سدیق بۆزارسلان
دەما کۆمکوژیا حەلەبچە چێبووی، کۆنفەرانسا ئیسلامی یا جیھانێ ھێژان د جڤینێ دا بوو. د ڤێ جینۆسایدێ دا چەکێن کیمیاوی ھاتبوون بکارئانین و د ناڤ چەند دەقیقەیان دا 6000 مرۆڤ زێدەتر مرن و ژ وان ژی زێدەتر بریندار بوون. د ڤێ کۆمکوژیێ دا ب ھەزاران گیانەوەر ژی تەلەف بوون کو ل ھەرێمێ دژییان؛ جوگرافیا ھەرێمێ ب جارەکێ ھاتە ژەھراویکرن. پشتی ڤێ کۆمکوژیێ ئەنجاما کۆنفەرانسا ئیسلامی یا جیھانێ ژ رایا جیھانێ یا چاپەمەنییێ را ھات ئەشکەراکرن. د بەلاڤۆکا ئەنجامێن کۆنفەرانسێ دا ل سەر مژارێن جودا ھاتبوو راوەستاندن کو یەک ژ وان مژاران ئاسیملاسیۆنا دەولەتا بولگارستانێ ل سەر ترکان ھاتبوو نڤیسین. لێ پر بالکێش بوو و جییێ عیبرەتێ بوو کو قەت بەحسا کۆمکوژیا حەلەبچەیێ نەھاتبوو کرن. ژ بەر کو بەشداربوویێن وێ کۆنفەرانسێ یەک ژێ دەولەتا ئیراقێ بوو کو کۆمکوژیا حەلەبچەیێ ئەنجام دابوو.
نۆرمالە کو کۆنفەرانسا ئیسلامی یا جیھانێ (کو وەک نوفووس میلیاروونیڤ (1.5 ملیار) موسولمان ل جیھانێ ھەنە) ل سەر پرسگرێکێن ناڤخوەیی و ناڤدەولەتی راوەستیت، ژ بۆ وان کێسەیێن ھەیی ل چارەسەرییان بگەریت و ل گۆرا پێدڤیاتیێ بکەڤیتە ناڤ ھەولدانێن ناڤدەولەتی و ناڤخوەیی دا. دیسا نۆرمالە کو کۆنفەرانسەکا وەھا ل دژی ئاسمیلاسیۆنا کو ل ناڤ ئەردێ بولگارستانێ چێبوویە، راوەستیت و وێ پرۆتەستۆ بکەت. لێ تشتێن نە نۆرمال ئەوە کو د ناڤ دەولەتێن بەشداربوویی دا چار دەولەت وەک ترکیا، ئیران، ئیراق و سورییا کو ھەر یەک ژ وان، د بن حوکمرانیا خوە دا زولمێ ل کوردان دکەن، سیاسەتا ئاسمیلاسیۆنێ پێکتینن و مافێ گەلێ کوردێن رەوا وەک پەروەردەیا ب زمانێ داییکێ و مافێن دەمۆکراتکێن دی کو د چارچۆڤەیا مافێن مرۆڤی و نەتەوەیی دا بیت ژی ژبۆ گەلێ کورد ناسناکەن و بەرەڤاژی وێ ب ھەر ئاوایی ل سەر گەلێ کورد زولما نەدیتی پێکتینن کو گەلێ کورد ژی وەک وان موسولمانە.
ب ئاوایەکێ راستەقینە، شەرم و عەیبەکا گەلەک مەزنە ژبۆ ھەمی عالەما ئیسلامێ کو گەلێ کورد کو دەردۆرا 45-50 ملیۆن خوەدی نفووسە و د ناڤ دەولەتێن موسولمان دا وەک کۆلەیێن بێ ناڤ دژین؛ دڤێت چارەسەرییا پرسگرێکا وان یا نەتەوی و دەمۆکراتک بهێتە کرن. ئەو دەولەتێن کو ھەر دەم بەحسا ھەقی و نەھەقییان دکەن و پەسنا موسولمانەتییێ دکەن؛ قەت ناینن بیرا خوە کو ئەو بوونە کۆلەدارێن کوردان و ھەر رۆژ ل کوردان تەعدا و زولمێ دکەن و بوویەرا حەلەبچێ ژی وەک بوویەرەکا ھۆڤانەیا کو قەومییە و ل ھەمبەری وێ جینۆسایدێ ب جارەکێ گوھێن خوە کەر کرن، چاڤێن خوە کۆر کرن و زمانێن خوە لال کرن. گەلێ کورد ژی بێگومان دڤێت ل سەر ڤێ جینۆسایدا پرئالی راوەستیت، بفکریت و ژ نوو ڤە پۆلتکایێن ریالیست ب ئافرینیت و دۆست و دژمنێن خوە جارەکا دی ژ ھەڤ جودا بکەت.
خۆمەینی دبێژیت: “د قورعانێ دا ژبۆ کوردان مافێ ئۆتۆنۆمیێ نەهاتیە نڤیسین!.”
ل ئیرانێ دەما ئیمام خۆمەینی ھاتیە سەر دەستهەلاتێ؛ د بن رێبەرییا در. عەبدولرەحمان قاسملۆ دا شاندەکێ کوردا چوو تاھرانێ و دگەل خۆمەینی رونشتن. شاندەیا کورد ژ خۆمەینی خواست کو ل کوردستانێ حوکمێ ئۆتۆنۆمییێ پێک بهێت؛ لێ بالکێشە کو خۆمەینی دبێژیتە کو ”… د قورعانێ دا ئۆتۆنۆمی ژبۆ کوردان نەهاتیە نڤیسین” و لەوما ئەڤ داخوازە دهێتە رەدکرن. پشتی وێ جڤینێ د ناڤبەرا کوردان و دەستھلاتدارییا تەھرانێ دا شەر دەست پێکر و ئەڤ تێکۆشینا ھەقییێ یا کوردان ل ھەمبەری ھۆڤیتییا کارگێرییا تەھرانێ ب ئاوایێن جودا ھەتا ئیرۆ ھاتییە دۆماندن.
