وەزیرێ دەرڤەیێ بەرێ یێ ئه‌مه‌ریكا هێنری كێسنجه‌ر د تەمەنێ 100 سالیێ دە کۆچا داویێ کر.
گرووپا كێسنجه‌ر ئاسسۆجاتەس راگهاند، وەزیرێ دەرڤەیێ بەرێ یێ ئه‌مه‌ریكا و خوەدیێ خەلاتا ئاشتیێ یا نۆبەلێ هێنری كێسنجه‌ر ل مالا خوە یا ل ویلایه‌تا كونيتيكت کۆچا داویێ کر.
كێسنجه‌ر ب ئەندەزیاریا سیاسەتا دەرڤە یا ئه‌مه‌ریكا و دوبارە ئاڤاکرنا پێوەندیێن د ناڤبەرا وەلاتان دە پشتی شەرێ جیهانێ یێ دویەمین تێ زانین.
كێسنجه‌ر د سالێن 1970ان دە، رۆلەکە بباندۆر د نێزیکبوونا ئه‌مه‌ریكایێ ژ رووسیا و چینێ دە لیست و د سالا 1973ان دە ژ بەر هەولێن وی یێن ژ بۆ پێکانینا ئاگربەستێ ل ڤیه‌تنامێ، خەلاتا نۆبەلێ یا ئاشتیێ وەرگرت.
كێسنجه‌ر د دیرۆکا ئه‌مه‌ریكا دە یەک ژ ناڤدارترین وەزیرێ دەرڤە تێ دیتن، کو د ناڤبەرا 1969 و 1977ان دە رۆلەک گرینگ د سیاسەتا دەرڤە یا وی وەلاتی دە لیست.
كێسنجه‌ر، هەتا کێلیێن داوی یێن ژیانا خوە وەکە سیاسەتمەدارەکی خوەدی ئەزموون دهات دیتن و گۆتارێن وی یێن ل سەر سیاسەتا ئه‌مه‌ریكا و جیهانێ د چاپەمەنیێ دە دهاتن وەشاندن.
مژارا داوی یا کو كێسنجه‌ر بەحس کری، شەرێ د ناڤبەرا ئیسرائیل و حەماسێ دە بوو، وی ئەو ئێریش ب دەستدرێژیا ل سەر ئیسرائیلێ بناڤ کر و هشیاری ژ بەرفرەهبوونا وێ ئێریشێ ل هەرێمێ دا.
هێنری كێسنجه‌ر د 27ێ گولانا 1923ان دە ل ئالمانیایێ ژدایک بوو، ژ بەر گەفێن نازیان، تەڤی مالباتا خوە کۆچی ئه‌مه‌ریكایێ کربوو. د سالا 1943 دە هەموەلاتیبوون وەرگرت و پشترە د ئارتێشا ئه‌مه‌ریكی دە خزمەت کر.
كێسنجه‌ر کو د دەستپێکێ دە ئەندامێ پارتیا دەمۆکرات بوو و پشترە ژی بوو کۆماری، خەونا وی یا ببە سەرۆککۆمار هەبوو، لێ ژ بەر کو ل ئه‌مه‌ریكایێ ژدایک نەبووبوو، خەونا وی پێک نەهات.
