عەشیرا شەھێداتا ل دەردۆرا باکوورێ دێرەزۆرێ و ل سەر سینۆرێ ئێراقێ جیهـ دگرن، دەڤەرا ئەڤ عەشیرەتە لێ ب جیهـ بوویە بیرێن نەفتێ لێ هەنە و ئەندامێن ڤێ عەشیرەتێ ب قاچاخچیتیا سەر سنۆری ڤە مژوولن.
ئەڤ عەشیرەتە سووننی مەزهەبن و ب حیزبا بەعسا سەددام حسێن ڤە گرێدایینە، ئەڤ عەشیرەتە ل سەر دزینا نەفتێ و قەچاخچیتیێ د ناڤ ھەڤ دا ب ناکۆک بوون.
پشتی کو داعش کەتە دەڤەرێ بەشەک ژ ڤێ عەشیرەتێ خوە دا پال داعشێ و بونە سەبەب کو داعش ئێرێشی تەرەفێ دی بکەت، ل گۆر زانیاریان، داعشێ گەلەک کەس ژ وان کوشتن، ئەڤ ئالیە ناچار بوون خوە بسپێرن یەپەگێ-پەیەدێ.
پشتی ڤێ ئێرێشێ، وەختا قەسەدە ھاتیە دامەزراندن، پەکەکێ ھێزەک ژ ڤێ عەشیرەتێ چێکر و بوو بەشەک ژ قەسەدێ، ئەڤ ئەبوو خەولە بۆ بەرپسیارێ لەشکەری و د کۆردیناسیۆنا ئۆپەراسیۆنا دێرەزۆرێ دا ھات ب جیهـ کرن.
ژ بەرێ دا خەلکێ دەڤەرێ حەز ژ ئەبوو خەولە نەدکر، کار و عەمەلێ وی د کەڤن دا چەتاتی، خەلک شەلاندن و قاچاخچیتیا مرۆڤا بوو.
ئەڤ تایبەتمەندیێن ئەبوو خەولە، ھشت کو پەکەکە پەیوەندیێ ل گەل ڤی چەتەیی پێش بێخیت و ڤێ عەشیرەتا وی یا چەتە ژی بکەنە ھێز و بکەنە بەشەک ژ قەسەدێ، و ئەبوو خەولا ژی بکەنە بەرپرس. لێ پشتی کو کەفتنە ناڤا قەسەدێ دا ژی دەست ژ چەتەتیا خوە بەرنەدا.
ئەبوو خەولا و چەتەیێن خوە گەڵەک تشتێ نە د رێدا و بێ ئەخلاقی کرن. دەما ئۆپەراسیۆنا لگەل ھەڤپەیمانیا ل دژی داعشێ دا ل دێرەزۆرێ دەست پێ کری، ئەبوو خەولا د کۆردیناسیۆنا وێ ئۆپەراسیۆنێ دا جیهـ د گرت، ژبەرکو ب خوە خەلکێ دەڤەرێ بوو و ئەو دەڤەر ناسدکر.
شەرێ ل گەل داعشێ بوو سەبەب کو گەلەک خەلکێ سڤیل دەست ژ مال و گوندێن خوە بەردەن و برەڤن بۆ ھەرێما رۆژئاڤا و سینۆرێ تورکیێ، لێ ئەبوو خەولا و چەتێن خوە کو ھەڤالێن پەکەکێ یێن سادق بوون، د وان چۆلان دا گەلەک ئەو ئاوارە و پەنابەر شەلاندن و زێر و پارەیێن وان ژێ دستاندن و دەستدرێژی ژی ل سەر نامووسا ژنان دکرن، و ئەو خەلکێ گرێدایی داعشێ یێن کو ژ ئێراقێ و سووریێ ھاتبوون، ئەبوو خەولا ب ئالیکاریا ئەندامێن ئیستخباراتا پەکەکێ-پەیەدێ، قەسەدێ، ئاساییش و یەپەگێ د برن سەر سینۆرێ ترکیێ و پارەیەکێ زێدە ژ وان دستاندن و تەسلیمی ترکان دکرن، ترکا ژی ئەو دکرنە چەتێن خوە و د برن ل عەفرینێ ب جیهـ دکرن.
ئەڤ کریارێن بێ ئەخلاقانە یێن ئەبوو خەولا و چەتێن وی ئەنجامددان، ژ ئالیێ بەرپرسێن پەکەکێ وەک شاھین جیلۆ (مەزلووم عەبدی) سەبری ئۆک، سۆفی نورەدین ڤە د ھاتن پاراستن و دەنگ لێ نە د ھاتە کرن.
گەلەک کادرێن پەکەکێ ژی، ژ ئەبوو خەولایێ چەتە کو ب عەشیرەتا خوەڤە ب دین دوژمنێ کوردانە نە رازی و عاجزبوون، ھەتا ھات ئاستەکێ ووسا کو کادرۆیەکی پەکەکێ ل کامپا ئەریشە یا سەر ب شەدادیێ ڤە
ئەبوو خەولە ل سەر تاوانەکێ گرت و دەمانجە کرە سەرێ وی را، لێ کەسێن ل دەور و بەرێن وان کەتنە ناڤبەرێدا و رێ نەدا ئەڤ کادرێ پەکەکێ ئەبوو خەولە سزا بدەت، لێ بەلێ، رێ ل ئەبوو خەولە گرتن و ئەو دەستە سەر کر. لێ رێڤەبەریا پەکەکێ موداخەلە کر و گۆتن ئەو بەرپرسەکێ قەسەدێ یە، وی چ ژی کربیت نابیت کەس دەست درێژیێ سەر وی بکەت و ھەتتا کو کادر ژی نکارن چ ل وی بکەن، و ئەو دانە بەردانێ و جارەکا دی شاندە سەر کارێ وی. ئەبوو خەولایێ قەھرەمانێ پەکەکێ ئاھا ئەڤ چەتەیێ دزە.
یێن وەک ئەبووخەولا و عەشیرا وی و ئەو عەرەبێن وا هەرێما ب رێکا بەعسێ، نژادپەرەستیا رەژێما بەعسا سەددام باش د ناڤ خوە دا تەنزیم کریە.
د ئێرێشا کۆمکوژیا ل گۆرەپانا فۆتبۆلێ یا ل سالا 2004ێ ل قامشلۆیێ ل سەر کوردا ھاتیە کرن، دەستێ چەتەیێن وەکی ئەبوو خەولا و عەشیرەتا وی تێدا بوو، گەلێ مەیێ رۆژئاڤا ژی ڤێ یەکێ باش دزانیت.
دیسا ئەو ئەبوو خەولە و چەتێن خوە د گۆتن ئەم ناچارین ل گەل کوردا پەیوەندیێ چێبکەین، ژ بۆ کو ئەم تۆلا خوە ل داعشێ و ھەڤالبەندێن وێ ڤەکەین، واتە ب ئاشکەرایی د گۆت رێکەفتنا مەیا لگەل کوردا نەیا ستراتەژیە بەلکو دەمکییە، مە چ جارا حەز ژ کوردا نەکریە، ئەم قەبوول ناکەین کو کورد ھەرێمەکا سەربخوە یان ژی ئۆتۆنۆمی چێبکەن، ژ بۆ ڤێ چەندێ ژی پەکەکێ گارانتیا چێنەکرنا دەڤەرەکا کورد ب چەتەیێن وەک ئەبوو خەولە و عەشیر و شێخێن عەرەبا ب گشتی دایە و ئەو پشتراست کرنە کو ئارمانجا وان ل سەر ئەساسێ سووریایەکا یەکگرتی یا ل سەر فکر و رامانێن ئاپۆیە کو پێکڤە ژییانا ل گەل عەربایە، ژ خوە دیار دبیت پەکەکێ سۆزا خوە جێبەجێ کریە، و ناڤێ رۆژئاڤایێ کوردستانێ کریە باکورێ رۆژھلاتێ سوریێ و ناڤێ کوردستانێ ل سەر رۆژئاڤا راکر.
د ڤێ دەرێدا دیار دبیت کو پەکەکە عەشیر و ھێزێن کوردی ژ بۆی خوە مەترسی دبینیت و ناھێلیت کو کوردێن ژ دەرڤەی پەکەکێ د رێڤەبەریا رۆژئاڤا دا جیهـ بگرن، پەکەکە-پەیەدە عەشیر و چەتەیێن وەک ئەبوو خەولەیێ بەعسی و سەددامی تەرجیح کرینە، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی نها ھەژمارا ھێزێن یەپەگێ-قەسەدێ و ئاساییشێ ژی 85% عەرەبن. و ب ڤێ رێکێ کورد د رۆژئاڤا دا کێم کرن و عەرەب ل باژارێن کوردا ب جیهـ بوون.
