چیرۆکا ئیبراهیمێ زەر «رەمەزان تۆپتاش»

sari-ibrahim-pkk-hpg-cemil-bayik-bahoz-erdal-turkey-kurd-kurdistan-ocalan-abdullah

ئیرۆ ئەز دخوازم ژ وە رە چیرۆکا ئیبراهیمێ زەر «رەمەزان تۆپتاش» ڤەبێژم، هوون دزانن چیرۆک ژ بۆ زارۆکانن، کو وان ئاش بكن و رازینن، لێبەلێ، تشتێ کو ئەزێ ژ وە رە ببێژم نە ئەوە کو هوون خەو بکن، هوونێ پێ شیار ببن، ژ بەر کو چیرۆکا ئیبراهیمێ زەر کو په‌كه‌كە د هەفتەیا دەستپێکا مەها تەباخێ دە ب گۆتارەکێ فەرمی ببیر تینە، چیرۆکەک ب تەڤاهی جودایە.

گەلۆ هوون ساری ئیبراهیم ناس دکن؟

د سالا 1962ێ دە ل ئێلهێ ژ دایک بوویە، ژ مالباتەکە کوردپەروەر بوو، ساری ئیبراهیم د زارۆکاتیا خوە دە د سالا 1973ێ دە تەڤلی کۆمێن سیاسی یێن کوردان دبە، د سالا 1978ێ دە مەعسووم کورکماز و مازلووم دۆگان ناس دکە و تەڤلی په‌كه‌كێ دبە. دەما دەولەتێ زەخت زێدە کر، د سالا 1979ێ دە ب هەڤالێن خوە رە دەرکەت چیایێن دەردۆرا سێرتێ، پشتی وێ تاریخێ، چەک ژ دەستێ وی نەکەت و ژ چیا نەهات خوارێ، د سالا 1981ێ دە چوو لبنانێ و ژ ور ژی د سالا 1982ێ دە دەرباسی لۆلانێ بوو، گەر هوون بخوازن د رێیا کو ئیبراهیمێ زەر ژ سالا 1980ی هەتا رۆژا کو ژیان ژ دەست دای بمەشن، ژیێ وە وێ تێرێ نەکە، ژ بەر کو ئیبراهیم ئەو کەس بوو یێ کو هەموو چیایێن باکورێ کوردستانێ و هەتا ترکیێ ژ گەریلا رە ڤەکری، یەک ژ وان ناڤێن پێشییە کو ژ بۆتانێ چوویە گارزانێ، د ناڤا کۆما گەریلا یا کو ئەول گهیشت ئامەدێ دە جهـ گرت، نەخشەیا د دەستێ وی دە، چوو دێرسمێ کۆچگیری، ژ ئەرزەرۆمێ چوو چیایێ کاچکاریێ بەحرا رەش، بەحرا رەش ژی تێر نەکر، ئیبراهیمێ زەر چوو بەحرا سپی ئامانۆس و ژ قونتارا چیایێن تۆرۆسێ داکەت ئانتالیایێ، موگلا هەتا مانیسێ، یانی هەرێما ئەگەیێ، هەرێما مەراشێ، سەمسوور و مەلەتی و ..هتد.

 ل هەموو دەرگەهێن قادێن کو گەریلا چووینێ ئیبراهیم ڤەکرینە، جهێ کو ئیبراهیم پێ لێ نەکری ل باکوورێ کوردستانێ نەما بوو، ئەو چالاکڤانێ 15 تەباخا 1984ێ بوو.

تەنێ د ڤێ چیرۆکا وی یا کورت دە ژی مرۆڤ تێدگهیژە کو ناڤێ ئیبراهیم ناڤێ هەری کەدکارێ گەریلاتیا په‌كه‌كێ یە، ب راستی د بیرانینێن په‌كه‌كێ دە هەرێمێن کو ئیبراهیمێ زەر چوویێ و رۆلا کو د ناڤا گەریلا دە لیستیە دنڤیسە، لێ ئەو چاوا دنڤیسە و کەنگێ دنڤیسە؟ کا ئەم چەند پرسێن دن بپرسن.

بنگەهێ ئازادیێ؛ پرسکرنا زانینێ، ژیانێ، هەر تشتێ کو تێ گۆتن، گومانکرنێ، ئەو ژی بنگەها گهیشتنا هەقیقەتێ یە، گەر ئەم ل ئیبراهیمێ زەر چەند راستیان بپرسن، ئەم دکارن بگهیژن راستیا وی.

گەر ئیبراهیمێ زەر فەرماندارەکی گەریلایێ ئەوقاس گرینگ و مەزن بوو، ئەوقاسی کەد دا، چما هەتا کۆچ کری ژی مە ناڤێ وی نەبهیست؟ وەکە میناک هوون هەموو مسته‌فا قاراسو ناس دکن، رەخمێ کو وی قەت چەک نەگرتیە، 10 کم نەمەشیایە و یەک گوللـە بەرنەدایە دژمنی، لێ مخابن چما ئەم ناڤێ فەرماندارەکی گەریلا کو 26 سال ژ ڤی چیایی بەزی وی چیایی نابهیزن، تەنێ دەما کو وی ژیانا خوە ژ دەست دا مە بهیست، چما؟

پرسەکە دن: ئیبراهیمێ زەر فەرماندارەکی گه‌ریلایێ پر خوەدی ئەزموون بوو، دەولەتا ترک ب سالان ل وی دگەریا، نەدیت و نەکاری وی بکوژن، کەسەکی ب ڤی رەنگی یێ خوەدی تەجروبە چما و چاوا دکارە ل ناڤەندا هه‌په‌گێ وەرە کوشتن؟ چاوا دبە کو کەسەک وەرە و ل سەر ماسەیا کو فەرماندارێ وێ دەمێ یێ هه‌په‌گێ باهۆز ئەردال و بێریتان دێرسم روونشتی ل کێلەکا وان ئیبراهیم گوللـەباران بکە؟

هەیا کو ئەڤ هەردو پرس نەیێن بەرسڤاندن، هوونێ ژ چیرۆکا ئیبراهیمێ زەرا کو په‌كه‌كە هەر سال د تەباخێ دە دبێژە، باوەر بکن، لێ چیرۆکا ئیبراهیم میناکا نێزیکاتیا په‌كه‌كێ یا ل هەمبەری مرۆڤان و هەتا ل هەمبەری کەسێن ژیانا خوە ژ بۆ په‌كه‌كێ فەدا کرنە.

ئیبراهیمێ زەر کو د 15 سالیا خوە دە تەڤلی په‌كه‌كێ ببوو کەدکارەکی مەزن بوو، لەوما د دەستپێکا سالێن 1980یێ دە هەڤالێن وی ژێ رە دگۆتن زه‌حمەتکێش، لێ هەموو هەولدانێن وی و کەدا وی ژ بۆ ئۆجالان و ژ بۆ په‌كه‌كێ پر بێ واتە بوون، تو جار ئەو وەکە کەسێ یەکەم نەهاتە ئەرکدار کرن، د تو کۆنگرەیا پارتیێ دە ژ بۆ کۆمیتەیا ناڤەندی نەهات هلبژارتن، ب هەزاران جاران چوو بەر مرنێ و زڤری لێ یەک جار رێڤەبەرییا په‌كه‌كێ کەدا ڤی فەرماندارێ بێپلە نەدیت، شەرڤانێن کو ئیبراهیم تەڤلی په‌كه‌كێ کرین بوون هەر تشت لێ ئیبراهیمێ زەر وەکە کەسەکی خەتەرناک هات دیتن، بەرەڤاژی، هەری داوی ئۆجالان د سالا 1997ێ دە ژ ژنێن کو ل مالا وی دمان رە گۆت، «تشتەک ب ڤی ئیبراهیم نایێ، هەر جار وەک پشیکێ ل سەر چار لنگان دکەڤە، دبە کو ئەو ئاژان بە؟» ئیبراهیمێ کو هەموو ژیانا خوە ژ بۆ په‌كه‌كێ تەرخان کری ژ لایێ ئاپۆیێ نانکۆر ڤە وەکە ئاژان تێ دەستنیشان کرن.

نانکۆرییا ل هەمبەری کەدا ئیبراهیمێ زەر هەر دەوام کر، په‌كه‌كێ تو جاری ل گۆری هەولدان، کەد و خەباتا ئیبراهیم ئەو وەزیفەدار نەکر، د سالا 2003ێ دە، ئیبراهیمێ زەر وەکە شەرڤانەکی به‌سیت د ناڤا ژیانێ دە دسەکنی، 2004 ژی ئەو وەکە کەسەکی سڤیل شاندن وارگەها مەخموورێ.

نێزیکاتیا په‌كه‌كێ یا مرۆڤان هەر تم ب ڤی رەنگی بوویە، مرۆڤ تەنێ گاڤا هەوجە دکە گرینگە، هەگەر پێویستییا په‌كه‌كێ ب تە نەما، قارامانی و خەباتا تە یا ب دەهان سالان تێ پووچکرن، چ د سیاسەتێ دە، چ ژی د گه‌ریلاتیێ دە، د هەر خەباتێ دە هەمان نانکۆرەتی و بێوەفاتی هەیە، په‌كه‌كیی یەک رەسەن ژ بەرێ دە گۆتبوو: «تو چاڤێ په‌كه‌كێ بی ژی، گاڤا هەوجەداری ب تە نەما دێ وی چاڤی دەرخە و باڤێژە ناڤ ئاگر»،  یەک ژ وان چاڤێن کو په‌كه‌كێ ئاڤێتی ناڤا ئاگر ژی ئیبراهیمێ زەر بوو.

ئیبراهیمێ زەر ئەو قاس ژ چاڤ هات خستن، کەسەکی تەمەن 18 سالی، دچە ل کێلەکا باهۆز ئەردال و بێریتان دێرسم، ئیبراهیم ددە بەر گوللـەیان و وی دکوژە، په‌كه‌كێ ت جاری ناسنامە و چارەنووسا وی کوژەری و نەژی چیرۆکا راستا شەهادەتا ئیبراهیم نەگۆت، ژ بۆ گەلەک دەردۆران تێ ئیدیعاکرن کو ئیبراهیمێ زەر ب ته‌علیماتا په‌كه‌كێ هاتیە ته‌سفیه‌ کرن، ئەڤ مژارەکە کو وێ ب دەمێ رە دەرکەڤە هۆلێ، لێ یا راست ئەوە کو په‌كه‌كێ ب ئاوایەکی ئۆبژەکتیڤ بنگەهێ کوشتنا ئیبراهیمێ زەر ئامادە کر. بەرییا ئیبراهیم وەرە ته‌سفیه‌ کرن ب بریارا فارماندارییا هه‌په‌گێ ئەو د پێڤاژۆیەک لێپرسینێ د هاتە دەرباسکرن، بەرپرسێ کۆمسیۆنا لێپرسینێ شەفاق مالازگیرت ل سەر ئیبراهیم تێگەهەکی نەباش ئاڤا کر بوو، هێژ ڤەکۆلین ب داوی نه‌بوویی ئیبراهیم د ناڤا هه‌په‌گێ دە هاتبوو تەشهیر کرن، ئێدی ئیبراهیم ب مەعنەوی -مۆرال هاتبوو کوشتن.

په‌كه‌كێ ب بێرومەتکرنا ناڤەکی وەکی ئیبراهیم و رێ ل بەر مرنا وی ئامادە کر، ساری ئیبۆ یێ کو دەولەتێ ژ بۆ کوشتنا وی ب سەدان ئۆپەراسیۆن ل دار خستی، چاوا چێدبە کو ل ناڤەندا بریارگەها هه‌په‌گێ یا ل زاپێ وەرە گوللـەباران کرن، په‌كه‌كێ رۆژەکێ ژی ئەڤ یەک راڤە نەکر، په‌كه‌كێ دیار نەکریە کو جەمیل بایک گۆتیە، «کا کارێ کێ بدن وی، بلا جیێ خوە دە بسەکنە و ڤر دە ور دە بلا نەگەرە».

په‌كه‌كە ئەشکەرە ناکە کا چما وی کوژەری ئیبراهیم کوشتییە، په‌كه‌كە تەنێ چیرۆکەکێ دبێژە و لەهەنگ د داویا چیرۆکێ دە دمرە، لێبەلێ د چیرۆکا راستین دە لەهەنگ بەر ب مرنێ ڤە تێ ئاژووتن.

هەر چقاس ژ بۆ دامەزرێنەرێ په‌كه‌كێ جەمیل بایک و خەباتکارێن وی تو واتەیا ئیبراهیمێ زەر نەبە ژی، گەلەک دەردۆر هەنە کو شاهدێن لەهەنگییا ئیبراهیمێ زەرن و وی ناس دکن، ژ بۆ ڤێ ژی په‌كه‌كە نکارە مرنا وی لەهەنگێ بێ پۆست ڤەشێرە، هەر وها مالباتا ئیبراهیم ژی دۆزێ دشۆپینە، وێ دەمێ په‌كه‌كێ ب کوشتنێن خوە یێن وەکە حکمەت فیدان، سیپان رۆژهلات و کانی یلماز بەرێ ژی بال کشاندبوو سەر خوە، ژ بۆ ڤێ ژی په‌كه‌كە د بوویەرا ئیبراهیم دە بەرژەوەندییا خوە ئەساس دگرە و پشتی مرنێ پەسنێ ئیبراهیم ددە.

ل ڤر ئەم راستیەکێ ببێژن، پشتی مرنا هەر کەسێ کو ژ ئالیێ په‌كه‌كێ ڤە تێ پەسناندن، گومان و فشار هەنە، په‌كه‌كێ یان ئەو کەس کوشتییە ئان ژی پێشی ل کوشتنا وی ڤەکرییە، د چیرۆکا ئیبراهیمێ زەر دە تراژەدیەک ڤەشارتی هەیە، ئەڤ پێشەنگێ چییا، ب دەستێ زارۆکێ بێ پرس و ترس هاتە ته‌سفیه‌ کرن، چیرۆکا ئیبراهیم چیرۆکا فەرماندار (ناسر فارۆق بۆزکورت)ە، چیرۆکا هاروون (بارزان دووڕە) ئانكو هاروونێ سەرمەزنە و چیرۆکا ب هەزاران کەدکار و قەهرەمانێن بێ سەر و شوونه‌ یێن كو هاتنە وندا کرنێ.

پوستێن ھەمان بەش