ماھر حەسەن
دەستپێکێ دا ئەزێ «جەمیلە مەرکیت» بدم ناسین، ئەو یەکەمین ژنە کو د ناڤا پەکەکێ دا ب شێوەیەکێ ھۆڤانە ھاتە کوشتن “تەسفیە کرن”. ئەو ژی، وەکە «کەسیرە یلدرم و ساکینە جانسز» ژ دامەزرینەرێن پەکەکێ بوو. «جەمیلە مەرکیت»، خوشکا «یلدرم مەرکیت»ە، کو ژ سازکارێن پەکەکێ یە و د سالا 1994ێ دا ل رۆمانیا ژ ئالیێ پەکەکێ ڤە ھاتیە کوشتن.
جەمیلە مەرکت ژی د ناڤا پەکەکێ دا سەرکردەیەک پر مەزن بوو، د ھەمان دەمێ دا مامۆستا بوو. ل سەر داخوازا رێخستنێ د سالا 1978ێ دا لگەل ئەندامێ پەکەکێ عەلی حەیدەر قەیتان دا زەوجی.
جەمیلە مەرکیت کو یەک ژ دامەزرینەرێن پەکەکێ بوو ب بریارا رێخستنێ لگەل عەلی حەیدەر قەیتان دا هەڤژینی پێک ئانی، دوگیان بوو، لێ پەکەکە نەرازی بوو کو ژن دوگیان ببن و زارۆکێ 6 مەھی ژبەربر. ھەتا دبێژن، “دەما کو زارۆک ژبەر بری، عەلی حەیدەر زارۆک رەڤاند و هاڤێتە د سۆبەیا شاهراندی و ئەو زارۆک شەوتاند.” دەما کو زارۆکا «سەحەر»ێ ژبەر بری، ناسنامەیا راستی یا پەکەکێ و عەبدوللا ئۆجەلان ناس کر و ھەلوەست نیشان دا، دگۆت “د ناڤا پارتیێ دا دیکتاتۆریا یەک زلامی دهێت ئاڤاکرن.” لێ رێخستنا پەکەکێ «سەحەر» وەکی خایین راگھاندن و د سالا 1982یێ دا ل لوبنانێ ھات تەڕۆرکرن (پشتی کۆنگەرەیا پەکەکێ یا دویەمین د سالا 11982یێ دا)، پشترا برایێ وێ «یلدرم مەرکت» و بابێ وێ ژی ژ ئالیێ رێخستنێ ڤە ھاتن تەڕۆرکرن.
مرۆڤ چاوا ژ ھەلبەستڤانەکێ کوژەرەکێ بافرینە؟ گەر ھوون بخوازن بەرسڤا ڤێ پرسێ ب دروستاهی بزانبن، ب باوەریا من پیدڤیە مرۆڤ عەلی حەیدەر قەیتان ناس بکە؟
عەلی حەیدەر کییە:
ئەندامێ کۆنسەیا رێڤەبەرا کەجەکێ، ئەندامێ دامەزرینەرێ پەکەکێ یە.
عەلی کو ل تونجەلیێ ژ دایک بوو، پشتی بویەرا 12ێ ئیلۆنێ رەڤیا دەرڤە و ل ھەرێما کوردستانا ئیراقێ فەرمانداریا یەک ژ کامپێن پەروەردەھیێ یێن پەکەکێ کر.
پشترا ژ بۆ کۆمیتەیا ناڤەندی یا پەکەکێ ھاتە ھلبژارتن.
ئەو کەسەک پر ھەستیار بوو. دەما کو ئەو عاجز دبوو دگریا. ئەو نە ھشک بوو، ب راستی ژی ھەستیار بوو. عەلی ھەلبەستڤانەکی ھەستنازک بوو. دەما ھەڤالێ وی «حەقی قەرار» د سالا 1977ێ دا ل دیلۆکێ ژیانا خوە ژ دەست دا ھەلبەستا خوەیا بناڤوودەنگ “ئەز مرۆڤ بووم” نڤیسی.
لگەل جەمیلە مەرکیتا ب کۆدناڤێ “سەحەر” ب بریارا رێخستنێ ژیانا هەڤژینیێ پێکئانی.
وەکو مە دیار کر عەلی حەیدەر زارۆکا خوە کوشت، ھەگەر مرۆڤەکێ ھەلبەستڤان زارۆکا خوە بشەوتینە، ئێدی ئەو نە مرۆڤە. تێ وێ واتەیێ کو پەکەکە ھەلبەستڤانەک کوشت و مرۆڤەکێ کوژەر ئافراند. عەلی حەیدەر دزانە کو دەما ھەستێ وی یێ ھوندرین ھات کوشتن چقاس ئێش کشاند! پاشێ ھات حالەکی وسا کو؛ نکاریبوو ل سەر ھەڤژین و زارۆکا خوە ژی بکت گری. ھەموو کەشتیێن خوە شەوتاندن، چوو کۆلەتیا ئۆجەلان کر. لێ ھەر عەبدوللا ئۆجەلان ژێ نەرازی بوو، و ڤێ یەکێ د ھەڤپەیڤینا خوە یا د گەل «مەلحەم» د پرتووکا «حەفت رۆژان د گەل ئۆجەلان» ددە دیار کرن (د رووپەلا 91ێ دا وسا دبێژە کو عەلی د گەل ھەڤژنا وی یا خایین لگەل کەسیرا یلدرم دا ھەڤکار بوو) لێ عەلی دیسا ل سەر ئەکرانێن تەلەڤیزیۆنێ سەدان جاران گۆت کو ئۆجەلان پێغەمبەرەکە.
پشترا عەلی حەیدەر قەیتان وەکی نوونەرێ رێخستنێ شاندن ئەورۆپایێ. د سالا 1988ێ دا ل ئالمانیایا رۆژئاڤا ھات گرتن. پشتی کو د سالا 1994ێ دا سەربەست ھات بەردان، ژ بۆ رێڤەبەریا رێخستنێ ھاتە ڤەگەراندن.
ژ 28ێ جۆتمەھا 2015ێ ڤر ڤە د لیستا سۆرا “تەرۆریستێن ھەری زێدە تێن لێگەرین” دا کو ژ ئالیێ وەزارەتا کارێن ناڤخوە یا دەولەتا ترکیەیێ ڤە ھاتیە وەشاندن جهـ دگرە.
عەلی حەیدەر قەیتان د 19/9/2019ێ دا، د ئەنجاما ئێرشا بالافرێن ترکیێ دا ل ھەرێما کوردستانێ ھات کوشتن، لێ وەزارەتا ناڤخوەیا ترکیێ و پەکەکێ ژی ئەڤ مژار ڤەشارتن و نووچەیا کوشتنا وی بەلاڤ نەکرنە!
