دەولەتا ئیرانێ سزایێ سێدارەدانێ ژ بۆ گرتیێ کورد «حاتەم ئۆزدەمیر» بری. سزایێ سێدارەدانێ یێ کادرێ پەکەکێ «حاتەم ئۆزدەمیر» د 15ێ ئادارێ دا بۆ ھاتبوو دەرکرن. دەربارێ «حاتەم ئۆزدەمیر» دا کو پرسگرێکێن وی یێن جدی یێن تەندورستیێ ھەنە، نە ژ ئالیێ پەکەکێ و نە ژی ژ ئالیێ رێخستنێن سەر ب پەکەکێ وەکە «پەژاک و یەرەکێ» کو ل رۆژھلاتێ کوردستانێ کار دکەن، چ داخویانی نەھاتن دایین و چاپەمەنیا پەکەکێ ژی ل ھەمبەری بوویەرێ کەر و بێدەنگ ما.
حاتەم ئۆزدەمیر کییە؟
ھاتە دیارکرن کو «حاتەم ئۆزدەمیر» یێ 25 سالی ژ باژارێ «ئاگری» یێ باکورێ کوردستانێیە، د تەمەنەکێ بچووک دا تەڤلی پەکەکێ بوویە و ئەندامێ «ھەپەگێ» یە. «حاتەم ئۆزدەمیر» ل ناڤچەیا «بۆرەلان» یا «ماکوویێ» یا ل سەر سینۆرێ رۆژھلاتێ کوردستانێ و باکور ب برینداری ھاتە گرتن. «حاتەم ئۆزدەمیر» کو د 3یێ چلەیا 2019ێ دا ھاتبوو گرتن، پشتی لێپرسینەکا کورت ژ بۆ زندانا ئورمیێ هاتە ڤەگوهاستن. «حاتەم ئۆزدەمیر» ژ وێ دەمێ ڤە د گرتیگەھێ دایە.
د 15ێ ئادارێ دا ژ ئالیێ دادگەھا شۆرەشێ ڤە ژ بەر ئەندامەتیا پەکەکێ سزایێ دارڤەکرنێ بۆ ھاتە دەرکرن.
«حاتەم ئۆزدەمیر» نە تاکە گرتیێ پەکەکێ یە کو ژ ئالیێ ئیرانێ ڤە سزایێ دارڤەکرنێ بۆ ھاتیە دەرکرن. ھاتە دیارکرن کو د 7ێ ئادارێ دا سزایێ دارڤەکرنێ ژ بۆی گرتیەکێ سیاسی یێ دن ب ناڤێ «فیرووز مووسالۆوو» یێ ژ ناڤچەیا «کۆتۆلێ» یا رۆژھلاتێ کوردستانێ ژی ھاتیە برین. ھەر چەند ھەر دو کەس ژی ل سەر ناڤێ پەکەکێ ھاتنە گرتن و سزادان ژی، لێ پەکەکە ل سەر ڤێ مژارێ بێدەنگ ما. ھەتا نھا مەدیایا پەکەکێ ل سەر ڤان ھەر دو کەسان ژی نووچە نەنڤیساندینە و بەلاڤ نەکرنە.
پەکەکە ل ھەمبەری تاریکرنا ژیانا گەنجێن کورد ژ ئالیێ دەولەتا ئیرانێ ڤە ھەر دەم بێدەنگ مایە
دەولەتا ئیرانێ بەریا نھا ژی ھەول دابوو کو کادرن باکوری یێن پەکەکێ سێدارە بدەت و رادەستی ترکیایێ بکەت.
د سالا 1994ێ دا 60 گەریلایێن پەکەکێ یێن ژ ئۆپەراسیۆنێن زڤستانێ یێن دەولەتا ترکیا یێن ل «چیایێ ئاگری و ھەرێما سەرحەتێ» رەڤیان و ھاتن خەتا «دامبات-ماکو» لێ ئیرانێ ئەو رادەستی دەولەتا ترک کرن. پرانیا ڤان گەریلایان ھێژ ژی د گرتیگەھێن ترکیایێ دا نە.
دەما ئەڤ ھەموو بوویەرە دقەومن، پەکەکێ ژ بۆ کو پەیوەندیێن خوە یێن لگەل ئیرانێ دا ئالۆز نەکەت ئەڤ مژارە نەخستە رۆژەڤێ. د دەما کو کادر رادەستی ترکیایێ ھاتین کرن، «رزا ئالتون و موستەفا قاراسو» ل باژارێ «ئورمیێ» یێ ئیرانێ د قەسرەکێ دا کو «ئیتیلاعاتا» ئیرانێ ژ بۆی وان بەرهەڤ کر بوو دا دمان. پەکەکێ ژ بەر نێزیکاتیا خوە یا گەلەک پراگماتیست، ب دەھان گەریلایێن خوە بێی خوەدی ل ناڤەندێ ھشتن. د وەشانێن پەکەکێ دا قەد بەحسا ڤان مژار و بوویەران ناهێتە کرن.
وەکە کو ئیرانێ د دیرۆکێ دا خیانەتەکا ب ڤی رەنگی ل گەنجێن کورد نەکریە، نێزیکبوون لێ دهێتە کرن
ئیرۆ دەما کو رێڤەبەرێن پەکەکێ یێن وەکە «جەمیل بایک، مستەفا قاراسوو و بەسێ ھۆزات» ل ھەرێمێن دەردۆرا سلێمانیێ د بن گارانتۆریا ئیرانێ دا دژین، ھەمان ئیرانێ سزایێ دارڤەکرنێ ژ بۆ جوانەکێ باکورێ کوردستانێ دەر کریە. ئەڤ روودان نە تەنێ پیڤان و خەلەتیێن پەیوەندیێن ستراتەژیکێن ئیران و پەکەکێ ئاشکەرا دکەت، بەلکی سیاسەت و بێویژدانیا پەکەکێ ل سەر ژیانا کادرن خوە ژی ئاشکەرا دکەت.
پەکەکە بؤچی بێدەنگە؟
سەدەما ھەری مەزنا بێدەنگیا پەکەکێ ژ بەر رێکەفتنا سیاسی یا ستراتەژیکا لگەل ئیرانێ دا یە. ژ سالێن 1990ێ ڤە د ناڤبەرا پەکەکێ و ئیرانێ دا ل سەر کادرێن رۆژھلاتێ کوردستانێ رێکەفتنەک ھەیە و د دەربارێ کادرێن گرتی دا ژی ھەڤکاری ھەیە.
ل گۆری ڤێ پەیمانێ، پەکەکێ سۆز دابوو کو ھەتا سالێن 2000ێ ژ خەلکێ رۆژھلاتێ کوردستانێ کەسێ وەرنەگریت و ئەڤ یەک ژی ئەنجامدا. پشتی سالێن 2000ێ ڤێ پەیمانێ رەنگ گوھەری. ئیرانێ ل ھەمبەری مەیلا نەتەوپەروەرییا کوردێن رۆژھلاتێ کوردستانێ ئەڤ پەیمانە گوھارت. ئیرانێ راستتر دیت کو بەرێ ڤێ پێلا وەلاتپارێزییا رۆژھلاتێ کوردستانێ شوونا کو بکەڤیتە بن کۆنترۆلا تەڤگەرێن دی یێن وەکی کۆمەلە و پەدەکێ دا بدەتە پەکەکێ یا د بن کۆنترۆلا خوە دا. د ناڤبەرا پەکەکێ و دەولەتا سووریێ دا ژی پەیمانەک ووسا ھەبوو. پەکەکێ ھەموو ھێزا شەرکرنا کادرێن سووریایێ ل باشوور و باکور بکارئانی و نەهێلا کو گەنجێن رۆژاڤا ل ھەمبەری دەولەتا سوورییێ تەڤبگەرن. ژ بەر رێکەفتنا د ناڤبەرا پەکەکێ و دەولەتا ئیرانێ دا، ھەر چەند پەکەکێ پشتی سالێن 2000ێ تەڤلیبوونێن جوانێن رۆژھلاتێ کوردستانێ وەرگرت بیت ژی، لێ نەهێلا کو ئەڤ تەڤلیبوون ببیتە مەترسی ل سەر دەولەتا ئیرانێ، ژ بەر وێ ژی بەرێ ڤان جوانان دا باکور، باشوور و رۆژئاڤا کوردستانێ و ل وێرێ شەر کرن.
واتە کادرێن رۆژھلاتێ کوردستانێ ژ ئالیێ پەکەکێ ڤە د بەرژەوەندیا ئیرانێ دا دهێتە کارپێکرن
سەدەمەکا دی یا بێدەنگیا پەکەکێ ژی رەوشەکە کو ب پۆلیتیکایا کادرێن پەکەکێ ڤە گرێدایی یە. پەکەکە کادرێن خوەیێن ل ھەموو پارچەیان وەکە ملکێ خوە دبینیت و ددەتە کارکرن. ژ بەر ڤێ سەدەمێ دەما پێویست بیت ژ بۆ بەرژەوەندیێن خوە بێ دودلی خەرج دکەت. ھەگەر نە ووسا بوویا، پەکەکە دکاری ژ دۆستێ خوەیێ ستراتەژیک ئانکو ژ ئیرانێ داخوازا کادرێن خوە بکەت. لێ بەلێ رێڤەبەرێن پەکەکێ نە ل گەلێ کورد، نە ژی ل مافێن کوردان و زارۆکێن وان خوەدی دەردکەڤیت. تەنێ داخوازا پەکەکێ ئەوە کو ژ بۆ رێخستنبوونا خوە شەرت و مەرجێن پێویست پەیدا بکەت. ھێزا خوە یا چەکدار ژ بۆ قادا رۆژھلاتا ناڤین ل سەر ستراتەژییا ھەڤبەش (ئیران-پەکەکە) ب ئیرانێ ڤە گرێبدەت. پاشەرۆژێ دا ل ئیرانێ شەرەک دژی رێژیمێ دەسپێبکەت دێ پەکەکە وەکە بەشەکێ سوپایێ پاسداران کار کەت و دژی بزاڤێن ئازادیخوازیێن کورد شەری کەت. میناک ھێزێن پەکەکێ یێن شنگالێ.
پۆلیتیکایا پەکەکێ ل ھەبەری خەباتکارێن خوە د شەرێ خەندەکان دا و د توونێلێن مرنێ دا دییار د بیت. نیشانەکا دی یا کو پەکەکە کادرێن خوە وەک ملک دبینیت، ئەوە کو دەما پێدڤی دکەت وان وەکی ئاموورێن پرۆپاگاندایێ بکار تینیت. میناک «زەینەب جەلالیان»، پەکەکە دەما کو پێدڤی دبینیت، ل گۆر بەرژەوەندیێن خوە یێن حیزبی رەوشا ھندەک خەباتکارێن خوە یێن ل ئیرانێ گرتی بەرچاڤ دکەت. لێ بەلێ ئەڤ بەرچاڤکرنە وەکە ئاموورێن پرۆپاگاندایێ د چاپەمەنیێ دا دهێنە بکارئانین، نە وەکە هەولدان ژ بۆی چارەسەر کرنا ڤێ رەوشێ و گوهرینا وێ. ژ بۆی خواندنا بابەتێ ل سەر «زەینەب جەلالییان» ڤێرێ کلیک بکەن.
