پرۆژەیێ رێیا گەشەپێدانێ یەک ژ وان خالانەیێن کو د ناڤبەرا ترکیێ و ئیراقێ دە لھەڤکرن ل سەر ھاتیە کرن، کو د ناڤ 11 پارێزگەھێن ئیراق و ھەرێما کوردستانێ دە دەرباز دبە. رێیا گەشەپێدانێ ژ رێیا بەژاھیێ، ھێلێن ئاسنی و بەندەرێن ئاڤێ پێک تێ، ژ کەنداڤی د ناڤ ئیراقێ و ھەرێما کوردستانێ رە دەرباز دبە ھەتا دگەھە ترکییێ و ژ وێ دەرێ ژی بەر ب ئەورۆپایێ ڤە دچە.
رێیا گەشەپێدانێ ئەو پرۆژەیێ بازرگانییە یێ کو ئیراق دخوازە ب رێیا وێ ببە دەڤەرەکە گرنگا بھەڤگەھاندنا کەنداڤی و وەلاتێن ئەورۆپایێ، تەڤی خالێن وێ یێن مفادار ژ بۆ ئیراقێ، رێیا گەشەپێدانێ ژ ئالۆزیێن سیاسی و ئەولەھی و ھەتایێن ئابۆری ژی دوور نینە.
رێیا گەشەپێدانێ پرۆژەیەکی بازرگانییە کو قەتەر و ئیماراتێ ب رێیا ئیراقێ ب ترکییێ و ژ وێ دەرێ ژی ب ئەورۆپایێ ڤە گرێ ددە.
ئەڤ پرۆژە ل سالا 2023 کەفتیە بەر بەحس و خەبەران، کو ژ رێیا بەژاھیێ، ھێلێن ئاسنی و بەندەرێن ئاڤێ پێک تێ. تشتێ گرێدایی ئیراقێ ژ رێیا گەشەپێدانێ وەکی ناڤەندەکا ڤەگوھاستنێ فەیدە ژێ تێ وەرگرتن، ژ بەندەرێ فاوێ ب درێژاھیا ھەزار 900 کیلۆمەتران ھەتا دەریێ ئاڤاکۆیێ ل سەر سنۆرێ ترکیێ و ھەرێما کوردستانێ درێژ دبە. رێیا گەشەپێدانێ د ناڤ 11 پارێزگەھێن ئیراق و ھەرێما کوردستانێ دەرباز دبە. ئیراق، ترکیە، ئیمارات و قەتەر تەڤلی پرۆژەیێ رێیا گەشەپێدانێ بوونە.
ل دوو ھەلسەنگاندنێن حکوومەتا ئیراقێ، مەزاختیێ وێ پرۆژەیێ نێزی 17 ملیار دۆلارانە کو بریارە ل سالا 2050 کارێن وێ تەمام ببن. رێیا گەشەپێدانێ نێزی 100 ھەزار دەرفەتێن کاری ژ بۆ کارکەرێن ئیراق و ترکییێ پەیدا دکە، زێدەباری کو دێ دەما گەھاندنا کەلووپەلان ژ کەنداڤی بۆ ئەورۆپایێ ژ 30 رۆژان بۆ 15 رۆژان کێم بکە، قازانجا وێ یا سالانە ژی دێ بگەھە چار ملیار دۆلاران.
ھەژمارەکا ئاستەنگان د رێیا پرۆژەیێ رێیا گەشەپێدانێ دە ھەنە، وەکی ھەبوونا ھەژمۆنا کۆمێن چەکدارێن ئیراقێ ل وان پارێزگەھان یێن کو ئەو رێ تێ رە دەرباز دبە، نەسەقامگریا سیاسی یا ئیراقێ و گوھەرتنێن بەردەوام د بریاران دە ل دوو حکوومەتێن جودا، ھەبوونا پرۆژەیێن دن یێن ب ڤی رەنگی کو مەترسیا کێمبوونا داھاتێ رێیا گەشەپێدانێ ژێ تێ کرن وەکی پرۆژەیێ بەھاراتێ یێ ھندستانێ بۆ ئەورۆپایێ و پرۆژەیێ ھێلا ئاسنی یا ئیرانێ بۆ سووریەیێ.
