بەرێ کوردستانا سووریێ رێككه‌فتنا ئه‌حمه‌د شه‌رع و مەزلووم عه‌بدی ب «مەترسی» بناڤ دکە و رادگهینە، «ئەڤ رێككه‌فتن ل دژی داخوازێن مە، وەکە بەرێ کوردستانا سووریێ یە، ب تایبەتی د دەربارێ پارڤەکرنا دەستهەلاتێ و نەناڤەندیبوونێ دە».
سەرۆکاتیا سووریەیێ رۆژا 10ێ ئادارا 2025ان بەلاڤ کر، سەرۆکێ قۆناغا ڤەگوهێز یا سووریەیێ ئه‌حمه‌د شه‌رع و فەرماندارێ گشتییێ هێزێن سووریەیا دەمۆکراتیک (هه‌سه‌دێ) مەزلووم عه‌بدی رێككه‌فتنەک ژ 8 خالان پێک تێ ئیمزە کرن. تێ دە تەکەزی ل سەر یەکپەرچەییا خاکا سووریەیێ، تەڤلیبوونا هێزێن هه‌سه‌دێ د ناڤا سازیێن دەولەتێ دە و ئاگربەستێ هات کرن.
د ڤێ دەربارێ بەرێ کوردستانا سووریێ ئیرۆ 15ێ ئادارێ داخویانیەک بەلاڤ کر و تێ دە گۆت:
«بەرێ کوردستانا سووریێ ب ترس ل رێككه‌فتنا ئەل-شەرع-عه‌بدی دنێرە، کو رۆژا 10ێ ئادارێ د ناڤبەرا سەرۆکێ رێڤەبەریا نوو ل شامێ ئه‌حمه‌د ئەل-شەرع و فەرماندارێ هێزێن سووریا دەمۆکرات مەزلووم عه‌بدی دە هاتبوو ئیمزەکرن. ژ بەر ڤێ ژی، مە خوەست وان خالێن ئەم پێرەنە و ل دژن زەلال بکن.
بێ گومان، ژناڤبرنا بەرماییێن رەژیما بەرێ ئەم پێرەنە، کو د بەندا 6ان یا رێككه‌فتنێ دە هاتیە، لێ ب هەر ئاوایی ئارمانجکرنا عەلەویان رەد دکن. هەروه‌ها ل گەل بەندا 3ێ یێ نه کو بەحسا ئاگربەستێ ل سەر تەڤاهیا ئاخا سووریێ دکە و بەندا 5ان کو بەحسا مسۆگەرکرنا ڤەگەرا دەربدەران ژ جهـ و وارێن خوە و مسۆگەرکرنا ژیانا وان ژ ئالیێ دەولەتێ ڤە. بەندا 2ان ژی پێرەنە کو وەکە گاڤەکە دەستپێکێ ژ بۆ وەکهەڤیێ دبینن، ب تایبەتی د دەربارێ مافێن دەستووری یێن کوردان.
لێ خالێن دن ژی هەنە کو ئەم نەپێرەنە و ب مەترسی دبینن. ئەڤ رێككه‌فتن ل دژی داخوازێن مە، وەکە بەرێ کوردستانا سووریێ یە، ب تایبەتی د دەربارێ پارڤەکرنا دەستهەلاتێ و نەناڤەندیبوونێ دە.
رێككه‌فتن هەول ددە دەستهەلاتێ گشتی تێخە دەستێ شامێ. بەندا 4ان رێ ل بەر هەر رێڤەبرنەکە کوردی دگرە، چ ل سەر ئاستا رێڤەبرنێ بە و چ ژی ل سەر ئاستا سیاسی بە، کو ئەو بەند به‌حسا تەڤلیبوونا دەزگەهێن سیڤیل و لەشکەری د ناڤ دەولەتا سووریێ دە دکە، د ناڤا وان دە ژی دەرگەهێن سینۆری، بالافرخانە و بیرێن پەترۆل و گازێ.
خالەکە دن یا گرینگ هەیە، ئەوە کو ل گۆری ڤێ رێككه‌فتنێ چ دانه‌نیاسین ب مافێن کوردان وەکە نەتەوه نایێ دایین و نەگۆتیە زمانێ کوردی وێ ببە فەرمی ل سووریێ ئان ژی دێ ببە زمانێ کاروبارێن رێڤەبرنێ ل دەڤەرێن کوردی. هەروها د رێككه‌فتنێ دە نەهاتیە کو دێ پابەند بە ب چێکرنا سیستەمەکە پەروەردەیێ یا دادپەروەر، کو کورد فێری زمانێ خوە و عەرەبی ببن.
د بەندا یەکێ دە، مرۆڤ دکارە دەستپێکێ بێژە ئەو به‌حسا وەکهەڤیێ دکە، لێ یا راست ئەم دبینن ئەو دوورخستنەکە سیستەماتیکە ژ کوردان رە، کو ئەو بەند به‌حسا مسۆگەرکرنا تەڤاهیا سووریان د نوونەرتیکرن و بەشداربوونا د پرۆسەیا سیاسی و تەڤاهیا دەزگەهێن دەولەتێ دە ل گۆری کارینان و نە ل سەر بنگەهەکە ئۆلی ئان ژی نەتەوی، دکە
ئەم باش دزانن کو د سەردەما دەستهەلاتا پارتیا ئەل-بەعس دە، دەڤەرێن کوردان راستی سیاسەتێن تنەکرنێ هاتبوون، کو ژێرزەمین و خوەندنا ل دەڤەرێن کوردان دهاتن پشتگوهکرن و ببوو سەدەم ئاستا خوەندنێ کێمتر ببە، ب تایبەتی د پرسا ستاندنا ناسنامەیا هەموەلاتیبوونا سووری دە ژ بەشەک ژ کوردان و وان نەدکاری خوەندنا خوە تەمام بکن و د دەزگەهێن دەولەتێ دە ژی کار بکن. ئەڤ سەدەم دهێلن ئەم بێژن ئەو خال نە دادپەروه‌رانەیە.
تشتەکی دن ژی، ناسنەکرنا ناسنامەیا کوردی، دێ سبە رێ ل بەر قەدەغەکرنا پارتیێن کوردی ڤەکە، ب ئاوایەکی کو کورد نکاربن دەرباسی پارلەمانتۆ و حکوومەتا بێ ببن. ئەڤ مەترسی ژ وێ یەکێ تێن، کو بەری نها گاڤێن ووسا هاتنە ئاڤێتن وەکە نەڤەخوەندنا نوونەرێن کوردان ژ کۆنگرەیێ ب ناڤ ژێرە هاتە گۆتن کۆنگرەیێ گۆتووبێژا نشتمانی یا سووری، کو کورد نە سەربخوە ڤەخوەندبوون، هەروها د دەما ئاڤاکرنا حکوومەتا دەمکی دە ژی.
بەندا 7ان کو به‌حسا رەدکرنا هەولێن پەرچەکرنا سووریێ و بەلاڤکرنا فتنەیێ د ناڤبەرا پێکهاتەیان دە دکە، ئەم پێرەنە، لێ نابە ئەو یەک ببە بهانەیەک ژ ب رێگرتنا ل بەر ئازادیا دەربرینێ و گۆتووبێژێن سیاسی. هەروها دڤێ ئەم زانبن ل گۆری وان دانه‌نیاسینا هەولێن پەرچەکرنێ چیە، گەلۆ مەبەستا وان کو سووریە ببە نەناڤەندی ئان فەدەرال؟ ما گەلۆ بەرەڤانیا ژ بەر ڤە وەکە هەولێن بەلاڤکرنا فتنەیێ دێ بێنە بناڤکرن؟
ژ بلی پرسا مافێن پێکهاتەیان ل سووریێ، ڤێ رێككه‌فتنێ ت پابەندبوونەک د دەربارێ وەکهەڤیا د ناڤبەرا هەردو رەگەزان دە نیشان نەدایە، نە ژی کارێن ژ بۆ پشتگریا ژنێ و تنەکرنا جوداپەرەستیێ ل دژی وان.
دیسان ئەم تەکەز دکن، کو ئیمزەکرنا مەزلووم عه‌بدی وەکە فەرماندارەکی ل سەر ڤێ رێككه‌فتنێ نایێ قەبوولکرن، ژ بەر کو بریارێن سیاسی تەنێ ژ ئالیێ سیاسەتمەداران ڤە تێنە ستاندن نە فەرمانداران، هەروها ئەڤ رێككه‌فتن دێ هەولێن یەکخستنا ناڤمالا کورد تێک بدە کو کاربن لهەڤ بکن و شاندەکە هەڤبەش رێکن شامێ دانووستاندنان بکە.
رێككه‌فتنا هاتیە ئیمزەکرن، دەستهەلاتا ناڤەندی خورت دکە و سیاسەتێن تنەکرن و جوداپەرەستیێ ژنووڤە ئاڤا دکە و ت جاری ناکەڤە بەرژەوەندیا سووریێ بۆ وەلاتەکی یەکگرتی، دەمۆکرات و پڕرەنگ، کو وەکهەڤیەکە راستەقینە د ناڤبەرا پێکهاتەیان دە چێببە.
