پرسگرێکا نامەیا عه‌بدوللا ئۆجالان کو دهات هێڤیکرن ل 15ی سباتێ بهێته وەشاندن و پشترە هات گۆتن کو داخویانی ناگهیژە 15ێ سباتێ، هێژ ژی تەڤلهەڤیێ د دۆمینە. د داویێ دا هەڤسەرۆکێ كه‌جه‌كێ جه‌میل باييك راگهاند کو وان «نامە ژ ئۆجالان وەرگرتیە”. نها نیقاش تێ کرن کا نامەیا ئۆجالان دێ هێته خواندن یان نه».
گەلۆ په‌كه‌كە رێ ل داخویانیا ئۆجالان دگرە؟
تێ گۆتن کو 6 ڤیدیۆیێن جودا هەنە عه‌بدوللا ئۆجالان ئامادە کرنە و رادەستی دەولەتێ کرنە. ئەڤ ڤیدیۆ کو تێ گۆتن ژ بۆ رێڤەبەریا رۆژئاڤا، رێڤەبەریا كه‌جه‌كێ، رێڤەبەریا باکور و ژ بۆ گەلن، ل پشت په‌رده‌یێن پارتیا دەمێ ئاخافتن هه‌نه. هەروه‌ها دەردۆرا پارتیا دەمێ دبێژە کو كه‌جه‌كێ ل هەمبەری نامەیێن ژ ئۆجالان تێن شاندن دلگەرمی نیشان نه‌دایه و رێ ل وەشاندنا ڤیدیۆیان ژی دگرە. هەروه‌ها كه‌جه‌كه رێ ل راگهاندنا فەرمی یا هەڤدیتنێن شاندا پارتیا دەمێ یێن ل گه‌ل ئۆجالان ژی گرتیه.
پارتیا دەمێ پشتی هەڤدیتنا دویەمین گۆتبوو: «دێ داخویانیەکا راستەراست ب ئیمزایا ئۆجالان هێت وەشاندن»، لێ پشترە ئه‌ڤ داخویانیا خوە پاش ڤە کشاند و چ داخویانی نەوەشاندن. دەردۆرێن په‌كه‌كێ دبێژن کو: «قەندیلێ فەرمان دایە پارتیا دەمێ کو داخویانیێ نەکن».
دارکا مازی راگهاندبوو کو نامە هاتیە برن؟
رێڤەبەریا كه‌جه‌كێ ژ بۆ ئاستەنگکرنا پەیامێن ڤیدیۆیی یێن ئۆجالان گەلەک رێ جەرباندنە. یەک ژ ڤان رێیان ژی داخویانیا «ئەم ژ پێڤاژۆیێ هایدار نینن» بوو.
رێڤەبەرێن په‌كه‌كێ هەتا دو رۆژێن داوی ئیدیعا دکرن کو وان چ نامە ژ ئۆجالان وەرنەگرتنە و دگۆتن کو ئەو «پێڤاژۆیێ ژ مەدیایێ دشۆپینن». لێ دارکا مازی د نووچەیەکا خوە یا 24ێ کانوونێ دە نڤیسیبوو کو توولای هاتیمئۆغلو د سەردانا خوە یا سلێمانیێ دە نامە ژ ئۆجالان بۆ په‌كه‌كێ برنە و بەرسڤا نامەیێ وەرگرتیە و بۆ دەولەتێ بریە.
گەلۆ په‌كه‌كێ، گۆتنێن ئۆجالان یێن د ڤیدیۆیێ دا قەبوول ناکە؟
پشتی کو ئۆجالان د 1999ێ ڤه‌گه‌ری ترکیەیێ، د ناڤبەرا رێڤەبەرییا په‌كه‌كێ و ئۆجالان ژ یا كو دهێته بهیستن هێژ زێدەتر ڤەبوو. جەمیل باييك کو وەک مرۆڤێ دویەمین یێ په‌كه‌كێ تێ زانین، ل دەرڤە په‌كه‌كە یا خوە ئاڤا کر. دارکا مازی بەرێ د ڤێ مژارێ دە لێکۆلینەک وەشاندبوو و نیشان دابوو کو جوداهی چقاس مەزنە.
هەم د ناڤ دەردۆرێن په‌كه‌كێ و هەم ژی د ناڤ دەردۆرێن پارتیا دەمێ دا تێ نیقاشکرن کو پەیمانا عه‌بدوللا ئۆجالان ب دەولەتا ترک رە هەیە و شەرتێن ڤێ پەیمانێ ژ ئالیێ قەندیلێ ڤە هاتنە رەد کرن. هەر وها کادرۆیێن په‌كه‌كێ یێن ئەورۆپایێ ژی دبێژن کو چارچووڤەیا پەیمانێ یا د ناڤبەرا په‌كه‌كە و دەولەتا ترک دا «دێ روومەتا کادرۆیێن په‌كه‌كێ بشکینە». ل گۆری ڤێ، دەولەتا ترک بێی کو مافێن دەستووری بدەته کوردان، تەنێ عەفوویەک ژ بۆ ئەندامێن په‌كه‌كێ و فۆرمولەکا دەمکی ژ بۆ رێڤەبەران پێشنیار دکە.
د ناڤ ئاگاهیان دا هەیە کو په‌كه‌كێ نامەیەک ژ ئۆجالان رە نڤیسیە و گۆتیە کو «ئەڤ ناڤەرۆکه دێ نه‌رازیبوونا گه‌ل ل دووڤ خوه ئینیت».
واته په‌كه‌كه «پەیمانا ئەردۆگان-ئۆجالان-باخچەلی» قەبوول ناکە. جەمیل باييك ژی د هەڤپەیڤینەکا خوە یا ڤێ داویێ دا کو د ئانفێ دا هات وەشاندن گۆت: «دەولەتا ترک دخوازە سەرۆک ئاپۆ بێروومەت بکە» و د ڤێ مژارێ دا هشیاری دایه ئۆجالان.
گەلۆ ئۆجالان گەف ل قەندیلێ كرنه؟
لێ بەلێ رەخنەیێن توند یێن ئۆجالان یێن ل سەر قەندیل و كه‌جه‌كێ هەنە و گۆتنا: «ئەزنە شۆرەشگەرەکێ کلاسیکم، وە شەر ب سەر نەئێخست، هوون نزانن ئاشتیێ پێک بینن، گەر هوون گوهـ نەدن من ئەزێ خوە ڤەکێشم. ئەز دخوازم رۆژهلاتا ناڤین ژ گۆلا خوینێ رزگار بکم». ئەو ئاگاهییێن ژ دەردۆرێن دەمێ تێن بهیستن. و تێ زانین کو ئۆجالان گەلەک جاران ب هەمان ئاوایی گەف ل سەرکردایەتیا په‌كه‌كێ كرنه. لۆما ژی ئەڤ راستن.
یانی ژ ئالییێ ئۆجالان و دەولەتا ترک ڤە قەندیل هات تەهدید کرن. خویایە کو رێڤەبەریا په‌كه‌كێ هەم ب خاپاندنا ئۆجالان و هەم ژی ب خاپاندنا دەولەتا ترک وەختی ددزه دا کو پێڤاژۆیێ بێ خەتەری بمەشینە.
ل ستراسبۆرگێ ئەکرانا مەزن
سەرۆکێ کۆنسەیا رێڤەبەر یا كه‌جه‌كێ جەمیل باييك د داخویانیا خوە یا ل سەر تەلەڤیزیۆنا ستێرک دا دا خویاکرن کو نامەیەک ژ رێبەرێ په‌كه‌كێ عه‌بدوللا ئۆجالان وەرگرتیە، لێ ل سەر ناڤەرۆکا وێ ئاگاهی نەدا. ژ ئالیەکی دن ڤە ڤیدیۆیێن ئۆجالان ژی د دەستێ قەندیلێ دا نە.
باييك، بال کشاند سەر تێکۆشینا ئۆجالان یا ژ بۆ چارەسەریێ و گۆت، «سەرۆک ئاپۆ دخوازە ڤێ پێنگاڤێ ب هێزتر بکە. ژ بۆ گەلێ کورد ژ قادا شەر دەربخە و بکەڤە ناڤا قادا تەکۆشینا دەمۆکراتیک».
لێ د هەمان دەمێ دا رێڤەبەرییا كه‌جه‌كێ ب بوونه‌یا ڤه‌گه‌را ئۆجالان یا ژ بۆ ترکیەیێ سبێ ل ستراسبۆرگێ مەشەکێ ل دار دخن. ل قادا کو دێ مەش ب داوی ببە ئەکرانەک مەزن هاتیە دانان.
سەرکردەیێن ئەورۆپا یێن په‌كه‌كێ دبێژن، ئەگەر د ڤیدیۆیا بانگاوازییا ئۆجالان دا خەلەتیەک دەربکەڤە، دێ دۆکیۆمێنتاریه‌كێ ده‌ربارێ ئۆجالان وه‌شینن. ژ بەر ڤێ یەکێ هێ ژی بریارا ئەسل نەهاتیه دان.
