ھەڤپەیڤینا رێڤەبەرێ پەکەکێ موراد قەرەیلان، کو د ٢٦ێ چرییا ئەڤ سالە دا ل ستێرک تیڤی ھاتە پەخشکرن، پێدڤییە کو د گەلەک لایەنان دا بهێتە شرۆڤەکرن. ب راستی، ئەو ماسکەیا مرۆڤێ مەعقوول کو موراد قەرەیلان خوە پێڤە دیار دکر ب تایبەتی بۆ رایا گشتی و رێڤەبرێن باشوورێ کوردستانێ ب ڤێ ھەڤپەیڤینا خوە یا ٢٦ێ چرییێ ئەو ماسکە کەفت و روویێ وی یێ راست ئاشکەرا کر.
بارا پتر، موراد قەرەیلان ژ دیالۆگ، تفاق و تێکەلیێن دگەل کوردستانێ و دەردۆرێن سییاسی یێن کورد ژ کادرێن دی یێن رێڤەبەرێن پەکەکەێ نەرمتر دھێتە زانین. ژ بەر ڤێ سەدەمێ، ئەو وەکی مرۆڤێ مەعقوولێ پەکەکێ، د ناڤ کوردێن باشوورێ کوردستانێ دا دهێتە دیتن، و د ناڤ پەکەکێ ئەو دھاتە هەلبژارتن. ب تایبەتی موراد قەرەیلان پێش ئەندامێن پەکەکێ یێن گرۆپا ئەنقەرەیێ جوداتر ناسناما وی یا کوردی دهێتە دیتن. ژ بەر کو گرۆپا ئەنقەرە ژ نرخێن چاندا کوردی و جڤاکا کورد دوورن و وەلاتپارزی د واندا لاوازە. وەکی دی، د ناڤبەرا قەرەیلان و ئەندامێن دی یێن کۆما ئەنقەرەیێ دا د پرەنسیبێ دا جووداھیەک مجد نینە.
ھەر چەند قەرەیلان د ھەڤپەیڤینا خوە دا ھەول دا کو رۆلا زلامێ مەعقوول یێ کو رێگریێ ل بوویەران دکەت و رێگریێ ل پەڤچوونان دگریت، بگێریت؛ لێ ڤێ جارێ ئەو نەشیا ئەنجاما کو دخواست دەست خوە ڤە بینیت. ژ بەر کو پرسگرێکا کوردستانێ پرسەک ھەستیارە، ب سەختەکاری ، نەزانی و ھەولدانا خوە خشیم کرنێ ناھێتە برێڤەبرن. ئاخافتنا قەرەیلان یاریکرنا ب ئاگری یە.
موراد قەرەیلان د ئاخفتنا خوە دا بانگا ئێکەتی و ئاشیتییێ نەکرییە قەرەیلان گەفێن شەری کرینە
قەرەیلان فەرماندارەکێ د شەری دا وەندا کرییە. ھەکە ئەم دەما رابۆری نە ھژمێرین ژ ٢٠١٣یێ حەتا نها، موراد قەرەیلان ئەڤە ٧ سالن راستەراست بەرپرسیارێ بالێ چەکدارێ پەکەکەێ، ئانکو یێ ھەپەگێ یە. ھەمی بوویەرێن وەکی تێکبرنا شەرێ خەندەکا ل باکور. ل چیایێن باکور گەریلا ھەما ھەما ھاتە پاقژکرن. ئەڤ بوویەرە ھەمی د سەردەما موراد قەرەیلان کو فەرماندارێ ھەپەگێ بوو، قەومین. لەوما قەرەیلان دخوازیت حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ و ھێزا پێشمەرگە وەکو رێگریێ ل گەریلا دگرن بدەتە نیشاندان. لێ بەلێ، سەدەما بنکەتنا گەریلا گەلەک ستراتەژیکترە. ئەم ڤێ مژارێ ل ڤێرە باس ناکەین. لێ سەدەما کو ئاخافتنێن قەرەیلان، مینا یاریکرنا ب ئێگری، گەفکرن ب شەرێ ناڤخوەیی تەھدیت کرنا باشوور، ئەم باش دزانین کو ب بنکەتنا قەرەیلان ڤە گرێدایی یە.
موراد قەرەیلان د ئاخفتنا خوە دا بانگا ئێکەتی و ئاشیتییێ نەکرییە قەرەیلان گەفێن شەری کرینە. دەما کو قەرەیلان دبێژیت: “من نەڤێت فەرمانا کوشتنا کوردان بدەمە فیدائییێن مە” د راستی دا دخوازیت ڤێ بێژیت: “ گەر ئەم بکەڤینە ناڤا تەنگاسیێ دا دێ فەرمانا چالاکییێن ئینتیحاری بدەمە فیدائی یێن خوە.” قەرەیلان ب ڤێ داخویانییا گەفکار، د خازیت بنکەتنا خوە یا ھەمبەری ترکان، ڤەشەریت.
گارە ل کیڤە یە؟
قەرەیلان دبێژیت ل گارە، وی نەهێلا کو ھێزێن گەریلا ئێرشی ھێزێن پێشمەرگە بکەن. لێ بەلێ، یا راست ئەڤەیە کو د ھەپەگێ دا کەسەک بێی ئەمرێ بنگەھا خوە نەشێت یێک گوللـە ژی بتەقینیت. ھێزا کو ل بەرامبەر پێشمەرگە گوللـە تەقاندی راستەراست ب ئاگاھداریا موراد قەرەیلان ئەڤ ئێرشە ئەنجام دایە. پێش ھەر تشتەکی، دڤێت قەرەیلان بزانیت کو وی چ تەعلیمات دایە و ڤێ بگریتە سەر خوە. دڤێت قەرەیلان ب مێرخاسی ببێژیت من فەرمانا تەقەکرنا ل پێشمەرگەیان دایە.
ل گۆری قەرەیلان، پێشمەرگە دچنە ھەرێمێن گەریلایا. گۆتنەکا کوردا یا هەی دبێژیت “مالە ژ مالخوێ مالە حەرام” مەسەلا پەکەکەێ ژی ب ڤی رەنگی یە. جھێ ئەو دبێژن دەڤەرا گەریلا بەحسا دینارتێ دکەن. گارە ھەرێمەکە ب سەد کیلۆمەتران دووری سنۆرێ باکورێ کوردستانێ یە. ل گۆری داتایێن فەرمی، ل ھەرێما گارە ٧٥ گوند ھەنە. پەکەکە ژبەر خوە ڤە، ھندەک ژ ڤان گوندان وەکی دەڤەرێن گەریلا قەبوول کرن و کەتن و دەرکەتنا وارا قەدەغە کر. ھندەک گوندێن کو ئەو ب خوە بجیھ بوونە، دبنە ئارمانجا بالافرێن شەری. ژ بەر ڤێ چەندێ، ژ ٧٥ گوندا ٤٦ گوند ھاتنە ڤالا کرن. گوندێن مایی ژی ھێدی، ھێدی تێنە ڤالا کرن. ب گۆتنەکا دی، جھێن پەکەکەێ دەست دانایە سەر ژییان و زندی بوون نامینیت شوونا وێ مرن و وێرانی دمینیت. نها پەکەکە دخوازیت نەفسی تشتی ل دینارتێ ژی بکەت.
ھەرێما دینارتێ ئەڤە ١٥٠ سالە لەشکەرێن ترک ب خوە ڤە نەدیتینە.
دینارتێ ، روویێ چییایێ گارە یێ بسەر خەتا رێیا هەولێر، ئاکرێ، دوھۆکێ ڤەیە. ئانکو ئەو ھەرێما گەریلا یاکو قەرەیلان باس لێ دکەت یێک قەرەقۆلا ترکان تێدا نینە. ھەرێما دینارتێ ئەڤە ١٥٠ سالە لەشکەرێن ترک ب خوە ڤە نەدیتینە. ئەو ھێزا گەریلایا کو ل دینارتێ بجیهبوویە، ئەو ھێزە کو دخوازیت ل دژی ئاکرێ و هەولێرێ شەری بدەتە مەشاندن. ژ دەرڤەیی ڤێ هیچ ئارمانجەکا دی نینە. دینارتێ ھەرێمەکە کو چیایێن ھەرێما بەھدینان ل وێرێ نەرم دبن و دادکەڤن دەشتێ. واتە دینارتێ خەتا رێ یا هەولێر، دوھۆک، ئاکرێ یە. گەریلایێن کو ھاتیە دینارتێ دخوازن بچنە ھەولێرێ. گەر ھوون دخوازن شەرێ دەولەتا ترکیێ بکەن گەریلا نە فرێکەنە دینارتێ وان فرێکەنە چەلێ، قوولەبان، گەڤەر و شەمزینان. پەکەکێ ھەموو سنۆر بەردایە. بەر ب کووراھییا باشور ڤە دچیت. ژ چییا خوە بەرددەنە ناڤا باژێر و دەشتان. ئەو جھێ کو ھەپەگە دبێژیت ئەمێ بپارێزین گۆری پیڤانا ھەوایی ٣٠-٤٠ کلۆمەترە. ئەڤ جوگرافی یا سنۆرێ باکوور ژ بۆ ئارتێشا ترکییێ بجی هێلانە گەر ھوون یێن بەرخوەدانێ و شەرکرنێ نە ھەرنە وان دەڤەرێن وە چۆلکری شەرێ خوە بەردەوام بکەن. میناک گەلییێ پزاخا، مەرگە شیشێ، خواکوورک، خنێرە، نێروە-رێکان، گۆڤەدێ، ئەڤدالکۆڤی و هتد. ئەم قەبولناکەین کو ھەر جارێ ھوون جھێن خوە ژ بۆ داگیرکەرا بەردن و برەڤن کووراھییێن باشوور. حەتا کیڤە ھوون دێ رەڤن و ئارتێشا داگیرکەران ژی ل دووڤ خوە ئینن؟ گەریلا چ جاران نەشێت بھۆستەکی ژ ئاخا کوردستانێ رزگار بکەت و بپارێزیت. گەر مرۆڤ ل دیرۆکا وان یا ٤٢ سالی بنێریت دێ ڤێ راستییێ ببی نەب زەلالی بینیت. قەرەیلان ناڤێ رەڤێ و بازدانێ کرییە گەریلایێ خەیالی. ب پەیڤان چ وەلات رزگار نە بوونە و رزگار ژی نابن.
گەر ب ڤی رەنگی بەردەوام بیت، دێ ھێزێن گەریلایێن پەکەکەێ هێنە ناڤەندا هەولێرێ و ل بەر مەزنترین فرۆشگەها باژێری، فاملی مۆل، خەندەکان کۆلن و بێژن کو ئەڤە دەڤەرا گەریڵایە پێشمەرگە و خەلک نابیت بهێنە ڤێرە. دێ ھێزێن گەریلا هێنە پارکا ئازادی یا ل دوھۆکێ و بێژن ئەڤە جهە وارێ مەیە.
قەرەیلان، وەکی کەسەکی کو ب سالان شەر ب رێڤە دبر، نە حەوجەیە پیلانێ دانیت کو ل هەولێر خەندەکا بکۆلیت؛ بلا قەرەیلان بەحسا وان ٤٠ کم جوگرافی یا ل دەستێ وان دا (ھەرێمێن پاراستنا میدیا) بکەت کا چاوا تەسلیمی ئارتێشا ترکان کرن. بلا پلانێن رزگارکرنا شەکیف، لێلکان، خانتوور، خەرەگۆل، ئەڤدالکۆڤی، تەپێ خوەدێ و هتد دانیت.
پێشمەرگە ھێزا دیرۆکی، رەوا و قانوونی یا باشوورێ کوردستانێ یە. ئەو دشێت بچیتە ھەر بھۆستەکا ئاخا باشوور. دەڤەرا دینارتێ، کو پەکەکە دبێژیتێ جهێ گەریلا، خوەدانا ب سەدان شەھیدانە و هێشتا ژی ب سەدان پێشمەرگە ھەنە. دەما کو داعشێ د ٢٠١٤ دا ھێریشێن خوە ل سەر ھەرێما کوردستانێ زێدە کری، ھێزا پێشمەرگێ ل ھەرێمێ بەر ب ھەرێمێن وەکو شنگال و زومار ڤە ھاتە رێ کرن. پشتی لاوازبوونا داعشێ د ٢٠١٦ێ دا، ھێزا پێشمەرگە دیسا ڤەگەرییا سەنگەرێن خوە یێن بەرێ. لێ ڤێ جارێ، ژ بەر خیانەتا کەرکووک و مەترسییا ھێزێن حەشدا شەعبی، ھێزێن پێشمەرگە ل دەڤەرێن ناڤبەرھاتنە بجیھ کرن. ب گۆتنەکا دی، سنۆرێ باشوور ل دژی حەشدا شەعبی د پاراستن، و ڤێ جارێ پەکەکێ سنۆرێ باکور داگیر کر. پەکەکەێ ئەڤ رەوشە وەکە فرسەت دیتییە و ستاتوویا باشوور بن پێ کریە. بلا قەرەیلان ڤێ باش بزانیت، دینارتێ نە ب سەر چەلێ، گەڤەرێ و شرنەخێ ڤەیە. دینارتە لسەر ئاکرێ ڤەیە و ب چ رەنگی وە حەق لسەر ڤان دەڤەران نینە و نابیت.
قەرەیلان ب پەیڤێن مەعقوول نەشێت ڤان گۆتنێن خوە بڤەشێریت. کێشەیا کوردستانێ کێشەیەکە ژ ئاگری. کەس ب چ رەنگا ژ وە قابوول ناکەت کو ھوون کوردستانا مەزن قوربانی بەرژەوەندییێن پارتییا خوە بکەن.
