دروستبوونا فەده‌راسیۆنا کوردستانێ و دژه هه‌نگاڤێن پەکەکێ
پشتی سالا 2003ان رەژیما سەدام یا دیکتاتۆری هاتیە ژناڤبرن، باشوورێ کوردستانێ ئێدی ل سەر ئاستا ناڤدەولەتی بۆ خوەدی فەدەراسیۆنەکە فەرمی، PDKێ و YNKێ سەرکێشییا ڤێ قۆناغێ کر، ئەڤ یه‌ك ژ ئالیێ پەکەکێ ڤە جهێ قەبوولکرنێ نەبوو، په‌كه‌كێ ل همبەر ئه‌ڤێ فەدەراسیۆنێ ل باشوورێ کوردستانێ شەر ل ناڤچه‌یێن «بۆتان، بادینان و ل کۆمارا زاپێ» راگهاند و هنەک هه‌نگاڤێن دن یێن دژ ئاڤێتن.
هه‌نگاڤا یەکەمین یا په‌كه‌كێ ل دژی فه‌ده‌راسیۆنا باشوورێ كوردستانێ ل 1/6/2004ان دەست پێ کر، ل ڤێ دەمێ په‌كه‌كێ خواست شەرەک دن ل همبەر باشوور ئەنجام بدەت، پرسیارا سەرەکە کو ل ڤر سەرهلددە ئەڤە، گەلۆ چما په‌كه‌كێ بۆ ده‌ما 5 سالان ئاگربەست دگەل دەولەتا ترک راگهاند، لێ بەلێ ل ئالیەک دن بریارا شەر ل دژی باشوورا ولات ستاند؟
فه‌رمانێن ئۆجالان ژ ئیمرالیێ بۆ قه‌ندیلێ ب دلێ تركیێ بوون
یا راست هه‌نگاڤا 1ێ خزیرانێ نە تەنێ پەکەکێ بریار ل سەر دابوو، بەلکو بریاره‌كه هه‌ڤبه‌ش یا پەکەکێ و ترکیێ بوو، ئۆجالان ل زڤستانا 2003ان دە بانگا پارێزەرێن خوە ژ بۆ ئیمرالیێ کر، وی نامەیا خوە ژ بۆ رێخستنا پەکەکێ و دەست پێ کرنا شەر ب وان ره شاند قەندیلێ، پارێزەران نامە بر قەندیلێ و دگەل رێڤەبەریا پەکەکێ نیقاش ل سەر کرن، پشتره پارێزه‌ران دیتن و نەرینێن کونسەیا سەرکرداتیا پەکەکێ ژ بۆ ئۆجالان برن ئیمرالیێ.
گەر ئەڤ یەک ب دلێ دەولەتا ترکیێ نەبایە، وێ چاخێ دەولەت دا بریارا قەدەغە کرنا هەڤدیتنا ئۆجالان دگەل پارێزەرێن وی دەت، لێ وەکە دیار ئەڤ هه‌نگاڤ و نیقاشێن د ناڤبەرا ئۆجالان و پارێزەران و قەندیلێ دە ده‌ستپێكرین، پر ب دلێ دەولەتا ترکیێ بوون، لەوما تركیێ رێ پێ دایه.
دەولەتا ترك ژ خورتبوونا پێگه‌ها کوردان ل باشوورێ کوردستانێ پر دلگران بوو، هنەک لەشکرێن ترک ل باژارێ سلێمانیێ ژ ئالیێ ئەمەریکییان ڤە هاتبوون دەستەسەر کرن، د رەوشەکە وها دە پەکەکێ نەدکاری ل (ترکیێ، ئیراقێ و باشوورێ کوردستانی) ب هێز بکەڤە، گەر پەکەکێ ب فەرمی شەر راگهاندبا، ئۆپەراسیۆن ل دەرڤەی سینۆر و ل دژی ده‌وله‌تا ترك كربان، وێ چاخێ دا ژ بۆ دەولەتا ترک دەرفەتەک دروست بە کو ل باشوورێ کوردستانێ بمینە. لهەڤهاتنا 1ێ خزیرانێ یا د ناڤبەرا پەکەکێ و ترکیێ دە، دبە بەرچاڤترین میناک بە ژ وان لهەڤهاتنێن د ناڤبەرا وان دە هاتنه كرن، د شەرەک ب ڤی ئاوایی دە پەکەک و ترک هەردو وێ مفادار بن، ئەو ئۆپەراسیۆنێن ل بادینان و برادۆست هاتنە ئەنجامدایین دیسان د بەرژەوەندییا هەردو ئالییان دە بوون.
پەکەکه ژ سالا 2012ان دبێژە: «ئەمێ شەمزینان رزگار بکین، لێ بەلێ دهێت و ل ناڤچەیا خواکورک چالاکییان دكه‌ت و ئەڤ ناڤچە خستییە بن رەحما تۆپ، تانک و بالەفرێن تركێن داگیركار ده.
چالاکیێن پەکەکێ ل باشوورێ کوردستانی ژ بۆ تركیێ هێجه‌ت بوو کو ئارته‌شا خوه بشینه ور، له‌و هه‌نگاڤا 1ێ خزیرانێ ب دژی هەبوونا کوردان ل باشوور تێ هه‌ساب كرن.
«هه‌رێما پاراستنا میدیا» رێیا داگیركاریێ بۆ بادینان و خواكورك ڤه‌كر
هه‌نگاڤا دویه‌مین یا په‌كه‌كێ ئاڤاکرنا «هەرێما پاراستنا میدیا» بوو کو ل ژێر ڤی ناڤی داگیرکارییا ل سەر ناڤچەیا بادینان و خواکورک هاتە ئەنجام دان، په‌كه‌كێ ل سالا 2003ان ئەڤ ناڤچەیە ل بن ناڤێ «هەرێما پاراستنا میدیا» برێڤە برن، ل سالا 2006ان ئەڤ هەرێمە بەرفرەهـ دبه و په‌كه‌كێ ناڤێ وێ ژ بۆ «هەرێمـێن پاراستنا میدیا».
په‌كه‌كه ژ سالا 2016ان هەیا نها ڤان ناڤچەیان هێدی هێدی ژ بۆ دەولەتا ترکیێ چۆل دكه، به‌را کو دەولەتا ترکیێ وەرە ڤێ ناڤچەیێ، په‌كه‌كێ ب تو ئاوا رێ ب هێزێن پێشمه‌رگه نەدایە دەرباسی وان ناڤچەیان ببە ژ بۆ كو وان ناڤچەیان بپارێزە، ژ بلی ڤێ یەکێ پەکەکە بوویە رێگر ل همبەر چوونا خەلکێ گوندێن دکەڤن ڤێ ناڤچەیێ، هه‌یا ئیرۆ ژی پەکەکە ژ بلی کو نکارە ڤان ناڤچەیان ب پارێزە، یەک ب یەک ژ ڤان ناڤچەیان پاشڤە دچە و دەولەتا ترکیێ تێ جیێ وان،پەکەکێ ئەڤ یەک ژی کریە سووچین PDKێ و دبێژە: «PDK ژ بۆ داگیرکاریا ناڤچەیێ ئالیکاریا ترکیێ دکە».
په‌كه‌كه 30 سالان ل چیایێ شه‌كیف بوو و نه‌كاری 30 ده‌مژمێران بپارێزیت
پێدڤی دکە مرۆڤ بپرسە چما پەکەکە نکارە ڤان ناڤچەیان بپارێزە؟، بۆ دەما 30 سالان چیایێ (شەکیف) د دەست پەکەکێ دە بوو لێ بەلێ د دەما 30 دەمژمێران دە ئەڤ چیایە دا دەست دەولەتا ترکیێ، ل ڤر چەندین پرس ده‌ردكه‌ڤن هۆلێ وه‌ك:
گەلۆ چما پەکەکێ 30 سالان ل چیایێ شەکیف بوو، لێ نکاری 30 دەمژمێران ل بەر خوە بدە و بپارێزە؟
گەلۆ دبە د ناڤبەرا پەکەکێ و دەولەتا ترکیێ دە لهەڤهاتنەک هەبە؟
چما پەکەکێ دگۆت: «گەر ترک دەرباسی عەفرینێ بە، ئەمێ شەری ڤەگوهێزین ئەنقەرێ»، لێ ل داویێ وێ عەفرین ب بێدەنگی رادەستی ترکیێ کر و نەتەنێ شەر نەڤەگوهاست ئەنقەرێ، بەلکو شەر ڤه‌گوهاست خاکا باشوور؟
گەلۆ «پەیوەندیا پەکەکێ و هەڤدیتنێن ئۆجالان دگەل پارێزەرێن وی و میتێ» ئەڤ یەک ب پەکەکێ کر؟، یان ژی لاوازییا سیاسەت و شەرکرنا پەکەکێ ل همبەر دەولەتا ترکیێ؟
په‌كه‌كه ئێدی نكاره به‌رده‌وامیێ ب شه‌ر بده
ئێدی پەکەکە نکارە تو دەڤەران ل همبەر وێ تەکنیک و تەکنولۆژییا د دەست دەولەتا ترکیێ دە بپارێزە، گەریلاتی گهایە خالا سفرێ، پشتی شکەستنا پەکەکی د «شەرێ خەندەکان» ده ل سالا 2016ان، گەریلا ل باکور گاڤ ب گاڤ تەسفییە بوویە، د هەرێمێن باکور ده پەکەکە ئێدی نکارە یەک چالاکیا سەربازی پێک بینە، بەرەڤاژی قادرۆیێن وێ پارتیێ هاتینە کوشتن و گەریلایێن وان گهانە ئاستەکە وها کو مرۆڤ دکارە ببێژە تونەبوونە، ئەڤ یەک دبە سەدەم کو پەکەکە نکارە بەردەوامیێ ب شەر بدە، ژبەر ڤێ یەکێ وەکە پێش نها پەکەکە دخوازە شەر بێخە د ناڤا باشوورێ ولات دە.
پەکەکە هێزێن ترکیێ یێن داگیرکار ل باکورێ کوردستانێ وەکە داگیرکار نابینە، لێ بەلی هێزێن کوردستانی ل باشوورێ ولات وەکە داگیرکار دبینە و هەرتم ل دژی وان تەڤدگەرە.
ل سالا 2014ان و وه‌ختا شەرێ دائیشێ ده‌ست پێ كری، حکوومەتا هەرێما باشوورێ کوردستانێ خواست کۆنترۆلێ ل سەر ناڤچەیێن ماددەیا 140ێ بکە كو ب «ناڤچه‌یێن كوردستانی» تێن ناس كرن، لێ پەکەکێ جارەکه دن ب ناڤێ ئیرانێ و ترکیێ خواست ببە رێگر، ل همبەر ڤێ یەکێ ژی هنەک بزاڤ و چالاکی ئەنجام دان، چەکدارێن پەکەکێ ب ئەمرێ ئیرانێ و ب چاڤساخییا YNKێ دەرباسی کەرکووکێ بوو، ب مەرەما رێگریکرنێ ل پێشڤەچوونێن PDKێ ل وان ناڤچەیان، ئه‌و پێشڤه‌چوونێن پێشمه‌رگه‌ی ژ بۆ دوبارە رزگار کرنا وان ناڤچەیان و خستنا وان ل ژێر دەستهلاتا هکوومەتا باشوور ئه‌نجام ددان.
په‌كه‌كه پێش ئیرانێ ڤه ده‌رباسی هنه‌ك ناڤچه‌یێن باشوور بوو
پەکەکێ ژ ئیرانێ پێزانینەک وەرگرتبوو کو ئیرانێ هەڤدیتن دگەل شاندەکێ هەرێما باشوورێ کوردستانێ ب سەرۆکتیا نێچیرڤان بارزانی ل تەهرانێ ئەنجام دایە و د وێ هەڤدیتنێ دە، ئیرانێ ب زەلالی گەف ل وی شاندی کرنە و ب نێچیرڤان بارزانی رە راگهاندیە کو ((گەر هوون بخوازن دەولەتەکە سەربخوە ئاڤا بکن، ئەمێ باشوور ب تەمامی ژناڤ ببن))، پەکەکێ زانی كو گەفەک ب ڤی ئاوایی ل نێچیرڤان بارزانی هاتیە کرن، ژ بەر ڤێ یەکێ وێ خوە نێزی ئیرانێ كر و هەژمارەک زێدە ژ چەک و تەقەمەنیان ژ ئیرانێ وه‌رگرتن، په‌كه‌كێ ئه‌ڤ چه‌ك ژ بۆ دژاتیکرنا هەنگاڤێن هکوومەتا باشوور یێن دوباره رزگار كرنا ناڤچه‌یێن ڤه‌قه‌تیایی بكار ئانی، پەکەکێ ب ناڤێ ئیرانێ زێرەڤانی ل ڤان ناڤچەیان کر، لی بەلێ پەکەکێ نەکاری وان ئارمانج و دەستکەفتێن كو دخواست ب ڤێ رێكێ ب دەست خوە ڤە بینە.
