گەلۆ دەولەتا ترک و پەکەک دانوستاندنان دکن؟

گەلۆ دەولەتا ترک و پەکەک دانوستاندنان دکن؟

ب نێزیکبوونا رۆژا ھلبژارتنا 14 گولانێ یا ل ترکیەیێ فشار و ئالۆزی ژی زێدە دبن. ھەر کەس دخوازیت بەرێن د کۆشا خوە دە برێژیت. ھەر باسکەک گەفان ل باسکێ دی دکە. د ڤێ ناڤبەرێ دە بەرپرسێن پەکەکێ د رێزێ دە پشتگرییا خوە بۆ کلچدارۆغلو دییار دکن. ب راستی ژی ژ بۆ بێباندۆرکرنا پرۆپاگاندایا “کلچدارۆغلو لگەل پەکەکێ ھەڤدیتنان دکە” یا ئاکەپێ، پەکەکە نهێنیێن خوە ژی ئاشکەرا دکە. دبێژە د دیرۆکا کۆمارا ترکییێ دە حکوومەتا ھەری زێدە ل گەل مە ھەڤدیتن کری ئاکەپەیە. تێکلداری ڤێ مژارێ جەمیل بایک، بەسێ ھۆزات، مستەفا قاراسوو و ھتد؛ HPG, PKK, PAJK و ھەموو پێکھاتەیێن پەکەکێ د ئاخڤین. لێ ب تایبەتی مراد قارایلان خوە ئاڤێت بەر سەنگەری و گۆت، “ھاکان فیدان د سالا 2015 دە خوەست لگەل من ھەڤدیتنێ بکە.” ژ بەر ڤێ یەکێ خوەست تۆپەکێ باڤێژە ئاکەپێ و ھەر وھا ھەول دا کو ب رایا گشتی بدە هەستکرن کا چقاس مرۆڤەکی گرینگە.

ل ھەمبەری ڤان داخویانیێن رێڤەبەریا پەکەکێ تەنێ یەک پرس ھەیە: ” گەلۆ ما پەکەکە کەنگی لگەل دەولەتا ترک ھەڤدیتن پێک نەئانینە؟”

دیرۆکا پەکەکێ د ھەمان دەمێ دە دیرۆکا شەرێ باسکێن د ناڤا دەولەتا ترک دەیە

پەکەکە دیرۆکا خوە یا 49 سالان کو ژ سالا 1974 دەست پێ دکە وەکە ئەفسانەیەکێ ڤەدگێرە، لێ د ئەساسێ وێ دە ئەڤ دیرۆک لگەل دەولەتا ترک مل ب مل دەرباس بوویە. دیرۆکا شەخسی یا عەڤدلا ئۆجالان، ھەڤالتی، ھەڤژینا وی کەسیرە یلدرم (فاتما) و ھەڤالێ وی نەجاتی کایا ب ناڤێ کۆد پیلۆت نەجاتی، ژ دەستپێکێ ڤە تێکلیێن لگەل دەولەتێ نە.

ل سووریێ ژی ئۆجالان لگەل “ئاتاشەیێ لەشکەری” یێ دەولەتا ترک د ھەمان ئاڤاهی دە دما. “ئاتاشەیێ لەشکەری” ب واتەیا کەسێ خەباتکارێ ئیستیخباراتا ترک دهێت. نە تەسادووفە کو ئۆجەلان و ئیستخباراتا ترک د ھەمان ئاڤاهی دە بژین.

ئەم ھەمی تشتی دانن کێلەکەکێ، د ناڤا دەولەتێ دە باسکەکی د 6 گولانا 1996 دە خوەست ئۆجالان بکوژە. لێ سەرۆکوەزیرێ دەولەتا ترک ب رێیا یالچن کوچک ژ بۆ ئۆجەلان زانیاری شاندن و گۆتێ ھاژ خوە ھەبە.

ئانکو پەکەکە ھەر تم د ناڤا دەولەتا ترک دە ب باسکەکی ڤە گرێدایی تەڤدگەرە. د شەرێ د ناڤبەرا باسکێن دەولەتێ دە پەکەکە ھات بکارئانین. ھەتا ئارتێشا ترک ل ھەمبەری سەرۆکوەزیرێ خوە ژ پەکەکێ خوەست کو سویقەستێ بکە. پەکەکە ل گۆری شەرێ ڤان باسکان تەڤگەریا.

میناک ئۆجالان د دانپێدانێن خوەێن سالا 2000 دە دبێژە “د سالا 1995 دە گەنەرالێن ترک ژ من خوەستن کو ئەم تانسوو چیلەر بکوژین، لێ من قەبوول نەکر”. چقاس تشتەک عەجێبە، نە ووسا؟ د سالا 1995 دە “ھێزێن ترک ل دژی پەکەکێ ئۆپەراسیۆنێن پر مەزن ئەنجامددان. د ئۆپەراسیۆنێن 1994-1995 دە نێزیکی ھەزار گەریلایان ژیانا خوە ژ دەست دان، ب ھەزاران گوند ھاتن شەوتاندن. ل باژارێن باکورێ کوردستانێ د ناڤبەرا ڤان سالان دە ب ھەزاران وەلاتپارێز ب کوژەرێن نەدییار ھاتن کوشتن. لێ د ھەمان سالێ دە ئارتێشا ترک قاسدەک شاندە جەم ئۆجالان و پێشنیارا کوشتنا تانسوو چیڵەر ژێ کر. ئەم ڤان تشتان دەف خوە را نابێژین، ئۆجەلان ب خوە دبێژە، پارێزەرێن وی ژی دبێژن.

میناک چاوا کو نھا پەکەکە دبێژە “ئەردۆگان دێ بن کەڤیت”، ئۆجالان ژی د سالا 1995 دە د ئاخافتنێن خوەیێن ل شامێ دگۆت سەرۆکوەزیر تانسوو چیلەر فاحیشەیە.

ئەشکەرەیە کو تێکلیا پەکەکێ بێناڤبەر، ھەر تم دگەل باسکەکی دەولەتا ترک دا ھەبوویە. ژ بۆ ڤێ ژی دەما کو پەکەکە دبێژە “ھاکان فیدان خوەست دگەل مە دا ھەڤدیتنێ بکە” ئەم ژ پەکەکێ دپرسن: “ما وە کەنگی ھەڤدیتن لگەل دەولەتا ترک نەکرییە؟” و پەیرە ئەمێ بپرسین “ھوون نھا لگەل کیژان باسکێ دەولەتێ تەڤدگەرن؟”

سالێن کو ئاکەپە و پەکەکە مل ب ملێ ھەڤ دگەرییان

یێن کو شەھرەزانە د دیرۆکا پەکەکێ دە باش دزانن کو 17 ئادارا 2015 کو یێ گۆتنا “ئەم تە ناکن سەرۆک” ب ھەدەپێ دایی گۆتن ھەر پەکەکە بخوە بوو. ئەڤ گۆتنە نیشانەیا پەڤچوونا باسکێن ناڤا دەولەتێیە. ئەڤە مژارەکا پر درێژە.

دەما کو ئاکەپە د سالا 2002 دە ھات سەر دەستھلاتداریێ، ل دژی ئارتێش و سازیێن دەولەتێ یێن کەمالیست ھەول دا کو پەکەکێ بکێشە ئالییێ خوە. ب چاڤلێنوقاندنا باسکێ دەولەتێ پەکەکە ل گەل ئاکەپێ تەڤگەرییا. ب پەڤچوونا ل دژی ئەرگەنەکۆنێ پشتگری دان ئاکەپێ، د شەرێ ل گەل فەتحوللاھ گوولەن دیسا پشتگریا ئاکەپێ کر. تەلەڤیزیۆن و راگەھاندنا پەکەکێ ب ناڤکرنا “پۆلیسێن جەماعەتێ” ل دژی جەماعەتا گوولەن شەر راگەهاند. سەرۆک ئەرکانێ ئارتێشا ترک ل دژی وێ یەکێ بوو کو عەڤدلا گول کو ببە سەرۆککۆمار، پەکەکێ ژ بۆ پشتگرییا عەڤدوللاھ گول ئاگربەست راگھاند و ژ بۆی وی ل دەنگان دگەرییا. د گشتپرسییا گوھەرتنا دەستۆرێ بنگەهێن یێ ئەردۆگان دە، ھەر چقاس د گۆت، “ئەم بێ ئالی نە، لێ گەریلایێن پەکەکێ ل سەر سینۆرێ جۆلەمێرگ و شەمزینانێ دگۆتە گەل “بێژن ئەرێ”. پەکەکە ل سەر داخوازییا ئاکەپێ تەڤلی خوەپێشاندانێن گەل یێن پارکا گەزی نەبوو.

رێڤەبەرێن پەکەکێ و میتێ ل ئۆسلۆیێ لگەل ھەڤ بەقلاوە دخوارن

د دەما ھەڤدیتنێن ئۆسلۆ دە ئاکەپێ و پەکەکێ لگەل دەولەتێ ل ھەڤ کر و ب دەھان ئاگربەست، بێچالاکی راگهاندن. پێدڤییە مراد قارایلان دەرکەڤە پێشییا گەلێ کورد و ببێژە کا لسەر چ لگەل میتێ رە لھەڤ کریە و یەک ب یەک وان تشتا ئاشکەرا بکە.

ب مەھان ل ئۆسلۆیێ دانوستاندن ھاتن کرن. گاڤا مستەفا قاراسوو و نووریە کەسبیر (سۆزدار ئاڤێستا) ل ئۆسلایێ لگەل ئەفسەرێن میتێ بەقلاوە دخوارن، سۆحبەت دکرن و پەسنێ ھەڤ ددان. ل قادان جەماوەرێ پەکەکێ ب درووشما “ژییانا سەرۆکێ مە د خەتەرییێ دەیە” خوەپێشاندان لداردخستن و گەریلایان ژییانا خوە ژ دەست ددا. ھەکە جەماعەتا گولەن تۆمارێن دەنگێن ھەڤدیتنێن پەکەکێ و میتێ یێن ل ئۆسلۆیێ بەلاڤ نەکربان گەل ژ ڤان هەڤدیتنان ئاگەهدار نەدبوو. ژخوە کەس راستیا ناڤەرۆکا وان ھەڤدیتنان نزانە.

ب راستی دڤێت پەکەکە چ راڤە بکە؟

نها چ واتەیا خوە نینە کو پەکەکە ببێژە مە لگەل ئەردۆگان ھەڤدیتن دکر. ژخوە ھەر کەس ڤێ دزانە. دەما دھات گۆتن لگەل دەولەتێ ھەڤدیتن ھەنە پەکەکێ خوە دچراند و دگۆت چ ھەڤدیتن نینە. نھا ژی ب راڤەکرنا مژارێن دەم دەرباسبوویی دخوازن سیاسەتێ بکن.

لێبەلێ، ل ڤر تشتێن کو پیدڤییە کو پەکەکە راڤە بکە ئەڤن:

– پەکەکە پشتی 2013 ل گۆری تەعلیماتێن کیژان باسکێ دەولەتا ترک تەڤدگەرییا.

– چما پەکەکێ د ھلبژارتنێن 2014 دە لگەل ئەردۆگان ژ بۆ ئاڤاکرنا حکوومەتێ ل ھەڤ نەکر؟

– کێ کەسێن وەک سرێ سوورەیا ئۆندەر وەک قەیووم ل سەر سیاسەتا کورد دامەزراند؟

– د شەرێ خەندەکان دە یێ سالا 2015 دە کێ گۆتە پەکەکێ “خەندەکا بکۆلە”؟

– د تەکتیکا کۆلاندنا خەندەکان دە پەکەکێ چ ب دەست خست؟ 11 باژارێن کوردان، نێزی ھەزار جوانێن کورد بوونە قوربانا کیژان پەیمانا ڤەشارتی؟

– ب فەرمانا کێ یەپەگە ژ عەفرینێ دەرکەت؟

رەوشەنبیرێن کورد دڤێت ڤان پرسان ژ پەکەکێ بکن. نەخوە چ واتەیا وێ نینە کو پەکەکە ببێژە مە چ ھەڤدیتن لگەل جەهەپێ ئەنجام نەدانە. ئەو دەستێ نهێنیێ کو بەرێ پەکەکە و ئاکەپە گھاندیە ھەڤ، ئانکو ئەو باسکێ ڤەشارتی یێ دەولەتێ، نھا ژی جەهەپێ و پەکەکێ تینە جەم ھەڤ.

بێ گومان دڤێت سیاسیێن کورد ھەڤدیتنان بکن. لێ ژ بۆ کو کورد مافێن خوە ب دەست بخن دڤێت ئەڤ ھەڤدیتنە بێنە کرن. ژ رۆژا کو ئۆجالان ئینایە ئیمرایێ ھەیا نھا دەولەتا ترک چ خوەست، پەکەکێ بێ بەرامبەر گۆت بلا و ئەنجامدا. گۆتە ئاپۆ گەریلا پاشڤە بکشینە، وی پاشڤە ڤەکێشاندن؛ گۆتە وی ئاگربەستێ رابگەهینە، وی کر. لێ مخابن کوردان تشتەک ب دەست نەخست. ژ بۆ زمانێ کوردی چ داخوازییێن ئۆجەلان چێنەبوون. 

نە د ھەڤدیتنێن پەکەکێ یێن بەرێ دە و نەژی یێن نها دا چ داخوازییێن مافێن گەلێ کورد یێن سییاسی ناھێن کرن. گەلێ کورد هیچ هیڤیەک ب ھەڤدیتنێن پەکەکێ و دەولەتێ یێن ب ئاوایەکێ نهێنی تێنە کرن نینە.

پەکەکێ ئەڤە 40 سالن کوردێن باکور کرنە قوربانا دانووستاندنێن ڤەشارتی یێن لگەل دەولەتان دا. یێن ڤێ دیرۆکا پەکەکێ دزانن، باش فیم دکن کو ژ پەیوەندییێن لگەل جەهەپێ دا ژی تشتەک بۆ کوردان چێنابە.

پوستێن ھەمان بەش