نەخۆشیا شەرێ خەندەکان ل کوردستانێ
بەرخودانا خەندەکان یانژی تراژیدیا خەندەکان
دۆران کالکان «عەباس» د سالڤەگەرا 4ێ یا شەرێ خەندەکان دا گۆتارهك ل رۆژنامهیا «ئۆزگول پۆلێتیکا» دا ب ناڤێ «سەلاحەددین ئەردەم» بەلاڤ کر، د ڤێ گۆتارێ دا، شهرێ خهندهكان وەک شەرێ بەرخۆدانا رێڤەبەریا جەوهەری هاتیه بناڤکرن، كالكان ههر وها دیتنا رێكخستنا خۆ پەکەکێ ل دۆر شهرێ خهندهكان دیار دکەت.
بۆچی شەرێ خەندەکان؟
پەکەکە و دەولەتا ترک جارا ئێكێ نینه بهرهنگاری ئێك دبن، هێشتا د کۆنفرانسێ پەکەکێ یێ ئێکێ دا ل سالا 1981ێ بریارا شهرێ چەکداری دهێتە دان و ل سەر مەژیێ دەولەتا ترک یا کۆمکوژ، هندهک سهلماندن هاتبوون کرن، ژبەر ڤێ هەم ل سەر سەرهلدانێن کوردستانێ یێن ل بەرێ هاتینه کرن، هەم ژی ل سەر خهباتا شۆرشگەری یێن گەریلایێن جیهانێ، گەلەک ڤەکۆلین و سمینار هاتن کرن، ئەڤ ڤەکۆلینە د پەرتووکا ب ناڤێ «ل کوردستانێ دا رۆلا زۆرێ» هاتنه تۆمار کرن، د ڤێ پرتووکێ دا ستراتیجیا شەرێ گەل یێ دەمدرێژ هاتە قەبوول کرن، ئەڤ ستراتیجیا کو ژ 3 قۆناغان پێک دهێت «بەرگری، یەکسانی و هێرش» هاتبوو بنهجهـ کرن، شێوازێ شەرێ گەریلا هاته هەلبژارتن.
بههانهیا شهرێ پارتیزانی یێ گهریلایان هاتبوو دیار کرن، «دەستهلاتداریا ئەمپریالیستان، داگیرکەران و کەڤنەپەرەستان ل سەر کوردستانێ بهێته ژناڤبرن و شۆرشا رزگاریا نەتەوهیا کورد بگەهیت سەرکەفتنێ»، د بەردەوامیا وێ دا «ل سیستەمێ دەولەتا ترک و کاراکتەرێ وێ و فەلسەفەیا ل سەر ئاڤا بوویی، دهرفهتا سەرهلدانەکا گەل یا چەکداری قەبوول نەدکر، ژبەر وێ شەرێ گەل یێ دهمدرێژ هات هەلبژارتن، پەکەکێ هێشتا ل وی دەمی بالا خۆ كێشابوو سەر کاراکتەرێ کۆمکوژیا دەولەتا ترک، لەورا ژی سەرهلدان نەدهاتن عەجباندن، ئەم ڤێ پرسێ ژ پەکەکێ دکەین، گەلۆ ئەو ستراتیجیا ههوه ئاڤا کری و بنهجهـ کری کو دوژمن کۆمکوژە ل ڤێ کارەکتەرا دەولەتێ چ هاتبوو گوهەرین کو ژ بلی 31سالان ههوه گەلێ کورد مەحکۆمی شەرێ خەندەکان کر؟
د پرسین؟
راستیا دوژمنی ژ سالا 1984ێ جوداتر «پۆزەتیڤ» بوویە؟
د ناسکرنا ناسنامهیا کوردی وارێ نەتەوەیی و ئەتنیکی دا پێشکەفتن چێبووینە؟
شەرێ گەریلا ئەو قۆناغێن ههوه بنهجهـ کرین «بەرگری و یەکسانی» ب سەرکەفتیانە دەرباس کریە و گههشتیه قۆناغا ئێریشا ستراتیجیك ئانکو هەرێمێن چیایی ژ دوژمنی هاتینە رزگار کرن؟
گەلۆ باژار ل ژێر دۆرپێچا گەریلایان دا نه؟
گەلۆ گەریلا دشێن ئەو دوژمنێن د ناڤ باژێری دا ب سەرهلدانەکا چەکداری دربەک نیهایی لێ بدن، واته د وێ قۆناغێ دایە؟
د وارێ سیاسی دا هێشتا ئارمانجا ههوه یا کوردستانەکا سەربەخۆ یهكگرتی و دیمۆکراتیک ئانکو دامەزراندنا دەولەتا نەتەوەیی مایە یان نە؟
هەبوونا پەکەکێ ئێریشێن دەولەتا ترک یاسایی دکەت
شهرێ پەکەکێ یێ 42 سالان دوژمناتیا دەولەتا ترك ل بەرانبەر کوردان ئینایە قۆناغا ژناڤبرنا نەژادی
گەلێ کوردستانێ بەرسڤا ڤان پرسان ژ ئالیێ خۆ ڤە دایە، گەل ئەو پرۆپاگندەیێن پەکەکە دکەت دزانیت کو ناڤەرۆکا وان ڤالایە، د راستیا کوردستانێ دا تشتێ دهێتە ژیان کرن د وارێ سیاسی، لەشکەری و جڤاکی دا کارەساتەکا نەتەوەیی یە، شەرێ پەکەکێ یێ 42 سالان دوژمناتیا دەولەتا ترک یا بەرانبەری کوردان ئینایە قۆناغەکا وەسا کو چ سنۆرەکێ شێتاتیێ ژ بۆ نەمایە و هاتیە قۆناغا قرکرنا نەژادی.
ئێدی دەولەتا ترک ل کیرێ بیت، کوشتنا كوردان وەک ئەرک دبینیت و ئەڤ شەرە ژ سنۆرێن خۆ دەرباس بوو و تركیێ دەست ب داگیرکرنا پارچەیێن دی یێن کوردستانێ کریە، پەکەکە بۆ ئارمانجێن دەولەتا ترک یێن ئەمپریالیستیا هەرێمی بههانهیان دروست دکەت و گەل ب كریار پێشەنگیێ ژ بۆ دکەت، ژ بۆ داگیرکرنا باشوور و رۆژئاڤایێ کوردستانێ ژی ترکیا داخواز دکەت، دەولەتا ترک پیلانا داگیرکرنا کیرێ دارێژیت، پەکەکە ژی ل وی جهی هەبوونا خۆ ئاشکرا دکەت، ئەڤ ژی د سهلمینیت کو دەولەتا ترک و پەکەکە ئاگەهدار و پایەدارێن ههڤدو نه.
ل بەرانبەر رێکەفتنا فاشیست یا دناڤبەرا ئاکەپێ و مەهەپێ دا، پەکەکە ب “شیفرەیا” “بەرخۆدانێ” بزاڤێ دکەت و ئەو ئەرکێ پێ هاتیە دان ژ بۆ بەلاڤکرنا داگیرکاریێ پێک دئینیت.
ل سەرێ هەر نەتەوەپەروەر و ولاتپارێزەکێ کورد دا ئەڤ پرسیارە هەیە: «گەلۆ پەکەکە شریکێ پلانا ترکان یا میساقا مللی یە»؟ ژ بەر کو عەبدوللا ئۆجالان ل 10/5/2000ێ د هەڤدیتنا خۆ دا دگەل پارێزەرێن خۆ دبێژیت: «چارەسەریەک د ناڤا سنۆرێ میساقا مللی دا تێزا منە، یەکبوونا دیمۆکراتیک تێزا منە، چارەسەرییا دیمۆکراتیک ئەگەرا میساقا مللی یە»، بزاڤا دەولەتا ترک و پەکەکێ ل باشوورێ کوردستانێ پێنگاڤێن پراکتیکی یا ڤێ میساقا مللی نە، ل سالا 1984ێ و هێڤە ب شەری هێشتا گوندەک ب تنێ ژی نەهاتیە ئازاد کرن، بەرانبەری ڤێ بۆستەک ئاخا کوردستانێ ژی نەمایە کو ب دەستێ دەولەتا ترک نەهاتبیتە داگیر کرن، ئێدی بۆ مەحکۆمییا مە ژی مە کوردان پارچەیەک چیا کو ئەم پشتا خۆ بدەینێ نەمایە و هەموو جهـ هاتینه داگیر کرن، چ دەستهلاتا گەریلایان ل سەر هەرێم و جۆگرافیێ نەمایە بەرانبەر تەکنیکا دوژمنی یا ههیی، بهێلە کو بکارن چالاکیان ئەنجام بدهن، ئێدی تەنێ پەکەکە پاراستنا خۆ ب سەرکەفتن دزانیت.
پەکەکە ل سەر كیژان دەستکەفتێن تەکتیکی گەهشت قۆناغا ستراتیجیا شەرێ گەل یێ شۆرەشگێری، گەریلایێن کو هەموو دەستهلات ل سەر هەموو چیایێن کوردستانێ ووندا کری، شەر دەرباس کرە ناڤ باژێرێن کوردستانێ ئەڤە چ ئارمانج دکەت؟ د دیرۆکا پەکەکێ دا ب شەرێ کۆزکا یێ کو سالا 1978ێ ههتا 1980ێ ل هیروان و سیڤەرەک هاتیه ئەنجام دان و ب توندی پەکەکێ ئەڤ پراکتیکە وەکی تەسفەوی ب ناڤ کرن بۆچی ڤەگەریانا شەرێ کۆزکا چێبوو؟
ب شەرێ خەندەکان باژێرێن کوردان یێن کەڤن ئێک ب ئێک هاتنە خراب كرن
دۆران کالکان د بەردەوامیا گۆتارا خۆ دا دبێژیت: «هێزێن بەرخودانکەر د هێلا تەکتیکێن لەشکەری دا گەلەک بەرتەنگ بوونە، تشتێ کو ل دوماهیێ بکەن ل دەستپێکێ کرینە، بەلێ سەرەرای ڤان کێماسیان د شەرێ خەندەکان دا سەرکەفتی بوون بهرانبهر دوژمنێ فاشیست و کۆمکوژ کو دخواست باژارێن مە یێن کەڤن خراب بکەن، ئەڤ باژارێن مە هاتنە پاراستن».
مەبەستا دۆران کالکان ژ مە بەرەڤانی ل باژێران کر چیە؟ ڤی شەری ژ دەرڤەی خرابكرنا باژێری ل سەر سەرێ مللەتی دا چ ئینا ل جزیرێ، نسێبینێ، سۆرێ و گەڤەرێ هندهک تاخ ژ نەخشەیێ هاتنە ژێبرن، ئەو ل بن دۆرپێچا دوژمنی دا گەنجێن کورد یێن ل هێڤیا مرنێ مایی وەکی هێزەکا دەرڤەی تەکتیکێ ب ناڤ کرن تنێ واتەیەکا خۆ هەیە کو ئەوژی دوژمناتیا دۆران کالکان دگەل گەنجێن کوردە.
د چ ستراتیژی و تەکتیکێن شەری دا نینە کو شەرێ خەندەکان یاکو بنکەفتنا وێ مسۆگەر بهێتە ئەنجامدان، یێ کو ئەڤ بریارە ل سەر باژێر و گەنجێن کوردان فەرز کری نەیارێن کوردان یێن سەرەکینە ڤان کورد راستی نەخۆشییەکا دەرۆنی کرن.