سەردانا وەزیرێ دەرڤەیێ ترکیێ هاکان فیدان بۆ بەغدا و هەولێرێ بوو مژارا سەرەکە یا رۆژەڤا سیاسی. تێ چاڤەرێکرن کو د رۆژێن پێش دە ئەنجامێن سەردانا هاکان فیدان کو د چارچۆڤەیا سێ مژارێن سەرەکە یێن وەکە پەترۆل، ئاڤ و پرسگرێکێن سینۆر دە پێک هات، ب ئاوایەکی زەلالتر دەرکەڤە هۆلێ.
د ڤێ ناڤبەرێ دە چاڤکانیێن هەرێمی یێن ئیراقێ دیار کرن کو په‌كه‌كێ خوەست کو دەولەتا ئیراقێ د ناڤبەرا وان و ترکیەیێ دە ببە ناڤبەینکار. ل گۆر زانیاریان، په‌كه‌كێ ئەڤ داخواز گهاندیە سەرۆکوەزیرێ ئیراقێ سوودانی و سەرۆکۆمارێ ئیراقێ لەتیف ره‌شید.
هات راگهاندن کو مەدیایێن شیعەیێن ئیراقێ سۆز دانە سەرۆکوەزیرێ ئیراقێ سوودانی کو ئەوێ رێ ل بەر ئێرشا په‌كه‌كێ یا ل سەر ترکیێ بگرن. هەر وها دیار کر کو سوودانی گۆتیە، رێیا هەری باشا بێباندۆرکرنا په‌كه‌كێ ئاگربەستە و د ڤێ مژارێ دە ناڤبەینکاری پێشکێش کر. چاڤکانیێن نێزی سوودانێ دیار دکن کو ئەڤ تەکلیف ژ ئالیێ په‌كه‌كێ ڤە بوو وان هاتییە.
چاڤکانیان هەنێ ئیدیعا دکن کو شانده‌ك ژ یه‌نه‌كێ ژ بۆ سەردانێ ب شێورمەندێ سەرۆکوەزیرێ ئیراقێ سوودانی رە هەڤدیتن پێک بینن. یه‌نه‌كێ ژ سوودانی خوەستییە کو هاکان فیدان ب قوباد تالەبانی رە ژی بجڤە و داخوازا ڤەکرنا بالافرخانەیا سلێمانیێ بکە. بەریا کو هەمان شاندە بچە بەغدایێ، ژ کۆمیتەیا تێکلیێن دەرڤە یا كه‌جه‌كێ پرسین کا داخوازیێن ئاگربەستێ هەنە یان نا. سەرۆکێ کجکێ ژ سەرۆکۆمارێ ئراقێ لاتف ره‌شید خوەست کو ئەو ژی وەکە کو دەمەکێ جەلال تالابانی ناڤبەینکاریا وان و ترکیێ بکە. كه‌جه‌كێ هەمان داخواز ژ سوودانی ژی کرییە.
هەروه‌ها هات راگهاندن کو په‌كه‌كێ گارانتی دایە له‌تیف ره‌شید و سوودانی کو “گەر ئۆپەراسیۆنێن هەوایی و بەژایی ل هەرێمێن چیایی و باژاران راوەستن، ئەوێ بکەڤن رەوشا بێچالاکتیێ”.
نایێ زانین کو هاکان فیدان چاوا بەرسڤ دایە ڤان داخوازان. لێ چاڤکانیێن ئەرەبی دیار دکن کو «په‌كه‌كێ د وارێ لەشکەری دە ونداهییێن مەزن دانە و پر بێچارە بوویە و د هلبژارتنان دە گەلەک تێک چوویە له‌وما ژی چ سەدەم نینە کو ترکیە هەمبەر په‌كه‌كە یا وها لاواز ئاگربەستەکێ راگهینە».
چاڤکانیێن نێزیکی په‌كه‌كێ: هەڤدیتنێن دەولەتا ترکیێ و په‌كه‌كێ قەد قووت نەبوونە
چاڤدێرێن سیاسی یێن هەرێمێ ل سەر ڤێ یەکێ دبێژن کو گەلۆ داخوازەکا په‌كه‌كە د ڤێ مژارێ دە هەیە یان نا. داخوازەک وها هەبە ژی، تەنێ داخوازەک سەرانسەرە. ژ بەر کو؛ تێکلیا په‌كه‌كێ و ئیمرالیێ ب دەولەتا ترک رە قەت نەقەدیایە. تێکلی هێ ژی بەردەوامن. ب تایبەتی، بێناڤبەر دانوستەندن ل سەر ناڤەندا بروکسەلێ هەیە. هەروه‌ها چاڤدێرێن سیاسی یێن ل ئیراقێ ژی رادگهینن کو دەولەتا ئیراقێ چ جار نەخوەستیە په‌كه‌كە ل دژی ترکیێ ئاگربەستێ بکە. چاڤکانیێن هان دیار کرن کو «دەما کو شەر و پەڤچوون د ناڤبەرا په‌كه‌كێ و دەولەتا ترک دە راوەستە، دەولەتا ئیرانێ وێ ئێریشی په‌كه‌كێ بکە. ژ بەر کو ئەڤ یەک وێ هەم باندۆرێ ل رەوشا سووریێ و هەم ژی ل سەر رەوشا ئیراقێ بکە. په‌كه‌كێ ب ئیرانێ رە پەیمانەک چێکریە و دڤێ ئەو هەم ئێریشی ترکیێ و هەم ژی ئێرشی هەرێما کوردستانێ بکە».
لێ چاڤکانی دیار دکن کو داخوازا سەرۆکۆمارێ ئیراقێ لەتیف رەشید ژ بۆ ئاگربەستێ ئەرێنی تێ دیتن، ژ بەر کو یه‌نه‌كه د رەوشەکە خراب دە یە، لەوما ئاگربەست بوو یه‌نه‌كێ ببە بێهنڤەدانەک.
داخویانیا كه‌جه‌كێ: ئەم ب یەکپارچەییا ئیراقێ ڤە گرێدایینە
دەما ئەڤ هەموو ددۆمن، سازیا ب ناڤێ کۆمیتەیا تێکلیێن دەرڤە یا كه‌جه‌كێ ژی داخویانیەک وەشاند. د داخویانییا دە كه‌جه‌كێ گەلەک جاران بال کشاند سەر یەکگرتنا ئاخا ئیراقێ. د داخویانیا كه‌جه‌كێ دە هات گۆتن، “ژ بۆ سەروەری و یەکیتیا خاکا ئیراقێ شەرتێ یەکەم و دیارکەر، بداویکرنا داگیرکەریا دەولەتا ترک یا ل سەر خاکا ئیراقێ یە.” بێ گومان د داخویانیا كه‌جه‌كێ دە ئەڤ پەیڤا «یەکپارچەییا خاکا ئیراقێ» ب بالداری هاتیە هلبژارتن. ب ڤان گۆتنان په‌كه‌كێ پەیام دا کو ئەوێ ل گۆری بەرژەوەندیێن ئیراقێ تەڤبگەرن و پەرگالا سیاسی یا ئیراقێ بپارێزن.
په‌كه‌كە ژ سالا 2014 ئان و ڤر ڤە ژ بۆ ببە باسکێ هەشدا شەبی یا شیئە یا کو ئیران پالپشتییا وێ دکە و ل دژی کوردان شەر دکە. په‌كه‌كێ هەتا نها ل شەنگالێ یێکینەیێن خوەیێن گەریلا ب ناڤێ یبشێ ب هەشدی شەئبی ڤە گرێدانە.
