خدر ئوسۆ

شەرێ کوک و پەکەکێ ژ سەرێکانییێ دەستپێکر. ب تایبەتی ل ھەرێما مێردینێ، کادرێن پەکەکێ و کوک، ل ھەر دەرێ د ناڤا پرۆپاگانادا و خەباتا رێخستنی دا دھاتنە ھەمبەر ھەڤ و ھەر رۆژ موناقەشەیێن سییاسی و رێخستنی دکرن. بێ جوداهی ھەموو کادرێن پەکەکێ دگۆتە کادر و لایەنگرێن کوکێ: رێخستنا کوک، نەتەوپەرەست و بورجووازی و بچووکە، ژ بۆی مە ئاستەنگ و کەلەمە، دڤێت ئەم وێ ژ ھۆلێ راکەین. پەکەکێ، ژ بۆ کو ل ھەر ھەرێمەکا کوردستانێ ژ بۆ خوە قەرەقۆلەکا خورت چێبکەت، خوە دسپارت عەشیرەتەکا خورت یا خوەدی دژمن و ب چەک. لەوما ل ھەرێما مێردین ژی خوە سپارت مالا حەجی سینان (تورکلەر)، مالا حەمۆ و ھەموو مالباتێن خوەدی دژمن کو خوە دا ئالیێ وان.

کوک، ژ سالا 1979ێ دا د ناڤ کارکەرێن جۆتکاریا ھلبەرینێ یا دەولەتێ ل سەرێکانییێ (Ceylanpınar Devlet Üretme Çiftliği)، دەست ب رێخستنکرن و پەروەردەکرنا کارکەران یا نەتەوەیی و ئایدۆلۆژیک کربوو. لەوما د ناڤا سەندیکایا «TIS» یا کو ب «DISK»ێ ڤە گرێدایی ئەندام و کادرێن خوە ب جیھکربوو و ب رێیا وێ، خەباتا خوە ھێسانتر دمەشاند.

پەکەکێ ژی دەستپێکێ لگەل رێڤەبرێن سەندیکایا «TIS» دا پەیوەندی چێکرن و خواست وان بکەتە ئالیگرێن خوە. رێڤەبرێن سەندیکایێ، ب گشتی ئەڤ داخوازێن پەکەکێ رەد کرن. پەکەکە وان ب کوشتنێ تەھدید دکەت و ل گەلەک ئەندام و رێڤەبرێن سەندیکایێ ددەن. وان کارکەران، سکالایێن خوە ژ رێڤەبرێن کوکێ دکرن دا کو ل وان خوەدی دەرکەڤن.

رێڤەبرێن پەکەکێ، دیت کو نکارن سەندیکایا «TIS» کۆنترۆل بکەن، سەندیکا « Tarim Iş» یا ب «Turk Iş»ێ ڤە گرێدایی ئاڤاکرن. ژ بەر کو کارکەرێن لایەنگرێن وان گەلەک کێم بوون، خواستن کارکەر ژ «TIS» دەست ژ کار بەرەدن، ل ھەمبەری یەک ب یەکێ کارکەران دەست ب گەفان کر. ھەتا ژ بۆ کارکەرا بترسینیت،  دو کارکەر برن پشت «کەپەز» دەست و لنگێن وان گرێدان و ئەو ئیشکەنجە کرن و ئەو د وی حالی دا ل وێرێ هێلان.

ژ بەر ڤان ئێریشان، ژ بۆ خوە بپارێزن، ھندەک کارکەر و لایەنگرێن کوکێ ئێدی دەستپێکر و چەک لگەل خوە دا گێراندن. بەری کو شەر دەرکەڤیت ب سێ-چار رۆژان پەکەکەیی، کەتنە پێشییا گەنجەکێ لایەنگرێ کوکێ، ل وی دا و چەکا وی ژێ ستاند.

رۆژا دەستپێکا شەری، ترۆمبێلەکا تژی ژ رێڤەبرێن پەکەکێ دچیتە بەشێ جۆتکارییێ (چیفتلیگێ)یێ ب ناڤێ «بەیازکولە»، لگەل بەرپرسێ وێ بەشی، یێ ب ناڤێ خالد ئاکاگوندوز دا گەنگەشێ دکەن، داخوازا دەست ژ کار بەردانێ ژ سەندیکا «TIS» ژ وی دکەن؛ دەما ئەو ڤێ داخوازێ رەد دکەت، خەبەر و گۆتنێن کرێت دبێژنە وی و ئێریشی وی دکەن کو لێ بدەن. ئەو ژی ژ بۆ کو خوە بپارێزیت چەکا خوە دکێشیت و گولەیەکێ بەر لنگێن وان ددەت. ھەڤالێ وان ب ناڤێ موستەفا گۆچمەن سڤک بریندار دبیت و دچن.

خالد ئاکاگوندوز و برایێ وی موستەفا ئاکاگوندوز سەندیکایی نە؛ نە ھەڤال یان ئەندامێن کوکێ نە. لێ پەکەکێ بەری ھەفتەیەکێ ل ھەمبەر کوکێ ئامادەکاریا شەر و ئێریشێ کربوو؛ لەوما ئەڤ بوویەرە کرە بەھانەیا کو ل دژی کوکێ دەست ب شەری بکەن.

وێ رۆژێ چار ئەندامێن کوکێ کو ھایێ وان ژ بوویەرا «بەیازکولە» نەبوو، دچنە مالەکێ کو ھەم پەیوەندیا وان لگەل پەکەکێ و ھەم ژی لگەل کوکێ دا ھەیە، دخوازن راستییا بوویەرا لایەنگرێ وان یێ کو گۆتییە «ئەندامێن پەکەکێ ل من دایە و چەکا من ژ من ستاندییە» فام بکەن. ژبەرکو ئەو ووسا هزر دکەن کو “ئەو مرۆڤ دکاریت ب درەوڤە وە بێژیت». لێ پشتی کو ژ وێ مالێ زانی کو پەکەکەیییان گۆتییە: «مە چەکا کوکچییان ژێ ستاندییە» ئەندامێن کوکێ ڤەدگەرن مال.

ژ بەر کو رێڤەبرێن پەکەکێ، ئەندامێن خوە ب چەک کرنە و ل دژی کوکێ ئامادەیییێن شەری کرنە، ئەو ئەندامێن کوکێ ژی خستنە بن چاڤدێریێ و ل پێشییا وان، نێزیکی مالا وان ل چەند جیها کەمین دانان. دەما ئەندامێن کوکێ دکەڤنە کەمینێ، پەکەکەیی ب چەکێن ئۆتۆماتیک گولـلەیان ل وان درەشینن و یەک ژ وان ب سێ گولـلەیان بریندار دکەن و درەڤن.

شەڤەقا وێ ئێڤارێ، کەتن پێشییا بابێ بەرپرسێ سەندیکایێ خالد ئاکاگوندوزیێ حەفتێ سالی کو دچوو مزگەفتێ، ساجوورەک تێ دا ڤالا کرن و ئەو کوشت.

رۆژا دی ئێڤاری ل بەر مالا بەرپرسەکێ دی یێ سەندیکایێ یێ ب ناڤێ موراد ئۆزبەک، کەمین دانا و خوارزایێ وی یێ 16 سالی، ھەر یەک ب دو گولـلەیان بریندار کرن.

لێ ئەندام و لایەنگر و کادرێن کوکێ نە وێ گاڤێ نە ژی پشتی وێ، ل سەرێکانییێ یەک گولـلە ژی نەبەردا رێڤەبر یان ئەندامەکێ پەکەکێ.

وەک ژ ئیدیعانامەیێن پەکەکێ ژی دییار دبیت، ل دەڤەرێن دی ژی ب تایبەتی ل قۆسەر، نسێبین و باتمانێ پەکەکە ئەندامێن خوە ب چەک دکەت و دەڤەرێن کوکچی لێ دژین و ل بەر رێیا دەبستانان کەمینا داتینن.

تەقینا ل سەرێکانییێ، سیگنالا دەستپێکا ئێریشێن پەکەکێ ل دژی کوکێ بوو. لەوما ل قۆسەر ل ھەر دەرێ ل کوکچییا دا، دەستپێکێ دو ئەندامێن وێ عەبدولقادر ئومور و سەلیم ئاسلان ب گرانی بریندار کرن و دووڤرا ھەر دو ژی شەھید بوون. پشترا سەدیق ماتزار کو لایەنگرەکێ کوکێ بوو، دەما ژ دەبستانێ دچیتە مال، گولـلە بەردانێ و شەھید کر. پشترا ل نسێبین و باتمانێ و ئامەدێ شەر بەرفرەھ کر و گەلەک ئەندامێن کوکێ شەھید کرن.

تەڤلی ڤان بریندار، شەھید و ئێریشێن توند ژی نە رێڤەبرییا کوکێ و نە ژی چ ئەندامەکێ کوکێ، بەردەوامیا شەری نەپاراستن و گۆت: «ئەڤ شەر ئیستیفزاز و ئاژاوەگێری و داخوازا دژمنێ گەلێ کوردە، ژ ھەر دو ئالییان زارۆکێن کوردا ددەنە کوشتن«!

کیژان کەسایەتی و رێخستنا کو خواستیە ناڤبەینکاریێ بکەت و شەرێ کوک و پەکەکێ راوەستینیت، کوکێ بێ قەید و شەرت راوەستاندنا شەری قەبوول کرییە. لێ تەرەفێ پەکەکێ ھەتا کو شیای شەری بکەن، خوە نەدا بەر لھەڤھاتنێ.

جارەکێ شاندەکێ کالەمێرێن ھەرێما مێردینێ و ھندەک ئەندامێن تەکەدەپێ یێن کەڤن، ژ بۆ راوەستاندنا شەری کەتنە ناڤبەینا کوک و پەکەکێ. دەستپێکێ ھاتنە جەم رێڤەبرێن کوکێ؛ رێڤەبەرێن کوکێ گۆت: «بێ قەید و شەرت، ئەم ئامادەینە شەری راوەستینین.» ل سەر ناڤێ پەکەکێ، کەنان (وەیسی گوزەل) لیستەیەک کو ژ ناڤێ رێڤەبر و ئەندامێن کوکێ پێکھاتبوو، دا شاندێ و گۆت؛ «ھەتا کو کوک ڤانا تەسلیمی مە نەکەت، ئەم شەری ناراوەستینین!» هەمان مرۆڤ، بەری مەھەکێ، ل گوندێ دێرکێ ب ناڤێ شێبێ، گۆتە دو ئەندامێن کوکێ: «مە وەک پەکەکێ بریار دایە؛ ئەم دێ هەوە ژ ھۆلێ راکەین!«

ل گۆر داخوییانییا ھندەک رێڤەبرێن پەکەکێ یێن ل ھەرێما مێردین و روحایێ ژی دهێتە فامکرن کو عەبدوللا ئۆجالان ب خوە بریارا ڤی شەری دایە و فەرمان دایە کادرێن خوەیێن ل ڤان ھەرێما.

ل گۆر بەلگەیێن ئاخافتنێن ئۆجالان کو لگەل رێڤەبرێن پەکەکێ دا ھاتینە گرتن؛ ئۆجالان دبێژیتە وان: «وەک تاکتیک شەری راوەستینن و ھەموو ھێزێن خوە بجڤینن و ئێریشی کوکێ بکەن، ھەتا کو ھوون وان ژ ھەڤ بەلاڤ دکەن«!

ئۆجالان د گەلەک داخویانییێن خوە دا دبێژیت: «ب رێیا مەسعوود بارزانی، میتا ترکیا کوک بەرا پێخیلا مە دا!» لێ ئێدی ھەر کەسەک تێگەهشتیە کو کی لگەل متێ دا د پەیوەندیاندا بوو، ئۆجالان ژ بۆ شەرێ لگەل حیزب و رێخستنێن کورد دا چەک و پارە ژ میتێ دستاند!…