رۆژا شەھیدێن پەکەکێ و شانۆیا شەھیدان
ھەر چقاس تێگەهێ شەھید و شەھادەتێ ب ئیسلامێ دەرکەتبە ھۆلێ ژی، گەل کەسێن کو د شەرێن خوەیێن سەرخوەبوونێ دە ژییانا خوە ژ دەست ددن وەک شەھید ئێعلان دکن. واتە کەسێن کو ژ بۆ دۆزا پیرۆز-جڤاکی جانێ خوە فەدا کرنە، ل گۆری نرخێن ھەر کۆمێن جڤاکی شەھید تێن حەسباندن. تێگەهێ شەھادەتێ د مەژیێ گەلێن رۆژھلاتا ناڤین دە پیرۆزە و نیقاشکرنا شەھیدان وەکە کوفرێ تێ دیتن. گەلەک جاران جڤاک ل دۆرا ڤێ تێگەھێ مۆتیڤە دبە یان ژی ب ڤێ تێگەهێ دهێت خاپاندن.
تێگەها شەھادەتێ تێگەھەکا گرینگە د ناڤ ملەتێ کورد دە. ژ بەر کو کوردستان وەلاتەکێ داگیرکرییە و ھەموو ھەولێن ل دژی داگیرکەرییێ جانگۆرییان ب خوە ڤە تینە. لەورا ژیکەسێن د ھەموو جورەیێن بەرخەدانا دژی داگیرکەرییێ دە جانێ خوە ژ دەست ددن وەکە شەھید د ھێتنە ناسکرن. لێ وەکە ل تەڤاھیا رۆژھلاتا ناڤین د ناڤا کوردان دە ژی کەسێن کو پیرۆزییا شەھادەتێ ئیستسمار دکن و ب تێگەهێ شەھیدان جڤاکێ ئیستسمار دکن ھەنە و پەکەکە پێشەنگیا ڤێ ئیستیسمارێ دکە.
پەکەکێ مەھا گولانێ وەکی ‘مەھا شەھیدان’ و 18 گولانێ ژی وەکە ‘رۆژا شەھیدان’ راگەهاندیە. ژ بەر کو 18 گولانێ رۆژا جان ژ دەست دانا یەک ژ ئەندامێن دەستپێکێ یێن گرۆپا ایدۆلۆژیک ئانکو حەقی قەرارە. ژ بۆ پەکەکێ شەھید ئیستیسمارکرن قادا سوودمەندییەکا مەزنە. د پەکەکێ دە پیڤانا شەھادەتێ نینە. پەکەکە کەنگی بخوازە کێ بخوازە وەک شەھید قەبوول دکە، کەنگێ بخوازە شەھیدی وەک خایین-ئاژان ژی رادگەهینە. ھندەک فەرماندارێن خوە دکووژە پاشێ وان وەکە شەھید رادگەهینە. تەنێ د سەدسالا 20 دە نیڤ ملیۆن کورد شەھید کەتنە، پەکەکە تەنێ شەھیدێن خوە وەکە شەھید قەبوول دکە و دبێژە شەھیدێ من ژ ھەموو شەھیدان ب روومەت ترە. وەکە “شەھیدێ شەھیدان” ب ناڤ دکە.
ھوون دبینن و دزانن، د ڤان سالێن داوی دە، پەکەکە ڤیدیۆیێن کەچ و خۆرتێن کوردێن جوان یێن کو د تەمەنێ زارۆکاتیێ دە تێن کوشتن بەلاڤ دکە و ل سەر وان لۆریکا دستێرە. وان دشینە شەرێ خەندەک و تونەلان دزانە کو ئەو دێ مسۆگەر بمرن. ڤیدیۆیێن ڤان جوانانێن دەما ھاتن شەھید کرن پارڤە دکە و ل سەر وان شانۆیێن سییاسی-رێخستنی دنڤیسە. د راستیێ دە ل ھەمبەری کەسێن کو پەکەکێ رەخنە دکن، شەھید چەکا ھەری مەزنە د دەستێ پەکەکێ دە. ژ بۆ بێدەنگکرنا مرۆڤان پێویستیا پەکەکێ ب شەھیدان ھەیە. دەما کو شەھید نەبن پەکەکە ژی وەکە تەڤگەرێن دنە، بێی مژارا ئیستیسمارێ دمینە. یا کو وێ جودا دکە، شەھیدێن وێ نە. ژ بەر ڤێ یەکێ ژی پەکەکە تێگەها شەھید ژ بۆ بەرژەوەندیێن رێخستنا خوە بکار تینە، نە ژ بۆ خەتەکا وەلاتپارێزی-نەتەوپرەوەری و ئازادیخوازی.
لێ بەلێ پەکەکێ حەقی قەرار ژ وە رە کر ناڤەندا تێگەها شەھادەتێ. ئەڤ ھەلوەستا پەکەکێ بێرێزییەکا مەزنە ل دژی حەقی قەرار و گەلێ کورد. یا یەکەم، نیشاندانا کەسەکی ترک وەک پێشەنگ ژ بۆ شەھیدێن کوردان، بەشەک ژ سیاسەتا ئۆجالان یا فەداکرنا کوردان ژ بۆ ئاڤاکرنا کۆمارا ترکیێ یە. د دیرۆکێ دە ھەر تشت ژ دەستێ کوردان ھاتیە گرتن و ئەو مەحکوومی کۆلۆنیالیزمێ بوونە. چما ل سەر خەتا ترکان بمرە، ما قەد کورد تونەبوون؟ گاڤا ئەم دبێژن حەقی قەرار وەک پێشەنگێ شەھیدان پێناسەکرن خەلەتە، ئەو یەک نایێ واتەیا کو حەقی کەسەکی خەراب یان ژی ئاژان بوو، نەخێر. حەقی قەرار وەکە پێشەنگ ل سەر ڤێ بنگەھێیە کو دخوازن کوردایەتیێ بکن دووڤکا سیستەما ترکیەیێ.
حەقی قەرار ژ بەر کو ل دژی ئۆجالان ھەلوەست گرت و رەخنە لێ گرتن و تێکلیا ئۆجالان لگەل دەولەتا ترک ددیت، ژ ئالیێ پەکەکێ ڤە ھات کوشتن. گەر ئەم دیرۆکێ راست بخوینن، دێ ببینین کو ب دەھان کەس دبێژن ئۆجەلان حەقی دایە کوشتن. یەک ژ وان رەخنەگران ژی کامەر ئۆزکان بوو. یەک ژ 5 کەسێن پێشەنگێن پەکەکێ بوو، وێ دەمێ ل دژی ئۆجەلان ھەلوەست نیشان دا و خوە ژ پەکەکێ دوور خست، لێ پەکەکێ ئەو د سالا 1993 دە ب کۆمپلو ل دێرسمێ کوشت.
یەکەمین شانۆیا ھەری مەزن یا پەکەکێ کوشتنا حەقی قەرار بوو. ئەو دا کوشتن، پشترە ئێریشی رێخستنا ب ناڤێ بەش پارجەجی-ستێرکا سۆر کر. ب ئیدیعایا کو تۆلا حەقی ھلتینە، ئەڤ رێخستنێن کورد وەکە ئاژان راگهاندن و ژ بەر ڤێ سەدەمێ سەرۆکێ ڤێ رێخستنێ عەلائەدین کاپلان شەھید کر. نە ستێرکا سۆر و نە ژی عەلائەدین کاپلان قەت ئاژان نەبوون. کەسێن کو عەلائەدین ناس دکن دبێژن کو عەلائەدین مرڤەکی فەقیر و ژار بوو. واتە پەکەکێ ئەو کوردێ بەلەنگاز وەک ئاژان راگەهاند دا کو ڤێ جینایەتا خوە ڤەشێرە. کورتەیا دیرۆکا پەکەکێ یا 40 سالی ئەڤەیە: دەسپێکێ بکوژە پاشێ وەک شەھید راگەهینە، پاشێ رابن و ب ناڤێ تۆلڤەکرنێ ئێریشی کوردان بکن.
ژ بەر ڤێ راستییا پەکەکێ ئەم شەھیدان جودا دکن، لێ مخابن شەھید بۆ پەکەکێ بوونە دەرگەھێ ئیستیسمار و مشەخۆریێ. رۆژ و مەھا شەھیدان تەنێ شانۆیەکە پەکەکە دگێریت.
