خدر ئوسۆ
گەلێ کورد، ژ دەما کو د دیرۆکێ دا، وەک دەولەت دەستھلاتدارییا ل سەر خاکا خوە وەندا کری، ژ ئالی ھێز و دەولەتێن بەربەر و داگیرکەر، راستی ئێریش، تالان، کوشتن، وێرانی، کۆچبەری، برچیبوون و پەریشانییێ ھاتیە. ھەتا ئیرۆ ژی ب گەلەک ئاوایان د ڤێ ھەرفاندن و فەلاکەتێ دا دژیت.
ئیرۆ پەکەکە، وەک پارتییەکا ئیلەگال و چەکدار، ھەدەپە ژی وەک پارتییەک لەگال و ب پەکەکێ ڤە گرێدایی و ھەمی پارتی، رێخستن، سازی و کۆمەلێن ب پەکەکێ ڤە گرێدایی دبێژن: ‘”ژ بۆ گەلێ کورد دەولەت خرابە، ئەم ل دژی دەولەتێ نە؛ ئەم دەولەتێن ھەیی ئالا، سینۆر و مەجلسێن وان قەبوول دکەین! لێ ئەم تێدکۆشین کو ڤان دەولەتان دەمۆکراتیزە بکەین!”
ئەم فەرز بکەین کو ب راستی ھندەک ئەندامێن ڤان پارتییان باوەر کربیت کودوێ دەولەتا ترک دەمۆکراتیزە کەن و گوھرینن(!) ئەڤ پارتی، بلا دەنگێ ھەموو کوردان و چەپگرێن دەمۆکرات بستینن، دێ کارن ژ سەدێ چەندێ ئەندامێن مەجلسێ ب دەست بینن؟ دێ کەنگی کارن، ب سەرێ خوە ببنە حکوومەت؟ دێ کارن رافەراندوومێ ل ئەنجامدەن و دەستووری بگوهرینن؟ دێ کارن ڤێ دەولەتێ ژ نەژادپەرەستان، چەتەیان و مافیا ڤەقەتینن، بکەنە دەولەتەکا دەمۆکراتیک و دادپەروەر؟
ھەتا ئەڤ دەولەتە ھەلنەوەشیت و ژ نوو دا ل سەر حەق و حقووق و پرەنسیپێن دەمۆکراتیک ئاڤا نەبیت، د ناڤا چەرخێن ڤێ دەولەتێ دا سییاسەتێ بکە و بێژە ئەز دێ ڤێ دەولەتێ ریفۆرم و دەمۆکراتیزە کەم، ئەڤە پەردەکرنا راستییێ یە! رێڤەبرێن ھەدەپێ ڤەکری دبێژن کو ‘”ئەم پارتییا تورکیا نە. ئەم ل گۆر یاسایێن تورکیا سییاسەتێ دکەین و ئەم وەک پارتی کاندیدێ رێڤەبرییا تورکیا نە!” ژ بۆ کو دەنگێ کوردان ژی دەست خوە ڤە بینن، خوە ل ناڤ کوردان ژی وەک پارتییەکا کوردی ددەن نیشاندان.
لێ ھەرکەس دزانیت کو دەولەتا ترک، ب ھەبوون و ھەموو یاسایێن خوە، دەولەتەکا نەژادپەرەست، یەکپەرەستە (یەک ئالا، یەک زمان، یەک ملەت) و ل سەر قڕکرنا گەلێ کورد ئاڤابوویە. قانوونا ئاساسی یا ئاڤاکرنا پارتییان، یا ھلبژارتنان و سۆندخوارنا پەرلەمانرتارا، ھەموو ل گۆر نیژادپەرەستییا ترک و ئینکارا گەلێ کورد و گەلێن دی سازبوویە.
د ڤێ رەوشێ دا، پارتییەک ل گۆر یاسایێن دەولەتا ترک بەشداری ھلبژارتنان ببیت و بچیتە مەجلیسا ترکیێ، ئەو پارتی یەکسەر دبیتە پارتییا دەولەتا مێتنکار و نیژادپەرەست. ژبەرکو کاندیدێن وێ پارتییێ کو ژ بۆ مەجلسا ترک تێنە ھلبژارتن، ژ بۆ کو بەلگەنامەیا ئەندامەتییا وێ مەجلیسێ بستینن، دڤێت دەستپێکێ سۆندا کو دێ دەولەتێ مەشرووع کەت، تەنێ دێ ژ بۆ نەتەوەیا ترک خزمەتێ کەت و دێ ب دەستوورێ کو نەژادپەرەستییا ترک دپارێزیت گرێدایی مینیت، ل سەر نامووس و شەرەفا خوە سۆند دخوەت. لۆما ئەو پەرلەمانتار، ئێدی نە پەرلەمانتارێ گەلی یە، لێ پەرلەمانتارێ وێ دەولەتێ یە. ژ خوە ژ لایێ گەل ڤە ھلبژارتن ژی دبیتە یاریا شانۆیا دەمۆکراسییێ.
“دەولەت ژ بۆ کوردان نە پێویستە. مەژیکێ کوردان تێرا دەولەتبوونێ ناکەت. دەولەت سیستەما زۆرداری، نەوەکھەڤی و خەرابییێ یە.” ئەڤ ئەنجامێ لێڤەدانێن پرۆپاگاندا ئیدەۆلۆژی یا مێتنکارێن نەژادپەرەست و زۆردارن کو ئارمانجا وان سەروەرییا خوە ل سەر نەتەوە و وەلاتێ کورد بدۆمینن. سەبەبا پەکەکە/ھەدەپە و ھندەک کوردێن دی کو دژی دەولەتابوونا کوردا ھەلوەستا وەردگرن ژی ل سەر ناڤێ کورد، ب ئالیکاری و خوینا زارۆکێن کوردان، کەتنە خزمەتا مێتنکاران؛ لگەل مێتنکاران دا کەتنە ھەولدانا کو چاوا ب لەز جڤاتا کورد ئاسمیلە و ئەنتەگرەیی ڤان نەتەوەیێن سەردەست بکەن و بێخنە خزمەتا دەولەتێن مێتنکار.
سەرۆک مەسعوود بەرزانی دبێژیت: “ئەو دبێژن: ‘سەرخوەبوون نە باشە’؛ مادەم سەرخوەبوون نەباشە، ژ بۆ هەوە بۆچی باشە! گەلێ کورد د گەلەک قرکرنان دا دەرباس بوو. ل ھەمبەر داعشێ ژی مە خوە پاراست. ئەم ل وەلاتێ خوە سەروەربوون، ھوزوور ھات وەلاتێ مە. ئەم ناخوازین ئێدی خوینا گەلێ مە بهێتە رژاندن. ب رەفەراندوومێ دخوازین چارەنووسا خوە دییار بکەین. دەولەتا کوردی، دێ ھوزوور و پاراستنێ ژ بۆ ئێزیدی و مەسیحیان ژی ئینیت!”
ئەرێ ھەتا کو نەتەوەیا کورد سەربخوە نەبیت، وەک دەولەت خوە ب رێخستن نەکەت، ژ تاھلووکا قرکرن، کۆچبەری و برچیبوونێ خەلاس نابیت؛ مخابن دێ نەتەوەیا سەردەست ژی ب دەمۆکراسی و ئازادییێ شاد نەبن و کەمینەیێن ل کوردستانێ ژی دژین ناکەڤنە د ئەولەھی و ھزوورێ دا!
در. سۆسیۆلۆگ ئیسماعیل بەشکجی، ل سەر رەوشا کوردا و کوردستانێ، لێکۆلینێن سۆسیۆلۆژیک کرینە و ب دەھان پرتووک نڤیسینە. ژ زانیارییەک راستەقین دپارێزیت و زانیارەکا ب کیرهاتی و راستی پارەستییە 17 سالا د گرتیگەھ و زیندانێن تورکیایێ دا ما. بەشکچی دبێژیت کو “ھەتا نەتەوەیا کورد نەبیتە خوەدییێ دەولەتا خوە، ژ بۆ گەلێ کورد، د چ واران دا ئەولەکارییا ژییانێ نابیت، ب راستی نە خەودییێ مال و ملک و سەروەتەکێ نە ژی؛ ھەر کێلییا کو سەردەستێن مێتنکار بریار بدەن، ھەر تشتێ خوە وەندا دکەن؛ خوە نە خوەدییێن ژییانا خوە نە ژی. ھەگەر کورد ب رێیا سازییێن دەولەتا خوە زمان، چاند و دیرۆکا خوە نەپارێزن، دێ وەک نەتەوە حەلیێن و ژناڤ چن.”
ئیرۆ ل دونیایێ، ھەر نەتەوە یان کەمەنەتەوەیەک وەک ئۆتۆنۆم، فەدەرال، کۆنفەدەرال یان دەولەتا سەربخوە، ب رێخستن نەبووبیت، مەحکوومێ ئاسیمیلاسیۆن و ژناڤ چوونێ یە.
تو ئیدەئۆلۆگ، سۆسیۆلۆگ، سییاسەتڤان و رەوشەنبیرێن دروست و خوەدی ویژدان، نکاریت ئیدیعا بکەت کو ئیرۆ ل سەر رویێ دونیایێ ژ بۆ نەتەوەیەکێ رێخستن و رێڤەبرییەکا وەک دەولەتێ، یا ئازاد و سەربخوە نە پێویستە. ھەلا تەو ھەرێمەک کو چاند و باوەرییێن سەردەما ناڤین لێ سەروەر بن؛ ژ ئالی دەولەتێن مێتنکار، نەژادپەرەست، تۆتالیتار، ئۆتۆریتەر، تەئۆکراتیک و دیکتاتۆر بهێتە رێڤەبرن، ژ بۆ نەتەوەیەکا وەک یا کوردا دەولەت وەک نان و ئاڤێ پێویستە.
24/10/2021
