ئه‌فیۆنا گه‌لان و ئه‌فیۆنا كوردان – به‌شێ 3

رێخستنا په‌كه‌كێ، ل سالا 2019 ژی ب ده‌هان تاوان و جینایه‌ت ئه‌نجام دان‌، ل ژێر ناڤێ ((ده‌م ده‌ما ئازادیێ)) یه‌، به‌رخوه‌دانا خوه‌ یا ساخته‌ ل سه‌ر سه‌رێ خه‌لكێ باشوور گه‌ش كر.

ڤێ رێخستنێ ل سالا 2019، ب ده‌هان گه‌نجێن باشوور ب ناڤێ سیخۆریێ ره‌ڤاندن، ئه‌شكه‌نجه‌ دان و كوشتن، ب ئاوایكی وه‌ها كو مرۆڤ دشێت ڤێ سالێ ب سالا ره‌ڤاندنا گه‌نجان ناڤ بكه‌ت‌.

د ڤێ سالێ دا‌ و وه‌ك‌ هه‌رجار رێڤه‌به‌رێن په‌كه‌كێ ل مه‌دیایا خوه‌ ده‌ردكه‌تن و پڕ ب روو قایمی ناڤێ به‌رخوه‌دان و قه‌هره‌مانیێ ل ڤان تاوانێن خوه‌ دكر.

سالا 2019 ژ بۆ په‌كه‌كێ ساله‌كا‌ پڕ ب شه‌رمه‌زاری بوو، بێ ئه‌خلاقییا رێخستنێ د ڤێ سالێ دا‌ گه‌هشته‌ ئاسته‌كێ وه‌ها هه‌تا كو فه‌رمانداره‌كێ په‌كه‌كێ ده‌ستدرێژییا سێكسی ل سه‌ر زارۆكه‌كێ ئێزدی بكه‌ت و ل جهێ كو رێخستن ڤی فه‌رمانداری جه‌زا بكه‌ت‌، ئه‌ركێن نوو پێ دان.

تاوانێن سالا 2019ێ

1- ده‌سته‌سه‌ر كرنا 4 سڤیلێن باكورێ وه‌لات.

  • جۆرێ تاوانێ: ده‌سته‌سه‌ر كرن و ره‌ڤاندن.

  • ده‌م: 11/1/2019.

  • جهـ: سنۆرێ باتیفا.

رێخستنا په‌كه‌كێ ل 11 مه‌ها 1 یا سالا 2019، 4 وه‌لاتیێن سڤیل ب ناڤێ محه‌مه‌د ئه‌سكه‌نده‌ر ئیبراهیم، ئیبراهیم ئه‌سكه‌نده‌ر ره‌مه‌زان، باقی عه‌لی عه‌باس و كامی شێخۆ ئه‌حمه‌د، ل سه‌ر رێیا سه‌ره‌كی‌ یا سنۆرێ ناڤچه‌یا باتیفا گرێدای باژارێ زاخۆ، ده‌سته‌سه‌ر كرن‌، هه‌تا رۆژا مه‌ یا ئیرۆ ژی چاره‌نڤیسا ڤان 4 وه‌لاتییان نه‌دیاره‌.

2- هێرش كرن ل سه‌ر خاله‌كا پاسه‌وانێن سنۆری.

  • جۆرێ تاوانێ: ده‌ستدرێژی و ته‌قه‌ كرن.

  • ده‌م: 18/2/2019.

  • جهـ: گوندێ دیهێ گرێدای بامه‌رنێ.

ل 18 مه‌ها 2 یا سالا 2019، هه‌ژماره‌كا‌ چه‌كدارێن په‌كه‌كێ، ته‌قه‌ ل خاله‌كا پاسه‌وانێن سنۆری یا باشوورێ كوردستانێ ل نێزیكی گوندێ دیهێ یێ گرێدای ناحیا بامه‌رنێ كر، پاش ڤێ ته‌قێ چه‌كدارێن په‌كه‌كێ خواست كه‌سه‌كی راده‌ستی وان بكه‌ن كو ڤێ خالا پاسه‌وانان ده‌سته‌سه‌ر كربوو، ژ به‌ر كو ب رێكا قاچاغ ده‌رباسی باشوورێ كوردستانێ ببوو، پاسه‌وانێن سنۆر ژ بۆ كو شه‌ر دروست نه‌بیت، وان ئه‌ڤ كه‌س راده‌ستی په‌كه‌كێ كر.

3- ره‌ڤاندنا وه‌لاتییه‌كێ سڤیل.

  • جۆرێ تاوانێ: ره‌ڤاندن و گه‌ف كرن.

  • ده‌م: 21/2/2019.

  • جهـ: گوندێ ماره‌ده‌وو گرێدای باژارۆكێ ژاراوه‌.

تاوانێن په‌كه‌كێ به‌رده‌وامن و ل رۆژا 21 مه‌ها 2 یا سالا 2019، ئاساییشا رێخستنا په‌كه‌كێ ل گوندێ ماره‌دوو وه‌لاتیێ ب ناڤێ شوان حسێن حه‌مه‌د ئه‌مین كو ئه‌ندامێ په‌ده‌كێ یه‌ و خه‌لكێ گوندێ سه‌رخان یێ گرێدای باژارۆكێ ژاراوه‌ یه‌، ده‌سته‌سه‌ر كر.

په‌كه‌كێ 3 رۆژان ئه‌ڤ كه‌سه‌ ده‌سته‌سه‌ر كر و گۆتنێ كو نابیت‌ ئه‌و جاره‌كا‌ دی هاتنوچوونێ ل سنۆرێ ناڤچه‌یێ بكه‌ت‌..

4- په‌كه‌كێ ب ترۆمبێلێ ل كه‌سه‌كی دا.

  • جۆرێ تاوانێ: لێدانا ب ترومبێلێ.

  • ده‌م: 26/2/2019.

  • جهـ: گوندێ سپیندارێ گرێدای چه‌مانكێ.

ل 26 مه‌ها 2 یا سالا 2019، هه‌ژماره‌كا‌ چه‌كدارێن په‌كه‌كێ كو د ترومبێله‌كا ژ جۆرێ تۆیۆتا پیك ئاپ دا بوون، ل گوندێ سپیندارێ یێ گرێدای ناڤچه‌یا چه‌مانكێ، ل گه‌نجه‌كێ دان، ئه‌ڤ گه‌نج ب ناڤێ سامان مه‌جید ئه‌حمه‌ده‌ و ب گرانی بریندار كر.

5- ده‌ستدرێژییا سێكسی ل سه‌ر زارۆیه‌كێ ئێزدی.

  • جۆرێ تاوانێ: ده‌ستدرێژییا سێكسی.

  • ده‌م: 10/3/2019.

  • جهـ: شنگال.

یه‌ك ژ هه‌زاران تاوانێ، پڕ بێ ئه‌خلاق و قرێژ یێن رێخستنا په‌كه‌كێ ل 10 مه‌ها 3 سالا 2019 چێببوو، ده‌مێ كو كادره‌كێ په‌كه‌كێ ب ناڤێ قۆشار وه‌یسی كو خه‌لكێ باكورێ كوردستانێ یه‌، ل شنگالێ ده‌ستدرێژییا سێكسی كرییه‌ سه‌ر زارۆیه‌كێ ئێزدی یێ ته‌مه‌ن 10 سال، ئه‌ڤ زارۆ ب ناڤێ ئه‌یمه‌ن ئیبراهیم سلێمان حه‌سه‌نه‌ و ژ هۆزا فه‌قیر و مالباتا زه‌رۆی یه‌.

پاش كو رێخستن ب ڤێ تاوانا قرێژ یا كادرێ خوه‌ هایدار بووی، ئاماده‌ نه‌بوو وی سزا بده‌ت، لێ به‌لێ ئه‌و ڤه‌گوهاست رۆژئاڤایێ كوردستانێ.

6- گه‌ف كرن ل كادره‌‌كێ په‌ده‌كێ.

  • جۆرێ تاوانێ: گه‌ف كرن.

  • ده‌م: 29/3/2019.

  • جهـ: باژارۆكێ ژاراوه‌.

ئاساییشا په‌كه‌كێ ل 29 مه‌ها 3 یا سالا 2019، ل گوندێ ماره‌دوو یێ گرێدای باژارۆكێ ژاراوه‌، گازی وه‌لاتیێ ب ناڤێ خالد سۆفی ئیبراهیم كر كو ئه‌ڤ كه‌س به‌رپرسێ كۆمیتا په‌ده‌كێ یه‌ ل ناڤچه‌یێ و گۆتنێ كو نابیت‌ ئێدی كارێ رێخستنێ ل ناڤچه‌یێ بكه‌ی.

7- ته‌قه‌ كرن ل فه‌رمانبه‌ره‌كێ باژێرڤانییا سنوونێ.

  • جۆرێ تاوانێ: ته‌قه‌ كرن و هه‌ولا كوشتنێ.

  • ده‌م: 26/4/2019.

  • جهـ: باژارۆكێ سنوونێ.

ل 26 مه‌ها 4 یا سالا 2019، دوو كادرێن ئاساییشا ئێزدیخانێ یا گرێدای په‌كه‌كێ، ته‌قه‌ ل وه‌لاتییه‌كێ ئێزدی ب ناڤێ داوود حه‌یده‌ر عه‌لی قه‌رۆ كر، ئه‌ڤ كه‌س خه‌لكێ گوندێ كه‌رسێ یه‌ و ژ هۆزا ئالده‌خی یه، فه‌رمانبه‌رێ باژێرڤانییا سنوونێ یه‌، بوویه‌ر ل سنۆرێ باژارۆكێ سنوونێ ل نێزیكی باره‌گه‌ها باژێرڤانیێ چێبوو، لێ به‌لێ ئه‌ڤ كه‌س ژ هه‌ولا كوشتنێ رزگاربوو.

8- ره‌ڤاندنا 3 وه‌لاتییان ل بنارا قه‌ندیلی.

  • جۆرێ تاوانێ: ره‌ڤاندن.

  • ده‌م: داوییا مه‌ها 4/2019.

  • جهـ: بنارا قه‌ندیلی.

ئاساییشا رێخستنا په‌كه‌كێ ل داوییا مه‌ها 4 یا سالا 2019، 3 وه‌لاتیێن سڤیل ژ بنارا قه‌ندیلی ره‌ڤاندن، پاش كو رۆژه‌كێ د زیندانێ دا هێلاین، به‌ردان و گه‌ف لێ كرن كو نابیت‌ ئێدی ئه‌و حه‌ره‌كه‌تێ ل ناڤچه‌یێ بكه‌ن.

9- رێگرتن ل كارێن ده‌زگه‌هێ بارزانی یێ خێرخوازی.

  • جۆرێ تاوانێ: رێگری كرن ل كارێن خێرخوازی.

  • ده‌م: 28/4/2019.

  • جهـ: سنۆرێ باژارۆكێ سنوونێ.

ل 28 مه‌ها 4 یا سالا 2019، ئاساییشا یه‌كینه‌یێن پاراستنا شنگالێ یه‌به‌شێ یا سه‌ر ب په‌كه‌كێ ڤه‌، ل گوندێ كه‌رسێ یێ سنۆرێ باژارۆكێ سنوونێ، رێگری ل شانده‌كێ ده‌زگه‌هێ خێرخوازی یێ بارزانی و شانده‌كێ كلێسایا نیبراسكا ب سه‌رپه‌رشتییا لیرۆی لاب كر، ئه‌ڤ شانده‌ ژ بۆ گهاندنا هاریكارییان بۆ ئاواره‌یێن سه‌رده‌شتا چیایێ شنگالێ سه‌ره‌دانا ناڤچه‌یێ كربوون.

ئاساییشا یه‌به‌شێ، هه‌ر یێك ژ پیرده‌یان به‌رپرسێ ئۆفیسا شنگالێ یا ده‌زگه‌هێ خێرخوازی یێ بارزانی و سه‌لاح حه‌سه‌ن جێگرێ وی ده‌ستسه‌ر كرن و ژ بۆ باره‌گه‌ها ئاساییشا په‌كه‌كێ هاتن ڤه‌گوهاستن و پاش به‌ردان.

10- راگرتنا كارێن كۆمپانییه‌كا په‌ترۆلێ.

  • جۆرێ تاوانێ: راگرتنا كارێن كۆمپانییه‌كێ.

  • ده‌م: 12/5/2019.

  • جهـ: گه‌لیێ هه‌سه‌نكا.

رێخستنا په‌كه‌كێ هه‌ر چ كارێ دبیته‌ ئه‌گه‌رێ پێشكه‌فتنا باشوور تێك دده‌ت، ل 12 مه‌ها 5 یا سالا 2019، چه‌كدارێن رێخستنێ ل گه‌لیێ هه‌سه‌نكا رێگری ل كۆمپانییا ب ناڤێ شانیك كر كو ژ بۆ لێگه‌ریانێ ل په‌ترۆلێ هاتبوو وێ ده‌ڤه‌رێ.

11- چاندنا مینه‌كا دژه‌ تانك ل ژێر بلدۆزه‌را وه‌لاتییه‌كی.

  • جۆرێ تاوانێ: تیرۆر.

  • ده‌م: 30/5/2019.

  • جهـ: سنۆرێ باژارۆكێ مێرگه‌سۆرێ.

رێخستنا په‌كه‌كێ ل 30 مه‌ها 5 یا سالا 2019، مینه‌كا دژه‌ تانك ل سه‌ر رێیا ب ناڤێ هۆپه‌ ل ژێر بلدۆزه‌را وه‌لاتییه‌كی ب ناڤێ ره‌سوول عه‌بدوللا حه‌مه‌د دانا، ئه‌ڤ كه‌س خه‌لكێ گوندێ سیتكان یێ گرێدای باژارێ سۆرانه‌ كو ژ بۆ مه‌به‌ستا سه‌خبێركرنا رێكێ ل ناڤچه‌یێ بوو، ئه‌ڤ مینه‌ د ته‌قیت‌ و شۆفێر بریندار دبیت و زیانێن مه‌زن ب بلدۆزه‌را وی كه‌تن.

12- تیرۆر كرنا وه‌لاتییه‌كی ب تاوانا سیخۆریێ .

  • جۆرێ تاوانێ: ره‌ڤاندن و كوشتن.

  • ده‌م: داوییا مه‌ها 5 یا 2019.

  • جهـ: گوندێ شیلانێ گرێدای باتیفا.

چه‌كدارێن په‌كه‌كێ ل داوییا مه‌ها 5 یا سالا 2019، وه‌لاتیێ ب ناڤێ سه‌ردار مه‌سعوود محه‌مه‌د سالح كو خه‌لكێ گوندێ سیلێ یێ گرێدای باژارۆكێ باتیفێ یه‌ ره‌ڤاند، ناڤبووری ژ به‌ر كو د به‌رێ دا كارێ قاچاغچیێ دكر، په‌كه‌كێ ئه‌و ب تاوانا سیخۆریێ ده‌سته‌سه‌ر كر، پاش بۆرینا ده‌مه‌كێ دایكا سه‌ردار دچیته‌ حه‌فته‌نینێ ژ بۆ كو ئاگاهییه‌كێ ژ جه‌گه‌را خوه‌ بزانیت‌، لێ به‌لێ چه‌كدارێن په‌كه‌كێ ژ دایكا دل شه‌وتی را دبێژن: ڤه‌گه‌ره‌، ئه‌مێ پاش چه‌ند رۆژه‌كان جه‌سه‌دێ خۆرتێ ته‌ ته‌سلیم بكن.

13- TNT كرنا رێكا پێشمه‌رگه‌هان ل گوندێن دینارتێ.

  • جۆرێ تاوانێ: تیرۆر و ته‌قاندن.

  • ده‌م: 14/9/2019.

  • جهـ: سنۆرێ دینارتێ.

چه‌كدارێن رێخستنا په‌كه‌كێ ل رۆژا 14 مه‌ها 9 یا سالا 2019، دوو مینێن مه‌زن كو هه‌ر یێك ب كێشا 15 كیلۆگرامان بوون، ل سه‌ر رێیا نێڤبه‌را گوندێن دۆدی یا ژوور و ژێر و هه‌روه‌ها گوندێن شه‌هێ یێن گرێدای باژارۆكێ دینارتێ دانان، ژ بۆ كو ب هێزێن پێشمه‌رگه‌ ڤه‌ بهێنه‌ ته‌قاندن.

14- ره‌ڤاندنا دوو وه‌لاتیێن ئێزدی.

  • جۆرێ تاوانێ: ره‌ڤاندن و ستاندنا ب زۆر یا پاره‌ی.

  • ده‌م: ده‌ستپێكا مه‌ها 10 یا 2019.

  • جهـ: سنۆرێ شنگالێ.

چه‌كدارێن یه‌به‌شێ یێن گرێدای په‌كه‌كێ ل شنگالێ، ل ده‌ستپێكا مه‌ها 10 یا سالا 2019، دوو وه‌لاتیێن ئێزدی یێن برایێن هه‌ڤ ب ناڤێن حه‌جی ئیلیاس داوود خه‌له‌ف و مراد ئیلیاس داوود خه‌له‌ف ره‌ڤاندن، ئه‌ڤ هه‌ردوو برا ژ گوندێ بارێ یێ گرێدای باژارۆكێ سنوونێ نه‌ و ئالیگرێن په‌ده‌كێ نه‌.

یه‌به‌شێ قاس 310 هه‌زار دۆلارێن ئه‌مه‌ریكی ژ مالباتا وان ستاندن هه‌تا كو ئه‌و ئازاد كرین.

15- ره‌ڤاندن و ئه‌شكه‌نجه‌دانا وه‌لاتییه‌كی سڤیل.

  • جۆرێ تاوانێ: ره‌ڤاندن و ئه‌شكه‌نجه‌.

  • ده‌م: 12/10/2019.

  • جهـ: گوندێ وه‌سان گرێدای قه‌سرێ.

چه‌كدارێن په‌كه‌كێ ل رۆژا 12 مه‌ها 10 یا سالا 2019، وه‌لاتییه‌كێ گوندێ وه‌سان یێ گرێدای باژارۆكێ قه‌سرێ ب ناڤێ عه‌بدوللا حاجی مسته‌فا ره‌ڤاند، ناڤبووری كادرێ په‌ده‌كێ یه‌، پاش كو وی ئه‌شكه‌نجه‌یه‌كا مه‌زن ل سه‌ر ده‌ستێ په‌كه‌كێ خواری هات ئازاد كرن.

د به‌شێ 4ێ دا‌، ئه‌م دێ باس ل تاوانێن رێخستنا په‌كه‌كێ یێن سالا 2018 ل باشوورێ كوردستانێ كه‌ین

ل به‌ندا مه‌ بن

پوستێن ھەمان بەش