ئاژانسا ئانادۆلێ یا ترکیەیێ بەلاڤ کریە کو سەرۆککۆمارێ ترکیەیێ پرۆتۆکۆلا ئەندامبوونا سوێدێ د ھەڤپەیمانیا ناتۆیێ دە ئیمزا کر.
ل گۆر زانیارێن ئاژانسا ئانادۆلێ یا ترکیەیێ، ئیرۆ رۆژا دوشەمێ، 23 جۆتمەھا 2023، پرۆتۆکۆلا ئەندامبوونا سوێدێ د ناتۆیێ دە ژ ئالیێ سەرۆککۆمارێ ترکیەیێ، رەجەب تەییب ئەردۆگان ڤە ھاتیە ئیمزا کرن و پاشان ژ بۆ پەرلەمانێ وی وەلاتی ھاتیە شاندن.
رۆژا دوشەمێ، 10 جۆتمەھا 2023، د پەراوێزا گۆپیتکا ناتۆیێ دە ل ڤیلنیوسا پایتەختا لیتوانیایێ، سەرۆککۆمارێ ترکیەیێ، رەجەب تەییب ئەردۆگان، سکرتێرێ گشتی یێ ناتۆیێ جێنس ستۆلتەنبێرگ و سەرۆکوەزیرێ سوێدێ ئولف کرستێرسۆن جڤیان.
پشتی وێ جڤینێ د راگەھاندنا سێالی یا ترکیێ، سوێد و ناتۆیێ دە ئاماژە ب وێ یەکێ ھات دان کو ترکیە دێ پرۆتۆکۆلا ئەندامبوونا سوێدێ د ناتۆیێ دە بشینە پەرلەمانێ.
پێشتر ژی وەزیرێ بەرگریێ یێ ئالمانیایێ بۆرس پستۆروس ئەشکەرە کربوو کو گرنگە سوێد ب زووترین دەم ببە ئەنداما ناتۆیێ.
د مەھا ئادارا سالا بۆری دە ترکیەیێ داخوازا فنلاندێ ژ بۆ ئەندامبوونا ناتۆیێ پەژراند، لێ ھێشتا رەخنە ل سەر سوێدێ ھەبوون و داخواز کر ئاریکاریێ بکە و پێنگاڤێن کۆنکریتی د وارێ رادەستکرنا کەسێن داخوازکری ژ بۆ دەستھلاتا دادوەری یا ترکیەیێ ب تۆمەتا تەرۆرێ دە باڤێژە.
سوێد دبێژە کو ئەرکێن خوە ل دوو یاداشتێن سێ ئالی ب جی ئانینە و قانوونەکا دژی تەرۆرێ یا وەکی وێ قانوونا کو فنلاندێ پەژراندیە دەرخستیە. ب وی رەنگی ترکیا ل سەر داخوازا وێ رازی بوویە. سوێدێ داخواز ژ ترکیەیێ و ھەنگاریایێ کریە کو بێ گیرۆبوون ل سەر داخوازا وێ رازی ببن.
پێشتر ژی حکوومەتا سوێدێ رازیبوونا خوە ل سەر رادەستکرنا یەک ژ وەلاتیان ژ بۆ ترکیەیێ دیار کربوو، کو ب تاوانا بازرگانیکرنێ ب مادەیێن ھشبەر و پشتەڤانیکرنا پەکەکێ ھاتبوو سزادان. ئەو ژی وەکی پێشەنگیەکێ بوو ژ بۆ رازیکرنا ترکیەیێ.
رازیبوونا حکوومەتا سوێدێ ل سەر داخوازا رادەستکرنا وی کەسی پشتی وێ یەکێ ھات کو دەستھلاتا دادوەری یا سوێدێ رازیبوونا خوە ل سەر رادەستکرنا وی وەلاتیێ ترکیێ یێ 35 سالی دیار کربوو، کو ئەنقەرە دخوازە ب تاوانا بازرگانیکرنا ب مادەیێن ھشبەر سزایێ زندانیکرنێ ل سەر وی بسەپینە.
ترکیە داخوازێ ژ سوێدێ دکە کو ب دەھان ئالیگرێن پەکەکێ بدە دەستێ وێ، لێ حکوومەتا سوێدێ تەکەزێ ل سەر وێ یەکێ دکە کو ئەو مژار گرێدایی دەستھلاتا دادوەریێ یە.
وەزیرێ دەرڤەیێ ئامەریکایێ ئانتۆنی بلنکەن پێشتر گرنگیا دیارکرنا نیگەرانیا ھەر ئەندامەکا ناتۆیێ ل سەر بەرفرەھبوونا وێ ھەڤپەیمانیێ تەکەز کربوو. ئەوی ئاماژە دابوو وێ یەکێ ژی کو ترکیە کاریە ھندەک ژ نیگەرانیا خوە ل سەر ئەندامبوونا سوێدێ و فنلاندێ دیار بکە.
بلنکن گۆت ژی، ھەردو وەلاتان پێنگاڤێن پێدڤی ژ بۆ چارەکرنا نیگەرنیێن ترکیەیێ ئاڤێتنە، ھەروەسا ھەڤپەیمانێن دنێن ناتۆیێ و ئامەریکا نھا دبینن کو دڤێت سوێد ب رەنگەکی فەرمی ببە ئەنداما ناتۆیێ.