پشتی ئێریشێن ل سەر بیرا غازێ یا کۆرمۆرێ، فۆکسا سیاسی ب تایبەتی دەرباسی خەتا چەمچەمال-کەرکووکێ بوو. ب تایبەت پشتی کو ئارتێشا ئیراقێ خواست دەرباسی ھەرێما کۆرمۆرێ ببە و ھات ئاستەنگکرن، راگەشیا ل ھەرێمێ زێدە بوو. ژ نھا و پێ ڤە ئەم دێ ناڤێ خەتا چەمچەمال-کەرکووک-قادر کەرەم و قادا غازێ یا کۆرمۆرێ گەلەک پێتر ببھیزن. لێ گرینگیا ڤان ھەرێمان و تەڤگەرا لەشکەری گەلەک بەریا ئێریشا ل سەر کۆرمۆرێ دەست پێ کر. ھەر چەند چەمچەمال بیت ژی، جھێ کو دڤێت ئەم چاڤێ خوە لێ بگەرینن گەرمیانە.
شریکێن ئیرانێ یێن ل گەرمیان کی نە؟
ژ دەستپێکا سالێن 2000ێ ڤە ئیرانێ گرینگیەکا تایبەت دایە سەر ھەرێما گەرمیان. ب تایبەتی د سالا 2012ێ دا ب پێڤاژۆیا گەشەپێدانا رۆژھلاتا ناڤین ئەڤ حەزا ئیرانێ زێدە بوو. لێ ژ بۆ ئیرانێ گەلەک زەحمەت بوو کو راستەراست ل سەر ناڤێ خوە ل ڤر ھەبووناخوە سازبکە. تەڤی کو یەنەکێ پشتگری دا ھەبوونا ئیرانێ یا ل ڤر ژی، لێ گرسەیا ل دۆرا یەنەکێ کۆم بوویی سینۆردار بوو. ئیرانێ راستەراست دزانیبوو کو حەشدا شەعبی نایێ قەبوولکرن. ئارتێشا ئیراقێ ژی ژ ئالیێ گەل ڤە ناھێتە قەبوولکرن. گەلە ھەرێمێ ژ ئالیێ چاندی ڤە دکاریبوو ل دۆرا رێخستنەکێ کو ناڤێ وێ کوردی بە بجڤە. ئیرانێ ژ بۆ ستراتەژیا خوە پەکەکە ل ھەرێما گەرمیێ وەکە نوونەرێ خوە دەستنیشان کر.
هیلالا شیعە یا ئیرانێ و پرۆژەیا کەمبەرا ناڤینا پەکەکێ
کەسێ کو پیچەک نەخشەرێیێ بزانە، دکارە پێوەندییا کو ژ گەرمیان دەست پێ دکە، حەتا کەرکووک-مەخموور-مووسل بەردەوام دکە و ھەتا شەنگالێ دچە، ببینە. ھەر وھا مرۆڤ دکارە ببینە کو ئەڤ مشار ھەتا رۆژئاڤا دچە. یانی گەرمیان خالا دەستپێکێ یا پلانا ئیرانێ یا ھیلالا شیعە یا د ناڤا خاکا ھەرێما کوردستانێ دایە.
پەکەکێ ئەڤ خەتا شیعە یا ئیرانێ یا سەر ب ھەرێما کوردستانێ وەکە “ھەرێما کو دڤێت بهێتە دەمۆکراتیککرن” ب ناڤ کر. پەکەکێ سەدەمێن سیاسی یێن نیشتەجھبوونا ل ڤێ ھەرێمێ ل گەل ئیرانێ ھەڤدەم مەشاند. لێ د ئەساسێ خوە دە ھێزا کو پەکەکە ئانیە ڤێ قادێ ئیران بخوەیە.
وەکە کو گەریلایێن پەکەکێ قالا وێ دکەن و دبێژن “ئەم ھاتین مە کەرکووک رزگار کر” ژی پارچەیەک ژ ڤێ پێڤاژۆیێ یە. ھێزا کو گەریلا ئانیە کەرکووکێ ئیرانە. ل قەندیلێ ئیرانێ ژ بۆ گەریلا بچن کەرکووکێ پێشنیارەک دا رێڤەبەرێن پەکەکێ مستافا قاراسو و رزا ئالتوون. ھەموو جھێن کو گەریلا پێش نها لێ ب جھ بوونە ل کەرکووکێ ژ ئالیێ ئیرانێ ڤە هاتنە دەستنیشان کرن. ھەموو مژار ژ ئالیێ ھێزێن ئیرانێ یێن ل ھەرێمێ ڤە ھات برێڤەبرن. وێ دەمێ رێخستنا ب ناڤێ حەشدا شەعبی نوو بوو و ھێزێن تایبەتێن راستەراست گرێدایی ئیرانێ ل ھەرێمێ زێدە ھەبوون.
سەدەما کو ھێزێن پەکەکێ ل سەر خەتا گەرمیان، مەخموور، شەنگالێ ب جھ بوونە چییە !
پێڤاژۆیا کو ب کەرکووکێ دەست پێ کری، ب شەنگالێ ڤە بەردەوام کر. ھێزا کو پەکەکە ل شەنگالێ ب جھ کری ئیرانە. د راستیێ دا چاڤکانیێن یەنەکێ ل کامپا مەخموورێ ژی ھەمان ئاگاھیان ددن. پشتی ئێرشا داعشێ ل سەر کەمپا مەخموورێ یەنەکە ھەرێمەکا نوو ل نێزی رانیا ژ بۆ کامپا مەخموورێ دەستنیشان کر بوو. ژ ئالیێ دن ڤە حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ جھەکێ دن ل نێزیکی ھەولێرێ نیقاشدکر. لێ تەڤی مەترسی و نەرازیبوونا گەلێ مەخموور، رێڤەبەریا پەکەکێ یا قەندیلێ ب دارێ زۆرێ ئەو دیسا شاندن وارگەھا کەڤنا مەخموورێ. ژ بەر کو کامپا مەخموورێ ل جھەکی ستراتەژیکە. ھەرێما کەرکووک و مووسلێ ب ھەڤ را گرێددە. ب تایبەتی چییایێ قەرەچۆخ یێ ل سەر مەخموورێ وەکە سینۆرێ ناڤبەرا کورد و عەرەبان تێن دیتن. ژ بۆ ڤێ ژی ئیران دخوازە ھێزێن پەکەکێ ل ڤێ ھەرێمێ بمینن. سۆز ب پەکەکێ ھاتیە دایین کو ئەگەر ھێزەکا لەشکەری ل کامپا مەخموورێ ب جھ بکە، دێ ئەڤ ھێزە د چارچۆڤەیا حەشدا شەعبی دا فەرمی هێتە ناسکرن و ژ دەولەتا ئیراقێ مووچە وەربگرە. یا راستی ژ بۆ کامپێ گەلەک چەکێن وەک دۆشکا، بیکەیسی و ھتد تێن رێکرن.
ئانکو، ئیران ب ئاشکەرا پشتەڤانیا بەرفرەھکرنا دەڤەرێن بن دەستێ پەکەکێ وەکە ھێزەکا لەشکەری ل ھەرێما کوردستانێ دکە، نە تەنێ پشتەڤانیا وێ دکە، ئەو بخوە وەکە میعمار و رێڤەبرێ ڤی پرۆژا سییاسی ژی بەشدار دبە.
پەکەکە و کەتائب حیزبوللاھ ل کێلەکا ھەڤ
ئەم دکارین ببێژین کو؛ پەکەکە رۆلا پاساوانییێ ژ بۆ ئیرانێ ل سەر ھەیڤا شیعە دگێریت. پەکەکە ژ سالا 2014ێ ڤر ڤە وەکە ل چەمێ رەزان، چەمچەمال، گەرمیان، کەلار، دوزخورماتو، کفری، قادر کەرەم و ھتد… ل گەلەک دەڤەران ب جھ بوونە. و ل پرانیا خالێن ل سەر خەتا گەرمیان لگەل حەشدا شەعبی د ناڤا پێوەندی و ھەماھەنگی تەڤدگەرە. پەکەکە ل سەر خەتا گەرمیان لگەل ھێزا توندرەوا حەشدا شەعبی یا شیعە یا ب ناڤێ کەتائیب حیزبوللاھ ھەڤاھەنگیێ دکە. ھەری داوی مووشەکێن ئاڤێتی بیرێن غازا کۆرمۆرێ ژ لایێ دۆستێن پەکەکێ ڤە یانی کەتائیب حیزبوللاھێ ڤە هاتبوون ئاڤێتن. کەتائیب حزبوللاھ ئیدیعا کر کو کۆرمۆر ژ ئالیێ دەولەتا ترک ڤە ھاتیە گولەبارانکرن و چاپەمەنیا پەکەکێ ژی ئەڤ نووچە وەکە ئاگاھیێن پێباوەر د مەدیایا خوە دا پارڤە کر.
ئەڤ تەڤنێ تێکلیێن تاری و نە یاسایی ب راستی ژی نیشان ددە کو ب گشتی ل سەر خەتا گەرمیان دا ھندەک پێشکەتنێن مەترسیدار ھەنە و ھەرێم دێ د دەمەکێ نێزیک دا گەرم ببە و ببە ناڤەندا ئێریشێن ل سەر ھەرێما کوردستانێ و دێ ئەڤ هەرێمە ئانکو گەرمیان بەر ب شەنگالا دویەمڤە بچە.
یانی ئەم دزانین کو خیانەتا ل شنگالێ ل سەر ھەرێما کوردستانێ دهێتە کرن ب ھەڤکاریا حەشدا شەعبی ھەمان تشت ل گەرمیان ژی دھێتە پلان کرن.
ھات زانین کو پەکەکە ل سەر خەتا گەرمیان ب ناڤێ ھێزێن پاراستنا جەوھەری گەلەک جوانا پەروەردە دکە. پەکەکێ نھا ھەولدانێن خوە زێدە کرینە کو ل ڤێ ھەرێمێ یەکینەیێن نیزامی ب رێخستن بکە و وەکە شنگالێ بکە بەشەک ژ حەشدا شەعبی. ھەروھا د ناڤا زانیاریێن ھاتنە بدەستخستن دا، ب تایبەتی د ڤێ ھەیاما داوی دا ھێز ژ ئالیێ پێنجوین و ئاسۆسێ، بەر ب کەرکووکێ و ب تایبەت بۆ چەمچەمال ھاتیە ڤەگوھاستن.
گەلۆ ئەڤە بەردەوامیا خیانەتا 16ێ ئۆکتۆبەرێ یا کەرکووکێ یە؟
پشتی کو ئارتێشا ئیراقێ و حەشدا شەعبی د 16ێ جۆتمەھێ دا ئێرشی کەرکووکێ کرین و داگیر کرین. د خواستن بکەڤنە پردێ ژ ور ھەیا کۆیێ پێشدا بچن و خەتا دناڤبەرا سلێمانی و ھەولێرێ بگرن. لێ ب بەرخوەدانا پردێ ڤە ئەڤ پلانە تێکچوو و مەجبور مان خوە شووندا ڤەکشن. راستییا ڤێ پلان و ئێرشێ ئەو بوو کو ستاتوویا ھەرێما کوردستانێ تێکببن و سیستەما پارێزگەھان دامەزرینن. لێ حەسابا مالێ و سووکێ ژ ھەڤ نەگرت. بەرخوەدانا پێشمەرگێ کوردستانێ یا ل پردێ ھەموو پلان و پرۆژێن نەیاران تێکبرن.
