پێڤاژۆیا لھەڤھاتنا نوو یا ترک-کورد، کو دەولەت باخچەلی و عەڤدللا ئۆجالان رۆلێن سەرەکە تێ دە دلەییزن، تێ نیقاشکرن. ھن رۆناکبیر و نڤیسکارێن کو خویا دکن سەربخوەنە، دخوازن بوویەرێ ھەم ماددی و ھەم ژی جەماوەری بکەنە مژارەکا سوودوەرگرتنێ، لۆما ژی ئاگاھیێن هەڤدژ بەلاڤ بکن. ل ئالیێ دن دەولەت و مەدیایا پەکەکێ ژ بلی راڤەکرنا بوویەران، ئارمانجا وان ڤەشارتنا بوویەران و سەردابرنا جەماوەری یە.

ھەڤدیتنێن د ناڤبەرا دەولەتا ترک-پەکەکێ-ئۆجالان دە چ جاری ب ئاوایەکی ئەشکەرە بۆ رایا گشتی نەھاتنە راگھاندن. ھەر تم ب دزی دهاتنە کرن. رایا گشتی ب بەرماھییێن ئاگاھیان ڤە مژوول دبوون. ھەڤدیتنێن نھا ژی ب ھەمان ئاوایی نە. وەکە میناک بەرسڤێن پرسێن گرینگ یێن وەکی “ئەڤ نیقاش ھەتا کەنگی دەوام دکە، وەلاتێن دن ژی د ناڤ پێڤاژۆیێ دە ھەنە، کی ل سەر مێزا دانوستاندنایە” ژ ئالیێ ھەر دو لایەنان ڤە تێ ڤەشارتن. ب ئیحتیمالەکە مەزن ئەڤ نیقاش ئەڤ دەمەکە درێژە تێ کرن و ب تایبەتی پەکەکێ دخوەست کو ھەڤدیتن ب دزی بێن کرن. لێ دەولەتا ترک ژ بەر پێویستیێن خوە ب لەز و بەز پێڤاژۆیا کو ب سلاڤ کرنا باخچەلی لگەل ئەندامێن دەمێ دەست پێ کری بەردەوام دکە.

نھا داخویانیێن رێڤەبەرێن پەکەکێ ل سەر راستیێن گشتی تێن قەبوولکرن و تشتەکی زەلال نابێژن. تشتێ کو دبێژن “تێکۆشینا مە دەولەتا ترک مەحکوومی چارەسەریێ کر، دەولەتا ترک نە سەمیمییە و ھتد.” دەولەت و پەکەکە وەکە کو قەندیل ل دەرڤەیی مەسەلەیێ بە تەڤدگەرن. لێبەلێ، ھەلبەت نە وسایە. پێدڤیا پەکەکێ ب ھاویردۆرەکە نەرم و بێ پەڤچوون وەکە پێڤاژۆیا چارەسەریێ ھەیە، لێ نە د وێ پۆزیسیۆنێ دەیە کو ڤێ یەکێ ئەشکەرە ببێژە. ژ بەر کو ژ ئالیەکێ ڤە ژ لایێ لەشکەری تێکچوویە، ژ ئالیێ دن ڤە ژی ب تەمامی د بن چەنگێن ئیرانێ دەیە. ژ بەر ڤێ یەکێ ئەو د دوبەندیەک مەزن دەیە. د ڤر دە ئەم دکارن د بن چەند سەرناڤان دە ھەوجەداریا پەکەکێ یا نەرمکرنا پێڤاژۆیا چارەسەریێ و خەفکا کو تێ دەیە بنرخینن.

پەکەکێ د وارێ لەشکەری دە بنکەتنەک مەزن ژییا

پەکەکە تەڤگەرەکە کو ل سەر ئەساسێ چەک و پەڤچوونان سیاسەت، ئابۆری و پۆلیتیکایا جەماوەری پێش دخە. نھا ژ بەر کو شکەستن و شکەستنەکا مەزن یا لەشکەری دیتیە، ل ھەر قادێ پاشدکەڤە.

میناک پەکەکێ ل باکورێ کوردستانێ ھەموو بارەگەھ و چەپەرێن خوە ژ دەست دان. ل سەر خەتا بەھدینان ژ بلی گارێ و خەتا خنێرە-گۆشینێ کو د بن دەستێ ئیرانێ دەیە، ھەر تشت ژ دەست دایە. چەند ھەولێن شەرێ تونەل، درۆن و ھتد.، نکارن رێ ل بەر شکەستنا پەکەکێ د وارێ لەشکەری دە بگرن. پەکەکە نکارە بارەگەھێن زڤستانێ چێبکە. ل چیایان سازیێن پەروەردەھیێ نایێن ڤەکرن. ئەو نکارە شەرڤانان پەیدا بکە ژ بەر کو ھەر دەر گرتییە. ژ سالا 2012 و ڤر ڤە نێزیکی ھەزار ونداھی ھەنە، لێ نا راگەھینە.

پەکەکە 11 سالن نکارە ل چیایان کۆنگرەیێ ل دار بخە

ھەر چەند پەکەکە ڤانا رەد دکە و دبێژە “دەولەتا ترک ژ بەر تێکۆشینا مە دەست ب پێڤاژۆیا ئاشتیێ کر ژی، لێ راستی نە وسایە. بنێرن، پەکەکە د دیرۆکا خوە دە جارا یەکەمە نەکاریە کۆنگرەیا خوە ل دار بخە.

جڤینا لژنەیا گشتی یا کەجەکێ کو د دەمێن ئاسایی دە دڤێت دو سالان جارەکێ وەرە لدارخستن، ژ سالا 2016 و ڤر ڤە 8 سالن نایێ لدارخستن. کۆنگرەیا پەکەکێ کو تێ خوەستن سێ سالان جارەکێ وەرە لدارخستن، ژ سالا 2013 و ڤر ڤە نایێ لدارخستن. ژ بەر ڤێ یەکێ پەکەکە نکارە ل چیا کۆنگرەیێ پێک بینە. ئەڤ رەوش دبە سەدەما پرسگرێکێن رێخستنی. پەکەکە نکارە ڤالاھیا سیستەما خوە بگرە.

بەرپرسێن پەکەکێ نکارن وەرن جەم ھەڤ و ھەڤدیتنان بکن. راگھاندن ب دۆمداری ب نۆت تێ کرن. ھەموو سیستەما خوە ب رێیا ناڤەندا باژارێ سلێمانیێ و رۆژئاڤا کو ئێدی ل ور ژی نە ئەولەیە، دمەشینە.

نەکاری گرسەیا خوەیا رەسەن ژی کۆم بکە و ل باکورێ کوردستانێ بەشداری چالاکیێن ژ بۆ ئۆجالان ببە. کێم کەس بەشداری چالاکیێن وان دبن.

کوردێن کو د ڤان سالێن داوی دە ل ئەورۆپایێ کۆم دبوون، نھا ھێزا یەکانەیا پەکەکێ نە.

پاشکەتنا ئیرانێ ژ بۆ پەکەکێ پرسگرێکەکا مەزنە

پەکەکە ژ سالا 2012 و ڤر ڤە ل گەلەک جھان ل رۆژئاڤا و باشوورێ کوردستانێ ھاتیە بجھکرن و خوە دسپێرە ئیران و ئەنیا شیعە. خەتا شەنگال، کەرکووک-گەرمیان ھەموو ب پالپشتییا ئەنیا شیعە پێک ھاتن. ھەموو رێڤەبەر ب مسۆگەریا ئیرانێ ل سلێمانی و دەردۆرا وێ دمینن. لێ پێشکەفتنێن ئیرانێ یێن بێی راوەستیان ل رۆژھلاتا ناڤین پشتی بھارا عەرەبی د پێڤاژۆکەیا راوەستاندنێ دەنە و ئیران د سالا داوی دە راستی شکەستنەکا مەزن ھات. د دەما کو تیرێن ئۆپەراسیۆنا ناڤدەولەتی-ئیسرایلێ ھێدی ھێدی بەر ب ئیرانێ ڤە دچن، بۆ پەکەکێ ل کێلەکا ئیرانەکا لاواز سەکنین ب سەرێ خوە پرسگرێکە.

د دەما دەستپێکرنا ھەڤدیتنێن پەکەکێ-ترکیەیێ دە ئیران دێ پەکەکێ بکە ئارمانج

پەکەکە رێخستنەکە کو ھەبوونا خوە ل ھەرێما نیقاش ل سەر و ب ناکۆکی یا ناڤبەرا ئیران-ترکێە-سووریە-ئیراقێ ب جھ دکە. و ھەتا کو ئیمکانا رێخستنا پەکەکێ ھات دایین، ل گۆر رۆژەڤا ترکیێ، ئەسەد، سەدام و ئیرانێ تەڤدگەریا. لێ بەلێ ژ بەر سیاسەتا ترکپارێزا کو پشتی چوونا ئۆجالان یا ترکیەیێ د سالا 1999 دە پێش کەت، د سیاسەتا ئیرانێ یا بەرامبەر پەکەکێ دە دەم ب دەم گوھەرتن چێبوون. میناک پەکەکە کو د سالا 1996 دە ژ ئالیێ ئیرانێ ڤە ل سلێمانیێ ھاتبوو بجھکرن، د سالا 1999 دە ب تەعلیماتا ئیرانێ ژ ئالیێ یەنەکێ ڤە ب ئاوایەکی پەڤچوون ھاتە دەرخستن.

د سالا 2004 دە جەمیل بایک و ئیستیخباراتا ئیرانێ ب ئیمزەکرنا پەیمانەکا ستراتەژیک ھەول دان کو چارەسەرییەکێ بدن مژارێ. لێ ھەر کو ب ئاوایەکی ئەشکەرە پێڤاژۆیا ئاشتیێ دھات مەشاندن، ئیرانێ ب تۆپان ل قەندیلێ دخست. د راستیێ دە موراد قارایلان ژی کو ژ موزاکەرەیێن لگەل ترکیەیێ گەلەکی ب جۆش بوو، جار جاران ژ ئالیێ ئیرانێ ڤە ژی دھات ئارمانجکرن.

نھا ژی ئەگەر پەکەکە ب ئاوایەکی ڤەکری ژ پێڤاژۆیا چارەسەریێ رە بێژە ئەرێ، دیارە کو ئیران نە ل سلێمانی، نە ل گەرمیان، نە ل کەرکووک و نە ژی ل شەنگالێ ب ڤی رەنگی نکارە بمینە.

واتە ب پالپشتییا ئیرانێ گەفێن چەپ و راستێن پەکەکێ، ئێرشکرنا ھەولێرێ، فرۆکەخانەیێن سلێمانی و بەغدایێ وەک ملکێ خوە بکار ئانین، دێ ب داوی ببە. کەسێن وەکی قاراسوو کو ل ئورمیێ ب جھ بوونە ئێدی دێ نکاربن ل ور بمینن. پێڤاژۆیا بکارئانینا نەخوەشخانەیێن تەھران و ئورمیێ دێ ب داوی ببە. ھەر وھا ڤەگوھەستنا ھێزێن ژ ھەرێمێن سەلماس و کۆتۆلێ یێن رۆژھلاتێ کوردستانێ بۆ ھەرێمێن باشکالە، ئۆزالپ و ئاگریێ یێن باکورێ کوردستانێ، گومرکێن سەر سینۆر و خالێن کۆنترۆلێ یێن ناڤبەرا پێنجوین و مەریوانێ دێ ب داوی ببە.

دێ ئیمتیازێن کو رووسیایێ دایینە پەکەکێ ژی ب داوی ببن.

لەوما نھا پەکەکە د رەوشەکا وسا دەیە کو پێویستیا وێ ب پێڤاژۆیەکا بێ فرۆکە و بێ درۆن و بێ پەڤچوون ھەیە. لێ ئەو بەرتەکا ئیرانێ دزانە. ھەتا ئەم دکارن ببێژن کو ئێریشا ل دژی بارەگەھا توساش ل ئەنقەرەیێ، ھەر چەند ژ ئالیێ باسکێ دەولەتا ترک ڤە ژی ھاتبە یارمەتیدان، بەشەک ژی، ژ بۆ دلنییا کرنا ئیرانێ بوو.

رێڤەبەریا کەجەکێ د 24 جۆتمەھێ دە دیار کربوو کو ئەو دێ ستراتەژیا ئۆجالان ئەساس بگرن و گۆت، “ئەم نزانین ئێریشا توساش ژ ئالیێ کێ ڤە ھاتیە کرن.” لێبەلێ، ئەڤ نە راست بوو. خەباتکارێن چاپەمەنیا پەکەکێ یێن ل ئەورۆپایێ، رێڤەبەرێ رۆژنامەیا سەرخوەبوون دیار دێرسم، توێتێن کەڤن یێن ئاسیا عەلی (منە سەڤژین ئالچیچەک) کو یەک ژ کەسێن ئێڤارا 22 جۆتمەھێ چالاکیا توساش ل دار خستبوون بوو، پارڤە کرن. دیسا ئەندامێن پەکەکێ ل سەر مەدیایا جڤاکی وێنەیێن ھەر دو کەسێن چالاکی ئەنجامدای پارڤە کرن. واتە ئاگاھییێن کو رۆژنامەڤانێ بەلچیکایێ چ دزانە بێگومان قارایلان و بایک ژی دزانن.

چالاکیا توساش چالاکییەکە کو پەکەکە پیچەک وەختی ب دەست خوە بێخە، سەروەرییێ ژ رۆژەڤێرە بکە دا کو د ڤێ ناڤبەرێ دە بکاربە ئیرانێ رازی بکە. ھەر وھا ل کێلەکا ڤان پەیامان رێڤەبەرییا قەندیلێ دخوەست بێژنە ئۆجالان و دەولەتێ: “لێ بنێرن ئەم ژی ھەنە”.  و ژ دەولەتێ سۆزا ئاگربەستێ بستینن. پەکەکە دیسا ھەول ددە ژ خوە رە جھەکێ ڤەکە.

لێ ئەم ژ بیر نەکن کو خوەدیێ راستی یێ پەکەکێ دەولەتا ترکە. ئۆجالان ڤێ یەکێ باش دزانە. ل گۆری وێ تەڤدگەرە. پەکەکە ژی دزانە کو گوھەرتنا ڤێ یەکێ پر زەحمەتە. ئەو دزانە چ تێ سەرێ وان کەسێن کو ھەول ددن ئۆجالان دەرباس بکن. گەلۆ نھا پەکەکەیا ژ دەرڤە، یا عەبدوللا ئۆجالانە یان ژی پەکەکەیا جەمیل بایکە؟ ئەم دێ ڤێ شیرۆڤێ ژ بۆی نڤیسەکا دن هێلین.