گه‌لۆ ما قه‌ی بهایێ گونده‌كێ باشوور عه‌سكه‌ره‌كێ تركه‌؟!

گه‌لۆ ما قه‌ی بهایێ گونده‌كێ باشوور عه‌سكه‌ره‌كێ تركه‌؟!

ده‌وله‌تا تركیێ ژ خزیرانا سالا رابووری هێرشا ل سه‌ر باشوورێ كوردستانێ ب هێنجەتا هەبوونا چەکدارێن په‌كه‌كێ ده‌ستپێكر، وان ناڤێ په‌نجێن حه‌یوانان «په‌نجا باز و په‌نجا پلنگ» ل ڤێ ئۆپه‌راسیۆنێ كر، ئارمانجا ڤێ هێرشێ چ ژ ناڤبرنا په‌كه‌كێ بیت وه‌كه‌ ترك دبێژن، یان ژی داگیركرنا باشوور بیت وه‌كه‌ په‌كه‌كه‌ دبێژیت نه‌ گرینگه‌، ژ به‌ر كو ئه‌ڤ یێك چ تشته‌كی ژ حه‌قیقه‌تێ نا گوهۆریت، ئه‌و حه‌قیقه‌تا كو په‌كه‌كه‌ خه‌باتێ ژ بۆ دكه‌ت ئەو ژی: «ده‌مۆكراتیك كرنا تركیێ و براتییا گه‌لانه‌ ل سەر بنیاتا ژناڤبرنا خەونا کوردان و ب کۆلەکرن و ئاسیمیلەکرنا وان د ناڤا دەولەتێن داگیرکار دا»، ب گۆتنه‌كا دی، په‌كه‌كێ مه‌یدانا خه‌باتا خوه‌ یا سەختە پشتی چۆلکرنا ب سەدان گوندێن سەر سنۆر یێن باکورێ کوردستانێ و ئاسیمیلە کرنا کوردێن وان ناڤچەیان د ناڤا ترکان دائ ڤەگوهاستیە باشوورێ کوردستانێ و خه‌ته‌ری ئێخستییه‌ سه‌ر تاكه‌ پارچه‌یا ئازاد یا كوردستانێ.

د ره‌ڤینه‌كا به‌رده‌وام دا یه‌

ئه‌مێ د ڤێ نڤیسنێ دا‌ باس ل چەند خالێن گرنگ كه‌ین، ئه‌و ژی ئه‌ڤه‌نه‌:

  • د 8 مه‌هێن رابووری دا په‌كه‌كێ چ زیانه‌ك گه‌هاندییه‌ تركیێ و چ زیانه‌ك گه‌هاندییه‌ باشوور؟

  • د ڤان ئالۆزییان دا دەستکەفتێن پەکەکێ و ترکیێ چ بووینە؟

  • گه‌لۆ دەستکەفتێن گەلێ باشوور د ڤی شەرێ پەکەکێ و ترکیێ دا چ بووینە؟

پشتره‌ هوون بریارێ بده‌ن، گەلۆ ئه‌ڤ تشتا كو په‌كه‌كه‌ دكه‌ت‌، «به‌رخوه‌دان‌ و رێ گرتنه‌ ل داگیركه‌ری و فاشیزمێ»، یان «رێخوه‌ش كرنه‌ بۆ داگیركه‌ری و فاشیزمێ»؟

ل رۆژا 15 مه‌ها 6 یا سالا 2020ێ، تركیێ هێرشا مه‌زنا سه‌ر باشوورێ کوردستانێ ده‌ستپێكر، قووناغا دوویه‌مین یا هێرشێ ل رۆژا 10ی شوباتا ئیسال دەستپێکر، د ڤان 8 مه‌هان دا‌، تركیێ پتری 28 نوقته‌یێن خوه‌ ل باشوور زێده‌ كرن، 18 كیلۆمه‌تران كووراهی كه‌ته‌ د ناڤا خاكا باشوور دا‌.

دا ئه‌م پتر ڤێ گۆتنێ زه‌لال بكه‌ین:

18 كیلۆمه‌تر كووراهی دهێته‌ چ واتایه‌كێ؟

دگه‌ل ده‌ستپێكرنا هێرشا به‌ژاهی یا ب ناڤێ په‌نجا باز ل حه‌فته‌نینێ و دۆربه‌را زاخۆ بۆ ئالێ سنۆر، په‌كه‌كه‌ د ره‌ڤه‌كا‌ به‌رده‌وام دا‌ بوو، ده‌ڤه‌رێن ئه‌و تێدا‌، یێك ب یێك بۆ تركیێ هێلان، هه‌ر جهه‌كێ تركیێ ژی داگیر كربا نوقته‌ و قه‌ره‌قۆلێن خوه‌ لێ ئاڤا دكرن، ل داویێ ئه‌نجام ب ڤی ئاوایی ده‌ركه‌ت:

  • 53 گوندێن زاخۆ ژ وه‌لاتییان هاتنه‌ ڤالا كرن و بوونه‌ ده‌ڤه‌رێن عسكه‌ری.

  • ل ناحیا ده‌ركارێ 14 گوند و ده‌ڤه‌ر هاتنه‌ چۆل كرن.

  • ل ناحیا باتیفێ 39 گوند و ده‌ڤه‌ر هاتنه‌ چۆل كرن.

په‌كه‌كێ دگۆت: «مه‌ ل حه‌فته‌نینێ دنیا ل پێش چاڤێن هێزێن داگیركه‌ر تاری كرییه‌، لێ یا راست ئۆپه‌راسیۆنێ ب كریار هه‌تا مه‌ها ته‌باخێ به‌رده‌وام كر و پشتره‌ راوه‌ستییا، ئه‌ڤ یێك ژی ب وێ واتایێ دهێت كو په‌كه‌كێ د ڤان 50 رۆژێن شه‌ر دا‌، 53 گوند بۆ تركیێ هێلان و كرنه‌ ناڤچه‌یێن عه‌سكه‌ری.

بهایێ گونده‌كی باشوور چه‌نده‌؟

په‌كه‌كه‌ شه‌ره‌كێ وه‌ها ل باشوور دكه‌ت كو ل گۆر زانستێن له‌شكری هه‌ڤسه‌نگییا هێزێ تێدا نینه‌، هێزا كو تركیێ هه‌یه‌‌ ب هه‌موو چه‌ك و ته‌كنۆلۆژییا خوه‌ یا شه‌ر ل گه‌ل چەکێن د دەستێ گه‌ریلایان دا ناهێته‌ همبه‌ر كرن، د شه‌ری دا هه‌ر یێك ژ ئالیێ خوه‌ ڤه‌ ئامارێن زیانێن جانی یێن هه‌ڤ به‌لاڤ دكه‌ت، تركیێ دگۆت مه‌ ب سه‌دان چه‌كدارێن په‌كه‌كێ قەتل كرینه‌ و په‌كه‌كێ ژی دگۆت مه‌ ب سه‌دان عه‌سكه‌ر قه‌تل كرن، لێ به‌لێ هه‌ردوو ئالی راست نابێژن.

هه‌گه‌ر كه‌یفا كورده‌كی ب كوشتنا گه‌نجه‌كێ كورد بهێت، پێدڤییه‌ ئه‌و گومانێ ژ كوردبوونا خوه‌ بكه‌ت‌، نیقاش ل سه‌ر ڤێ یه‌كێ ناهێته‌ كرن، لێ به‌لێ ئه‌م دێ ب داتا و زانیاری ڤێ یەکێ ژ هه‌وه‌ را‌ بێژین.

چاڤكانیێن تایبه‌ت یێن پێگه‌ها داركا مازی ل باشوورێ كوردستانێ ئه‌شكه‌ره‌ كرن، ژ رۆژا ده‌ستپێكرنا هێرشا په‌نجا باز واته‌ ژ رۆژا 15/6/2020 و هه‌تا رۆژا 7/10/2020ێ:

  • 54 عه‌سكه‌رێن ترك هاتنه‌ كوشتن.

  • 32 عه‌سكه‌ر بریندار بوون.

ل همبه‌ر ڤێ

  • 113 گه‌ریلا جان ژ ده‌ست دا.

  • 30 گه‌ریلا بریندار بوون‌.

  • 23 گه‌ریلا ب دیل كه‌تن ده‌ست تركیێ.

تو ژ كیژان زاویێ ل ڤێ ئامارێ ب نێری، زیانا مه‌زن ب باشوورێ كوردستانێ كه‌تییه‌، ژ به‌ر كو باشوور 53 گوند ژ ده‌ست دان، گه‌لۆ ئه‌م دپرسین ما قه‌ی بهایێ گونده‌كێ باشوور چه‌نده‌؟ ما قه‌ی لۆژیكه‌ تو گونده‌كی فه‌دایی عه‌سكه‌ره‌كی بكه‌ی؟ ما ئه‌ڤ یێك رێ گرتنه‌ ل داگیركه‌ریێ یان رێخوه‌شكرنه‌ بۆ داگیركه‌ریێ؟، به‌رسڤ بلا ژ بۆی هه‌وه‌یێن برێز بیت.

ژ حه‌فته‌نینێ بۆ باگێرا و چه‌مانكێ

ژ ده‌ما قووناغا یه‌كه‌مین یا ئۆپه‌راسیۆنا په‌نجا باز و هه‌تا قووناغا دوویه‌مین كو 8 مه‌ه د نێڤبه‌را وان دا‌ هه‌نه‌، شه‌ر ژ خه‌تا سنۆر واته‌ ژ حه‌فته‌نینێ به‌ر ب كووراهییا باشوور ڤه‌ هات، ئه‌م باسی ره‌ڤینا په‌كه‌كێ یا به‌ر ب كووراهییا باشوور و شكه‌ستنێن عه‌سكه‌ری یێن ڤێ رێخستنێ نا‌كه‌ین، لێ ئه‌م دێ ب ته‌نێ میناكه‌كی دانین به‌رچاڤ، گه‌لۆ گه‌ر هوون نه‌خشێ باشوورێ كوردستانێ دانن به‌رچاڤێن خوه‌ و خه‌ته‌كێ ژ حەفتەنینێ بەر ب باگێرا و ل وڕ بەر ب چەمانکێ و چیایێ گارە بكێشن، وێ چاخێ دێ چ خوه‌یا ببیت؟ ئه‌م دێ ژ هه‌وه‌ره‌ بێژین، دێ ب زەلالی خوەیا بیت پشتی شکەستنا پەکەکێ ل باکورێ کوردستانێ د قۆناغا یەکەم دا، پەکەکە و ترکیە دخوازن ناڤچەیا بەهدینان ژی ب دەردێ گوندێن باکور ببه‌ن، پشترە بەر ب قەندیلێ و هەر یەک ژ هەولێر و سلێمانیێ بچن و ستاتۆیا باشوور ژ ناڤ ببن.

 ئه‌م رۆژانه‌ ب چاڤێ سه‌رێ خوه‌ دبینن ب چ ئاوایی باله‌فرێن تركیێ، چه‌مانكێ و دۆربه‌را كۆمه‌لگه‌ها باگێرا بۆردۆمان دكه‌ن، مه‌ ب چاڤێ خوه‌ ژی دیت ل رۆژا چارشه‌مبی یا رابووری تركیێ عه‌سكه‌رێن خوه‌ ئێخستنه‌ ناڤا گوندێن ده‌ڤه‌را به‌رێ گاره‌، پەکەکێ ژی ژ بلی هندەک داخویانی و  سلۆگان و پرۆپاگاندایێن مەدیایی چ کارەک نەکر، کوشتنا هنده‌ك عه‌سكه‌رێن ترکیێ ژی ب تەنێ ژ بۆ شوولی کرنا ڤێ پیلانێ یە کو دخوازن باشوور بکن مەیدانا شەر و ستاتۆیا وێ یا ناڤنەتەوی ژ هۆلێ راکه‌ن.

ب كورتی ئەم دێ ب چاڤێ سەرێ خوه‌ بینین، ل شوونا وان 30 عه‌سكه‌رێن كو په‌كه‌كه‌ دبێژیت‌ مه‌ ل گاره‌ی‌ كوشتینه‌، دێ چەند گوندێن ده‌ڤه‌رێ ئێخیته‌ ژێر دەستهلاتدارییا ترکیێ، ب گۆتنه‌كا‌ دی، د قووناغا یه‌كێ یا په‌نجا باز دا‌ بهایێ گونده‌كی باشوور عه‌سكه‌ره‌ك ترك بوو، د ڤێ قووناغێ دا‌ په‌كه‌كه‌ دێ بهای ئه‌رزان كه‌ت و دێ هه‌ر دوو گوندان ب عه‌سكه‌ره‌كێ ترك بفرۆشیت‌.

ل داویێ ئه‌م ژ گه‌لێ باشوور را‌ دبێژین، هه‌گه‌ر ره‌وش وه‌ها به‌رده‌وام بیت، په‌كه‌كه‌ دێ نە ب تەنێ ته‌ڤاهییا گوندێن باشوور بەلکو هەموو باشوورێ کوردستانێ فه‌دایی چه‌ند سه‌د عه‌سكه‌رێن ترك بكه‌ت، پێدڤییه‌ گه‌ل هشیار بیت و بزانیت په‌كه‌كه ژ بۆ به‌رژه‌وه‌ندییا تركیێ ل باشووره‌، مه‌زنبوونا ده‌ڤه‌رێن تركیێ و بچووك بوونا ده‌ڤه‌رێن په‌كه‌كێ ل باشوور، میناكه‌كا زیندی و به‌رچاڤه‌ ژ بۆ ڤێ ئاخافتنا مه‌، هه‌گه‌ر ئه‌م ب لۆژیك هزر بكه‌ین و ڤان تشتا دانینه‌ به‌ر هه‌ڤ، دێ ژ بۆ مه‌ گه‌له‌ك زه‌لال بیت كانێ ئه‌ڤا په‌كه‌كه‌ دكه‌ت به‌رخوه‌دان و پاراستنا‌ باشوور ە‌،‌ یان ژی فرۆشتنا باشووره‌.

پوستێن ھەمان بەش