ماهر حهسهن
پەیەدە د بن سیوانا سیستەما پارتیا عەبدوللا و د بن سیبەرا وێ دا ژ دایک بوو و رێز ل سیستەما پەکەکێ یا ناڤخوەیی و پرۆژەیا وێ یا پرسەگر و نەزەلال گرت. عەبدوللا یەکەم جار د سالا 1998ێ دە دخوەست ل سووریا پەیەدێ دامەزرینە، ئەڤ یەک ژ بۆ بکارئانینا مەبەستێن سیاسی بوو، و بتایبەت دەما ھەول ددا کو رادەستکرنا دەستھلاتا پەیەدێ و سەرکردایەتیا وێ بدە دەست ئەفسەرێ شاخێ ئیستخباراتا سووری (مەروان زەرکی)، کو عەبدوللا ئۆجالان دەستنیشانکرنا ئەفسەرێ عەرەب بۆ رێبەرتیا پەیەدێ د وێ دەمێ دا وەک لیستۆکەکا سیاسی یا گرێدایی بەرژەوەندیێن وان نرخاند، و ئەو دێ سوود ژ پرۆسەدور و دەستەکا بەعس یا سووریێ وەربگرن، لێ پشترا پێک نەهات.
سەدەما کو کۆنفەرانسا یەکەما پەیەدێ د سالا 1998ێ دا نەھاتە ل دارخستن، ئامادەکرنا ئارتێشا ترک ل سەر سینۆرێ سووریێ و دەرکەتنا ئۆجالان ژ شامێ بوو. ئۆجالان پشتی گرتنا خوە دەستپێشخەریەک ژ بۆ نێزکبوونا کوردان دەرخست، لێ د راستیێ دا ژ بۆ ترکان بوو، ب ئاڤاکرنا 4 پارتیێن کوردی کو د بن فەرمانا وی دا تەڤدگەرن، بانگا ھلوەشاندنا پەکەکێ کر. ژ بۆ وێ یەکێ ل چیایێ قەندیلێ ل ھەرێما کوردستانا ئیراقێ پلان کرن. گاڤا یەکەم ئەو بوو کو ناڤێ خوە بگوھەرینن و بکن «کۆنفەرانسا ئازادی و دەمۆکراسیا کوردستانێ»، پشتی وێ ژی ناڤەکی نوو ھات راگھاندن کو «یەکیتیا جڤاکێن کوردستانێ» بوو و د داویێ دا پێشنیارا ناڤێ «سیستەما جڤاکا دەمۆکراتی» ھات کرن. ل سەر پێشنیارا ئۆجالان د سالا 2002یێ دا «پارتیا چارەسەریا دەمۆکراتا کوردستانێ» کو باسکێ پارتیا کارکەرێن کوردستانێ ل ئیراقێ یە ھات راگھاندن و د سالا 2004ێ دا ژی «پارتیا ژیانا ئازادا کوردستانێ، شاخێ پەکەکێ» ل ئیرانێ ھات راگھاندن، ل سووریێ ژی، ھەولا بەلاڤکرنا ئایدۆلۆژییا فاشیست و ڤەژاندنا وێ د ناڤا بەدەنا تەڤگەرا کورد دا بێپار نەما. د سالا 2003یێ دا ب زھنیەتەکا فاشیست و ھۆڤانە گاڤا بنگەھا دامەزراندنا «پارتیا یەکیتیا دەمۆکراتیک» پەیەدێ ھاتە ئاڤێتن و ھاتە لدارخستن.
یەکەمین کۆنفەرانسا دامەزراندنێ ل قهندیل ھاتە لدارخستن
د کۆنفرانسا دامەزراندنا حیزبا پەیەدێ د 2003یێ دا، “پەکەکێ” فەرماندارەکێ لەشکەری، ژ کوردێن سووریێ، کەمال شاھین، ژ بۆ برێڤەبرنا کۆنفەرانسێ ئەرکدار کر، و پاشی پارتیێ «در. زەردەشت حاجۆ»، کو ل ئالمانیایێ روودنە، وەک سەرکردەیێ پارتیێ دەستنیشان کر، لێ حاجۆ رەد کر کو سەرۆکاتیا پارتیا پەکەکێ یا شاخێ سووریێ وەربگرە.
ھەیا کو شاھین ئەڤ مژار گرتبوو سەر خوە، لێ د دەمەک کورت دا، شاھین خوە ژێ ڤەکێشا و دامەزراندنا پارتیا «پەیمانا نشتمانیا دەمۆکراتیکا کورد ل سووریێ» راگھاند، لێ زووترین دەم دا پەکەکە ئەو تەسفیە کر «د 14/3/2005ێ دا شاھین تەرۆر کر)
پشتی ڤێ بویەرێ پەکەکێ کەسەکێ سڤیل ب ناڤێ بارزان محەمەد ژ بۆ سەرۆکاتیا پەیەدێ ھلبژارت و پشتی وی سالح موسلم بوو سەرۆکێ پارتیێ و پشترا شاھوز حەسەن… ھتد.
پشتی کو ئۆجالان پەروەردەھیەکا خورت ژ رەژیما سووریێ وەرگرتی، دەست ب قۆناغا نیشاندانا وی د مەدیایێ دا وەک قەھرەمانەکێ رزگارکهرێ کوردان کرن، لێ ئەڤ یەک ل کوردستانا سووریێ بەردەقام نەبوو و سەدەم ژی دەرکەتنا عەبدوللا بوو. پشتی کو عەبدوللا رەڤیایی، پرانیا کوردێن کو ب دلەکێ پاقژ دخەبتین د گەل پەکەکێ بوونە قوربانیێ دانوستاندنێن د ناڤبەرا رهژیما سووریێ و ترکیێ دا و ئەڤ یەک ژی دهێت تەکەز کرن کو عەبدوللا و پارتیا وی ب پلان ھۆگرێن خوە ژ کوردێن سووریێ خاپاندن، و ژ بۆ کو خوینەرێن گۆتارێ پشت راست بکم، پارتیا عەبدوللا چ داخویانی دەربارێ کریارێن رەژیمێ ل دژی ئالیگرێن خوە نەدا.
پشتگوھخستنا کوردستانا سووریێ و گرینگی نەدانا وێ ژ ئالیێ پارتیا عەبدوللا ڤە «پەکەکێ» دیار دبە، تەڤی کو د ناڤا پەکەکێ دا کوردێن سووری یێن خوەدی بریار وەکە «رووستەم جوودی، شاھین جیلۆ، ب ناسناڤ مەزلووم کۆبانی، باھوز ئەردال، خەبات دێرکی، نوورەدین سۆفی و گەلەک ناڤێن دن ھەبوون»، ھەمی بێ دەنگ بوون و چ داخویانی نەدان.
پەکەکە بانگا پابەندبوون و رازیبوونا تام یا ب رهژیما بەعس ل سووریێ دکە، و ل سەر ڤێ یەکێ ژی د ھەڤپەیڤینا كهنالهكێ ترکیێ دا ل سالا 2011، جیگرێ سەرۆکێ بەرێ یێ سووریێ عەبدولحەلیم خەدام «کو وەک دەستێ راستێ یێ حافز ئەسەد» دھات ناس كرن، بەحسا ھاتنا ئۆجالان بۆ شامێ کر و وھا گۆت: «برایەکێ حافز ئەسەد ب ناڤێ جەمیل ئەسەد کو د کانوونا 2004 دا ژیانا خوە ژ دەست دا، وی د تیرمەھا 1979 دا رۆلەک گرنگ د ئامادەکرنا روونشتنا ئۆجەلان د سووریێ دا گێرا. جەمیل ئەسەد ئۆجەلان ل دژی ترکیێ ژ بۆ بەرژەوەندیێن خوە بكارئانی، تەڤی کو من دژایەتیا وی کر، وەک جیگرێ سەرۆک بەرپرسێ سیاسەتا دەرڤە. جەمیل ئەسەد نێزیکی ئۆجەلان بوو و حافز ئەسەد راستەراست ل گەل ئۆجەلان دا ھەڤدیتن نەدکر، لێ دەم ب دەم ژ برایێ خوە جەمیل دەر بارێ ئۆجەلان ئاگاھی دستاندن».
ئاگاھیەکا دن یا کو ژ ئالیێ عەبدولحەلیم خەدام ڤە ھات دایین ژی بالکێش بوو: «د ڤێ ھەیامێ دا ئۆجالان ل سەنتەرا شامێ د ئاڤاھیەکێ کو ئەفسەرێن ترکان ژی تێدا ھەبوون دما. د ھەمان ئاڤاھیێ دا ل قاتێن جودا بوون. ھایا ترکان ژ ڤێ یەکێ تونەبوو و دەما کو ئەفسەرێ ئیستخباراتا رەژیمێ گۆتیە ئۆجەلان: تو ل جھەکێ مەترسیدار دمینی، ئۆجالان بەرسڤ دا: ئەز ژ رۆژا یەکەم دا دزانم کو ئەز د ئاڤاھیا کو تێدایێ ئارتێشا ترکیێ لێ دمینە، لێ ئەو نزانە کو ئەز ل ڤرم. رایەدارەکێ پایەبلندێ ترک تێ دا ھەیە، ئەڤ ژی تێ وێ واتەیێ کو ئەز د ئاڤاھیەکا ھەری ئەولەیا سووریەیێ دا دژیم».
وسا عەبدوللا کو ژ سالا 1979 ھەتا سالا 1998 د بن پاراستنا رەژیما سووریەیێ دا ژیایە، 19 سالن ھەموو چالاکیێن تەرۆریستی یێن کو ناڤا خاکا سووریێ ل دژی کوردان کرنە و ب رێ ڤە بریە. رێڤەبریا حافز ئەسەد کو گوھ نەدا ھشیاریێن ترکیێ، د سالا 1999 دا ژ ترسا داگیرکەریا ئەنقەرەیێ ژ بۆ دەستپێکرنا شەرێ ل دژی شامێ، پشتی پەیاما سەرفەرماندار نەچار ما کو سەرۆکێ رێخستنا تەرۆریست ژ ئاخا سووریێ دەربخە.
ئەڤ گۆتار تایبەته بۆ دارکا مازی