په‌كه‌كه‌ ژ جه‌نه‌رالبوونا مه‌زلووم كۆبانی پڕ عاجز و تۆره‌یه‌

دگه‌ل داگیركرنا رۆژئاڤا كوردستانێ ژ ئالیێ ده‌وله‌تا تركیێ ڤه‌، گه‌له‌ك ئه‌نجامێن سیاسی یێن نوو وێ ده‌ربكه‌ڤن، یه‌ك ژ وان ئه‌نجامان ئه‌وه‌ كو «جه‌نه‌رال مه‌زلووم» وه‌كه‌ كه‌ساتیه‌كێ نوو د سیاسه‌تا كوردی ده‌ په‌یدا دبه‌، هه‌یا به‌را دو مه‌هان ژی، ناڤێ «مه‌زلووم» ته‌نێ ل رۆژئاڤا كوردستانێ دهات بهیستن و ناڤوده‌نگیا وی تونه‌بوو، ئه‌و ب ناڤێ «شاهین جیلۆ» دهات ناس كرن، لێ به‌لێ د وه‌ختا مه‌هه‌كێ ده‌ ب ناڤێ «جه‌نه‌رال مه‌زلووم» هات ناسكرن، ئه‌رێ «مه‌زلووم ئه‌بدی» كی یه‌؟ ئه‌رێ گه‌لۆ ئه‌ڤ هه‌ژی ڤێ پله‌یا جه‌نه‌رالیێ یه‌ و چ ئالی دژی ڤێ پله‌ و پۆستا وی نه‌.

ئه‌ردۆگانی په‌یامه‌كه‌ زه‌لال ب رێیا ئه‌بدولقادر سه‌له‌فی ژ بۆ مه‌زلووم شاندیه‌

پشتی كوشتنا رێبه‌رێ دائیشێ «ئه‌بو به‌كر به‌خدادی»، سه‌رۆك كۆمارێ تركیێ ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆگان گۆتاه‌رك پێشكێش كر، هنه‌ك ولات وه‌ختا هه‌ژماره‌كه‌ ته‌رۆریستان ب مه‌ترسی ل سه‌ر ولاتێ خوه‌ دبینن و ئه‌و ته‌رۆریست ل كو ده‌رێ بن وێ وان ژناڤ ببن، ئه‌ڤ‌ ب وێ رامانێ تێ كو تركیێ ماف هه‌یه‌ ئه‌ڤ هه‌لوه‌ست هه‌به.

نڤیسه‌ره‌كه‌ ئه‌ره‌ب هه‌یه‌‌ ب ناڤێ «ئه‌بدولقادر سه‌له‌فی» گۆتاره‌ك ل رۆژا 30 جۆتمه‌ها سالا 2019ان وه‌شاند و تێده‌ وها گۆتیه‌: «ئه‌ری گه‌لۆ‌ هوونێ ببینن كو ئه‌ردۆگان وێ ل همبه‌ر رۆژنامه‌ڤان ببێژیت مه‌ مه‌زلووم كۆبانی، جه‌میل بایك و كارایلان ژناڤبرن»؟ ئه‌بدولقادر سه‌له‌فی هه‌ر وها دبێژه‌ كو ئه‌ردۆگان رۆناهیا كه‌سك ب وی دایه‌ كو ڤێ په‌یامێ به‌لاڤ بكه‌، ئه‌ڤ گۆتارا ئه‌بدولقادر سه‌له‌فی و ئه‌ردۆگانی، نه‌په‌یامه‌كه‌ نۆرماله‌ كو مرۆڤ ل به‌ر چاڤ نه‌گره‌، ژ به‌ر كو ئه‌بدولقادر سه‌له‌فی نڤیسه‌ره‌كه‌ هه‌ری نێزی ئه‌ردۆگانی یه‌، ئه‌ڤ نه‌ گۆتاره‌‌، لێ به‌لێ گه‌فه‌كه‌ ب زه‌لالی ل مه‌زلووم ئه‌بدی تێ كرن.

جه‌نه‌رال مه‌زلووم كی یه‌ و دژمنێن وی كی نه‌؟

مه‌زلووم ئه‌بدی ل سالا 1967ان ل باژارێ كۆبانێ هاتیه‌ دنیایێ، وی ل ته‌مه‌نه‌كه‌ زوو ده‌ ته‌كۆشینا كوردی ناسكر، باڤێ وێ دختۆر بوو و ب دلسۆزی ئه‌و نێزی هه‌موو ته‌ڤگه‌رێن كوردی دبوو، مالا وان ئا ل كۆبانێ یه‌ك ژ وان مالان بوو‌ كو وه‌ختا ئه‌بدوللا ئۆجالان چوویه‌ سووریێ سه‌ردان ژ بۆ كری، پشتره‌ جه‌نه‌رال مه‌زلووم ل زانینگه‌ها حه‌له‌بێ به‌شێ ئه‌ندازیاری خوه‌ند، ئه‌و خۆرته‌كێ زێده‌ فاما بوو، له‌وما وی بالا گه‌ل كشاند.

ل زانینگه‌هێ كارێن رێخستنێ ژ بۆ پارتیا كاركه‌رێن كوردستانێ په‌كه‌كێ كرنه‌، ل سالێن 1988 – 1989ان، جه‌نه‌رال مه‌زلووم ل «دۆلا بیقاع» ته‌ڤلی خوله‌كه‌ په‌روه‌رده‌یا سیاسی و له‌شكری ئا په‌كه‌كێ دبه‌، ل سالا 1992ان ژی ب فه‌رمی ته‌ڤلی رێزێن په‌كه‌كێ دبه‌ و ل باشوورێ كوردستانێ د كامپا په‌كه‌كێ ده‌ د خه‌باتێن په‌روه‌ردێ ده‌ جی دگره‌، ئا راست ئه‌وه‌ كو جه‌نه‌رال مه‌زلووم كۆبانی یه‌ك چالاكیا له‌شكری ل دژی ده‌وله‌تا تركیێ ئه‌نجام نه‌دایه‌.

خۆرتێ كو ل پشت ئه‌بدوللا ئۆجالان د مه‌له‌ڤانگه‌هێ ده‌ ده‌ردكه‌ڤه‌، نه‌ مه‌زلووم ئه‌بدی یه‌

مه‌زلووم ل سالا 1995ان ب گرانی بریندار دبه‌ و ئه‌و ژ بۆ چاره‌سه‌ریێ تێ ڤه‌گوهاستن ژ بۆ شامێ ئا پایته‌ختا سووریێ، پاش وه‌رگرتنا چاره‌سه‌ریێ ئه‌و ژ بۆ دۆماندنا خه‌باتێن په‌كه‌كێ ژ بۆ ئه‌ورۆپایێ تێ شاندن و مانا وی ل ور هه‌یا ده‌سته‌سه‌ر كرنا ئه‌بدوللا ئۆجالان ژ ئالیێ ده‌وله‌تا تركیێ ڤه‌ ده‌وام دكه‌.

هێژا گۆتنێ یه‌ كو مه‌دیا تركیێ وێنه‌یه‌ك وه‌شاندیه‌ كو رێبه‌رێ په‌كه‌كێ ئۆجالان و مه‌زلووم كۆبانی ب هه‌ڤره‌ د مه‌له‌ڤانگه‌هه‌كێ ده ‌نه‌، ئا راست پشتی ل دووڤچوونا پیگه‌ها «داركا مازی» ژ بۆ وێنه‌ی، ئه‌شكه‌ره‌ بوو خۆرتێ كو ل پشت ئۆجالان د مه‌له‌ڤانگه‌هێ ده‌ ده‌ردكه‌ڤه‌، نه‌ مه‌زلووم ئه‌بدی یه‌، لێ به‌لێ ئه‌و كه‌س ب ناڤێ «چه‌كداره‌» ژ گوندێ شاخێ‌ ئێ گرێدای جزیرا بۆتانه‌ و ئه‌و د ژیانێ ده‌ نه‌مایه‌.

پشتی ده‌سته‌سه‌ر كرنا ئه‌بدوللا ئۆجالان ل سالا 2000ان، جه‌نه‌رال مه‌زلووم ژ ئه‌ورۆپایێ ڤه‌دگه‌ره‌ قه‌ندیلی و قۆناخه‌كه‌ نوو ژ بۆ وێ ده‌ست پێ دكه‌، ئه‌و ژ هه‌ڤسه‌نگیا ناڤا رێخستنێ فام دكه‌ و دخوازه‌ جیه‌كی ژ بۆ خوه‌ د كۆنسه‌یا سه‌رۆكتیێ ده‌ ئاڤا بكه‌، كادرێن رۆژئاڤا كوردستانێ ل ده‌ردوورا خوه‌ كۆم دكه‌ و ته‌ڤی كو ئه‌و سووچێن گرۆپچێتیێ دكه‌، لێ به‌لێ ل سه‌ر ته‌كۆشینا خوه‌ د دۆمه‌ و د رێڤه‌بریێ ده‌ جی دگره‌، مه‌زلووم د ناڤا رێخستنا په‌كه‌كێ ده‌ ب كه‌سه‌كی نێزی «موراد كارایلان» تێ ناسكرن، نێزیبوونا وی ژی ژ كارایلان ب سه‌ده‌ما وێ یه‌كێ بوو كو كارایلان ژ ئۆرفایێ یه‌ و ئۆرفا هه‌ڤسینۆره‌ دگه‌ل كۆبانێ، وان كولتووره‌كێ جڤاكی یێ هه‌ڤبه‌ش هه‌بوو.

بنگه‌ها تێكلیێن مه‌زلووم و كارایلان ژ وێ یه‌كێ ئاڤا بوو كو ئه‌و ژ گرۆپا ئه‌نقه‌رێ «جه‌میل بایك، دۆران كالكان، مسته‌فا قه‌ره‌سۆ، ئه‌لی هه‌یده‌ر قه‌یتان» دوور بوون، مه‌زلووم نه‌ خوه‌دی ئایدۆلۆژیایه‌كه‌ چه‌په‌، كه‌ساتیه‌كه‌ ب ناسنامه‌یا خوه‌ ئا كورد تێ ناسكرن و ل دژی وێ فكرا په‌كه‌كێ یه‌ ئه‌وا دبێژه‌ كو ئه‌م ده‌وله‌تێ ناخوازن و ناسنامه‌یا توركچێتیێ ددن پێش، هه‌ژماره‌كا زۆر ئا كادرێن رۆژئاڤا دبێژن «گه‌ره‌كه‌ ئه‌م كوردستانێ ئاڤا نه‌كن، چما ئه‌م ژ بۆ ده‌مۆكراتیكبوونا تركیێ بمرین»، نیقاشه‌كه‌ وها تێ كرن و ئه‌ڤ نیقاش دبه‌ سه‌ده‌ما چێبوونا هه‌ڤركیێ، ل سالا 2000ان و ب سه‌ده‌ما ڤێ نیقاشێ كادره‌كێ دێرین ئێ په‌كه‌كێ ب ناڤێ «فائیق دێرك» تێ ده‌سته‌سه‌ر كرن و پشتره‌ د زیندانێ ده‌ تێ كوشتن، ل وێ ده‌مێ په‌كه‌كێ ب فه‌رمی راگهاند كو فائق دێركی داوی ب ژیانا خوه‌ ئانی یه‌.

‌ڤێ بوویه‌رێ دلساری د ناڤا كادرێن رۆژئاڤا كوردستانێ ده‌ چێكر، مه‌زلووم یه‌ك ژ وان كه‌سێن نێزی فائیق بوو كو پر خه‌مگین دبه‌، لێ به‌لێ خه‌مگینیا خوه‌ ئیلان ناكه‌، مه‌زلووم د هه‌ژماره‌كه‌ ئه‌ركێن سیاسی ده‌ جی دگره‌، وی پێشده‌چوونا خوه‌ گه‌له‌ك ب بێ ده‌نگی و بێی كو تو كه‌س هه‌ست پێ بكه‌ دۆماند و هه‌ژماره‌كه‌ كادرێن رۆژئاڤا ل خوه‌ كۆم كرن، د گه‌له‌ك ئه‌ركێن گرینگ و هه‌ساس ده‌ جی گرت، وی ل هه‌مبه‌ر په‌كه‌كێ ئاوایێ ته‌كۆشین و خه‌باتا خوه‌ نه‌ گوهه‌راند.

ل سالا 2011ان و دگه‌ل بوویه‌رێن سووریایێ، ته‌ڤگه‌ره‌ك ل رۆژئاڤا كوردستانێ ئاڤا دبه‌ و جه‌نه‌رال مه‌زلووم د كۆم كرنا هێزا له‌شكری ل رۆژئاڤا رۆله‌كه‌ مه‌زن دبینه‌، ل سالا 2016ان ل وه‌ختا ئێریشا باله‌فرێن تركیێ ل سه‌ر چیایێ قه‌ره‌چووخ، مه‌زلووم ئه‌بدی دگه‌ل شانده‌كه‌ ئارته‌شا ئه‌مه‌ریكایێ سه‌ردانا جیێ بۆردۆمانێ دكه‌ و پشتی وێ بوویه‌رێ رێیا جه‌نه‌رالبوونێ هێدی هێدی ژ بۆ مه‌زلووم ئه‌بدی تێ ڤه‌كرن.

ئه‌رێ «دا‌ینه‌سۆرێن په‌كه‌كێ» ژ جه‌نه‌رالبوونا مه‌زلووم ئه‌بدی نه‌رازی نه‌؟

د ناڤا كوردان ده‌ روویێن نوو د سیاسه‌تێ ده‌ ده‌ركه‌تن، نه‌رینێن جودا ژی ته‌سبیت كرن كو بۆ ژناڤبرنا كولتوورا ده‌ستهلاتداریا ته‌نگ، په‌كه‌كه‌ كوردان وه‌كه‌ یه‌ك سه‌رۆك و یه‌ك پارتی و یه‌ك ئایدۆلۆژیا خوه‌ د سه‌پینه‌، ژ به‌ر وێ سه‌ده‌مێ مرۆڤ دكاره‌ ببێژه‌ كو په‌كه‌كه‌ ژ جه‌نه‌رالبوونا مه‌زلووم ئه‌بدی ئاجز و نه‌رازی یه‌، ژ به‌ر كو په‌كه‌كه‌ تو جاران ل ده‌رڤه‌ی ئۆجالان و گرۆپا ئه‌نقه‌رێ د تو قاده‌كێ ده‌ ناخوازه‌ كه‌سه‌كێ نوو وه‌ره‌ پێش، د ناڤا په‌كه‌كێ ده‌ ب ڤی ئاوایی گرۆپه‌كا داینه‌سۆران هه‌یه‌ ب ناڤێ «گرۆپا ئه‌نقه‌رێ»، دیرۆكا په‌كه‌كێ ژی ئه‌شكه‌ره‌ دكه‌ كو هه‌ر كه‌سێ ب وی ئاوایی هاتیه‌ پێش هاتیه‌ ژناڤبرن، بۆ میناك «چه‌تین گۆنگۆر ب كۆد ناڤێ سه‌میر» و «مهه‌مه‌د شه‌نه‌ر» و گه‌له‌ك كه‌سێن دن، هه‌یا كو د خه‌باتێن سیاسی ژی ده‌ په‌كه‌كه‌ رێ ناده‌ تو كه‌سه‌كێ دن پێشده‌ بچه‌، دژبه‌ریا په‌كه‌كێ ژ بۆ «سه‌لاهه‌تین ده‌میرتاش» ژی ب سه‌ده‌ما هه‌مان فكرا په‌كه‌كێ یه‌.

په‌كه‌كێ ئاگربه‌ستا مه‌زلووم قه‌بوول نه‌كر و جه‌میل بایك گۆ كو چ دبه‌ بلا ببه‌

جه‌نه‌رال مه‌زلووم دابوو دیار كرن كو ئه‌و ئاماده‌یه‌ باجێ بده‌ نه‌كو گه‌ل وه‌ره‌ قڕكرن، پشتی ڤێ داخوه‌یانیا جه‌نه‌رال مه‌زلووم و پشتره‌ ته‌نێ ب رۆژه‌كێ «جه‌میل بایك» گۆتاره‌ك وه‌شاند و تێده‌ دیار كر، «چ دبه‌ بلا ببه‌، ئه‌مێ بۆ پاشڤه‌ نه‌زیڤرن، ئه‌مێ شه‌ر بكن و ئه‌مێ سه‌ربكه‌ڤن»، ئه‌ڤ ژی ب وێ واتایێ تێ كو په‌كه‌كێ ئاگربه‌ستا مه‌زلووم بجیكری قه‌بوول نه‌كر و ژ وێ بریارێ خوه‌ بێ ئالی كر، ئه‌ڤ ده‌مه‌كه‌ هنه‌ك گۆتن د ناڤا په‌كه‌كێ ده‌ تێن به‌لاڤ كرن و دبێژن: «جه‌نه‌رال مه‌زلووم وه‌ك مێره‌كێ ب ته‌نا سه‌رێ خوه‌ ته‌ڤ دگه‌ره‌ و گوهداری مه‌ ناكه‌ و بریارێن په‌كه‌كێ بجی ناكه‌».

رێخستنا په‌كه‌كێ خوه‌دی مه‌ركه‌زیه‌ته‌كا دژواره‌ و هه‌موو رێخستنێن هه‌رێمی و كادرێن وێ پێویسته‌ ل په‌ی وێ مه‌ركه‌زیه‌تێ وه‌ره‌ برێڤه‌برن و ب تو ئاوایی ده‌رفه‌تێ ناده‌ رێخستنێن ب سه‌ر وێ ڤه‌ ب ته‌نا سه‌رێ خوه‌ ته‌ڤ بگه‌رن‌ و هه‌ر ته‌كۆشینه‌كه‌ هه‌مئاوا ب مه‌ترسی ل سه‌ر خوه‌ دبینه‌، ژ ڤێ راستیا په‌كه‌كێ دیاره‌ كو ئه‌و پر ژ جه‌نه‌رالبوونا مه‌زلوون ئاجز و تۆره‌نه‌.

په‌كه‌كێ جه‌نه‌رال دۆرپێچ كریه‌ و ئه‌و ب مه‌رج دكاره‌ بریارێ سه‌ربه‌ست بده‌

ئا راست ژی كو جه‌نه‌رال مه‌زلووم گه‌ر بخوازه‌ ئه‌ركا جه‌نه‌رال بوونێ بجی بكه‌، پێویسته‌ ئه‌و ژ ڤێ ده‌ستهلاتداریا دژوار ئا په‌كه‌كێ دوور بكه‌ڤه‌، ژ بۆ كو بكاره‌ بریارێ سه‌ربه‌ست بده‌، ل هه‌مان ده‌مێ پێویسته‌ وه‌كه‌ په‌كه‌كێ دژاتیا پارت و ئالیێن كوردستانی نه‌كه‌، ناسنامه‌یا كورداتیێ پێشده‌ ببه‌ و رێزێ ل هزرێن هه‌موو ئالیێن سیاسی بگره‌ و د ناڤا دیالۆگا هه‌موو پارتیان ده‌ به‌.

داخوه‌یانیا مه‌زلووم ئا رۆژا 24/10/2019ان وه‌ختا دبێژه‌: «ئه‌ز زۆر سپاسی سه‌رۆك بارزانی مه‌»، ژ ڤێ گۆتنا مه‌زلووم ئه‌شكه‌ره‌ دبه‌ كو وی فكرا وی ژ فكرا په‌كه‌كێ ئا ل هه‌مبه‌ر سه‌رۆك و پارتیێن كوردستانێ جودایه‌.

جه‌نه‌رال مه‌زلووم هه‌یا كو ببه‌ جه‌نه‌رال تشتا ژ ده‌ست وی هاتی كر، لێ به‌لێ د ناڤبه‌را داگیركارێن ده‌وله‌تا تركیێ و دۆرپێچا په‌كه‌كێ ده‌ كو مه‌ترسی كه‌تیه‌ سه‌ر ژیانا وی، ئه‌م هێڤی دكین كو جه‌نه‌رال مه‌زلووم ڤێ مه‌ترسیێ ده‌رباس بكه‌ و ئه‌ركه‌كا نه‌ته‌وه‌ئی برێڤه‌ ببه‌.

پوستێن ھەمان بەش