۆلۆژیا بێ دەولەتبوونێ، ئانکو ئۆجالان و رێڤەبرێن پەکەکێ دزانن فکرا کو د ناڤ کوردان دا ب جھ دکن چەند فکرەکا ژەھراوی و کوژەکە. میناک جەمیل بایک دزانە کو بێدەولەتبوون مرنە. ژ بەر ڤێ سەدەمێ بایک 10 کم ژی ژ سینۆرێ دەولەتا ئیرانێ نکارە دوور بکەڤە. ژ بۆ پاراستنا خوە، خوە دسپێرە دەولەتا ئیرانێ. لێ بەلێ د جوانێن کورد دە ژی فکرا بێ دەولەتییێ دچینن و ب جھ دکن.
ب سالانە کو پەکەکە پارادیگمایا خوە یا بێدەولەتبوونێ ل سەر فکرێن نڤیسکارێ ئانارشیستێ ناڤدارێ ئامەریکی «مورای بۆۆکچن» ئاڤا دکە. فکرێن بۆکچین وەک چارەسەری پێشکێشی کوردان بکەی، ژ راستییا سییاسی، جڤاکی، دیرۆکی، جوگرافی و دەرۆنی یا کورد-کوردستانێ دوورە. بۆۆکچین ھەموەلاتیێ ئامەریکایێ یە، خوەدی بیمەیا تەندورستیێ یە، مافێ وی ھەیە کو ب سەربەستی ل دنیایێ بگەرە، ب مالبات و زارۆکێن خوە ڤە د بن ئالایێ دەولەتا خوە دا ب ئازادی دژیت. تەئۆریا بۆکچین زارۆکێن کوردان، یێن بەلنگاز کو نزانن ژ بۆ چ دمرن، د تونەلێن مرنێ دە رزگار ناکە. ژ بەر کو بێدەولەتن ھەموو جوورێن مرنێ ل سەر وان تێن سەپاندن و کەس ژی نکارە دووڤچوونێ بکە و ژ چارەنڤیسا وان بپرسە. ژ بەر ڤێ یەکێ دوران کالکان د داویا 23 سالان دە ل خوە مکور ھات و گۆت “ئەز ل دەولەتەکێ دگەرم” ژ بەر کو دەما دەولەتا تە نەبیت تو ژی تونەیی. بێدەولەتی مرنە.