گۆتارا ته‌ڤلیهه‌ڤ یا قارایلان و گرێدانا چاره‌نووسا كوردان ب چاره‌نووسا ئۆجالان ڤه
ل ڤێ دوماهیێ ده‌مێ مرۆڤ گۆتارێن موراد قارایلان دبینیت، یه‌كسه‌ر مرۆڤ دزانیت ئه‌وى باوه‌رى ب گۆتارا خۆ نینه و ژ نه‌چارى دئاخڤیت. دوماهی گۆتار، وى ئارسته‌ى فه‌ستیڤالا چاند و هونه‌رێ ل دورتمون كری یه. د ڤێ گۆتارێ دا گوتنێن سه‌یرسه‌مه‌ر تێ دا نه.
گرنكترین سه‌یر و سه‌مه‌ر ئه‌وه كو چاره‌نڤیسێ ملله‌تێ كورد ب چاره‌نڤیسێ عه‌بدوللا ئۆجالان ڤه گرێدده‌ت.
واته نوكه پارتییا كاركه‌ران كه‌تیه دقه‌یرانه‌كا دژوار دا.
ئه‌و پرۆژه‌یێ ب ناڤێ «ئاشتى» ل ڤێ دوماهیێ ئێخستییه د بازاری دا، د ناڤه‌رۆكا خۆ دا چ ئاشتى تێدا نینه ژ بلى به‌رهه‌مئینانا فه‌لسه‌فا خۆده‌ستدانێ، چونكى ئه‌و یێ هه‌بوونا نه‌ته‌وه و ملله‌ته‌كی ب گرێدانا هه‌بوونا كه‌سه‌كی ڤه كورت دكه‌ن و هه‌مى ئومێدین خۆ ب بریارێن ئه‌نقه‌ره و داخویانیێن ئه‌ورۆپا ڤه گرێدده‌ن.
ئه‌ڤ ره‌وشا نوكه ئه‌و تێدا، نابیته داخوازییا ئازادیێ به‌لكو دبیته بێگانه‌بوون، مه‌به‌ست ژ بێگانه‌بوونێ ئه‌وه «ده‌مێ مرۆڤ هشا خۆ ب خۆ ژ ده‌ست دده‌ت و هه‌بوونا خۆ دده‌ته كه‌سێ به‌رانبه‌ر».
ئه‌وا قارایلان د گۆتارا خۆ دا به‌رچاڤكرى دكه‌ڤیته د خانه‌یا بێگانه‌بوونا نه‌ته‌وه‌یى دا، چونكى قارایلان هه‌ولدده‌ت كو نه‌ته‌وه‌یه‌ك خۆ ناس بكه‌ت نه‌ك ب رێكا هشا خۆ ب خۆ، به‌لكو ب هشا عه‌بدوللا ئۆجالانى، ل جهێ بێژیت ئه‌م كورد داخوازییا سه‌ربه‌خۆییا خۆ دكه‌ین، دبێژیت ئازادییا ئاپۆى ئازادییا مه‌یه، ل ڤیره دا كێشه‌یا نه‌ته‌وه‌یا كورد بۆ پیرۆزییا خۆچه‌ماندن بو تاكه‌كه‌سی دگوهۆریت.
ئه‌ڤه ژى قه‌یرانه‌كا فه‌لسه‌فییه، چونكى دۆخێ نه‌ته‌وه‌یه‌كێ دزڤرینیت بۆ خۆچه‌ماندنا كه‌سه‌كێ.
ئه‌و پرۆژه‌یێ ب ناڤێ «ئاشتیێ» ئێخستییه بازارى، دكه‌ته دوباره‌بوونه‌كا هه‌ڤپشكا كه‌ڤن یا كورد و تركان، ئه‌وا ل سالا 1071 تاكو سالێن 1920، ده‌مێ كورد وه‌ك ئامیر ب كارئیناین ژ بۆ به‌رژه‌وندیێن خۆ و ل دویڤ دا كورد تووشى قه‌تلازیێ بووین، زڤراندنا كوردان ب وێ دیرۆكا قارایلان داخواز دكه‌ت یا بێ گونه‌هـ نینه، به‌لكو بانگه‌وازییه‌كا فه‌شارتی یه.
قارایلان ڤیایه بێژیت كو كێشه‌یا كوردى جاره‌كا دى دێ هیته ژناڤ برن د پرۆژه‌یێ «براتییا گه‌لان» دا.
باوه‌رم قه‌ریلان ژ خورایى ئه‌ڤ دیرۆكه نه‌ئینایه د ناڤا گۆتارا خۆ دا، به‌لكو گه‌له‌ك ب شاره‌زایى و ڤه‌شارتى و ب رێكا كو دا گۆتنا خۆ ل سه‌ر پرۆژه‌یێ «براتییا گه‌لان» به‌رچاڤ كری یه و ژ ترسا خۆ ب ڤى شێوه‌یى گۆتی یه.
چونكى بیردانكا جڤاكا كوردى باش دزانیت كو هه‌رده‌م پرۆژه‌یێن ب ناڤێ «براتییا گه‌لان» بووینه ئه‌گه‌رێ نه‌دانپێدانا ب كوردان و قه‌تلازییا كوردان و باشترین نموونه‌یا بیردانكا جڤاكا كوردى دزڤریت بو شۆره‌شا شێخ سه‌عیدێ پیران 1925 و قه‌تلازییا دێرسم 1937.
واته هه‌ر پرۆژه‌یه‌‌كێ ب ناڤێ «براتییا گه‌لان» بێی دانپێدانه‌كا ده‌ستوورى ب شۆناسێ و مافان، دبیته ده‌ستپیك ژ بۆ قه‌تلازییه‌كا دیتر.
ئاخفتنا ل سه‌ر سۆتنا چه‌كى و دكه‌ته پێنگاڤه‌كا ستراتیجى و دبیژیت هه‌لگرتنا چه‌كى نه‌ئارمانجه به‌لكو رێكه‌كا پاله‌په‌ستۆیێ بوو ب ده‌ستێ بزاڤا كوردى، ئه‌ڤ گۆتنه ب خۆ ژێكجودابوونه‌كا پڕ مه‌ترسی یه.
ده‌مێ تو چه‌كى دهاڤیژی و بێی دانپێدانه‌كا ده‌ستوورى ب نه‌ته‌ویا كورد و ناسكرنا مافێن كوردان، دبیته ژده‌ست دانا ئامرازێن به‌رڤانیكرنێ به‌رى هیچ ده‌ستكه‌فتیه‌كێ ب ده‌ست بینى، ئه‌ڤه ژى ب گۆر تێگه‌هێ گرێبه‌ستا جڤاكى دبیته خوراده‌ستكرن، چونكى گرێبه‌ستا جڤاكى دێ ل وى ده‌مى یا راست و دادپه‌روه‌ر بیت، ده‌مێ هه‌ردو ئالی د یه‌كسان بن ژده‌ستكه‌فتییان.
قارایلان هه‌ولدده‌ت كو كێشه‌یا كوردى گرێدده‌ت ب جڤاتا ئه‌ورۆپى ڤه، نه‌خاسمه به‌ندێ مافێ ئومێدێ.
ده‌مێ بریارا كیشه‌یا ملله‌ته‌كێ دئێخییه د ده‌ستێ بیرۆكراتییا برۆكسل و ستراسبۆرگێ دا، ئه‌ڤه ب خۆ دبیته ره‌ڤین ژ به‌رپسیاریێ، چونكى ئه‌ورۆپا د دیرۆكا خۆ دا مافێ چ ملله‌تان نه‌دایه گه‌ر دبه‌رژه‌وندیێن وێ دا نه‌بن.
زۆربه‌ى هه‌ره زور یێ هزرمه‌ندێن جیهانى ئه‌ڤێن باوه‌رى ب رزگاربوونێ هه‌ى، دبێژن كو نه‌ته‌وه‌بوونا راسته‌قینه ئه‌وه كو بنیاتێ ئاڤابوونێ ل سه‌ر خۆ ب خۆ ئاڤابكه‌ى و پرۆژه‌یێ خۆ بدانى و ستراتیژییا خۆ به‌رچاڤ بكه‌ىی، نه‌ك ب رێكا هه‌واربرنێ بۆ ده‌رڤه‌ى خۆ.
