ل ترکیا و باکورێ کوردستانێ سیاسەت ژ گەلەک نرخێن خوە یێن تایبەت قەتیایە و بەر ب پێڤاژۆیەکا نووڤە دچە. سیاسەتا ئیرۆ تێ کرن نرخەک بنگەھین پەیدابوویە، ئەو ژی بەرژەوەندییە. ئێدی سیاسەت ل گۆرا بەرژەوەندیا تێ کرن و نرخێ بنگەھین بوویە بەرژەوەندی. ئالیەک سیاسی دەما گوھەرتنەکی دکە رابردوویا خوە قەت بەرچاڤ ناگرە، ھەروەھا پێشەرۆژا خوە ژی ناحەسبینە. تەنێ رۆژا لێ دژی بەربچاڤ دگرە و ل گۆرا وێ ژی تەڤدگەرە.
مخابن ئەڤ تەسبیت نە جھێ دلخوەشییەکیە، بەرەڤاژی، دەلیلێ رزیبوونا نرخێن جڤاکیە. تایبەتی ل باکورێ کوردستانێ د ناڤا جڤاتێ دە ژی تەخریباتێن مەزن پێکھاتنە و د ڤان 30 سالێن داوی دە نرخێن جڤاکی یێن کو مرۆڤ دگۆت نرخێن کوردەیاتیێ نە ژ ناڤچوونە. ئێدی دۆستانی، برایەتی، ھەڤالەتی، دروستی گەلەک کێم بوویە ھەتا ب تەڤاھی نەمایە. د جڤاتەک ب ڤی ئاوایی کو تەخریباتێن مەزن لێ پەیدابوویی دە، سیاسەت گەلەکی زەحمەت کەتیە. ماددیات بوویە بنگەھێ ھەر تشتەکێ.
رۆژانە د نووچەیێن کو تێنە بەلاڤکرن دە، باب کوری دکوژە، برا برا دکوژە، کەچ دایکێ دکوژە و ئەڤ لیستە درێژ دبە، رۆژ تونەیە کو کارەساتەکا مالباتی روو نەدە. د رۆژا مە دە تایبەتی جڤاتناس گەلەکی ل سەر ڤێ ناسەکنن، پرانیا ئالیێن سیاسی ڤێ تەڤلیھەڤبوونا جڤاکی ژ بۆ خوە وەک زەمینەک ئەرێنی دبینن و ستراتەژیێن سیاستا خوە ل سەر ڤی زەمینەیا تەخریبکری کەشف دکن.
دەما بەحسا بەرژەوەندیا تێ کرن، بلا خەلەت نەیێ فام کرن، نە بەرژەوەندیێن گەلێری یان ژی یێن جڤاتێ بنگەھ تێنە گرتن، بەرژەوەندیێن کەسایەتی ئەساسن.
د سیاسەتێ دە ھەر گاڤا تێ ئاڤێتن، ھەر پێوەندی و دانوستاندنێن تێنە کرن حەلالە، ھندەک ئالی ھەر تشتەکی ژ بۆ خوە حەلال دبینن، لێ ھەڤالێن خوە و ئالیێن دن ژ بۆ ھەمان تشتێ ب خیانەتێ ئیتھام دکن.
گەلۆ ئەو ئالیێ کو، ب سالانە تو ژ خوەرە دژمن دبینی و وەک دەستھلاتەک یان ژی پارتیەک ل گۆرا خوە فاشیست دنرخینی، چەوە تو دکاری دۆزا ھەڤکاریێ ل وان بکی؟ راستی ئەڤ یەک پرسەکە گرینگە. ھا ئالیێن کو، تو دژمن دبینی ژ بۆ ئاشتیەکی، وەک دو ئالیێن کو ھەڤ موخاتەب دبینن مرۆڤ دکارە دانەستاندنێ بکە و ڤێ یەکێ ژ رایا گشتی رە راگھینە. لێ دەما ئەڤ نەیێ کرن و د بن دەریێن گرتی دە ھەڤدیتن بێنە کرن ، تێگھاندن گەلەکی زەحمەت دبە.
د ڤێ چەرچۆڤێ دە سیاسەتا ئیرۆ “دەم” رێڤە دبە بالکێشە. “دەم” ل گەل ئاک پارتیێ و جەهەپێ ژی د ناڤا ھەولدانا ھەڤکاریەکی دەیە. دەم وەک بازارێ ددە و دستینە. لێ یا نھا دخویە “دەم” دخوازە پیتر ل گەل ئاک پارتیێ ھەڤکاریەکی بکە. ھەتا وەک ڤێ گاڤێ تشتا کو تێ زانین ئاک پارتی خوە نێزکی ھەڤکاریەکی ل گەل دەمێ ناکە. لێ دێ سبەھی چ رووبدە نایێ زانین.
دەم د ڤێ دەما داوی دە، دخوازە بدە خویاکرن کو، خوە گوھەریە و سیاسەتەک سەربخوە یانی ژ دەرڤەی قەندیل رێڤە دبە. ئەگەر دەم ژ ئیدەۆلۆژیا چەپاتیێ و کەمالزما چەپێن نەتەوی یێن ترک خوە ئازاد بکە و بەرێ خوە بدە سیاسەتا کوردەواری و تەڤبگەرە، جھێ دلخوەشییێ یە و دڤێت ژ بەر ڤێ یەکێ و چەوتیێن بەرێ ل دژێ جڤاتا کورد کرین رەخنەیەک زاتی ل سیاسەتا خوەیا بەرێ بکە. نا ئەگەر تشتا دکە وەک ئەو دبێژن جاردن تەکتیکی سیاسی بە چ ئیعتیبارا وان نامینە.
د ھلبژارتنێن گشتی یێن ترکیێ و باکورێ کوردستانێ دە، سیاسەتا کو پەکەکە ب رێیا پارتیا چەپا کەسک رێڤە بری نە تەنێ دەنگ وندا کرن، ئیعتیبارەک مەزن ژی وندا کر. نھا ھەول ددن کو ب رێیا دەمێ تشتا وندا کرین جاردن دەستڤە بینن. لێ ئیحتمالا کو، هێژ پێتر ژی وندا بکن گەلەکە. ئەگەر د ڤان ھلبژارتنێن ھەرێمی دە ژی ونداکرن بەردەوام بە، دێ رەوشەک دن پشتی ھلبژارتنا بێ گۆتوبێژ کرن.
ھەردو ھەڤسەرۆکێن دەمێ یێن نھا چەپێن کەمالستن. تشتا کو وان ل ھمبەر قەندیل بکارە بکە خوەدی گۆتن ژی ژ ڤێ تایبەتمەندیا وان تێ. ئەڤ یەک گەلەکی گرینگە. دەما ل وان تەنگ دبە بەرێ خوە ددن کوردا و جڤاتا کورد ژ بۆ ئارمانجێن خوەیێن خراب ب کارتینن.
د پرسا شێخ سەعید دە دەمێ ل ھندەک باژاران وەنەیێن شێخ سەعید و ھندەک سەرۆکێن کوردا ب ئاڤاھیێن خوە ڤە دالقاندن. لێ تشتا بالکێش وێنەیێ بارزانیێ نەمر د ناڤ ڤان سەرۆکێن کوردان دە تونەبوو. ئەڤ یەک ژی نە دورستبوونا سیاسەتا دەمێ ددە کەشفکرن. مرۆڤی دخوەست ئەو وێنەیێن سەرۆکێن کوردا تەمام بە دا کو ب ڤێ ھەلوەستا دەمێ کەیفخوەش بە، لێ وان رێ نەدا ڤێ یەکێ. کورد ھەموو دیتنا عەبدوللا ئۆجالان د دەربارێ شێخ سەعید دە دزانن. گەلۆ چما بەحس نەکرن؟
ھەر چبە، بازارێن سیاسەتا ترکیێ و باکورێ کوردستانێ چقاس د پش دەریێن گرتی دە تێنە کرن ژی، لێ ڤەکری تێ زانین کو چ تێ کرن و کی چ ژ کێ دخوازە ژی تێ زانین.
گەلەک نەما داوییا ئادارا 2024 دخوەیە ئەم دێ تشتێن دن گۆتوبێژ بکن.
رۆژەڤا کورد
